تاریخ انتشار : ۱۴۰۰/۰۵/۱۳ ساعت ۱۱:۱۰
کد مطلب : ۲۸۶۲۷۵
رمزگشایی از ابتلا به کرونا پس از واکسیناسیون
زنان واکسینه‌شده بیش از مردان به کرونا مبتلا می‌شوند
گروه علمی: شاید با خود فکر کنید با دریافت واکسن دیگر نیازی به نگرانی در مورد ابتلا به ویروس کرونا ندارید اما در کنار افزایش تعداد موارد جدید ابتلا به کرونا در سطح جهانی و نگرانی فزاینده در مورد گونه‌های بسیار قابل انتقال مانند نوع دلتا گزارش‌هایی مبنی بر مثبت بودن ابتلا به کووید در افراد واکسینه شده ارائه شده است.
حتی با وجود ترسناک بودن چنین مواردی نتیجه این است که واکسن‌های موجود کووید-۱۹ هنوز در جلوگیری از عفونت بسیار خوب عمل می‌کنند و ابتلا به عفونت در افراد واکسینه‌شده اندک است اما به چه میزان شایع و خطرناک است؟
علت ابتلا به کووید در افراد واکسینه‌شده چیست؟
هیچ واکسنی ۱۰۰ درصد موثر نیست. واکسن فلج اطفال دکتر یوناس سالک ۸۰ تا ۹۰ درصد در پیشگیری از بیماری فلج موثر بود. حتی استاندارد طلایی واکسن سرخک به میزان ۹۴ درصد در بین جمعیت واکسینه‌شده طی شیوع‌های بزرگ بوده است. در مقایسه، نتایج آزمایش‌های بالینی نشان داد که واکسن‌های mRNA فایزر و مدرنا ۹۴ تا ۹۵ درصد در پیشگیری از ابتلا به کووید-۱۹ موثر هستند که این میزان بسیار بالاتر از محافظتی است که تصور می‌شد.
شایان‌ذکر است، اثربخشی واکسن به میزان ۹۵ درصد به این معنی نیست که واکسن از افراد ۹۵ درصد محافظت می‌کند در حالی که ممکن است ۵ درصد به بیماری مبتلا شوند. اثربخشی واکسن اندازه‌گیری خطر نسبی است، درواقع باید گروهی از افراد واکسینه‌شده را با گروهی از افراد واکسینه‌نشده تحت شرایط مشابه تماس، مقایسه کنید. بنابراین یک دوره مطالعه سه ماهه را در نظر بگیرید که طی آن ۱۰۰ نفر از ۱۰هزار نفر واکسینه‌نشده به کووید -۱۹ مبتلا شدند و شما انتظار دارید که پنج فرد واکسینه‌شده در همان زمان بیمار شوند. این ۵ درصد از ۱۰۰ فرد واکسینه‌نشده است که بیمار شده‌اند نه ۵ درصد از کل گروه ۱۰هزار نفری.هنگامی که افراد پس از واکسیناسیون آلوده می‌شوند، دانشمندان این موارد را عفونت‌های موفق می‌دانند چون ویروس از سد محافظتی که واکسن ایجاد می‌کند، عبور کرده است.
ابتلا به کرونا در افراد واکسینه‌شده به چه میزان شایع است؟
عفونت دوباره افراد واکسینه‌شده کمی بیشتر از آنچه قبلا انتظار می‌رفت شایع است و احتمالا به دلیل تسلط فزاینده نوع دلتای در حال افزایش است اما عفونت در افراد واکسینه‌شده هنوز بسیار نادر است و معمولا باعث علائم خفیف یا بیماری بدون علامت می‌شود.به‌عنوان‌مثال، ۴۶ ایالت امریکا به‌طور داوطلبانه بین اول ژانویه تا ۳۰ آوریل ۲۰۲۱، ۱۰هزار و۲۶۲ عفونت پیشرفته را به مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های ایالات‌متحده (CDC) گزارش کردند. در مقایسه، در کل همان مدت ۱۱.۸ میلیون تشخیص کووید-۱۹وجود داشت.
از اول ماه مه ۲۰۲۱ مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها نظارت بر موارد ابتلا افراد واکسینه‌شده را متوقف کرد مگر اینکه منجر به بستری شدن یا مرگ شود. تا ۱۹ جولای ۲۰۲۱ در بین بیش از ۱۵۹ میلیون نفری که در سراسر این کشور به‌طور کامل واکسینه شده بودند، ۵۹۱۴ بیمار واکسینه‌شده به کووید مبتلا شده که بستری یا فوت شدند.
در یک مطالعه بین ۱۵ دسامبر ۲۰۲۰ و ۳۱ مارس ۲۰۲۱ که شامل ۲۵۸هزار و ۷۱۶ نیروی نظامی بود که واکسن فایزر و یا مدرنا دریافت کرده بودند، ۴۱۰ نفر مبتلا به عفونت شدند که به میزان ۰.۱۶ از کل است.به‌طور مشابه، نتایج یک مطالعه در نیویورک ۸۶ مورد را بین اول فوریه تا ۳۰ آوریل ۲۰۲۱ در میان ۱۲۶هزار ۳۶۷ نفر که کاملا با واکسن‌های mRNA واکسینه شده بودند را نشان داد. این میزان ۱.۲ درصد از کل موارد ابتلا به کووید-۱۹ و ۰.۰۷ درصد از کل افراد واکسینه‌شده را تشکیل می‌دهد.
میزان بیماری افراد واکسینه‌شده چقدر شدید است؟
مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های ایالات‌متحده ابتلا به کووید-۱۹ در افراد واکسینه شده را به‌عنوان عفونتی تعریف می‌کند که در آن یک سواب بینی می‌تواند RNA یا پروتئین سارس-کوو-۲ (SARS-CoV-۲) را بیش از ۱۴ روز پس از تکمیل دوزهای توصیه شده واکسن کووید-۱۹ دارای مجوز از سازمان غذا و دارو (FDA) تشخیص دهد.
توجه داشته باشید که ابتلا این افراد به کووید-۱۹ به این معنی نیست که فرد احساس بیماری می‌کند و در واقع، ۲۷ مورد گزارش شده به CDC بدون علامت بودند. تنها ۱۰درصد از افراد مبتلا به این بیماری در بیمارستان بستری شده بودند (برخی به دلایلی غیر ازابتلا به کووید-۱۹) و ۲ درصد فوت کردند. برای مقایسه، در بهار سال ۲۰۲۰ که هنوز واکسن در دسترس نبود، بیش از ۶ درصد از عفونت‌های تایید شده مرگبار بودند.در مطالعه‌ای که در مراکز درمانی ارتش ایالات‌متحده انجام شد، هیچ یک از عفونت‌ها منجر به بستری شدن در بیمارستان نشد. در تحقیقی دیگر، پس از دریافت تنها یک دوز واکسن فایزر افراد واکسینه شده به کووید-۱۹ مبتلا شدند و یک چهارم افراد ویروس کمتری نسبت به افراد واکسینه نشده با آزمایش مثبت داشتند.
چه چیزی موجب ابتلا افراد واکسینه‌شده به کرونا می‌شود؟
در سراسر امریکا، به‌طور متوسط بیش از ۵ درصد از آزمایش‌های کووید-۱۹ مثبت می‌شود. در آلاباما، می‌سی‌سی‌پی و اوکلاهما نرخ مثبت، بالای ۳۰ است. تعداد زیاد ویروس‌های کرونا که در یک جامعه در حال گردش هستند احتمال ابتلا به عفونت‌ها را بیشتر می‌کنند.این احتمال در شرایط تماس نزدیک مانند فضای کار کوچک، مهمانی، رستوران یا استادیوم بیشتر است. همچنین احتمال ابتلا به کووید در بین کارکنان مراقبت‌های بهداشتی که در تماس مکرر با بیماران مبتلا هستند نیز افزایش می‌یابد.
به دلایل نامشخص، داده‌های CDC در سراسر کشور نشان داد که زنان واکسینه‌شده ۶۳ درصد از ابتلای کووید-۱۹ را تشکیل می‌دهند. نتایج برخی مطالعات کوچکتر نیز زنان را به‌عنوان اکثر موارد ابتلا به عفونت بعد از واکسیناسیون معرفی کرده‌اند.واکسن‌ها در افراد مسن واکنش ایمنی کمتری ایجاد می‌کنند و احتمال افزایش عفونت با افزایش سن بیشتر می‌شود. در میان موارد ردیابی شده توسط CDC به میزان ۷۵ درصد عفونت در بیماران ۶۵ سال و بالاتر رخ داده است.
نقص ایمنی یا داشتن بیماری‌های زمینه‌ای مانند فشار خون بالا، دیابت، بیماری‌های قلبی، بیماری‌های مزمن کلیه، ریه و سرطان احتمال ابتلا به کووید در افراد واکسینه‌شده را افزایش می‌دهد و می‌تواند منجر به کووید-۱۹شدید شود. به‌عنوان‌مثال، دریافت‌کنندگان پیوند اعضاء واکسینه‌شده ۸۲ برابر بیشتر در معرض ابتلا به عفونت بودند و ۴۸۵ برابر بیشتر در معرض خطر بستری شدن و مرگ پس از عفونت شدید در مقایسه با جمعیت عمومی واکسینه‌شده در یک مطالعه را تشکیل دادند.
انواع مختلف مانند دلتا چگونه این موارد را تغییر می‌دهند؟
محققان واکسن‌های امروزی را برای دفع گونه‌های اولیه ویروس سارس-کوو-۲ توسعه دادند. از آن زمان انواع جدیدی ظاهر شد که بسیاری از آنها در فرار از آنتی‌بادی‌های تولید شده توسط واکسن‌های مجاز کنونی موفق عمل می‌کنند. در حالی که واکسن‌های موجود هنوز برای جلوگیری از بستری شدن در برابر این گونه‌ها بسیار موثر هستند اما این میزان در مقایسه با انواع قبلی کمتر است.
بر اساس گزارش بهداشت عمومی انگلستان، دو دوز واکسن های mRNA تنها ۷۹ درصد در پیشگیری از دلتا موثر بود، در حالی که این میزان در مورد نوع آلفا قبلی ۸۹ درصد اعلام شده است. لازم به‌ذکر است، یک دوز واحد تنها ۳۵ درصد در برابر دلتا محافظت ایجاد می‌کند.حدود ۱۲.۵ درصد از ۲۲۹هزار و ۲۱۸ مورد نوع دلتا در انگلستان تا ۱۹ جولای در میان افراد کاملا واکسینه‌شده گزارش شد.
اسراییل، با نرخ بالای واکسیناسیون گزارش کرده است که واکسیناسیون کامل با واکسن فایزر ممکن است فقط ۳۹ تا ۴۰.۵ درصد در پیشگیری از عفونت‌های نوع دلتا با هر شدتی موثر باشد، در حالی که تخمین‌های اولیه ۹۰ درصد بود. یافته‌های اسراییل نشان می‌دهد که طی ۶ ماه، اثر واکسن کووید-۱۹ در جلوگیری از عفونت و بیماری‌های علامت‌دار کاهش می‌یابد. با این حال، خبر خوب این است که واکسن هنوز در محافظت در برابر بستری شدن (۸۸ درصد) و بیماری شدید (۹۱.۴ درصد) ناشی از نوع دلتا غالب بسیار موثر است.
کارایی واکسن‌ها به چه میزان است؟
تا پایان جولای ۲۰۲۱، ۴۹.۱ درصد از جمعیت ایالات‌متحده یا کمی بیش از ۱۶۳ میلیون نفر واکسینه شده‌اند. نزدیک به ۹۰ درصد آمریکایی‌های بالای ۶۵ سال حداقل یک دوز واکسن دریافت کرده‌اند.مدلهای دانشمندان نشان می‌دهد که واکسیناسیون احتمالا جان ۲۷۹هزار نفر را در ایالات‌متحده نجات داده و تا پایان ژوئن ۲۰۲۱ از ۱.۲۵ میلیون بستری شدن در بیمارستان جلوگیری کرده است.
به‌طور مشابه، واکسیناسیون در انگلستان احتمالا از حدود ۳۰هزار و۳۰۰ مورد مرگ، ۴۶هزار و ۳۰۰ بستری و ۸.۱۵ میلیون عفونت جلوگیری کرده باشد.در سراسر ایالات‌متحده فقط ۱۵۰ نفر در بین بیش از ۱۸هزار مورد مرگ بر اثر کووید-۱۹ در ماه مه افرادی بودند که کاملا واکسینه شده بودند. به این معنی که تقریبا تمام مرگ‌ومیر ناشی از کووید-۱۹ در ایالات‌متحده مربوط به افرادی است که هنوز واکسینه نشده‌اند.
به گفته آنتونی فائوچی، کارشناس ارشد سلامت و مدیر انستیتوی ملی آلرژی و بیماری‌های عفونی، ایالات‌متحده در حال تبدیل شدن به دو قاره بین افراد واکسینه‌شده و واکسینه‌نشده است. افرادی که به‌طور کامل در برابر کووید -۱۹ واکسینه نشده‌اند همچنان در معرض خطر ویروس کرونا هستند و تاکنون بیش از ۶۰۰هزار نفر در ایالات‌متحده ازبین رفتند.
علت ابتلا به کووید در افراد واکسینه‌شده چیست؟
هیچ واکسنی ۱۰۰ درصد موثر نیست. واکسن فلج اطفال دکتر یوناس سالک ۸۰ تا ۹۰ درصد در پیشگیری از بیماری فلج موثر بود. حتی استاندارد طلایی واکسن سرخک به میزان ۹۴ درصد در بین جمعیت واکسینه‌شده طی شیوع‌های بزرگ بوده است. در مقایسه، نتایج آزمایش‌های بالینی نشان داد که واکسن‌های mRNA فایزر و مدرنا ۹۴ تا ۹۵ درصد در پیشگیری از ابتلا به کووید-۱۹ موثر هستند که این میزان بسیار بالاتر از محافظتی است که تصور می‌شد.
شایان‌ذکر است، اثربخشی واکسن به میزان ۹۵ درصد به این معنی نیست که واکسن از افراد ۹۵ درصد محافظت می‌کند در حالی که ممکن است ۵ درصد به بیماری مبتلا شوند. اثربخشی واکسن اندازه‌گیری خطر نسبی است، درواقع باید گروهی از افراد واکسینه‌شده را با گروهی از افراد واکسینه‌نشده تحت شرایط مشابه تماس، مقایسه کنید. بنابراین یک دوره مطالعه سه ماهه را در نظر بگیرید که طی آن ۱۰۰ نفر از ۱۰هزار نفر واکسینه‌نشده به کووید -۱۹ مبتلا شدند و شما انتظار دارید که پنج فرد واکسینه‌شده در همان زمان بیمار شوند. این ۵ درصد از ۱۰۰ فرد واکسینه‌نشده است که بیمار شده‌اند نه ۵ درصد از کل گروه ۱۰هزار نفری.هنگامی که افراد پس از واکسیناسیون آلوده می‌شوند، دانشمندان این موارد را عفونت‌های موفق می‌دانند چون ویروس از سد محافظتی که واکسن ایجاد می‌کند، عبور کرده است.
ابتلا به کرونا در افراد واکسینه‌شده به چه میزان شایع است؟
عفونت دوباره افراد واکسینه‌شده کمی بیشتر از آنچه قبلا انتظار می‌رفت شایع است و احتمالا به دلیل تسلط فزاینده نوع دلتای در حال افزایش است اما عفونت در افراد واکسینه‌شده هنوز بسیار نادر است و معمولا باعث علائم خفیف یا بیماری بدون علامت می‌شود.به‌عنوان‌مثال، ۴۶ ایالت امریکا به‌طور داوطلبانه بین اول ژانویه تا ۳۰ آوریل ۲۰۲۱، ۱۰هزار و۲۶۲ عفونت پیشرفته را به مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های ایالات‌متحده (CDC) گزارش کردند. در مقایسه، در کل همان مدت ۱۱.۸ میلیون تشخیص کووید-۱۹وجود داشت.
از اول ماه مه ۲۰۲۱ مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها نظارت بر موارد ابتلا افراد واکسینه‌شده را متوقف کرد مگر اینکه منجر به بستری شدن یا مرگ شود. تا ۱۹ جولای ۲۰۲۱ در بین بیش از ۱۵۹ میلیون نفری که در سراسر این کشور به‌طور کامل واکسینه شده بودند، ۵۹۱۴ بیمار واکسینه‌شده به کووید مبتلا شده که بستری یا فوت شدند.
در یک مطالعه بین ۱۵ دسامبر ۲۰۲۰ و ۳۱ مارس ۲۰۲۱ که شامل ۲۵۸هزار و ۷۱۶ نیروی نظامی بود که واکسن فایزر و یا مدرنا دریافت کرده بودند، ۴۱۰ نفر مبتلا به عفونت شدند که به میزان ۰.۱۶ از کل است.به‌طور مشابه، نتایج یک مطالعه در نیویورک ۸۶ مورد را بین اول فوریه تا ۳۰ آوریل ۲۰۲۱ در میان ۱۲۶هزار ۳۶۷ نفر که کاملا با واکسن‌های mRNA واکسینه شده بودند را نشان داد. این میزان ۱.۲ درصد از کل موارد ابتلا به کووید-۱۹ و ۰.۰۷ درصد از کل افراد واکسینه‌شده را تشکیل می‌دهد.
میزان بیماری افراد واکسینه‌شده چقدر شدید است؟
مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های ایالات‌متحده ابتلا به کووید-۱۹ در افراد واکسینه شده را به‌عنوان عفونتی تعریف می‌کند که در آن یک سواب بینی می‌تواند RNA یا پروتئین سارس-کوو-۲ (SARS-CoV-۲) را بیش از ۱۴ روز پس از تکمیل دوزهای توصیه شده واکسن کووید-۱۹ دارای مجوز از سازمان غذا و دارو (FDA) تشخیص دهد.
توجه داشته باشید که ابتلا این افراد به کووید-۱۹ به این معنی نیست که فرد احساس بیماری می‌کند و در واقع، ۲۷ مورد گزارش شده به CDC بدون علامت بودند. تنها ۱۰درصد از افراد مبتلا به این بیماری در بیمارستان بستری شده بودند (برخی به دلایلی غیر ازابتلا به کووید-۱۹) و ۲ درصد فوت کردند. برای مقایسه، در بهار سال ۲۰۲۰ که هنوز واکسن در دسترس نبود، بیش از ۶ درصد از عفونت‌های تایید شده مرگبار بودند.در مطالعه‌ای که در مراکز درمانی ارتش ایالات‌متحده انجام شد، هیچ یک از عفونت‌ها منجر به بستری شدن در بیمارستان نشد. در تحقیقی دیگر، پس از دریافت تنها یک دوز واکسن فایزر افراد واکسینه شده به کووید-۱۹ مبتلا شدند و یک چهارم افراد ویروس کمتری نسبت به افراد واکسینه نشده با آزمایش مثبت داشتند.
چه چیزی موجب ابتلا افراد واکسینه‌شده به کرونا می‌شود؟
در سراسر امریکا، به‌طور متوسط بیش از ۵ درصد از آزمایش‌های کووید-۱۹ مثبت می‌شود. در آلاباما، می‌سی‌سی‌پی و اوکلاهما نرخ مثبت، بالای ۳۰ است. تعداد زیاد ویروس‌های کرونا که در یک جامعه در حال گردش هستند احتمال ابتلا به عفونت‌ها را بیشتر می‌کنند.این احتمال در شرایط تماس نزدیک مانند فضای کار کوچک، مهمانی، رستوران یا استادیوم بیشتر است. همچنین احتمال ابتلا به کووید در بین کارکنان مراقبت‌های بهداشتی که در تماس مکرر با بیماران مبتلا هستند نیز افزایش می‌یابد.
به دلایل نامشخص، داده‌های CDC در سراسر کشور نشان داد که زنان واکسینه‌شده ۶۳ درصد از ابتلای کووید-۱۹ را تشکیل می‌دهند. نتایج برخی مطالعات کوچکتر نیز زنان را به‌عنوان اکثر موارد ابتلا به عفونت بعد از واکسیناسیون معرفی کرده‌اند.واکسن‌ها در افراد مسن واکنش ایمنی کمتری ایجاد می‌کنند و احتمال افزایش عفونت با افزایش سن بیشتر می‌شود. در میان موارد ردیابی شده توسط CDC به میزان ۷۵ درصد عفونت در بیماران ۶۵ سال و بالاتر رخ داده است.
نقص ایمنی یا داشتن بیماری‌های زمینه‌ای مانند فشار خون بالا، دیابت، بیماری‌های قلبی، بیماری‌های مزمن کلیه، ریه و سرطان احتمال ابتلا به کووید در افراد واکسینه‌شده را افزایش می‌دهد و می‌تواند منجر به کووید-۱۹شدید شود. به‌عنوان‌مثال، دریافت‌کنندگان پیوند اعضاء واکسینه‌شده ۸۲ برابر بیشتر در معرض ابتلا به عفونت بودند و ۴۸۵ برابر بیشتر در معرض خطر بستری شدن و مرگ پس از عفونت شدید در مقایسه با جمعیت عمومی واکسینه‌شده در یک مطالعه را تشکیل دادند.
انواع مختلف مانند دلتا چگونه این موارد را تغییر می‌دهند؟
محققان واکسن‌های امروزی را برای دفع گونه‌های اولیه ویروس سارس-کوو-۲ توسعه دادند. از آن زمان انواع جدیدی ظاهر شد که بسیاری از آنها در فرار از آنتی‌بادی‌های تولید شده توسط واکسن‌های مجاز کنونی موفق عمل می‌کنند. در حالی که واکسن‌های موجود هنوز برای جلوگیری از بستری شدن در برابر این گونه‌ها بسیار موثر هستند اما این میزان در مقایسه با انواع قبلی کمتر است.
بر اساس گزارش بهداشت عمومی انگلستان، دو دوز واکسن های mRNA تنها ۷۹ درصد در پیشگیری از دلتا موثر بود، در حالی که این میزان در مورد نوع آلفا قبلی ۸۹ درصد اعلام شده است. لازم به‌ذکر است، یک دوز واحد تنها ۳۵ درصد در برابر دلتا محافظت ایجاد می‌کند.حدود ۱۲.۵ درصد از ۲۲۹هزار و ۲۱۸ مورد نوع دلتا در انگلستان تا ۱۹ جولای در میان افراد کاملا واکسینه‌شده گزارش شد.
اسراییل، با نرخ بالای واکسیناسیون گزارش کرده است که واکسیناسیون کامل با واکسن فایزر ممکن است فقط ۳۹ تا ۴۰.۵ درصد در پیشگیری از عفونت‌های نوع دلتا با هر شدتی موثر باشد، در حالی که تخمین‌های اولیه ۹۰ درصد بود. یافته‌های اسراییل نشان می‌دهد که طی ۶ ماه، اثر واکسن کووید-۱۹ در جلوگیری از عفونت و بیماری‌های علامت‌دار کاهش می‌یابد. با این حال، خبر خوب این است که واکسن هنوز در محافظت در برابر بستری شدن (۸۸ درصد) و بیماری شدید (۹۱.۴ درصد) ناشی از نوع دلتا غالب بسیار موثر است.
کارایی واکسن‌ها به چه میزان است؟
تا پایان جولای ۲۰۲۱، ۴۹.۱ درصد از جمعیت ایالات‌متحده یا کمی بیش از ۱۶۳ میلیون نفر واکسینه شده‌اند. نزدیک به ۹۰ درصد آمریکایی‌های بالای ۶۵ سال حداقل یک دوز واکسن دریافت کرده‌اند.مدلهای دانشمندان نشان می‌دهد که واکسیناسیون احتمالا جان ۲۷۹هزار نفر را در ایالات‌متحده نجات داده و تا پایان ژوئن ۲۰۲۱ از ۱.۲۵ میلیون بستری شدن در بیمارستان جلوگیری کرده است.
به‌طور مشابه، واکسیناسیون در انگلستان احتمالا از حدود ۳۰هزار و۳۰۰ مورد مرگ، ۴۶هزار و ۳۰۰ بستری و ۸.۱۵ میلیون عفونت جلوگیری کرده باشد.در سراسر ایالات‌متحده فقط ۱۵۰ نفر در بین بیش از ۱۸هزار مورد مرگ بر اثر کووید-۱۹ در ماه مه افرادی بودند که کاملا واکسینه شده بودند. به این معنی که تقریبا تمام مرگ‌ومیر ناشی از کووید-۱۹ در ایالات‌متحده مربوط به افرادی است که هنوز واکسینه نشده‌اند.
به گفته آنتونی فائوچی، کارشناس ارشد سلامت و مدیر انستیتوی ملی آلرژی و بیماری‌های عفونی، ایالات‌متحده در حال تبدیل شدن به دو قاره بین افراد واکسینه‌شده و واکسینه‌نشده است. افرادی که به‌طور کامل در برابر کووید -۱۹ واکسینه نشده‌اند همچنان در معرض خطر ویروس کرونا هستند و تاکنون بیش از ۶۰۰هزار نفر در ایالات‌متحده ازبین رفتند.
مرجع : ایسنا
پربينندهترين مطالب و خبرها
