مصرف برق در بخش ماینینگ بیت کوین یکی از دغدغههای اساسی ماینرهاست. به دلیل پایین بودن هزینه تولید برق در ایران، این حوزه مورد توجه ایرانیان قرار گرفته است. اخیرا به دلیل مشکلات کم آبی و قطعی برق حساسیت دولت نسبت به مصرف برق صنعت ماینینگ در ایران افزایش یافت. بازار نوظهور رمز ارزها این روزها حسابی بحث برانگیز شده است. قانونگذاری در این حوزه به دغدغه مهمی برای نهادهای نظارتی و قانونگذار در ایران تبدیل شده است. تا آنجا که دولت رسما استخراج رمز ارزها در ایران را ممنوع اعلام کرد. این تصمیم با مخالفت ماینرهای ایرانی همراه بود. آنها با اشاره به تاثیر مثبت و نقش پررنگ رمز ارزها در اقتصاد کشور، خواستار رفع ممنوعیت ماینینگ بیت کوین برای ماینرهای دارای مجوز در کشور هستند.
ممنوعیت ماینینگ در ایران
ماینینگ رمز ارزها در ایران بیشتر بر روی استخراج
بیت کوین، اولین ارز رمزنگاری شده موفق درجهان، متمرکز است. بیت کوین کار خود را از سال ۲۰۰۹ آغاز کرد. این دارایی دیجیتال با استفاده از فناوری بلاک چین به صورت غیرمتمرکز و توزیع شده، کلاس جدیدی از داراییها در حوزه مالی جهان را معرفی کرد. افراد با خرید دستگاههای ماینر اقدام به استخراج این ارز دیجیتال کرده و در ازای اینکار پاداش خود را به صورت بیت کوین دریافت میکنند. قیمت بالای بیت کوین، انگیزه اقتصادی برای افراد ایجاد کرده تا با ورود به این حوزه، کسب درآمد کنند. دستگاههای ماینر به دلیل انجام محاسبات پیچیده ریاضی، عموما مصرف برق بالایی دارند. امکان دسترسی به برق ارزان سبب شده تا ایران به بهشت استخراج کنندگان ارزهای دیجیتال تبدیل شود. طبق اطلاعات و دادهها، ایران چهارمین کشور بزرگ در زمینه استخراج بیت کوین در جهان است.
تقریبا از سال ۱۳۹۸ دولتمردان و نهادهای قانونگذار در ایران متوجه فعالیت گسترده ماینرهای ایرانی شدند و از آن زمان به دنبال ایجاد چارچوبهای قانونی در زمینه استخراج رمز ارزها در ایران بودند. در مرداد ماه ۱۳۹۸، آیین نامه اجرایی استخراج فرآوردههای پردازشی رمزنگاری شده توسط معاون اول رئیس جمهور ابلاغ شد. این آیین نامه به نوعی به موضوع استخراج بیت کوین در ایران سر و شکلی قانونی داد. طبق این آیین نامه تمامی متقاضیان استخراج بیت کوین لازم است از وزارت صمت مجوز فعالیت دریافت کنند. طبق این آیین نامه، قیمت برق مراکز استخراج بیت کوین در ایران معادل متوسط نرخ برق صادراتی تعریف شد. نکته مهمی که در این آییننامه نیز به آن اشاره شده، ممنوعیت مصرف برق و گاز برای استخراج رمز ارزها در ساعات و
زمان اوج مصرف است.
ورود گسترده ایرانیان به حوزه ماینینگ
از ابتدای سال ۱۳۹۹ تا اوایل سال ۱۴۰۰ شاهد رشد خیره کننده
قیمت بیت کوین بودیم. هرچه قیمت بیت کوین افزایش یابد، سودآوری بخش ماینینگ نیز افزایش خواهد یافت. در نتیجه در یک سال گذشته شاهد افزایش فعالیت ماینرهای ایرانی بودیم. دولت نیز با استناد به آیین نامه سال ۹۸ و با توجه به شرایط بحرانی وضعیت برق در ایران، فعالیت تمامی ماینرها ( حتی افرادی که مجوز دریافت کردهاند) را تا پایان تابستان ۱۴۰۰ ممنوع اعلام کرد.
آذری جهرمی، وزیر ارتباطات ایران، تاکید کرده است که دولت به فکر سیاستگذاری و تدوین مقررات در بخش ماینینگ رمز ارزهاست و قرار است که مکانهایی را در نزدیکی نیروگاهها برای این کار در نظر بگیرد. اما آخرین خبر از دولت، ممنوعیت کامل استخراج بیت کوین تا پایان فصل گرما در سال ۱۴۰۰ است. در ادامه واکنش فعالین این حوزه به این تصمیم دولت را میخوانیم.
واکنش ماینرهای ایرانی به ممنوعیت استخراج رمز ارزها
سازمان نظام صنفی رایانهای در مورد حواشی ناشی از این طرح دولت بیانیهای صادر کرده است؛ در این بیانیه تاکید شده که موضوع تامین انرژی برای این صنعت و نگرانی های وزارت نیرو در این حوزه، کاملاً قابل درک است و باید به آنها نیز توجه جدی کرد. ولی، برخوردهای قهرآمیز و شتاب زده نه تنها این نگرانی ها را مرتفع نکرده بلکه باعث خواهد شد فضای کسب وکار در این حوزه نیز از کنترل و نظارت رسمی خارج شده و به سمت فعالیتهای زیر زمینی سوق پیدا کند؛ در این صورت، موضوع ممکن است به یک بحران ملی در کشور بدل شود. بدیهی است که فعالان این حوزه نیز به خوبی میدانند که منافع آنها باید لاجرم در راستای منافع ملی بوده و آمادگی دارند تا در این زمینه هرگونه همراهی و همکاری لازم را با این وزارت داشته باشند.
حساب کاربری
asicnews در توییتر، در واکنش به این تصمیم دولت نوشت: طبق اخبار موثق ماموران برق مناطق با مراجعه به فارمهای کاملا قانونی، صاحبان این فارمها را مجبور به خاموش کردن دستگاههای خود کردند. این اقدام پس از آن صورت گرفت که رجبی مشهدی، سخنگوی صنعت برق کشور، اعلام کرده بود ما برای تامین برق به فارمهای قانونی متعهد هستیم. این رفتار دوگانه تنها باعث ضربه زدن به صنعت ماینینگ در ایران خواهد شد. صنعتی که در زمان تحریم میتوانست کمکی برای اقتصاد ایران باشد.
راهحل مشکل ماینینگ در ایران چیست؟
مجلس در حال بررسی طرحی برای ساماندهی در بخش رمزارزها و فعالین این حوزه است؛ طرحی که بیش از یک سال پیش توسط کمیسیون نصر رمزارز و بلاکچین در سازمان نظام صنفی رایانهای کشور، به خانه ملت داده شده و تا امروز فراز و نشیبهای زیادی را طی کرده است. این کمیسیون با انتشار فراخوانی برای همه بازیگران و انجمنهای فعال این حوزه، از آنها دعوت کرده تا نظرات خود را پیرامون طرح مذکور ارائه دهند و به یک همفکری و همدلی جمعی برای بهتر شدن این طرح دست پیدا کنند. این طرح به دنبال تبیین چارچوبهای جدید برای فعالیت ماینرهای ایرانی است. به نظر میرسد با مشاکرت تمامی فعالین و کنشگران بخش ماینینگ در ایران، صاحبان فارم و همچنین کارشناسان حوزه، بتوان این بخش پردرآمد در کشور را ساماندهی کرد تا افراد بتوانند در فضایی کاملا قانونی و در شرایطی پایدار کسب و کارهای خود در این حوزه نوظهور را راهاندازی کنند.