گفته میشود حدود 50 تا 400 میلیون تومان خودروهای خارجی کاهش قیمت داشتهاند. اما در مورد خودروهای داخلی، بر اساس معاملات انجام شده در روز شنبه 27 شهریور، میتوان گفت که بازار این خودروها نسبتاً ثبات داشته و تغییرات اندک بوده است.
اما به چند نکته درباره این موضوع باید توجه داشت. نخست اینکه هنوز شورای نگهبان این مصوبه مجلس را تأیید نکرده و ممکن است که مانند گذشته دوباره خلاف اقتصاد مقاومتی تشخیص داده و رد شود. دوم آنکه این مصوبه مشروط و محدود تنظیم شده است.
آنچه در مصوبه مجلس آمده است
تاکنون در مصوبه مجلس که اصلاحیه مصوبه قبلی درخصوص ساز و کار واردات خودرو است تأکید شده است: هر شخص حقیقی یا حقوقی میتواند به ازای صادرات خودرو یا قطعات خودرو یا سایر کالاها یا خدمات مرتبط با انواع صنایع نیرو محرکه یا از طریق واردات بدون انتقال ارز نسبت به واردات خودروی تمام برقی یا دو نیرویی (هیبریدی) و یا واردات خودروی بنزینی یا گاز سوز با برچسب انرژی b و بالاتر و یا دارای شاخص ایمنی سه ستاره و یا بالاتر بر اساس گواهیهای استاندارد معتبر، معادل ارزش صادراتی خود اقدام کند.
پیشبینی شده است واردات موضوع این ماده، نباید هیچ تعهد ارزی جدیدی برای کشور ایجاد کند و سقف تعداد خودروهای مجاز وارداتی، هر شش ماه یکبار توسط شورای رقابت و بر اساس میزان کمبود عرضه نسبت به تقاضای مؤثر خودروی سواری طی یک سال گذشته تعیین میشود.
همچنین منحصرکردن، داشتن نمایندگی یا ارائه خدمات پس از فروش، صرفاً از خودروسازان خارجی ممنوع است. سایر مقررات مربوط توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت تعیین میشود. در عین حال واردات مجدد اقلام صادر شده موضوع این ماده، ممنوع و در حکم کالای قاچاق است. واردات خودروهای کارکرده در چهارچوب این ماده، به شرطی که بیش از ۳ سال از تاریخ تولید آنها نگذشته باشد، مجاز است. سایر مقررات فنی مربوط توسط وزارت صنعت، معدن و تجارت تعیین میشود.
قیمت خودروهای خارجی در روز شنبه
فعالان بازار خودرو میگویند که در روز شنبه خودروهای خارجی بسته به اینکه در کدام سطح از هرم قیمتی قرار داشتهاند، بین 100 تا 300 میلیون تومان ریزش قیمت را تجربه کردهاند که ممکن است موقتی باشد. چراکه مصوبه هنوز نهایی نیست و در صورت نهایی شدن نیز تعیین سقف واردات خودرو به دست شورای رقابت است. از سوی دیگر ارز به واردکننده خودروی خارجی تخصیص داده نمیشود.
اما با این حال در خصوص ادامه این روند نیز فربد زاوه، کارشناس صنعت خودرو معتقد است: چنانچه قیمت خودروهای خارجی که در رأس هرم قیمتی بازار قرار دارند ۳۰ درصد افت کند؛ این تأثیر در خودروهایی که سطح میانی هرم را تشکیل میدهند و شاید به حدود ۸ تا ۱۰ درصد برسد و خودروهایی که به نوعی کف هرم قیمتی را تشکیل میدهند ۵ تا ۷ درصد کاهش قیمت را به خود می ببینند.
مهدی دادفر، دبیر انجمن واردکنندگان خودرو نیز پیش از این گفته بود که با آزادسازی واردات، قیمت خودروهای خارجی بین ۶۰ تا ۸۰ درصد کاهش خواهد داشت که البته مورد تأیید فعالان بازار نیست. برخی از نمایشگاهداران فقط ۳۰ تا ۴۰ درصد کاهش قیمت خودروهای خارجی را در صورت تأیید و اجرای طرح محتمل میدانند.
عقب انداختن خرید خودرو در بازار نامطمئن و تأثیر رکود بر قیمتها
به دنبال انتشار این اخبار برخی از متقاضیان خرید خود را به تعویق انداختهاند تا مشخص شود که چه تأثیری روی بازار به وجود خواهد آمد. رئیس اتحادیه نمایشگاه داران خودروی کرج به این موضوع اشاره کرده و در مورد کلیه خودروها بویژه تولید داخل گفته است: یکسری خودرو در دو تا سه روز گذشته بین ۲ تا ۷ میلیون تومان ارزان شده اما همچنان کاهش قیمت محسوس نبوده است.
حمید کریمی همچنین اظهار کرد: با اینکه هنوز جزئیات مربوط به واردات خودرو مشخص نیست اما بههر حال تأثیر خود را روی بازار خودرو میگذارد. باید توجه داشت این خودرو تنها زمانی بواقع ارزان میشود که نرخ دلار کاهش داشته و این طور نیست که خودرو ارزان شود و قیمت زمین یا طلا همچنان بالا بماند. یک چنین حالتی ممکن نیست امیدوارم اتفاقات خوبی رخ دهد و بازار به یک تعادل و ثبات برسد این افزایش و کاهش قیمتها به نفع فروشنده و خریدار نیست.
وی افزود: خریدارها دست نگه داشتهاند تا ببینند چه اتفاقی میافتد بنابراین رکود در بازار بیشتر شده و روی قیمتها هم تأثیر میگذارد. در نهایت تأثیر واقعی واردات خودرو زمانی مشخص میشود که واقعاً خودرویی وارد شود. البته در چند روز اخیر تأثیرات آن مشاهده شده اما بهنظر میرسد تأثیرات روانی آن طی هفته آتی بیشتر مشخص میشود.وی تصریح کرد: در این چند روز پژو پارس از ۲۸۲ میلیون تومان در سه روز گذشته به ۲۷۲ میلیون تومان رسیده است البته در مورد مدل ۹۹ این خودرو حدود ۱۰ میلیون تومان کاهش قیمت داشتهایم علت این امر کمتر شدن تقاضا و افزایش رکود است.
پژو ۲۰۰۸ که در اولین روزهای شهریور رقمهای بالاتر از یک میلیارد را بهثبت رسانده بود، روز گذشته در بازار ۹۶۵ میلیون تومان ارزشگذاری شده است و افت ۲۵ میلیون تومانی را تجربه کرد.
با این حال فعالان بازار میگویند که برای تخمین درست میزان تأثیر این مصوبه باید تا زمان تأیید نهایی و نتیجه اجرا صبر کرد.