آرایش سیاسی عراق در آستانه برگزاری انتخابات

گروه بین الملل: براساس اعلام قبلی کمیسیون عالی مستقل انتخابات عراق ۴۴ ائتلاف سیاسی و ۲۶۷ حزب به علاوه بیش از سه هزار و ۵۲۰ نامزد در انتخابات پارلمانی دهم اکتبر (۱۸ مهرماه) مشارکت می‌کنند که یک هزار و دو نامزد از ائتلاف‌های سیاسی و یک هزار و ۶۳۴ نامزد با معرفی از سوی احزاب و ۸۸۷ نامزد نیز به صورت مستقل ثبت نام کرده اند.
 همزمان با اجلاس منطقه‌ای حمایت از عراق در ۲۸ اوت گذشته (ششم شهریورماه ۱۴۰۰) شورای عالی قضایی عراق در بیانیه‌ای بازداشت باند ویژه دستکاری نتایج انتخابات زودهنگام پارلمانی عراق را اعلام کرد. این گروه بازداشتی در سطح شبکه‌های اجتماعی و رسانه‌ای در طول ماه‌های گذشته به نام «سیدة الخضراء» (بانوی سبز) شناخته می‌شد و گزارش‌ها و خبر‌های ویژه خود را منتشر می‌کرد.
گرچه اعلام شده است که بانوی سبز در قبضه دستگاه قضایی عراق است، اما هنوز ابهامات پیرامون شاخه‌های متعدد این باند در داخل دستگاه‌های دولتی، دفتر نخست وزیری و کمیسیون عالی مستقل انتخابات عراق محل سوال و ابهام است و تردید‌ها را در خصوص سلامت انتخابات آینده عراق بیشتر کرده است.
براساس بیانیه شورای عالی قضایی عراق، قاضی پرونده گفته است که بازجویی‌های قضایی مبتنی بر روش‌های علمی، حاکی است که سرکرده‌های این تیم، در زمینه اخاذی اینترنتی، حرفه‌ای هستند و هدف آن‌ها دستکاری نتائج انتخابات آتی و تغییر این نتائج و همچنین ایجاد هرج و مرج سیاسی در کشور بوده است.
صباح زنگنه کارشناس مسائل عراق با اشاره به اینکه مقدمات برگزاری انتخابات پارلمانی عراق با ابهامات و عدم وجود شفافیت در برخی موارد روبرو است، اظهارداشت: قبل از بررسی وضعیت انتخابات عراق بابد به این ابهامات پرداخت، در این راستا در وهله اول قانون انتخابات در عراق تغییر پیدا کرده و قانون جدید تفاوت‌هایی با قانون قبلی دارد، بر این اساس فهم مردم، ناظران سیاسی، مسئولان برگزاری انتخابات و همچنین نامزد‌ها تاثیر بسیاری بر روی روند چگونگی برگزاری انتخابات دارد.
وی افزود: از سوی دیگر کمیساریای عالی نظارت بر انتخابات نیز از قضات دادگستری انتخاب شده‌اند، در حالی که در قانون قبلی کمیسیون نظارت از صنوف مختلف تشکیل شده بود، این موضوع اهمیت دارد چرا کیفیت نظارت قضات باید دید چگونه است و اینکه آیا آن‌ها گرایشات سیاسی خود را در روند نظارت دخالت می‌دهند نیز خود امری مهم است.
زنگنه با اشاره به اینکه بحث زیرساختی و امکانات فنی برگزاری انتخابات نیز مورد دیگری است که دارای ابهام است، گفت: سیستم، اطلاعات انتخابات، رأی‌گیری و تجمیع‌آرا به نظر نمی‌رسد که خیلی قابل اعتماد باشد، در این رابطه ایاد علاوی یکی از سیاستمداران اهل سنت عراق در گفتگوی خود اعلام کرده بود که زمانی که الکاظمی رئیس سازمان اطلاعات و امنیت عراق بود در یکی از انتخابات‌ها به دفتر او مراجعه کرده و همراه او یکی از تکنسین‌های آی‌تی سازمان امنیت عراق که مسئول برگزاری انتخابات بوده، با هک سیستم انتخاباتی نتایج انتخابات را عوض کرده و اسامی افراد که رای آورده بودند را حذف کرده و اسامی دیگری را گذاشته‌اند، با توجه به چنین امکانی احتمال هک سیستم انتخابات وجود دارد و این موردی است که باید به آن توجه کرد.
این کارشناس مسائل عراق حضور ناظران بین المللی برای نظارت بر روی روند انتخابات در عراق را یکی دیگر از چالش‌های انتخابات در این کشور برشمرد و اضافه کرد: با فشار‌هایی که در گذشته وجود داشت، ناظران سازمان ملل و اتحادیه اروپا بر روی روند برگزاری انتخابات در عراق نظارت می‌کند، اینکه این ناظران به سمت چه نامزد‌های متمایل شده و جو را به نفع آن‌ها تغییر می‌دهند، نیز خود از جمله مسائلی است که در گذشته وجود داشته و در دوره آتی نیز می‌توان روند برگزاری انتخابات را تحت شعاع قرار دهد.
وی با اشاره به اینکه در این دوره از انتخابات عراق جوانان اعتراضات اکتبر حضور پیدا خواهند کرد، بیان داشت: آن‌ها نمایندگان خود را انتخاب کرده‌اند، حال اینکه تا چه میزان مورد اقبال قرار گیرند، خود مسئله‌ای است در زمان انتخابات مشخص می‌شود، از سوی دیگر در مورد احزاب اسلامگرا نیز با توجه به هجمه‌هایی که در رابطه با فساد علیه آن‌ها به راه افتاده، باید دید آیا آن‌ها از ایده‌های نو و بدیع استفاده خواهند کرد و افراد گمنام و ناشناخته را نامزد خواهند کرد تا مورد استقبال قرار گیرند یا همچنان با افرادی که در دوره‌های گذشته نیز بودند در صحنه حضور پیدا می‌کنند.زنگنه همچنین در مورد شانس الکاظمی نخست وزیر فعلی عراق برای موفقیت در انتخابات نیز تصریح کرد: با توجه به اینکه الکاظمی دارای عقبه سیاسی و حزبی نیست، کار بسیار مشکلی برای موفقیت دارد هر چند که از جوانانی که در اعتراضات گذشته عراق حضور داشتند، می‌توان به عنوان بخشی از عقبه سیاسی و طرفداری الکاظمی نام برد، هرچند که نهایتاً آن‌ها نیز می‌توانند ۱۰ درصد از آرا را به خود اختصاص دهند.
وی در مورد نقش مقتدا صدر در انتخابات آتی عراق هم بیان کرد: با توجه به اینکه طی یک سال اخیر مواضع سیاسی صدر بسیار متزلزل بوده و وی سه مرتبه از تمامی فعالیت‌های سیاسی کناره گیری کرده، ولی بعد از آن پشیمان شده، این مورد در سلب اعتماد مردم عراق از وی بسیار موثر است، زیرا مردم در شرایطی که یک فرد سیاسی همچون صدر اینگونه از خود تزلزل نشان دهد، اقبالی نشان نخواهد داد، همچنین به نظر می‌رسد طرفداران صدر در انتخابات نهایتاً ۳۸ کرسی را از آن خود کنند.
زنگنه با اشاره به احزاب شیعی همچون فتح، الدعوه و مجلس اعلای انقلاب اسلامی عراق، گفت: به نظر می‌رسد ائتلاف فتح بتواند حدود ۳۵ کرسی را در انتخابات به دست بیاورد، این در حالی است که این سه گروه و حزب شعار اصلی‌شان حمایت حشد الشعبی و مقاومت است و همچون انتخابات گذشته نیز می‌توانند سهم قابل توجهی از پارلمان عراق را به خود اختصاص دهند.
این کارشناس مسائل عراق با اشاره به احتمال ائتلاف نوری مالکی با بارزانی و برخی از اعصاب اهل سنت، افزود: اگر این ائتلاف شکل بگیرد، یکی، دو حزب شیعی نیز احتمالا به آن‌ها بپیوندند و این احتمال وجود دارد که آن‌ها بتوانند فراکسیون اکثریت را در پارلمان عراق تشکیل داده و به سمت نخست وزیری دست پیدا کنند، به صورت کلی باید دید تا زمان برگزاری انتخابات چه ائتلاف‌هایی در صحنه سیاسی عراق شکل خواهد گرفت.