گروه بین الملل: تولید پهپادهای نظامی به یکی از محورهای اصلی صنعت پررونق تسلیحاتی ترکیه تبدیل شده است. رئیس جمهور ترکیه خواستار فراروییدن این کشور به یک قدرت منطقهای است و از این رو از صنعت تولید جنگافزار پشتیبانی میکند.
به آن "جشن تکنو" میگویند اما مراد از آن نمایش پائیزی دستاوردهای نظامی ترکیه است. شاگردان دبیرستانها را جمع میکنند و به بهترین پهپادی که دانش آموزان ساختهاند، جایزه میدهند.
هدف از این مراسم پاییزی، ایجاد تمایل و انگیزه در بین جوانان ترکیه برای فناوری و صنایع تسلیحاتی این کشور است. در این مراسم رجب طیب اردوغان نیز شرکت میکند.او در سخنرانی خود اعلام کرده است که پهپادهای نظامی ساخت ترکیه به یکی از رشتههای پررونق صادرات این کشور بدل شده است.شرکت "بایکار" از جمله اقدام به تولید پهپادهای مدل TB2 کرده است. در پائیز سال گذشته، ارتش جمهوری آذربایجان از این پهپادها در جنگ علیه جمهوری ارمنستان بهره گرفته بود.ارتش جمهوری آذربایجان با کمک این پهپادها موفق شد اهداف مربوط به حمله هوایی را شناسایی کرده و از این طریق قادر به تصرف سریعتر مناطق در این جنگ گردد. موضوعی که از سوی کارشناسان نظامی نیز تایید شده است.
ارتش ارمنستان که مجهز به تانکها و موشکهای قدیمی ساخت روسیه بود در برابر حملات ارتش آذربایجان قادر به مقاومت نبوده و پس از چند هفته ناگزیر تن به شکست داد.
هالوک بایرکتار (بیرقدار)، مدیر اجرایی شرکت "بایکار" و برادر داماد اردوغان، سلجوک بایرکتار (سلجوق بیرقدار) است. مدیر اجرایی این شرکت در مراسم جشن تکنو، جدیدترین تحولات پهپادی خود را به نمایش گذاشته است. گفته شده است که این مدل جدید از پهپادها با حمل سلاحهای هوشمند میتوانند در میدان جنگ در حملات خود بسیار موثر عمل کنند.
نحوه سخن گفتن و چهره هالوک بایرکتار از غرور او درباره تولید چنین پهپادهای پیشرفتهای حکایت دارد. پیشرفت ترکیه در عرصه نظامی و تسلیحاتی و سیاست خارجی دولت اردوغان اما نمیتواند باعث نادیدن عدم باور مردم این کشور به سیاست داخلی دولت او گردد.نظرسنجیها حکایت از آن دارند که در حال حاضر حزب عدالت و توسعه اردوغان در موقعیتی نیست که اکثریت کرسیهای پارلمان این کشور را تصاحب کند.اما از سوی دیگر بسیاری از مردم ترکیه به دیده تحسین به جنگافزارها و پهپادهایی مینگرند که توسط شرکتهای تسلیحاتی ترکیه و از جمله شرکت "بایکار" تولید میشوند.از سوی دیگر، رویکرد انتقادی چشمگیری در بین مردم ترکیه در قبال استفاده از این جنگافزارها در میدانهای جنگ در کشورهای سوریه، لیبی و عراق در کشور ترکیه مشاهده نمیشود.
در واقعیت امر، اردوغان از میدان جنگ کشورهای یاد شده برای آزمایش جنگافزارهای خود بهره میگیرد. ارتش ترکیه پس از استفاده از این جنگافزارها، تجربه عملی خود را به اطلاع صنایع تسلیحاتی این کشور میرساند. و صنایع نظامی ترکیه نیز با استفاده از این اطلاعات بر دامنه تاثیر و دقت این جنگافزارها میافزایند.تقاضا برای خرید پهپادهای نظامی ترکیه در خارج از این کشور افزایش قابل ملاحظهای یافته است. هاکان کیلیچ (قیلیچ) نویسنده و کارشناس امور دفاعی گفت که در حال حاضر کشورهای لهستان، اوکراین، قطر و تونس به موازات جمهوری آذربایجان در شمار متقاضیان خرید این پهپادهای جنگی قرار دارند.حتی گفته میشود در میدان جنگ لیبی نیز از پهپادهای پیشرفته ساخت شرکت "بایکار" و از جمله مدل TB2 استفاده شده است.
ترکیه در ۱۵ سال گذشته از منظر گسترش صنایع دفاعی و نظامی خود از پیشرفت چشمگیری برخوردار بوده است. پیشرفتی که اعتماد به صنایع و مهندسان ترکیه در امور نظامی را در پی داشته است.گفته شده است که صنایع نظامی ترکیه و بهویژه صنعت تولید پهپادهای جنگی این کشور از قابلیت رقابت با کشورهای دیگر برخوردار است.از سوی دیگر، دولت و ارتش ترکیه در سایه این پیشرفت، از وابستگی خود به خرید و تجهیز نظامی خود با محصولات جنگی کشورهای دیگر کاستهاند.
اردوغان در آغاز دوره زمامداری خود هدف تبدیل کردن ترکیه به یک قدرت منطقهای را در سر میپروراند. ترکیه هر کجا که در سایه فقدان حضور کشورهای دیگر فضا و مجالی بیابد، بر حضور نظامی خود افزوده است. از آن جمله میتوان به شمال سوریه، عراق و لیبی اشاره کرد.افزایش انگیزه حضور نظامی در میدانهای جنگ نیاز به واردات تسلیحاتی این کشور را افزایش داده بود. از آن جمله میتوان به تمایل ترکیه برای خرید فناوریهای تسلیحاتی آلمان اشاره کرد.
این در حالی است که عملکرد دولت آلمان مطابق با خواست و نیازهای دولت ترکیه نبوده است. آلمان در سالهای گذشته نگران آن بوده که اردوغان از جنگافزارهای ساخت آلمان برای توسعه و قدرت نظامی خود سوءاستفاده کند.مخالفت آلمان و برخی دیگر از کشورها برای صدورتسلیحات به ترکیه عملا باعث آن شده است که این کشور به تدریج بر توان تولید جنگافزارهای خود بیافزاید و از میزان وابستگی خود به جنگافزارهای ساخت دیگر کشورها بکاهد.
در سال ۲۰۲۰، هفت شرکت تولید جنگافزار ترکیه در لیست یکصد شرکت برتر جهان قرار داشتند. در حالی که در سال ۲۰۰۲ در ترکیه تنها ۵۶ شرکت تولید تسلیحات وجود داشتند، تعداد چنین شرکتهایی در آن کشور در سال ۲۰۲۰ به ۱۵۰۰ شرکت رسیده است.
گفته میشود که ترکیه در ششماهه نخست سال جاری، به ۱۶۹ کشور جهان جنگافزار فروخته است. بیشترین جنگافزارهای صادراتی ترکیه از سوی کشورهای آمریکا و جمهوری آذربایجان خریداری شدهاند.از سوی دیگر باید به تمایل ترکیه برای خرید سامانه دفاع ضدموشکی زمین به هوای اس-۴۰۰ از روسیه اشاره کرد. افزون بر آن، بر اساس قراردادی که بین ترکیه و پاکستان در سال ۲۰۱۸ امضا شده است، ترکیه اقدام به تولید ۳۰ بالگرد جنگی در همکاری با یک شرکت ایتالیایی کرده است. موتور این بالگردها البته ساخت مشترک آمریکا و بریتانیا است.