علت پیشرفت بیماری «آلزایمر» کشف شد

پژوهشگران دانشگاه کمبریج دریافتند در بیماری آلزایمر برخلاف سرطان که از یک منبع پخش می‌شود، توده‌های سمی پروتئین به‌تدریج و هم‌زمان در چند ناحیه مغز شکل می‌گیرد. این خوشه‌هاـ که با نام انبوهه شناخته می‌شوند‌ــ طی چند سال شکل می‌گیرند و باعث مرگ سلول‌ها و کوچک شدن مغز می‌شوند که در نتیجه، به از دست دادن حافظه، تغییرات شخصیتی و دشواری در انجام کارهای روزمره منجر می‌شود. این پژوهش که در نشریه پیشرفت‌های علمی (Science Advances) منتشر شده است، نشان می‌دهد میزان پیشرفت بیماری آلزایمر را تکثیر انبوهه‌ها در نواحی جداگانه مغز تعیین می‌کند نه گسترش انبوهه‌ها از ناحیه‌ای به ناحیه دیگر مغز. سرعتی که این خوشه‌ها سلول‌‌های مغز را از بین می‌برند تعیین‌کننده سرعت کلی زوال عملکرد مغز است.

برای تشکیل این انبوهه‌ها، دو نوع پروتئین به نام‌های تاو و آمیلویید بتا به هم می‌چسبند. دانشمندان با استفاده از نمونه‌های مغز به‌دست‌آمده از کالبدشکافی و نیز بررسی اسکن مغز بیماران زنده، از جمله بیماران دچار اختلال شناختی خفیف و افرادی که بیماری آن‌ها به مرحله پیشرفته رسیده است، انبوهه پروتئین تاو را ردیابی کردند. دانشمندان دریافتند که تکثیر انبوهه‌های پروتئین تاو در کمال تعجب بسیار کند است و تا پنج سال طول می‌کشد.

پروفسور سِر دیوید کلنرمن، از نویسندگاه این مقاله پژوهشی و از موسسه پژوهش زوال عقل بریتانیا در دانشگاه کمبریج، دراین‌ زمینه گفت: «یاخته‌های عصبی در جلوگیری از تشکیل انبوهه‌ها به‌طرز شگفت‌انگیزی خوب عمل می‌کنند، اما اگر می‌خواهیم درمانی موثر بیابیم، باید راه‌هایی را پیدا کنیم تا عملکرد این یاخته‌ها از این هم بهتر شود.» به گفته پژوهشگران، یافته‌های آن‌ها می‌تواند با تمرکز بر مهم‌ترین فرایندهایی که در روند بروز بیماری رخ می‌دهد، به یافتن روش‌های درمان بیماری آلزایمر کمک کند، بیماری که حدود ۴۴ میلیون نفر در سراسر جهان به آن دچارند.

پروفسور توماس نولز، از نویسندگان ارشد این مقاله پژوهشی، از دانشکده شیمی یوسف حمید دانشگاه کمبریج گفت: «نکته کلیدی کشف‌شده این است که در مراحلی از این بیماری که ما بررسی کردیم، توقف تکثیر موثرتر از [توقف] گسترش و انتشار آن‌ها است.» پژوهشگران اکنون در حال برنامه‌ریزی برای بررسی فرایندهای اولیه بروز بیماری آلزایمرند و قصد دارند دامنه پژوهش را گسترش دهند و سایر بیماری‌های مغزی را نیز که تکثیر انبوهه‌های تاو در پیشرفت آن‌ها نقش کلیدی دارد، بررسی کنند.

دکتر سارا ایماریسیو، سرپرست پژوهشی مرکز پژوهش آلزایمر بریتانیا، در مورد این تحقیق گفت: «امیدوارم این پژوهش و سایر پژوهش‌های مشابه به یافتن روش‌های درمانی آتی با تمرکز بر پروتئین تاو کمک کند تا روش‌های درمانی آتی بخت بهتری برای کاهش روند پیشرفت بیماری داشته و برای افراد مبتلا به زوال عقل مفید باشند.»