ارتودنسی متحرک بهتر است یا ثابت؟

یکی از این روش‌ها ارتودنسی متحرک و دیگری ارتودنسی ثابت است. در این مقاله از این دو روش بیشتر خواهید خواند، با مزایا و معایبش آشنا خواهید شد و در آخر معیارهایی برای انتخاب یکی از آن‌ها به دست خواهید آورد.

تعریف ارتودنسی ثابت و متحرک
ارتودنسی مهم ترین و موثرین راه درمان دندان‌های نامنظم است، چه مشکل از فک باشد و چه بیماری لثه! فرقی نمی کند. اگر می‌خواهید به دندان‌هایتان سر و شکل بدهید، از بیماری‌های لثه جلوگیری کنید، حالت‌های گفتاری خودتان را بهبود ببخشید، بهتر بجوید و تنفس کنید ارتودنسی بهترین راه حل است. ارتودنسی، خودش، شیوه‌ها و انواع گوناگونی دارد. از ارتودنسی ثابت گرفته تا ارتودنسی متحرک .
هر یک از این انواع ارتودنسی کارکردهای ویژه ای دارند که آن یکی ندارد. یکی برای جنس خاصی از دندان‌ها مناسب است و دیگری برای جنسی دیگر. یکی از برخوردار است که آن یکی از آن مزایا بهره مند نیست. مثلا ارتودنسی ثابت و متحرک.
ارتودنسی ثابت، راهی برای کنترل ریشه‌ها
یک دست براکت و یک سیم و چند تا کش! این‌ها اولین چیزهایی اند که با شنیدن کلمه ارتودنسی ثابت به ذهن آدم هجوم می‌آورند. همه این‌ها با چسبی روی دندان قرار می‌گیرند تا حرکت ریشه‌ها را کنترل و دندان‌هایی که از بر هم ریختگی شدید رنج می‌برند را مرتب کنند. اسمش هم رویش هست: ارتودنسی ثابت! یعنی این ارتودنسی از همان ابتدا تا انتهای طول درمان و بهبود کامل باید توی دهان بماند. نمی شود جدایش کرد.
ارتودنسی ثابت ظاهرا زیبا نیست. قبول. اما یکی از موثرترین انواع درمان ارتودنسی است که معمولا توسط یک متخصص ارتودنسی پیشنهاد می‌شود.



ارتودنسی متحرک، خوراکِ فک‌های ناهنجار
ارتودنسی متحرک خوراکِ فک‌های نامتوازن و ناهنجار است، آن هم بیشتر برای کودکان تا بزرگسالان. ارتودنسی متحرک را می‌توان از دهان در آورد، مدتی را بدون آن سر کرد، تمیزش کرد و دوباره گذاشت توی دهان. این نوع ارتودنسی فشار زیادی به دندان‌ها نمی آورد. از این نظر سر کردن با این نوع ارتودنسی از سر کردن با ارتودنسی ثابت راحت تر است. ارتودنسی متحرک، خودش، به چند نوع تقسیم می‌شود. انواع ارتودنسی متحرک را پایین تر آورده ایم:

• ارتودنسی فانکشنال
  ارتودنسی نامرئی

با مرور تعاریف ارتودنسی متحرک و ثابت، تا همین جا هم می‌توانید این دو نوع را کنار یکدیگر بگذارید و مقایسه کنید و بسنجید اما هنوز معیارهایی هست که می‌تواند تمایز و شباهت میان دو ارتودنسی ثابت و متحرک را شفاف تر کند. این معیارها را باید در مزایا و معایب هر کدام جستجو کرد.



مزایا و معایب هر کدام
هر یک از ارتودنسی‌های دندان، از جمله ثابت و متحرک، تنها بخشی از نیازهای دهان و دندان را پوشش می‌دهند و در عین به همراه آوردن مزایا، معایبی هم دارند. بگذارید از مزایا و معایب ارتودنسی ثابت شروع کنیم.
ارتودنسی ثابت، تضمینی اما با طول درمان بیشتر
ارتودنسی ثابت یک درمان سفت و سخت است و از پسِ به هم ریخته ترین دندان‌های هم بر می‌آید. این روش، تضمینی هم هست. یعنی یک بار برای همیشه دندان را با این روش درمان می‌کنید و بعد دیگر خبری از بازگشت بیماری و نامرتب شدن دندان نیست. این ارتودنسی اگر نتیجه بدهد، مانند باقی ارتودنسی‌ها، هم در انتها ظاهری زیباتر به لبخند شما می‌بخشد و هم طول عمر دندان‌ها را افزایش می‌دهد.
ارتودنسی ثابت معایبی هم دارد البته! یکی اینکه طول درمانش طولانی تر است. دیگری آنکه معمولا با درد مختصر و موقتی همراه می‌شود و گاهی موجب لکه برداشتن دندان‌ها می‌شود. گاهی هم گفتار را دشوار می‌کند و هر بار که می‌خواهید چیزی بخورید در خطر شکستن قرار می‌گیرد. در جدول زیر مزایا و معایب ارتودنسی ثابت را با هم مرور کرده ایم:
 

مزایای ارتودنسی ثابت	معایب ارتودنسی ثابت
درمان تضمینی دندان‌های برهم ریخته	با درد همراه است
افزایش بر طول عمر دندان‌ها پس از عمل	ممکن است رنگ دندان را تحت تاثیر قرار بدهد
درمان دندان‌های به شدت نامنظم و نامرتب	هنگام خوردن غذا ممکن است بشکند

 
ارتودنسی متحرک، منعطف اما گران
یکی از ویژگی‌های برجسته ارتودنسی متحرک نسبت به ارتودنسی ثابت، انعطاف پذیری و همچنین قابلیت آن برای جا به جا شدن است. همین باعث می‌شود بتوانید آن را خیلی راحت شستشو دهید و تمیز کنید. ارتودنسی متحرک را باید هنگام غذا خوردن در بیاورید، درست برعکس ارتودنسی ثابت. بنابراین میزان آسیب پذیری در ارتودنسی متحرک بسیار کم تر خواهد بود.
اما در میان معایب، ارتودنسی متحرک یک شباهت روشن با ارتودنسی ثابت دارد. آن هم این است که این سبک از ارتودنسی روی صدا و البته حالت گفتار تاثیر خواهد گذاشت. از دیگر معایب ارتودنسی متحرک هزینه بالای آن است. در جدول زیر نگاه مفصل تری به مزایا و معایب ارتودنسی متحرک انداخته ایم:
 
 

مزایای ارتودنسی متحرک	معایب ارتودنسی متحرک
به آسانی قابل شستشو است	بر روی لحن و صدا تاثیرگذار است
کم تر آسیب پذیر است	هزینه این عمل بسیار بالا است
پلاک‌هایش قابل تنظیم است	دندان‌های پایین نسبت به این درمان آسیب پذیرند
می توان راحت تر دهان و دندان را شستشو داد	پلاک‌های متحرک در اثر جا به جایی آسیب پذیرترند
امکان رعایت نکات بهداشتی بیشتر است	تنها در مورد بر هم ریختگی خفیف دندان‌ها کاربرد دارد

 
پرسش اینجاست که حالا، با این همه، کدامیک از این روش‌های ارتودنسی دندان موثرترند؟
هر کدام برای چه کسانی مناسب است؟
هرگز نمی توانیم پاسخ روشنی برای این سوال پیدا کنیم. با وجود این می‌شود در یک نگاه کلی فهمید که از میان روش‌های ارتودنسی محرک و ارتودنسی ثابت، کدام روش درمانی به درد چه کسانی می‌خورد. در لیست زیر نگاهی به کارکرد ارتودنسی متحرک می‌اندازیم:
•    ارتودنسی متحرک برای کودکان مناسب تر است.
•    ارتودنسی متحرک برای اصلاح ناهنجاری‌ها فک کارکرد دارد.
•    ارتودنسی متحرک تنها می‌تواند ناهنجاری‌های خفیف را اصلاح کند.
•    ارتودنسی متحرک به کار کسانی می‌آید که به دنبال طول درمان کوتاه تری هستند.

در ادامه کارکرد ارتودنسی ثابت را مرور می‌کنیم:
•    ارتودنسی ثابت برای بزرگسالان مناسب تر است.
•    ارتودنسی ثابت برای اصلاح ریشه‌های نامنظم دندان کارکرد دارد.
•    ارتودنسی ثابت ناهنجاری‌های گسترده را اصلاح می‌کند.
اگر به دنبال یک پاسخ قطعی برای پاسخ به این سوال می‌گردید، بهتر است به یک متخصص ارتودنسی مراجعه کنید.