کمبود داروی فاکتور ۹ برای بیماران هموفیلی

کمبود دارو در کشور بارها از سوی برخی مقامات بهداشتی مطرح شد. اخیرا نیز برخی از بیماران تالاسمی در تجمعی نسبت به نبود داروی مورد نیازشان اعتراض کرده بودند. اما ماجرا تنها به آنها ختم نمی‌شود. برخی از بیماران هموفیلd نیز از سختی تامین داروی فاکتور ۹ می‌گویند.

ماجرای کمبود داروی فاکتور ۹ چیست؟
نازنین فرزادی فر، رئیس هیأت مدیره کانون هموفیلی ایران  می‌گوید: «از تابستان امسال از میان داروهای هموفیلی، داروی فاکتور ۹ را کمبود داشتیم. در دو مقطع دارو در کشور توزیع شد. هفته گذشته نیز تعدادی داروی فاکتور ۹ در سراسر کشور توزیع شد. اگرچه کمبود دارو داریم اما سازمان غذا و دارو تمهیداتی اندیشیده که به ما قول دادند از بهمن ماه کمبود دارو رفع شود.»

فرزادی‌فر با بیان اینکه تنها داروی هموفیلی که در ایران تولید می‌شود، فاکتور ۸ نوترکیب است، ادامه می‌دهد: «شرکت‌های دارویی پلاسمای ایرانی را جمع‌آوری کرده و به آلمان می‌فرستند. آنجا روی پلاسما کار می‌شود و داروهای که از پلاسمای خونی تهیه می‌شود از جمله فاکتور ۹ را تولید می‌کنند.»رئیس هیأت مدیره کانون هموفیلی ایران می‌گوید: «اینگونه نیست که بیماران قطعا داروی فاکتور ۹ را نتوانند پیدا کنند بلکه در گرفتن سهمیه ماهانه داروی خود دچار مشکل بودند و متاسفانه نتوانستند آن میزان دارویی که باید را بگیرند. ما در حال پیگیری این موضوع هستیم و امیدواریم این مشکل به زودی حل شود.» او ادامه می‌دهد: «در چنین شرایطی معاونت درمان تعدادی فاکتور اورژانسی در اختیار بیمارستان‌ها قرار می‌داد. بیمارانی که با مشکل اساسی مواجه می‌شوند به آن بیمارستان‌ها مراجعه می‌کردند و دارو را دریافت می‌کردند. البته اگر بیمار مثلا به ۱۵ فاکتور نیاز داشت، همه آن تعداد را نمی‌توانست در بیمارستان تهیه کند.»

علت کمبود داروی فاکتور ۹
فرزادی‌فر درباره علت کمبود داروی فاکتور ۹ می‌گوید: «یا ارسال پلاسما با تاخیر صورت می‌گیرد، یا تعداد سفارش ثبت شده با نیاز بیماران همخوانی ندارد. از این دو حالت خارج نیست. البته علت کمبود دارو  هر باشد، مشکل بیمار هموفیل نیست و داروی این بیماران باید همیشه در دسترس آنها باشد و نیاز اساسی آنها را رفع کند.»
داروخانه امکان ندارد که داروی تاریخ مصرف گذشته به بیماران تحویل دهد. داروی فاکتور ۹ مانند داروی سرماخوردگی نیست. شرایط نگهداری این داروها خاص است. درخواست ما از بیماران این است که برای تهیه دارو اکیدا به بازار آزاد مراجعه نکنند.»

در حالی رئیس هیأت مدیره کانون هموفیلی از کمبود داروهای بیماران هموفیل می‌گوید که پیش‌تر نیز یونس عرب، رئیس انجمن تالاسمی ایران به تجارت‌نیوز گفته بود: «در سه سال گذشته ۵۳۷ بیمار مبتلا به تالاسمی جان خود را از دست داده‌اند که دلیل آن دسترسی نداشتن به دارو بود. داروی خارجی را وارد نمی‌کنند، تولید داخل هم جوابگوی نیاز بیماران نیست.»

کمبود دارو در کشور
اخیرا جلیل سعیدلو، دبیر انجمن داروسازان ایران در یک گفت‌وگوی تلوزیونی گفته بود: «همیشه حدود ۳۰ تا ۴۰ قلم دارو کمبود داشته‌ایم، گفت: در حال حاضر به دلایل و علل مختلف رقم کمبود دارویی به بالای ۱۰۰ قلم رسیده است.»اواخر آذرماه نیز ایسنا به نقل از حمید محمدی، مدیر کل امور دارویی سازمان غذا و داروی ایران نوشت: «چنانچه تا پایان سال ۱۴۰۰ ارز مورد نیاز برای خرید دارو تامین نشود، ایران با کمبود ۵۰۰ قلم دارو مواجه می‌شود.»