احمدی‌نژاد: آنها می‌خواهند ایران را ۶ قسمت کنند

گروه سیاسی:  محمود احمدی نژاد رئیس دولت نهم و دهم  در گفت و گو با بخش ترک زبان روزنامه ایندیپندنت بر قطعی بودن توافق پشت پرده آمریکا، روسیه و چین تاکید کرد و گفت: هر کس با روند مسائل در جهان آشنا باشد، متوجه می شود که سه کشور آمریکا، روسیه و چین دنبال طرح جدیدی برای جهان هستند. اینکه روسیه به اوکراین حمله کرده و چین منتظر است تا نتیجه آن را ببیند و بعد به تایوان حمله کند و همینطور آمریکا به سمت ایران بیاید، خود این امر، نشان می دهد که جهان در حال تغییر است و آنها می خواهند نظم جدیدی را ایجاد کنند. احمدی نژاد بر ضرورت پرهیز کشورهای جهان از ورود به بازی قدرت های فاسد جهانی تاکید کرد و با اشاره به اتفاق نظر قدرتهای جهانی برای جلوگیری از ظهور یک قدرت جدید در جهان گفت: پنج قدرت جهانی دارای حق وتو، در اینکه هیچ کشوری، هسته ای و قدرتمند نشود، متفق هستند. همه آنها با قدرتمند شدن ایران مخالف هستند. همان طور که با اقتدار ترکیه، عربستان، پاکستان و عراق مخالفند. آنها نمی خواهند هیچیک از کشورهای ما قدرتمند شوند. تلقی آنها این است که غنی سازی، موجب اقتدار ایران می شود. این سیاست ثابت آنهاست.

متن کامل این گفت گو به شرح زیر است:
 با افتخار در خدمت شما هستیم و تشکر می کنیم که فرصت این گفت و گو را به ما دادید. ان شاءالله گفت و گوی خوبی خواهد شد.
آرزو داشتم در ترکیه با شما دیدار داشته باشم منتهی نشد. ان شاءالله بزودی به تهران سفر خواهم کرد و اگر اجازه بفرمایید، خدمت شما خواهم رسید.

 ان شاءالله
 از زمانی که جمهوری اسلامی ایران از سال ۱۹۷۹ بوجود آمد، با عراق همکاری داشت. بعد از اشغال عراق توسط آمریکا، می گفتند ایران در عراق نفوذ دارد و سعی کردند این نفوذ را کم کنند و سیاست تجارت عراق را عوض کنند. ارزیابی شما از موفقیت یا عدم موفقیت ایران در عراق چیست؟
 بسم الله الرحمن الرحیم
اللهم عجل لولیک الفرج والعافیه والنصر واجعلنا من خیر انصاره و اعوانه والمستشهدین بین یدیه
به شما، همکارانتان و همه کسانیکه این برنامه را خواهند دید و خواهند شنید عرض سلام دارم و امیدوارم گفت و گوی ما، مفید باشد. در تحلیل مسائل دوجانبه، منطقه ای و بین المللی، همیشه باید اصولی را مد نظر قرار بدهیم. اولین اصل؛ حق تعیین سرنوشت و استقلال ملت هاست.

این را باید به رسمیت بشناسیم و دومین اصل؛ عدم مداخله در امور دیگران است و هیچکس نباید دخالت کند. سومین اصل؛ مراقبت از سیاست های سلطه گران است که می خواهند ملت ها را به جان هم بیاندازند تا منافع خودشان را تامین کنند. اصل چهارم؛ این است که منطقه متعلق به همه ملت های منطقه است و ساختن و برقراری امنیت، در یک همکاری جمعی شکل می گیرد. هر امری که این اصول را خدشه دار کند به ضرر همه ملت هاست و همه باید مراقبت کنیم که چنین اتفاقی نیفتد.

 به نظر شما سیاست های ایران در عراق موفق بوده یا خیر؟
 وقتی این اصول را قرار بدهیم، همه مسائل منطقه را می توانیم با آن بسنجیم و به نظر واحدی برسیم. امروز شرایط منطقه، شرایط خوبی نیست.

 صحبتی از رقابت بین حوزه های علمیه قم و نجف در میان است. شما اختلاف بین این دو حوزه را چگونه ارزیابی می کنید؟
کلا در طول تاریخ، بین علما اختلاف بوده است. اگر مشکلی بین مردم هم بوجود آمده، ناشی از اختلاف علما بوده است. آنجا بحث های فکری و نظری هست و البته من فکر می کنم دخالت دیگران هم موثر است. ما به امید روزی هستیم که علمای همه ادیان با هم وحدت کنند؛ مسیحی، مسلمان، نجف، قم و الازهر، همه به نفع انسان ها با هم متحد شوند. البته خدای ناکرده از آن طرفی متحد نشوند که کارمان خیلی سخت می شود.

منظورمن رویکردهای سیاسی مانند ولایت فقیه و دیگر مسائل است.
 بله در حوزه نظری، بین علما اختلافات زیادی هست. از نحوه وضو گرفتن تا مسائل دیگر. آن چیزی که زیاد است، اختلاف است.

 موضوع بعدی درمورد یمن است. شما سیاست ایران در یمن را چگونه ارزیابی می کنید و اینکه چگونه می توان مساله یمن را حل و فصل کرد؟
من قبلا درباره یمن زیاد صحبت کرده ام. همان اصول را شما در نظر بگیرید. عربستان، ایران، امارات، آمریکا و انگلیس، هیچ کدام در امور یمن دخالت نکنند. راهی جز این نیست که اجازه بدهیم مردم یمن خودشان تصمیم بگیرند. تمام کشورهای منطقه، دارند از جنگ یمن ضرر می کنند. عربستان، ایران، امارات و بیش از همه مردم یمن متضرر می شوند. من فکر می کنم اگر ایران و عربستان در کنار هم بنشینند و با هم تفاهم کنند، مساله یمن خیلی زود حل خواهد شد.

 در طول دوران ریاست جمهوری شما بین ایران و عربستان روابط خوبی وجود داشت، بعد از شما این روابط به کجا رسید؟ آیا می توانیم بگوییم نشست شما و ملک عبدالله یک نشست تاریخی بود و الان نمی تواند تکرار شود؟
 من معتقدم که بین کشورهای منطقه باید بالاترین سطح روابط دوستانه برقرار باشد. روابط ما بسیار دوستانه و برادرانه بود. البته با همه کشورهای عربی روابط برادرانه داشتیم و بطور طبیعی، با عربستان رابطه ای خاص برقرار بود زیرا ما هم فرهنگ واحد، منطقه واحد و دشمنان واحدی داریم. هر زمانی که ما از هم دور شده یا وارد رقابت شویم، هر دو ضرر می کنیم. دوام و عزت ما در گرو اتحاد است. واقعا باور ما این بود که همه برادر هستیم. من فکر می کنم دخالت بیگانگان و یک مقدار اشتباه محاسباتی طرف ها، باعث شده الان کشورها از هم دور شوند، باز هم تاکید می کنم که در رقابت ایران و عربستان، طرف پیروز وجود نخواهد داشت، هر دو و کل منطقه ضرر خواهند کرد.

وضعیت فعلی را چگونه ارزیابی می کنید؟ الان بین عربستان و ایران مذاکراتی وجود دارد. ارزیابی شما از این مذاکرات چیست؟ آیا اشتباه از طرف ایران بوده یا عربستان؟
دو طرف دچار اشتباه شده اند ومن از اینکه مذاکرات آغاز شده، خوشحال هستم و امیدوارم هر چه زودتر به تفاهم برسیم. توصیه من این است که طرفین، حل مساله یمن را در اولویت قرار بدهند. این باعث می شود که صلح و دوستی در کل منطقه حاکم گردد و مهمتر اینکه ملت یمن نجات پیدا می کند. الان مردم یمن در شرایط سختی زندگی می کنند و در حملات کشته می شوند، این ها برادران ما هستند، همه با هم برادر هستیم؛ عربستان، یمن، ایران و کویت، همه برادر هستیم.

از هر طرفی کشته شود، دشمنان ما خوشحال می شوند. شهرهای ما خراب شود، آنها خوشحال می شوند. ثروت ما در جهت اختلاف هزینه شود، آنها خوشحال می شوند. من فکر می کنم که اگر ما آن چهار اصل را در نظر بگیریم، خیلی زود مساله یمن قابل حل خواهد بود و ایران و عربستان هم می توانند برادرانه با یکدیگر همکاری کنند و بعد درباره کل منطقه نقش سازنده خود را ایفا نمایند. منطقه ما نسبت به ۲۰ سال قبل، شرایط خیلی بدتری را تجربه می کند. شرایط در سوریه، عراق، یمن، افغانستان و لبنان، خوب نیست ولی اگر ایران و عربستان با هم باشند، کمک همه ملت ها هستند و اختلاف در این کشورها به آسانی قابل حل و فصل خواهد بود.

 طرح بسیار خوبی دادید اما من به سوریه برمی گردم. مشخص است که مخالفان دولت در سوریه، با حضور نظامی ایران در سوریه مخالف هستند. یک سوال روشن می خواهم بپرسم؛ شما درباره سوریه چه نظری دارید و ملت سوریه چگونه می تواند از این بحران نجات پیدا کند؟

 باز هم شما را به همان ۴ اصل ارجاع می دهم؛ ایران، عربستان و ترکیه بجای دخالت در امور سوریه باید کمک کنند وحدت اتفاق بیفتد و در سوریه هم هر چه مردم انتخاب کردند، همه بپذیریم. حق متعلق به ملت است. در این حوادث، سوریه خیلی خسارت دید. اگر عربستان و ایران و ترکیه می خواهند کمک کنند، باید به توقف جنگ و ایجاد وحدت کمک کنند. نه کسی نیرو بدهد و نه کسی پول و اسلحه بدهد. دو طرف از خودمان هستند، مردم سوریه هستند. آمریکایی و انگلیسی و روسی آنجا مشکل پیدا نمی کنند. از هر طرفی مشکل پیدا شود، متوجه مردم منطقه خودمان خواهد شد. آن سه کشور می توانند بر اساس ۴ اصل مورد اشاره، به حل مساله کمک کنند.

 بسیار عالی. شما توجه زیادی به امور ترکیه دارید و به این کشور سفر می کنید. مسائل ترکیه را با توجه به ناآرامی هایی که مدتی قبل اتفاق افتاد، چگونه ارزیابی می کنید؟ روابط ایران و ترکیه الان چگونه است؟ ضمن اینکه برخی مخالفان می خواهند اصلاح قانون اساسی در ترکیه انجام شود.
اختیار با مردم ترکیه است، هر چه آنها تصمیم بگیرند همان باید انجام شود. روابط ایران و ترکیه خیلی خوب و تاریخی است. همه کشورهای منطقه با هم روابط تاریخی دارند. همه کشورها باید مراقب دخالت قدرت های جهانی باشند. استحکام هر کشور، اولا به رضایتمندی مردم است، مردم باید راضی باشند و بعد هم اراده مردم حاکم باشد. هر جا یک حزب یا گروهی، خودش را به مردم تحمیل کند، آن کشور دچار مشکل خواهد شد. ایران و ترکیه دو کشور بزرگ و مسلمان در منطقه هستند و روابط تاریخی هم دارند. اگر امکان دارد درباره نقاط اختلاف دو کشور صحبت کنید.
 ملت های منطقه با هم هیچ مشکل تاریخی ندارند و می خواهند با هم رابطه داشته باشند، تجارت کنند، ازدواج و همکاری کنند. ملت ها از وحدت کشورها استقبال می کنند. من فکر می کنم اگر دولت ها هم از ملت ها تبعیت کنند، هیچ مشکلی در منطقه نخواهد بود. اگر مشکلی هست، از تحلیل اشتباه دولت هاست. هیچ حکومتی نباید خودش را در منطقه از بقیه مستثنی بداند.

ما باید متحد باشیم و با کمک یکدیگر منطقه را اداره کنیم. اگر متحد باشیم، به نفع همه ماست زیرا قدرت های سلطه گر نمی توانند بر هیچ کدام از ما فشار بیاورند و اصولا یک قدرت جدید انسانی در دنیا درست می شود. چه در غیر اینصورت؛ نظام سلطه برای تک تک کشورهای منطقه نقشه دارد. آنها دنبال بازار اسلحه می گردند و برای این منظور نمی خواهند هیچکدام از ما قوی، عزیز و پیشرفته باشیم، می خواهند در حال اختلاف و درگیری و عقب افتاده باشیم تا آنها بر ما مسلط باشند.

 در همین راستا آمریکا و روسیه را متهم کردید که طرح نامبارکی برای ایران دارند. این اظهاراتی که داشتید تا چه حد می توانید از آنها دفاع کنید؟
 این یک امر قطعی است. هر کس با روند مسائل در جهان آشنا باشد، متوجه می شود که سه کشور آمریکا، روسیه و چین دنبال طرح جدیدی برای جهان هستند. اینکه روسیه به اوکراین حمله می کند و چین منتظر است تا نتیجه آن را ببیند و بعد به تایوان حمله کند و همینطور آمریکا به سمت ایران بیاید، خود این امر، نشان می دهد که جهان در حال تغییر است و آنها می خواهند نظم جدیدی را ایجاد کنند.در همین حمله به اوکراین معلوم شد که شرایط جهان عوض شده است. این دیدگاه من قطعی است. هم تحلیل دقیقی دارم و هم اطلاعاتم دقیق و درست است. بخش اول آن که شروع شده است. البته ما داریم تلاش می کنیم و دعا می کنیم که این نقشه اجرا نشود زیرا جان و سرنوشت انسان ها بازیچه قرار گرفته است.

شما مسائل اوکراین را حتما پیگیری می کنید. ارزیابی تان از موضع دولت ایران که تاکنون چیزی در مورد جنگ اوکراین نگفته است، چیست؟
 این را باید از سخنگوی دولت سوال کنید، اما موضع من معلوم است. ما همیشه باید کنار ملت ها بایستیم. ما هرگز نباید وارد بازی قدرت های فاسد جهانی شویم.

ارزیابی شما از روابط ایران و روسیه در این ایام چیست؟ آیا روسیه می تواند بگونه ای شریک مورد اعتمادی برای ایران باشد؟
ما باید واقعیت های تاریخی و واقعیت های امروز را با دقت مد نظر داشته باشیم. اگر در گذشته، روسیه از ایران حمایت نمی کرد، سخت بود که بتواند بهانه ای را برای آن عنوان کند، اما امروز بهانه خوبی دارد و براحتی می تواند بگوید که درگیر جنگ هستم و عذرخواهی کند. درحالیکه در پشت صحنه، دستش در دست آمریکاست.

 فرمودید پس از مشخص شدن نتایج حمله روسیه به اوکراین، چین هم ممکن است به تایوان و آمریکا به ایران حمله کند. این وضعیت را چگونه ارزیابی می کنید؟
 من امیدوارم هیچکدام از اینها اتفاق نیفتد و هر چه زودتر جنگ در اوکراین متوقف شود و قوای روسیه به مرزهای خودشان برگردند و حقوق مردم اوکراین را به رسمیت بشناسند، اما به نظر نمی رسد که این اتفاق بیفتد. ظاهر قضیه این است که بالاخره روسیه مسلط خواهد شد. یعنی اگر شما مواضع آقای بایدن را ببینید، کاملا راه را برای آقای پوتین باز کرده است که از هر اسلحه ای استفاده کند.

 ایران چند هفته قبل، یک رزمایش نظامی با روسیه و چین در دریای عمان و شمال اقیانوس هند برگزار کرد. اگر یک نگرش سیاسی به آن داشته باشیم، واقعا هدف چیست؟ این ائتلاف در برابر چه کسی است؟ و ایران و روسیه و چین دنبال چه هستند؟
 من معتقدم که امنیت منطقه باید توسط ملت های منطقه تامین شود و دولت های منطقه باید مراقب باشند هیچ عامل دیگری در این قضیه دخالت نکند.

 موضع بایدن را در مذاکرات هسته ای چگونه می بینید؟ و تفاوت اصلی دولت ترامپ و بایدن در این زمینه چیست؟
به نظرم سیاست های جهانی آمریکا را روسای جمهور تعیین نمی کنند. روسای جمهور، بخش کوچکی از سیاست خارجی هستند و بخش اجرایی آن عمدتا به عهده آنهاست. بعد از جنگ جهانی دوم، ۵ قدرت جهانی دارای حق وتو، در اینکه هیچ کشوری، هسته ای و قدرتمند نشود متفق هستند. همه آنها با قدرتمند شدن ایران مخالف هستند. همان طور که با اقتدار ترکیه، عربستان، پاکستان و عراق مخالفند. آنها نمی خواهند هیچ یک از کشورهای ما قدرتمند شوند. تلقی آنها این است که غنی سازی، موجب اقتدار ایران می شود. این سیاست ثابت آنهاست. فرقی نمی کند که آقای اوباما ، آقای ترامپ یا آقای بایدن رییس جمهور باشد. من فکر می کنم فشارهایی که آقای ترامپ آورد، آقای بایدن بیش از آن خواهد آورد، چون آنها هدف واحدی دارند ولی ممکن است ادبیات و شیوه آنها متفاوت باشد.

اجازه بدهید یک خاطره بگویم. ما در نیویورک جلسه ای با شورای روابط خارجی آمریکا داشتیم. ۲۸ نفر بودند. بیش از یکساعت و نیم همه راجع به موضوع هسته ای ایران سوال کردند. وقتی صحبت های آنها تمام شد و دیگر نتوانستند هیچ ادعایی را مطرح کنند، یک شخص مسنی بود که مشخص بود که حالت ریاست معنوی دارد، خطاب به من گفت: آقای احمدی نژاد؛ ما می پذیریم که شما حق غنی سازی داشته باشید و می پذیریم که فعالیت های شما صلح آمیز است اما اگر بخواهیم به این موضوع رسمیت بدهیم، فردا عربستان و مصر هم ادعا خواهند کرد، ما چگونه جلوی آنها را بگیریم؟ من پاسخ دادم اگر این حق است، آنها هم داشته باشند و اگر حق نیست، هیچکس نداشته باشد. آنها مبهوت این موضعگیری شدند. اجازه بدهید یک خاطره دیگر بگویم. من یادم هست که وقتی ایران به غنی سازی صنعتی دسترسی پیدا کرد، اولین کسیکه من به او اطلاع دادم، ملک عبدالله بود که خدا از او راضی باشد. من خبر را به ایشان دادم و گفتم ما به غنی سازی صنعتی دسترسی پیدا کردیم و مطمئن هستم که شما از شنیدن این خبر خوشحال می شوید. صنعت ما متعلق به شماست، ما زیر نظر ماموران آژانس، تمام توانمندی های خودمان را به شما منتقل می کنیم.
شما کارشناسان و دانشمندان خودتان را به ایران بفرستید، تا ما تمام اینها را به شما منتقل کنیم چون من معتقدم که تمام کشورهای منطقه باید از نظر صنعت و دانش، پیشرفته باشند نه اینکه بمب داشته باشند. بمب قدرت نمی آورد، بمب وحشی گری می آورد منتهی ما به دنبال علم و صنعت و تکنولوژی هستیم که همه باید داشته باشند. البته شرایط اجازه نداد که این اتفاق بیفتد. فرصت نشد که ما تجربیات مان را به برادران عربستان منتقل کنیم، منتهی نگاه ما این است که همه قدرتمند باشند اما نگاه آنها این است که هیچ کشوری قدرتمند نباشد.

 بنظر شما این مذاکرات به کجا خواهد رسید؟ آیا ممکن است همین بحرانی که برای اوکراین پیش آمده برای ایران هم به واسطه مذاکرات اتفاق بیفتد؟
من این را در کوتاه مدت پیش بینی نمی کنم اما بدانید تمام قدرت های جهانی برای کشورهای منطقه ما این نقشه را دارند. آنها می خواهند عربستان را ۴ قسمت کنند، ترکیه را ۳ قسمت کنند، ایران را ۶ قسمت کنند. می خواهند کشورهای کوچک و ضعیف درست کنند. این نقشه آنهاست. تنها راه گریز، اتحاد کشورهای منطقه است.

در دسامبر گذشته بایدن یک نشست با سران دموکرات داشت. شما دموکراسی در جهان را مخصوصا در کشورهای اسلامی چگونه می بینید و تلاش های بایدن در موضوع دموکراسی در جهان را چگونه می بینید؟
 چند نکته اینجا وجود دارد که باید توجه کنید. اول خود دموکراسی است. دموکراسی یک تجربه بشری و روش خوبی برای اداره کشورهاست اما مشکل این است که امروز دموکراسی در اسارت سرمایه داری است. در هیچ جای دنیا، دموکراسی بطور کامل پیاده نشده است. نکته بعد این است که امروز موج بیداری انسان ها، در نقطه مقابل سرمایه داری جهانی قرار گرفته است. آنها نگران دموکراسی نیستند، بلکه نگران سلطه خودشان شده اند. آنها می بینند این موج انسانی که دارد می آید، آنها را با خود خواهد برد.

آنها می خواهند نقشه جهان را تغییر بدهند و جهان را مانند دوران بعد از جنگ دوم، اداره کنند. آن زمان دو قطب بود، الان می خواهد سه قطب شود. می خواهند مطالبات انسانی برای اصلاح جهان را مهار کنند. از زمانی که سازمان ملل تاسیس شده تا امروز، شرایط جهان بهتر نشده است. سه و نیم میلیارد فقیر وجود دارد، جنگ ها، تهدیدها و مسابقه تسلیحاتی هست. آمریکا اخیرا بمبی را آزمایش کرد که بیش از ۵۰۰ برابر، قوی تر از قدرت بمب اتمی هیروشیما بود. الان هم روسیه دارد قدرت موشک خودش را به رخ می کشد. آنها می خواهند سایه تهدید بر سر ملت ها باشد تا ملت ها را اداره کنند. شما می دانید که مقصد نهایی تمام سرمایه ها از طریق نظام اقتصادی و نظام بانکی، نیویورک است. همین الان شما ببینید؛ ثروت عربستان، عراق، کویت و ایران؛ بیش از اینکه خود ما بهره ببریم، آمریکایی ها بهره می برند. آنها می خواهند این را حفظ کنند. برای تغییر شرایط جهان نقشه کشیده اند اما تحت عنوان نجات دموکراسی می خواهند این کار را انجام بدهند. الان آقای بایدن از مردم اوکراین دفاع نمی کند، دائما دو پهلو حرف می زند. در واقع راه را برای سلطه روسیه باز کرده است. اگر آمریکا محکم می ایستاد، روسیه به اوکراین حمله نمی کرد. آقای بایدن هیچ حرفی از حقوق مردم اوکراین و حقوق مردم روسیه نمی زند. آقای پوتین ریاست خودش را تا سال ۲۰۳۶ یعنی ۱۴ سال دیگر تمدید کرده است ولی آقای بایدن اعتراض نمی کند. نمی گوید خلاف دموکراسی است. آن کنفرانسی که برگزار کردند، در واقع مقدمه سازی برای اجرای طرح تسلط مجدد بر جهان است.

 بایدن می گوید آمریکا رهبر داعش را کشته است. قبل از آن هم ابوبکر بغدادی توسط آمریکا در بغداد کشته شد. آینده داعش را چگونه ارزیابی می کنید؟ شما آمریکا را به حمایت از داعش متهم کرده بودید. با توجه به این اظهارات، نظر شما الان چیست؟
 آمریکا در منطقه ما دوگانه بازی می کند. از یک طرف خودش از جریانات تروریستی حمایت می کند، از طرف دیگر مدعی مبارزه با تروریسم می شود. اصلا داعش، مولود دخالت آمریکا در منطقه است والّا ملت های منطقه با هم جنگ ندارند. من امیدوارم نیروهای داعش متوجه این مساله بشوند اما نقشه آمریکا، فعلا تقویت داعش در افغانستان است. می خواهد از داعش برای درگیری کشورهای منطقه با هم استفاده کند. باز تاکید می کنم که امیدوارم نیروهای داعش متوجه این بازی بشوند.

 آیا آنچه که در مورد داعش گفته شد، می تواند در مورد حزب کارگران کردستان ترکیه هم صدق کند؟
ما باید حق تعیین سرنوشت ملت ها را در تمام کشورها از ترکیه تا افغانستان به رسمیت بشناسیم. هر چقدر محدودیت ایجا شود، برای آمریکا فرصت بوجود می آید تا اختلاف و درگیری درست کند. مقامات آمریکا رسما اعلام کرده اند که آنها داعش را درست کردند. چرا باید اینگونه باشد؟ اگر ملت ها حاکم باشند، دیگر از این اتفاقات نخواهد افتاد. نیروهای داعش هم مانند مردم می توانند بروند رای بدهند، انتخاب کنند و نظر بدهند.

 با توجه به اینکه مردم ایران رویکرد جدیدی غیر از رویکرد ۱۹۷۹ نسبت به نظام پیدا کرده اند، ارزیابی شما از نظام ایران در حال حاضر چیست؟ آیا می شود گفت نظام ایران از اصالت خودش عقب نشینی کرده است؟ شما آینده نظام ایران را چگونه می بینید؟
 ما باید اجازه دهیم ملت ها نظر بدهند. در همه جا نظر ملت ها باید اعمال شود. در ایران هم همین طور است. در هر مقطعی، هر چیزی که مردم خواستند، همان باید اجرا شود. آیا نظام ایران واقعا نظام دموکراتیک است یا دیکتاتور است؟ برخی می گویند نظام فعلی ایران یک نگاه قومیتی دارد. مگر خود اسرائیل هم نگاهش قومیتی نیست؟ آیا واقعا نظام ایران، نظام شیعی و دینی است؟ چه نوع نظامی است؟
 شان دین خیلی بالاتر از مسائل سیاسی جاری است. دین برای وحدت، آزادی، عدالت و دوستی بین انسان ها آمده است. هر اتفاقی غیر از اینها بیفتد، ارتباطی به دین ندارد. ضمن اینکه من نظراتم را دائما اعلام می کنم، می توانید مراجعه کنید.

ایندیپندنت ترکیه: برخی می گویند نظام ایران، به نظام لائیک دارد نزدیک می شود. آیا این درست است؟
 اشاره کردم که ما باید این تعاریف را مجدد مورد توجه قرار بدهیم که دین چیست؟ لائیسم چیست؟ سکولاریسم چیست؟ اینها را باید در فرصت دیگری بحث کنیم. ان شاءالله به ایران تشریف بیاورید تا با هم مفصلا گفت و گو می کنیم.

 جناب رئیس جمهور، خیلی متشکرم
 من هم از شما و همکارانتان تشکر می کنم. به امید دیدار، موفق باشید.