بازار مسکن امسال به کدام سو می‌رود؟

گروه اقتصادی: رییس اتحادیه مشاوران املاک در ماه‌های اخیر بارها هشدار داده است که قیمت مسکن پس از امضای برجام ریزشی قابل توجه را تجربه می کند و سرمایه‌گذاران باید برای زیان ها گسترده در این بازار آماده باشند. این در حالی است که قیمت مسکن حتی در رکودی‌ترین ماه‌های خرید و فروش به عقب‌نشینی رضایت نداده و حالا در مرز ۳۳ میلیون تومان به ازای هر متر مربع در تهران قرار دارد. این وضعیت سبب شده است برخی به استناد قیمت مصالح و مواد اولیه ساخت و ساز، در صدد ارزیابی این نکته برآیند که آیا قیمت مسکن ریزشی است و در صورت احیای برجام می‌توان به کاهش قیمت‌ها در این بازار امیدوار بود.
 
 کلید خوردن طرح نهضت ملی مسکن با هدف ساخت چهار میلیون واحد مسکونی در ایران، نکته دیگری است که ناظران برای تحلیل بهای مسکن در آینده پیش رو بدان استناد می‌کنند. امتناع دولت از اعلام قیمت نهایی واحدهای مسکونی ساخته شده در این قالب از یک سو و اعلام سازمان نظام مهندسی در خصوص هزینه هفت میلیون تومانی ساخت مسکن از سوی دیگر همگی مولفه هایی است که برخی کارشناسان با تکیه بر آن معتقدند احتمال کاهش قیمت مسکن در سال پیش رو اندک است. نرخ تورم در ایران در مرز چهل درصد قرار دارد و گمانه زنی‌ها بر این نکته دلالت دارد که با حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی و جایگزینی یارانه ریالی با یارانه ارزی احتمال افزایش بیشتر نرخ تورم وجود دارد.

کارشناسان چه می‌گویند؟
بیت‌الله ستاریان، کارشناس بخش مسکن درباره وضعیت مسکن در سال ۱۴۰۱ پیش‌بینی کرد: بازار مسکن را از دو وجه باید مورد ارزیابی قرار داد، از بعد ساخت و ساز و از بعد خرید و فروش. در بخش اول با توجه به برنامه دولت برای احداث یک میلیون واحد مسکونی در سال می توان انتظار رونقی قابل توجه را در این حوزه داشت. در بخش خرید و فروش اما انتظار برای کاهش قیمت چندان منطقی به نظر نمی رسد.

 وی در توضیح این مطلب افزود: با توجه به عقب ماندگی عرضه از تقاضا، حتی اگر پنج سال متوالی نیز یک میلیون واحد مسکونی در ایران ساخته شود، نمی توان منتظر کاهش قیمت بود چرا که تقاضای انباشته رد این مقیاس پاسخ می‌گیرد. در ضمن وقتی نرخ تورم افزایشی است، انتظار برای کاهش قیمت در بازاری سرمایه‌ای که مقصد پس‌اندازهای مردمی است اشتباه است.به گفته وی بسیاری از مردم برای دور ماندن پس اندازشان از گزند تورم وارد بازار مسکن می شوند.به گفته وی بازار مسکن تحت تاثیر پنج عامل اغاز طرح نهضت ملی مسکن، بالا بودن نرخ تورم، احیا یا عدم احیای برجام و مسیر حرکتی قیمت دلار در کنار بهای مواد ولیه ساخت و ساز است.

وقتی مسکن کالای سرمایه‌ای است
 ستاریان ادامه داد: به عبارت دیگر مسکن وقتی از وضعیت یک کالای سرمایه ای خارج می شود و تعادل را جربه می کند که عرضه و تقاضا همخوان باشد، طبیعی است عدم همخوانی عرضه و تقاضا در دو دهه، طی یک سال و دو سال قابل جبران نیست و بیش از یک دهه، با تولید انبوه مسکن، می وان انتظار داشت که وضعیت این بازار عادی شده و حباب مسکن تخلیه شود.  

به گفته وی خروج مسکن از لیست کالاهای سرمایه‌ای نیازمند تغییر ریل اقتصاد و تمرکز بر تولید است و نمی‌توان بدون اصلاحات ساختاری انتظار چنین اتفاقی را داشت.ستاریان با اشاره به سخنان برخی در خصوص مرتبط کردن برجام با بازار مسکن گفت: این سخنان غیرعلمی و غیر مستند است و چنین تحلیلی درست نیست که اگر برجام احیا شود، قیمت مسکن کاهش می یابد. می توان این برداشت را داشت که مهار تورم مانع افزایش بیشتر قیمت ها می شود اما کاهش مقوله ای دیگر است.

وی پیش بینی کرد بازار مسکن در ایران در صورت احیای برجام وارد دوره ثبات قیمتی با نوسان محدود شده و مهار تورم کلی در اقتصاد این بازار را نیز تحت تاثیر قرار دهد. این کارشناس تاکید کرد: دوره سودهای نجومی در بازار مسکن سپری شده و نیابد چنین انتظاری را داشت. همین مساله می تواند زمینه را برای ورود تقاضای واقعی به بازار مهیا کند.