گروه علمی: کبد انواع مختلفی از وظایف ضروری را از تولید پروتئین، کلسترول و صفرا گرفته تا ذخیره ویتامین ها، مواد معدنی و حتی کربوهیدرات ها انجام می دهد.کبد همچنین سمومی مانند الکل، داروها و محصولات جانبی طبیعی متابولیسم را تجزیه می کند. از این رو سالم نگه داشتن آن برای حفظ سلامتی بسیار مهم است.
یکی از روش های دست یابی به این هدف مصرف مواد غذایی با قابلیت تقویت سلامت کبد است. ترکیباتی که در ادامه معرفی می شوند، با استناد به مقالات منتشر شده توسط مرکز ملی اطلاعات زیست فناوری آمریکا جمع آوری شده اند:باید توجه داشت که زیاده روی در مصرف هر نوع خوراکی دردسرهایی برای بدن تولید می کند. میزان مناسب مصرف هر ماده خوراکی در هر فرد ممکن است با توجه به شرایط بدنی و سلیقه غذایی تغییراتی داشته باشد.
قهوه
قهوه یکی از بهترین نوشیدنی هایی است که می توان به منظور بهبود سلامت کبد نوشید.مطالعات نشان داده اند که نوشیدن قهوه از کبد در برابر بیماری محافظت می کند، حتی در میان کسانی که پیش تر با این عضو مشکل داشته اند.به عنوان مثال طی پژوهش های مستقل ثابت شده است که نوشیدن قهوه به کاهش خطر سیروز یا آسیب دائمی کبد در افراد مبتلا به بیماری مزمن کبدی کمک می کند.نوشیدن قهوه همچنین ممکن است سبب کاهش خطر ابتلا به یک نوع شایع سرطان کبد شود و در عین حال اثرات مثبتی بر التهاب در این سطح این اندام داشته باشد. قهوه همچنین سطح آنتی اکسیدان گلوتاتیون را افزایش می دهد. آنتی اکسیدان ها رادیکال های آزاد مضر را که به طور طبیعی در بدن تولید می شوند و می توانند به سلول ها آسیب برسانند، خنثی می کنند.
قهوه حتی با خطر کمتر مرگ و میر در افراد مبتلا به بیماری های مزمن کبدی در ارتباط است و بیشترین فواید آن در افرادی دیده شده که حداقل سه فنجان طی روز می نوشند.
چای
شواهد نشان داده اند که می تواند فواید خاصی هم برای کبد داشته باشد.بر اساس یک مطالعه ژاپنی، نوشیدن 10 فنجان چای سبز در روز با بهبود نشانگرهای خونی سلامت کبد مرتبط است.یک مطالعه کوچکتر شامل افراد مبتلا به بیماری کبد چرب غیرالکلی (NAFLD) نشان داد که نوشیدن چای سبز سرشار از آنتی اکسیدان به مدت 12 هفته باعث بهبود سطح آنزیم های کبدی می شود و همچنین ممکن است به کاهش استرس اکسیداتیو و رسوب چربی در کبد کمک کند.
علاوه بر این بررسی دیگری ثابت کرد، افرادی که چای سبز می نوشند کمتر در معرض ابتلا به سرطان کبد هستند. کمترین خطر در افرادی دیده می شود که چهار فنجان در روز و یا بیشتر می نوشند.تعدادی از مطالعات حیوانی نیز اثرات مفید عصاره چای سیاه و سبز را روی کبد تایید کرده اند. به عنوان مثال طبق نتایج یک مطالعه روی موش های آزمایشگاهی، عصاره چای سیاه بسیاری از اثرات منفی رژیم غذایی پرچرب روی کبد را معکوس می کند و همچنین نشانگرهای خونی سلامت کبد را بهبود می بخشد.
گریپ فروت
گریپ فروت حاوی آنتی اکسیدان هایی است که به طور طبیعی از کبد محافظت می کنند. دو آنتی اکسیدان اصلی موجود در گریپ فروت نارینژنین و نارینژین نام دارند.چندین مطالعه حیوانی نشان داده اند که هر دو این ها به محافظت از کبد در برابر آسیب کمک می کنند. اثرات محافظتی گریپ فروت به دو صورت تعریف شده است: کاهش التهاب و محافظت از سلول ها.مطالعات دیگر حاکی از آن هستند که این آنتی اکسیدان ها می توانند به کاهش پیشرفت فیبروز کبدی کمک کنند؛ اختلالی که در آن بافت همبند بیش از حد در کبد ایجاد و معمولا از التهاب مزمن ناشی می شود.
انگور
انگور به ویژه انگور قرمز و بنفش، حاوی انواع ترکیبات گیاهی مفید هستند. معروف ترین آنها رزوراترول به شمار می رود که فواید سلامتی متنوعی به همراه دارد.بسیاری از مطالعات حیوانی نشان داده اند که انگور و آب انگور می توانند برای کبد مفید باشند. برای نمونه آنها می توانند فواید مختلفی از جمله کاهش التهاب، جلوگیری از آسیب کبدی و افزایش سطح آنتی اکسیدان داشته باشند.یک مطالعه کوچک در انسانهای مبتلا به NAFLD نشان داد که مصرف مکمل عصاره هسته انگور به مدت 3 ماه به بهبود عملکرد کبد یاری می رساند.با این حال از آنجایی که عصاره هسته انگور در مکمل های دارویی به شکل تغلیظ شده است، ممکن است مصرف انگور کامل اثرات مشابهی با مکمل ها نداشته باشد. همچنین به مطالعات بیشتری پیش از مصرف عصاره هسته انگور برای ارتقای سلامت کبد نیاز است.
آب چغندر
آب چغندر منبع آنتی اکسیدان هایی به نام بتالین ها است که ممکن است برای سلامت قلب مفید باشند و آسیب اکسیداتیو و التهاب را کاهش دهند.منطقی است که فرض کنیم خوردن چغندر به خودی خود اثرات مشابهی بر سلامتی دارد. با این حال در بیشتر مطالعات از آب چغندر استفاده شده است. شما می توانید خودتان چغندر را آب بگیرید و یا محصول آماده را از فروشگاه ها تهیه کنید.چندین مطالعه حیوانی نشان داده اند که آب چغندر به کاهش آسیب اکسیداتیو، التهاب در کبد و همچنین افزایش آنزیم های سم زدای طبیعی کمک می کند. در حالی که مطالعات حیوانی بسیار امیدوارکننده به نظر می رسند، همچنان به بررسی های انسانی کاملتری نیاز است.
آجیل
آجیل سرشار از مواد مغذی مانند آنتی اکسیدان ها، ویتامین E و ترکیبات گیاهی مفید است. این ترکیب مسئول فواید سلامتی مختلفی است به ویژه برای قلب. اما همچنین به طور بالقوه برای کبد نیز اثرگذار محسوب می شود.یک مطالعه در سال 2019 نشان داد که رژیم غذایی سرشار از آجیل با کاهش خطر ابتلا به بیماری کبد چرب غیر الکلی مرتبط است.علاوه بر این طبق یک مطالعه تکمیلی، مردانی که مقادیر بیشتری آجیل و دانه های مغذی مصرف می کنند، کمتر در معرض خطر ابتلا به NAFLD هستند. در حالی که به مطالعات با کیفیت بالا نیاز است، داده های اولیه نشان می دهند که آجیل یک گروه غذایی مهم برای سلامت کبد به شمار می رود.
از جمله دیگر مواد غذایی مفید می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- سبزیجات کروسیفروس
- ماهی های چرب
- روغن زیتون