طرح صیانت از فضای مجازی، در یک قدمی اجرا

گروه فناوری: طرح صیانت از فضای مجازی از ابتدای مطرح شدن تاکنون، منتقدان بسیار زیادی دارد؛ منتقدانی شاید به تعداد بخش زیادی از جمعیت ایران. با وجود مخالفت‌ها اما کلیات این طرح در پنجم اسفند سال ۱۴۰۰ تصویب شد.پس از آن، معاونت قوانین مجلس شورای اسلامی تصویب کلیات طرح صیانت از فضای مجازی در کمیسیون مشترک را دارای ایراد قانونی دانست. در نهایت طرح صیانت برای بررسی‌های بیشتر به شورای عالی فضای مجازی منتقل شد.

جمع‌بندی طرح صیانت تا پایان سال
حالا پس از گذشت سه ماه از جنجال تصویب کلیات طرح صیانت، به نظر می‌رسد که این طرح در آستانه جمع‌بندی و تصویب است و کارشناسان و منقدان این طرح بیش از پیش نگران تاثیرات اجرای آن هستند.با وجود این، محسن زنگنه نایب، رئیس کمیسیون برنامه و بودجه مجلس  اعلام کرد: «راجع به یک سری از طرح‌ها مانند طرح صیانت سیاه‌نمایی‌هایی می‌شود اما این طرح به نفع کسب و کارها است!»او ادامه می‌دهد: «این طرح در حال حاضر در دست شورای عالی فضای مجازی است. این شورا نیز بررسی‌ها را به پایان رسانده‌است. امیدواریم به صورت لایحه به مجلس ارائه شود. در نهایت زمان آن بستگی به جمع‌بندی دارد، اما به احتمال زیاد تا پایان سال به نتیجه و جمع‌بندی خواهد رسید.»

مصوبه اخیر مجلس مهر تایید طرح صیانت از فضای مجازی است؟
هفته گذشته بود که مشخص شد تصمیما‌ت شورای عالی فضای مجازی از هرگونه دادخواهی و شکایت افراد و اشخاص مصون است. البته این مصونیت در سال ۱۳۹۷، یعنی از زمانی که این شورا تشکیل شد، وجود داشته‌است.با وجود این، در حالی که بسیاری از نمایندگان و کارشناسان این حوزه درباره طرح صیانت ابراز نگرانی کرده‌اند. غلامرضا نوری نایب رئیس کمیسیون اصل ۴۴ مجلس در آخرین اظهارات خود از احتمال محدودیت نرم‌افزار‌های پر‌کاربرد فضای مجازی با مصوبه اخیر مجلس خبر داد.

این نماینده مجلس گفت: «با این حال می‌توان گفت طرح صیانت درجایی است که سرنوشتش برای ما مبهم و نامعلوم است که چه اتفاقی برایش خواهد افتاد؛ چون دیگر از شفافیت و بازخواست هم مصون است. ولی امیدواریم این کار را با مردم نکنند.او بیان کرد: «با طرح صیانت عملا موضوع فیلترینگ تمام ابزارهای پرکاربرد فضای مجازی مانند واتس‌اپ، ‌اینستاگرام و بقیه موارد قابلیت اجرایی د‌ارد.»

او اضافه کرد: «اگر شورای نگهبان هم مصوبه هفته گذشته مجلس درباره اصلاح قانون آیین دادرسی و تشکیلات دیوان عدالت اداری را تایید کند. هیچ شخص حقیقی و حقوقی نمی‌تواند شکایت کند. مثلا این تصمیم شما برای اقتصاد، کسب‌وکار، زندگی و گردش آزاد اطلاعات و برای این بخش از حقوق اساسی ما مضر است و درخواست لغو آن را نمی‌توان داد.»

او با اشاره به ارسال طرح صیانت توسط رئیس مجلس به شورای عالی فضای مجازی نیز گفت: «در آن مقطعی که این طرح را از دست کمیسیون اصل ۸۵ که اکثریت اعضا با هماهنگی و مهندسی شده جمع شده بودند که صیانت را به زور قانون کنند، مسیر برون‌رفت خوبی بود؛ ولی بعد از آن دو تصمیم که پشت سرش برای شورای عالی فضای مجازی آمد در هاله‌ای از ابهام قرار گرفت.»نوری گفت: «هیچ راهی برای اصلاح مصوبه مجلس وجود ندارد مگر آنکه شورای نگهبان این مصوبه را تایید نکند.»

با طرح صیانت بسیاری از افراد بیکار می‌شوند
اما همانطور که در بالا نیز اشاره شد صاحبان کسب و کارها و کارشناسان مخالف اجرای این طرح هستند. علی نقیب، رییس کانون کارآفرینی استان تهران در گفتگو با تجارت‌نیوز از تاثیرات طرح صیانت بر کسب‌وکارها و استارتاپ‌ها می‌گوید.

او تاکید می‌کند: « ما و دوستانمان در حال لابی‌گری و مطالبه‌گری با مجلس و دولت هستیم. چرا که اگر این طرح در کشور به مرجله اجرا برسد، بسیاری از افرادی که کسب‌وکارهای اینترنتی دارند، بیکار می‌شوند. از طرفی هم خدمات‌رسانی ممکن است مختل شود. متاسفانه تاکنون در برابر طرح صیانت مقاومت کردیم، اما نتیجه مشخص نیست.به نظر می‌رسد مسئولان در برابر ایراداتی که ما به طرح می‌گیریم و مخالفتمان، مقاومت دارند.»سرنوشت طرح‌صیانت از فضای مجازی ماه‌هاست که نامشخص است. چرا که ایرادی جدی از سوی بسیاری از کارشناسان و نمایندگان مجلس به آن وارد شد و نام این طرح بارها تغییر کرد. اما هنوز مشخص نیست که چرا موافقان این طرح قصد تصویب این طرح را دارند و بنظر می‌رسد تصویب آن وارد مراحل جدی‌تری شده است.