سازنده مبتکر سازهای موسیقی درگذشت

گروه فرهنگی: ابراهیم قنبری‌مهر سازندهٔ سرشناس سازهای موسیقی، مبتکر ایرانی و از شاگردان ابوالحسن صبا، اتی‌ین واتلو و سورن آراکلیان امروز صبح درگذشت.خبر درگذشت این استاد بزرگ توسط حسین بهروزی‌نیا نوازنده عود تایید شده است.

دیوید ایستراخ نوازنده چیره دست ویلن با مشاهده سازهای ساخته شده قنبری مهر متعجب شد تا جایی که ساز ساخته شده توسط وی را با ساز استرادیواریوس (یکی از نفیس ترین ساز ویلن جهان) اشتباه گرفت.با برگشت وی به ایران مکتب ساز سازی ایرانی دچار تغییرات بنیادینی شد. قنبری مهر در تکامل و رفع ایرادهای ذاتی سازها بسیار موثر بود، از جمله خدمات این استاد به سازهای ایرانی می توان به تغییرات حجم چوب در کاسه تار و استاندارد کردن خرک ساز سه تار اشاره کرد.

با پیشرفت موسیقی ایرانی در دهه های اخیر، آهنگسازان کمبود سازهای ارکسترال را هرچه بیشتر از گذشته احساس می کردند، این دغدغه استاد ابراهیم قنبری مهر را بر آن داشت تا با توانایی های منحصر به فرد خود در صدد ساخت سازهایی تازه با توجه به نیاز ارکستر موسیقی ایرانی برآید.وی قیچک را که سازی تاریخی و بومی منطقه سیستان و بلوچستان به شمار می رود، با تغییرات ساختاری از جمله دسته پوست و کاسه به گونه های مختلف قیچک تبدیل کرد که نیاز ارکسترها را به صدای بم کششی تامین می کرد.

وی با استفاده از تصاویر به جای مانده از دوران تمدن ساسانیان، بربط ایرانی را که تا بدان روز از لحاظ صدا دهی تحت تاثیر عود عربی بود احیا کرد. این ساز تمبر صوتی ساز و متفاوت را در بین سازهای مضرابی بم به همراه داشت.در میان آثار این استاد ساز سازی ویلن های ساخته شده از شهرت بیشتری در طول تاریخ بهره مند بوده اند به طوریکه برخی از بزرگان عرصه موسیقی کلاسیک نیز سازهای استاد قنبری مهر را برای تکنوازی های خود انتخاب می کردند .

تخصص وی در علم ساز سازی به اندازه ای شد که استفاده از فرمول طلایی که از هندسه و ریاضیات نشات می گیرد را در سازهای ایرانی دوباره احیا کرد .این مختصات در سازهایی همچون تارهای یحی که به دوره اواخر قاجار و اوایل پهلوی برمی گشت به صورت تجربه ای استفاده می شد ولی از آن پس فرمولی به دست آمد که به صورت آکادمیک می توانست این شیوه سازسازی را در اختیار عموم سازندگان قرار دهد .فرمول طلایی یک مختصات هندسی است که با تکیه بر آن اندازه کاسه و صفحات سازها ، اندازه دسته و پیوند این دو به هم در یک الگوی مشخص با توجه به نوع چوب و دیگر اقلام تشکیل دهنده ساز مشخص می شود .