رواج «ساقه دزدی» از شالیزارهای برنج

گروه جامعه: «ساقه‌ای که خیس باشد به‌راحتی بریده نمی‌شود، اما امسال آفتاب خوبی به محصول رسید، محصول خشک‌تر شد، بنابراین سارقان حالا بهتر می‌توانند ساقه‌ها را ببرند.» ساکن روستای «کیاسرا» از توابع «سنگر» در استان گیلان وقتی این جمله‌ها را به زبان می‌آورد که دل خوشی از سرقت‌های اخیر روستا ندارد. او می‌گوید امسال سرقت از ساقه‌های برنج بیشتر شده است: «فقط در روستای ما طی یک ماه گذشته چهار مورد سرقت از زمین‌های برنج گزارش شده، کشاورزان می‌گویند حدود ۱۰ بسته از آن‌ها به سرقت رفته، یعنی چیزی حدود ۳۰ کیلوگرم.»


شبی ۵ میلیون تومان درآمد از سرقت ساقه برنج
با توجه به افزایش قیمت‌ها، برنج یک کالای با ارزش محسوب می‌شود، طوری‌که با هر بار سرقت، کشاورزان زیان زیادی را متحمل می‌شوند. سرقت برنج از شالی‌های جمع‌آوری شده قبل‌تر هم بود، طوری‌که گزارش‌ رسانه‌های محلی در فضای مجازی نشان از موارد سرقت شالی‌های جمع شده در روستاهای اطراف شفت دارد، اما ساقه دزدی پدیده جدیدی هست، این روشِ سرقت‌ فقط برای یک روستا مانند «کیاسرا» نیست، موارد مشابه در روستاهای همجوار گزارش شده است، «گیلاوندان» روستایی دیگر از توابع سنگر است که ساقه دزدی در آن دیده شده و اهالی روستا از تکرار این سرقت‌ها گلایه دارند، یکی از اهالی روستا  می‌گوید: «قبل‌تر بعد از برداشت محصول آن‌ها را جایی دپو می‌کردیم و مراقب بودیم تا مورد سرقت قرار نگیرد، اما الان دزدها به‌قدری جسور شده‌اند که قبل از درو کردنِ محصول به صورت دسته جمعی وارد زمین می‌شوند و ساقه‌ها را درو و سرقت می‌کنند.»

او بیان می‌کند: «قیمت برنج حدود ۱۰۰ هزار تومان است اما شالی برنج قیمتی حدود ۴۵ تا ۵۰ هزار تومان دارد، اگر در یک شب فقط ۳۰ کیلوگرم هم درو کنند، چیزی حدود یک میلیون و پانصد هزار تومان ارزش دارد که نصیب سارقین می‌شود. یک نفر هم نیستند، اکثر مواقع به‌شکل گروهی سرقت می‌کنند، وقتی دسته‌ جمعی این کار را انجام می‌دهند شاید شبی ۱۰۰ کیلوگرم هم بتوانند درو کنند، ارزش آن تقریباً شبی ۴.۵ تا ۵ میلیون تومان می‌شود.»

۹۰ درصد روستاهای رشت تلفن ثابت ندارند
اهالی «گیلاوندان» و «کیاسرا» معتقدند ساقه دزدی از محصول برنج‌شان امسال بیشتر شده است، این در شرایطی است که دستبرد به اموال عمومی در اولویت سارقان قرار دارد و پس از سرقت آن‌ها رو به سرقت از اموال شخصی می‌آورند، یکی از ساکنین روستای «ویشکاننک» از توابع «سنگر» درهمین‌باره می‌گوید: «به‌نظرم فعلاً روی خوش داستان است، اموال عمومی دولت دارد به‌سرقت می‌رود، وقتی همه کابل‌های تلفن و برق سرقت رفته نوبت به سرقت از موارد دیگر است، مطمئن باشید با این وضعیت در آینده خبرهایی بدتر می‌شنویم، این سارقین وارد خانه مردم می‌شوند، چراکه که دیگر چیزی در خیابان و کوچه برای سرقت کردن پیدا نمی‌شود.»
همچنین یکی از مسئولان محلی می‌گوید: «۹۰ درصد روستاهای شهرستان رشت تلفن ثابت ندارند، همه کابل‌ها را سرقت کرده‌اند، در ۵۰ درصد روستاهای شهرستان رشت مشکل ضعف برق داریم، برای این‌که اکثر سیم‌های برق به سرقت رفته است.»

دستان بسته کشاورزان مقابل دزدان ساقه برنج
سرقت از ساقه‌های برنج قبل از درو شدن حالا تبدیل به پدیده‌ی جدید در این منطقه شده است، به گفته یکی از ساکنان روستای «گیلاوندان»: « دزدی از ساقه برنج بیشتر شده است، اما سارقان یک روزهایی کابل برق سرقت می‌کردند، الان که جنس کابل‌ها تغییر کرده و آلومینیوم شده آن‌ها را سرقت نمی‌کنند، بلکه سراغ تابلوهای برق می‌روند، در این فصل هم که موقع درو شالی است و البته برنج گران شده، این محصولات را سرقت می‌کنند، فصل شالی هم تمام شود سراغ سرقت درختان می‌روند. سایر محصولات هم از دست این‌ها در امان نیست اما چون برنج جزو محصولات اصلی ما است اگر از آن‌ها سرقت شود خیلی ضرر می‌کنیم.»

افزایش این قبیل سرقت‌ها گره در مشکلات اقتصادی و گسترده شدن فقر دارد، هرچه دامنه فقر افزایش پیدا کند احتمال این‌که تعداد سارقین فزونی شود قوت می‌گیرد، با این وجود در برخی موارد، به‌ویژه در روستاها که اهالی یکدیگر و روستاهای همجوار را می‌شناسند شناسایی سارق چندان هم فایده ندارد، چراکه در خیلی مواقع اهالی روستا نگران معرفی سارق به مراجع دارای صلاحیت هستند، به گفته ساکن روستای «کیاسرا» : «در این موارد خود مالباخته باید شکایت کند، اما مالباخته هم چنین کاری را به خاطر امنیت خودش انجام نمی‌دهد.»

ساکن روستای «گیلاوندان» درهمین‌باره  می‌گوید: «هر روستای حداقل ۱۰ الی ۱۵ نفر از این سارق‌ها دارد، مردم هم آن‌ها را می‌شناسند اما نمی‌توانند کاری کنند، خودشان که نمی‌توانند با آن‌ها درگیر شوند، چون اگر مثلاً من باعث شوم کسی زندان بیفتد بعداً علیه من تلافی می‌کنند، چون آنها وقتی به دادگاه و پلیس معرفی می‌شوند مدتی بعد آزاد می‌شوند و کار خودشان را مجدد شروع می‌کنند. اولین نفر هم سراغ محصول برنج من می‌آیند، اگر به محصول من آتش بکشند من چه‌کاری می‌توانم انجام دهم؟»

همچنین یکی از اهالی روستای «ویشکاننک» ضمن اشاره به نگرانی مردم از معرفی سارقین به مراجع دارای صلاحیت، با انتقاد به عدم رسیدگی سریع و به موقع به پرونده سارقان می‌گوید: «تجربه من نشان می‌دهد متاسفانه با سارقان مماشات می‌شود. همه دزدها می‌دانند برای سرقت زیر بیست میلیون پرونده قضایی تشکیل نمی‌شود، برای همین باز هم دست به سرقت می‌زنند.»