نگرانی اروپا از همکاری چین و روسیه

گروه بین الملل: دیدار شی جینگ پینگ و ولادیمیر پوتین، روسای جمهوری چین و روسیه این سوال را برای غرب به وجود آورده که آیا چین با آن‌ها در تحریم‌های شدیدتر علیه روسیه همکاری خواهد کرد یا خیر. یک سال پیش و قبل از آغاز تهاجم نظامی روسیه به اوکراین، کرملین و پکن دوستی نامحدود خود را اعلام کردند.
اگرچه چین از نقض تحریم‌ها علیه روسیه اجتناب کرده است، اما خرید نفت و گاز این کشور از روسیه در ماه اوت نسبت به سال گذشته تقریبا ۶۰ درصد افزایش یافته و به ۱۱.۲ میلیارد دلار رسیده و این موضوع به قدرت مالی در روسیه کمک کرده است. این در حالی است که ایالات متحده، اروپا و ژاپن خرید خود را از روسیه کاهش داده و دسترسی این کشور را از سیستم بانکی جهانی بسیار محدود کردند.واشنگتن و دیگر متحدانش در گروه هفت در تلاشند تا با اعمال محدودیت برای حداکثر میزان مبلغ پرداختی در ازای نفت به روسیه، برای این کشور محدودیت ایجاد کنند. این موضوع نیازمند همکاری چین، هند و دیگر اقتصادهای نیازمند به انرژی آسیایی است که همچنان از جانب‌داری اجتناب کرده و به خرید نفت از روسیه ادامه می‌دهند.
سرگئی واکولنکو، مدیر استراتژی پیشین گازپروم، غول انرژی روسیه در گزارشی برای بنیاد کارنگی برای صلح جهانی می‌نویسد: «اگر روسیه در برابر فشار مقاومت کند و عرضه خود به بازار جهانی را کاهش دهد، ممکن است هند و چین تصمیم به دوری از این معارضه گرفته، قراردادهای جداگانه‌ای با روسیه امضا کنند و همچنین پیشنهاد بیمه محموله های نفتی را به روسیه بدهند.»
نقش یالقوه چین به عنوان از بین برنده نتایج تحریم‌ها نشان دهنده قدرت این کشور به عنوان دومین اقتصاد بزرگ جهان و عدم تمایل برای ضربه زدن به روسیه است. اگرچه روابط چین و روسیه در دوران شوروی به سردی گرایید اما دوطرف از دهه ۹۰ به دلیل انزجار و نگرانی مشترک در مورد تسلط آمریکا بر امور بین‌المللی هم‌پیمان شدند.
الکساندر گابوئف معتقد، متخصص روابط چین و روسیه است که روسیه به دنبال حمایت چین است. وی خاطرنشان کرد که چین بزرگترین شریک تجاری و اقتصادی روسیه خارج از ائتلاف تحریم‌ها است و حدود ۱۸ درصد در تجارت خارجی این کشور مشارکت دارد. از آنجایی که روسیه از یوان چین به عنوان ارز اصلی خود استفاده می کند و به دنبال جایگزینی فناوری‌هایی که نمی تواند از غرب بخرد با نمونه چینی است. میزان مشارکت چین در اقتصاد روسیه در آینده افزایش بیشتری خواهد یافت.
گوبیف می‌گوید: «چین در پایان سال بزرگترین شریک روسیه خواهد بود. به ویژه در سال آینده وقتی تحریم‌های نفتی عملی شوند و صادرات گاز به اروپا به صفر برسد. البته جریان گاز روسیه به اروپا از طریق ترکیه احتمالا همچنان برقرار است.»به گفته آژانس بین المللی انرژی، پکن سال گذشته ۲۰ درصد از صادرات نفت خام مسکو را خریداری کرد. این خریدها در سال جاری افزایش یافته که  به افزایش جریان نقدی روسیه در مواجهه با تحریم‌های غرب کمک کرده است. بر اساس داده های گمرک چین، این کشور در ماه اوت ۶۰ درصد بیشتر از سال قبل برای نفت و گاز روسیه هزینه کرده است.
دولت‌های گروه ۷ در ۲ سپتامبر اعلام کردند که با وضع وضع محدودیت‌هایی برای شرکت‌های کشتیرانی و بیمه، سقف قیمت پرداختی برای نفت روسیه را محدود خواهند  کرد. البته تاریخ عملی شدن این دستور هنوز مشخص نیست. واشنگتن، اروپا و ژاپن هم با وضع تحریم‌هایی علیه روسیه، کشورهای دیگر را به از دست دادن بازار کشورهای غربی و اتصال به سیستم بانکی جهانی درصورت نقض این تحریم‌ها تهدید کردند.چین، بزرگترین مصرف‌کننده انرژی در جهان است. این کشور یکی از بزرگترین ناوگان نفتکش‌ها و شرکت‌های بیمه خود را دارد که به پکن اجازه فعالیت خارج از چارچوب گروه هفت را می‌دهد.
واکولنکو در گزارش خود برای بنیاد کارنگی اضافه می‌کند که اگر چین، هند و دولت‌های آسیایی از شرکت در تصمیم گروه هفت خودداری کنند. این گروه باید برای تحریم بزرگترین شرکای تجاری خود و خطر شروع جنگی اقتصادی در جبهه‌های مختلف تصمیم بگیرد. در این میان روسیه هم تهدید کرده است که فروش خود را به هر کشوری که از تصمیم گروه هفت پیروی کند، قطع خواهد کرد.
دولت چین همچنین نفت و گاز روسیه را راهی برای ایجاد توع در عرضه و کاهش خطرات استراتژیک ناشی از اختلالات بالقوه می‌داند. بر اساس داده‌های آژانس بین‌المللی انرژی، چین در سال گذشته ۲۰ درصد از صادرات نفت خام روسیه را خریداری کرده است.چین در حال حاضر تحریم‌های موجود را به این دلیل که از طریق شورای امنیت سازمان ملل اعمال نشده‌اند، رد کرده و نادرست می‌داند. پکن و مسکو به عنوان اعضای دائمی شورای امنیت دارای حق وتو هستند. با این حال بانک‌ها و شرکت‌های چینی به دلیل هراس از دست دادن دسترسی به بازارهای پررونق غربی و سیستم مالی جهانی، موصوع تحریم‌ها را رعایت کرده‌اند.
اگرچه چین یا سایر کشورها از خرید انرژی روسیه منع نشده‌اند. اما جو بایدن، رئیس جمهوری ایالات متحده به همتای چینی خود در مورد عواقب نامشخص کمک پکن به مسکو در دور زدن تحریم‌ها هشدار داده است.
در حال حاضر برخی از شرکت های چینی در حال خروج از روسیه هستند، اما به نظر می رسد که پکن به دنبال راه هایی برای سود بردن از انزوای مسکو است.گازپروم هفته گذشته به شرکت ملی نفت چین اجازه داد بهای خرید خود را به جای دلار، به روبل روسیه یا یوان چین پرداخت کند. این موضوع به نفع چین است، زیرا که تعداد کمی از صادرکنندگان دیگر یوان را می پذیرند. این امر باعث می شود که روسیه تمایل بیشتری به خرید کالاهای چینی داشته باشد.دسترسی به نفت و گاز ارزان قیمت روسیه به چین کمک می‌کند تا از بروز تورمی که اقتصادهای غربی درگیر آن هستند، جلوگیری کند. در حالی که تورم در ۱۷ کشوری که از واحد یورو استفاده می‌کندد به ۹.۱ درصد رسیده است، مصرف‌کنندگان چینی تنها ۲.۵ درصد افزایش قیمت را احساس می‌کند. این مقدار تورم نسبت به ماه قبل ۲.۷ درصد کاهش داشته است.
به غیر از وارداتی که در داده های رسمی ثبت شده است، چین همچنین ممکن است در کنار نفت روسیه نفت خام را از ایران و ونزوئلا خریداری کند.
وال استریت ژورنال در ۲۹ اوت به نقل از تاجران ناشناس گزارش داد که بازرگانانی در فجیره، بندری در امارات عربی متحده، محموله‌های تامین‌کنندگانی که تحت تحریم هستند را با دیگر محموله‌ها مخلوط کرده و برای پنهان کردن مبدا، آن ها را بین نفتکش‌ها در دریا جابجا می کنند.بر اساس گزارش بلومبرگ، واردات نفت چین از مالزی که خود تولید کننده نفت است، یک سوم بیشتر از مجموع تولید این کشور جنوب شرقی آسیا است و این مساله نشان دهنده استفاده از این کانال برای خرید از توضیع‌کنندگان دیگر است.
چین پس از وضع تحریم‌هایی علیه روسیه به خاطر اشغال کریمه در سال ۲۰۱۴، با امضای قراردادی ۳۰ ساله برای خرید گاز از روسیه به ارزش ۴۰۰ میلیارد دلار به اقتصاد این کشور جانی دوباره بخشید.در ۴ فوریه، سه هفته پیش از تهاجم نظامی روسیه به اوکراین، پکن و مسکو عقد قرارداد ۳۰ ساله را اعلام کردند. طبق اعلام روزنامه گلوبال تایمز این قرارداد باعث افزایش ۲۵ درصدی واردات سالانه چین از روسیه می‌شود.