تدارک حذف و کاهش موانع دریافت تابعیت آلمانی

گروه بین الملل: بر پایه طرحی از وزارت کشورآلمان، یکی از موانع دریافت تابعیت آلمانی برای شهروندان کشورهای غیر از اتحادیه اروپا حذف می‌شود. این شهروندان برای آلمانی شدن نیازی به پس دادن تابعیت قبلی خود نخواهند داشت.
وزارت کشور دولت ائتلافی آلمان همان طور که پیشتر وعده داده بود طرح تسهیل دریافت تابعیت آلمانی را در اختیار دیگر وزارت‌خانه‌ها و اعضای کابینه قرار داد. این طرح که بسیاری از جزئیات آن در دو ماه گذشته رسانه‌ای شده گامی در مسیر اجرای برنامه‌هایی است که دولت فدرال نوامبر سال ۲۰۲۱ بر سر آنها توافق کرده است.
در انتخابات پارلمانی سال ۲۰۲۱ حزب‌های مختلف سیاست‌های پناهندگی و مهاجرتی متفاوتی ارائه کردند و سه حزبی که موفق به تشکیل دولت شدند برنامه‌های سهل‌گیرانه‌تری داشته‌اند.
دولت فدرال آلمان که از سه حزب سوسیال دموکرات، سبزها و دموکرات‌های آزاد تشکیل شده در توافق‌نامه ائتلاف، اصلاح قوانین مربوط به تابعیت را پیش‌بینی کرده اما مطابق گزارش‌ها طرح وزیر کشور هنوز در دولت تصویب نشده است.در قوانین کنونی آلمان یکی از پیش‌شرط‌های دریافت تابعیت آلمانی برای شهروندان کشورهای غیر از اتحادیه اروپا پس دادن تابعیت قبلی است.
در سال‌های گذشته قوانین دریافت تابعیت آلمانی تغییرات بسیاری کرده و به طور کلی در مورد داشتن تابعیت دوگانه سخت‌گیری زیادی نمی‌شود. دولت آلمان در سال ۲۰۱۴ با حق داشتن تابعیت دوگانه موافقت کرد.افزون بر این در قوانین کشورهایی مانند ایران داشتن تابعیت دوگانه به رسمیت شناخته نمی‌شود و به همین دلیل تقاضای ترک تابعیت ایرانیان به طور معمول بی‌پاسخ می‌ماند و همین مبنایی بوده که آلمان به شهروندان ایرانی با حفظ تابعیت قبلی هم گذرنامه آلمانی می‌دهد.
در حال حاضر یکی از پیش‌شرط‌های دریافت تابعیت آلمانی دست‌کم هشت سال اقامت مستمر و قانونی در این کشور است.مطابق طرحی که نانسی فرز، وزیر کشور به اعضای کابینه ارائه کرده حداقل زمان اقامت در آلمان برای تقاضای دریافت شهروندی به پنج سال کاهش می‌یابد و در صورتی که فردی برای ادغام در جامعه میزبان (انتگراسیون) تلاش ویژه‌ای داشته باشد این زمان می‌تواند تا سه سال تقلیل یابد.
این طرح بخشی از وعده‌های دولت ائتلافی در زمینه اصلاح سیاست‌های مربوط به مهاجرت و تسهیل روند انتگراسیون شهروندان جدید در جامعه آلمان است.امید می‌رود با تسهیل ارائه تابعیت آلمانی به شهروندان خارجی راه سهیم شدن و مشارکت بیشتر آنها در جامعه هموار شود تا هم خود و هم اجتماع بهتر از آن بهره‌مند شوند.اگر اصلاحات پیشنهادی وزارت کشور تصویب و به قانون تبدیل شود دریافت تابعیت آلمانی برای بسیاری از خارجیان به مراتب سهل‌تر می‌شود اما ناقضان حقوق زنان شامل این تسهیلات نیستند.
در طرح وزارت کشور پیش‌بینی شده مردان خارجی که همزمان با چند زن ازدواج کرده یا در رفتارشان نشان دهند به اصل اساسی برابری حقوق زن و مرد اعتقاد ندارند، نمی‌توانند شهروندی آلمان را دریافت کنند.این طرح موافقان و مخالفان زیادی دارد. راستگرایان و اغلب محافظه‌کاران از برنامه‌های دولت ائتلافی برای تسهیل دریافت تابعیت آلمانی به شدت انتقاد می‌کنند.تروستن فری، دبیر فراکسیون احزاب دموکرات و سوسیال مسیحی در پارلمان فدرال آلمان (بوندس‌تاگ) با انتقاد از طرح نانسی فزر گفته گذرنامه آلمانی نباید بی‌ارزش شود.او با اذعان به این که آلمان کشوری مهاجرپذیر است و به نیروی کار خارجی نیاز دارد می‌گوید اما این به آن معنی نیست که به صورت گسترده اقدام به پخش پاسپورت آلمانی کنیم.
بر پایه رده‌بندی اعتبار گذرنامه‌های ۱۹۹ کشور جهان در سال ۲۰۲۲ گذرنامه کشورهای آلمان و کره جنوبی به طور مشترک در جایگاه دوم قرار دارند. گذرنامه آلمانی در برخی سال‌های گذشته معتبرترین گذرنامه جهان بود.شهروندان دارای گذرنامه این دو کشور می‌توانند بدون نیاز به دریافت ویزا به ۱۹۰ کشور سفر کنند. جایگاه نخست به دارندگان گذرنامه‌های ژاپنی و سنگاپوری اختصاص دارد که می‌توانند بدون ویزا وارد ۱۹۲ کشور شوند.
در سال‌های گذشته اغلب کشورهای عضو اتحادیه اروپا در کنار کشورهایی مانند آمریکا، کانادا، بریتانیا، نیوزلند، استرالیا و سوئیس در صدر این رتبه‌بندی قرار داشته‌اند و با گذرنامه‌های آنها می‌توان بدون ویزا به دست‌کم ۱۸۶ کشور سفر کرد.