تاریخ انتشار : ۱۴۰۱/۱۱/۱۸ ساعت ۰۹:۲۹
کد مطلب : ۳۸۵۸۳۱
چرا دانشگاه‌های چین محبوب شده اند؟
گروه علم وفناوری: خوداتکایی و قدرت در علم و فناوری. این عبارتی بود که "شی جین پینگ" دبیر کل حزب کمونیست چین شش بار در سخنرانی دو ساعته خود در کنگره پنج ساله حزب کمونیست چین در اکتبر گذشته بیان کرد. این یک سیاست جدید نبود: رقابت ژئوپولیتیکی همکاری‌های تحقیقاتی با ایالات متحده را تحت فشار قرار داده و دانشگاه‌های چین به دنبال پرورش استعداد‌های داخلی هستند.
به گزارش فرارو به نقل از اوپن دموکراسی، با این وجود، "خوداتکایی و قدرت" به معنای تقویت پیوند‌های تحقیقاتی با کشور‌هایی غیر از ایالات متحده و اروپا نیز بوده است. در نتیجه، حدود ۲۶۰۰۰ داوطلب خارجی در مقطع دکترا در سال ۲۰۱۹ میلادی در دانشگاه‌های چین ثبت نام کردند که حدود ۲۰ درصد از کل ثبت نام‌های دکترا را شامل می‌شود. از این تعداد بیش از ۶۰۰۰ ثبت نام کننده شهروندان کشورهای آفریقایی بودند.
چین از بسیاری از این دانشجویان آفریقایی از طریق اعطای بورسیه تحصیلی حمایت کرده است. با این وجود، این که چگونه برخی از داوطلبان مقطع دکترا برای دریافت دکترای خود از دانشگاه‌های چینی تلاش می‌کنند موضوعی است که کمتر به آن پرداخته شده است.
علیرغم آن که چین به تدریج از ملزم ساختن این دانشجویان به انتشار مقالات شان در مجلات معتبر بین المللی دور می‌شود دانشگاه‌ها و ناظران چینی الزامات انتشار خاص خود را دارند که می‌تواند باعث به تاخیر افتادن فارغ التحصیلی دانشجویان آفریقایی تبار شود.
دولت چین در سال ۲۰۱۶ میلادی سیاستگذاری‌ای را در مورد بین المللی کردن آموزش و پرورش انجام داد و به دنبال ایجاد برند "تحصیل در چین" بود. تا سال ۲۰۱۸ میلادی تعداد رسمی داوطلبان دکترای آفریقایی تبار در چین حدود ۶۳۸۵ نفر بود که تقریبا ۶۰ درصد آنان بورسیه تحصیلی چین را دریافت می‌کردند. در اجلاس سران مجمع همکاری چین و آفریقا که در آن سال در پکن برگزار شد شی اعلام کرد که چین ۵۰۰۰۰ بورس تحصیلی اضافی دولتی به دانشجویان آفریقایی در تمام سطوح ارائه خواهد داد. برگزاری این نشست بخشی از ابتکار عمل کمربند و جاده چین است که به دنبال توسعه زیرساخت‌ها در سراسر جهان می‌باشد. تا مارس ۲۰۲۲ میلادی ۱۴۷ کشور ثبت نام کرده بودند.
ارائه این بورسیه‌ها در مقطع دکترا به نفع چین و کشورهای آفریقایی بوده است. برای چین نه تنها اعطای بورسیه تحصیلی باعث تقویت روابط دیپلماتیک با کشور‌هایی شده که در مورد منافع علمی اروپا و امریکا بدبین هستند بلکه پژوهشگران آفریقایی مهارت‌های بسیار مورد نیاز زبان انگلیسی را در اختیار گروه‌های تحقیقاتی چینی قرار می‌دهند و آنان را قادر می‌سازند تا تاثیر بین المللی خود را از طریق خروجی علمی شان افزایش دهند.
۲۷ نامزد تحصیل در مقطع دکترا از اتیوپی، غنا و تانزانیا گفتند که به اساتید دانشگاهی و ناظران چینی خود برای انتشار مقاله در نشریات انگلیسی زبان کمک کرده اند. آنان اشاره کردند که دانشگاه‌های چینی معیار‌های فارغ التحصیلی را سخت گیرانه‌تر ساخته اند که افزایش میزان مشوق‌ها و هم چنین جریمه‌ها را با هدف افزایش بازده علمی در نظر گرفته اند.
پس از پیوستن چین به سازمان تجارت جهانی در سال ۲۰۰۱ میلادی سیاست دولتی آن کشور بین المللی سازی رو به خارج بود و ترویج شد. دانشگاه‌های چین از این روش پیروی کردند و از داوطلبان دکترا خواستند پیش از فارغ التحصیلی در یک یا چند نشریه معتبر بین المللی مقالات شان را منتشر کنند.
دانشجویان مقطع دکترا از کشورهای آفریقایی مانند سایر دانشجویان بین المللی اغلب مجبور بودند الزامات آموزشی و چاپ مقالات علمی را همانند دانشجویان چینی رعایت کنند. برخی از مقررات دانشگاهی تصریح می‌کنند که دانشجویان بین المللی دکترا تنها در صورتی می‌توانند فارغ التحصیل شوند که نویسنده اول یا دوم در مقالات منتشر شده در مجلات در Web of Sciences SCI (Science Citation Index) یا Social Science Citation Index (SSCI) باشند. این فهرست‌های معتبر تنها بخش کوچکی از نشریات بین المللی با بالاترین رتبه را پوشش می‌دهند که پذیرش مقالات را بسیار سخت می‌کند.
امانوئل یک دانشجوی دکترا از تانزانیا می‌گوید در نیمه راه تحصیل در مقطع دکتری خود دانشکده مدیریت در دانشگاه منطقه‌ای چینی که او در آن تحصیل می‌کرد قوانین فارغ التحصیلی را تغییر داد. در ابتدا الزام چاپ دو مقاله در نشریات علمی وجود داشت، اما از سال ۲۰۱۸ میلادی به این سو دست کم باید یک مقاله از تمام دانشجویان در یک نشریه نمایه شده توسط Web of Science منتشر می‌شد. او می‌گوید: "این به دانشکده و دانشگاه‌های چینی کمک می‌کند تا امتیاز و رتبه خود را ارتقاء دهند. هر چه تعداد مقالات نهاد آموزشی شما در نشریات بین المللی بیش تری مورد پذیرش قرار بگیرند و چاپ شوند امتیاز نهاد آموزشی تان تقویت خواهد شد".
تغییر قوانین برای بسیاری از داوطلبان دکترا ویرانی به بار آورد. بسیاری تحقیقات خود را تکمیل کرده بودند، اما منتظر پذیرش مقاله از سوی نشریات بودند تا بتوانند فارغ التحصیل شوند. امانوئل شش ماه پیش به تانزانیا بازگشت. او دکترای خود را به پایان رسانده بود و مقاله‌ای را برای یک نشریه مورد تایید Web of Science ارسال کرده بود، اما در حالی که منتظر تصمیم هیئت داوران نشریه است در بلاتکلیفی به سر می‌برد. بورسیه دکتری او به پایان رسیده، اما او نمی‌تواند بدون دریافت مدرک فارغ التحصیلی شغلی پیدا کتد.
او می‌گوید که این یک سناریوی رایج است. او می‌افزاید: "در کلاسی که من حضور داشتم ۱۸ دانشجو حضور داشتند، اما تنها سه نفر می‌توانستند در سالی که درس شان پایان می‌یافت فارغ التحصیل شوند. وضعیت دانشجویان یک سال پیش از ما نیز چنین بود. ناامید کننده است که تعداد زیادی از دانشجویان چهار سال در دانشگاه تحصیل می‌کنند و سپس بدون فارغ التحصیل شدن دانشگاه را ترک می‌نمایند".
این وضعیت بدان خاطر به وجود می‌آید که دانشگاه‌ها و دانشکده‌های داخل چین شرایط فارغ التحصیلی خود را تعیین می‌کنند و در نتیجه انتظارات متنوع و دائما در حال تغییر هستند. دانشگاه‌ها بر اساس خروجی‌های تحقیقاتی خود اندازه گیری و رتبه بندی می‌شوند، اما نه بر اساس تعداد داوطلبان دکترا که موفق به فارغ التحصیلی به موقع نمی‌شوند.
در سال ۲۰۲۰ میلادی وزارت علوم و فناوری چین معیار‌های تحقیق و استعداد برای ارتقاء و انتصاب را تغییر داد. این راهنما به جای تعیین اهداف عددی برای مقالات منتشر شده و تاثیر مجلات "اتکای بیش از حد" دانشگاه‌ها به انتشار مقاله در مجلات Web of Science را زیر سوال برد و تحلیل جامع تری از کیفیت را توصیه کرد.
برخی از دانشگاه‌های برتر چین از این روش پیروی کرده و الزامات اجباری انتشار مقاله را حذف کرده اند و به دپارتمان‌ها اجازه می‌دهند تا تعریف خود را از "نتایج پژوهشی نوآورانه" تنظیم کنند. چند دانشگاه دیگر تصمیم گرفته اند دیگر در رتبه بندی دانشگاه‌های بین المللی شرکت نکنند.
پیامدهای آن برای دانشگاه‌های چینی با رتبه‌های پایین‌تر مانند دانشگاه محل تحصیل امانوئل نامشخص است. دانشگاه‌ها سیاست جدید را به روش‌های بسیار متفاوتی اجرا می‌کنند. هنگامی که دانشگاه‌ها در مورد کیفیت مقطع دکترا مطمئن نیستند ممکن است تصمیم بگیرند که به تعداد خاصی از "خروجی ها" پایبند باقی بمانند.
پاندمی کووید -۱۹ تاثیر زیادی بر جامعه دانشجویان بین‌المللی چین داشته است. تقریبا تمامی آنان در سال ۲۰۲۰ میلادی دانشگاه را ترک کردند و بسیاری از آنان نتوانستند تحصیلات شان را تکمیل کنند. خبر خوب این است که کاهش سیاست کووید صفر چین در دسامبر ۲۰۲۲ میلادی باید وضعیت فعلی را تغییر دهد. در مورد امانوئل فرقی نمی‌کند که کدام یک نخست می‌آید: پذیرش مقاله در نشریه SSCI یا تغییر نظر دانشگاه در مورد سیاست‌های مرتبط با فارغ التحصیلی. تنها چیزی که او می‌خواهد مدرکی است که به وی اجازه دهد زندگی خود را ادامه دهد.
به گزارش فرارو به نقل از اوپن دموکراسی، با این وجود، "خوداتکایی و قدرت" به معنای تقویت پیوند‌های تحقیقاتی با کشور‌هایی غیر از ایالات متحده و اروپا نیز بوده است. در نتیجه، حدود ۲۶۰۰۰ داوطلب خارجی در مقطع دکترا در سال ۲۰۱۹ میلادی در دانشگاه‌های چین ثبت نام کردند که حدود ۲۰ درصد از کل ثبت نام‌های دکترا را شامل می‌شود. از این تعداد بیش از ۶۰۰۰ ثبت نام کننده شهروندان کشورهای آفریقایی بودند.
چین از بسیاری از این دانشجویان آفریقایی از طریق اعطای بورسیه تحصیلی حمایت کرده است. با این وجود، این که چگونه برخی از داوطلبان مقطع دکترا برای دریافت دکترای خود از دانشگاه‌های چینی تلاش می‌کنند موضوعی است که کمتر به آن پرداخته شده است.
علیرغم آن که چین به تدریج از ملزم ساختن این دانشجویان به انتشار مقالات شان در مجلات معتبر بین المللی دور می‌شود دانشگاه‌ها و ناظران چینی الزامات انتشار خاص خود را دارند که می‌تواند باعث به تاخیر افتادن فارغ التحصیلی دانشجویان آفریقایی تبار شود.
دولت چین در سال ۲۰۱۶ میلادی سیاستگذاری‌ای را در مورد بین المللی کردن آموزش و پرورش انجام داد و به دنبال ایجاد برند "تحصیل در چین" بود. تا سال ۲۰۱۸ میلادی تعداد رسمی داوطلبان دکترای آفریقایی تبار در چین حدود ۶۳۸۵ نفر بود که تقریبا ۶۰ درصد آنان بورسیه تحصیلی چین را دریافت می‌کردند. در اجلاس سران مجمع همکاری چین و آفریقا که در آن سال در پکن برگزار شد شی اعلام کرد که چین ۵۰۰۰۰ بورس تحصیلی اضافی دولتی به دانشجویان آفریقایی در تمام سطوح ارائه خواهد داد. برگزاری این نشست بخشی از ابتکار عمل کمربند و جاده چین است که به دنبال توسعه زیرساخت‌ها در سراسر جهان می‌باشد. تا مارس ۲۰۲۲ میلادی ۱۴۷ کشور ثبت نام کرده بودند.
ارائه این بورسیه‌ها در مقطع دکترا به نفع چین و کشورهای آفریقایی بوده است. برای چین نه تنها اعطای بورسیه تحصیلی باعث تقویت روابط دیپلماتیک با کشور‌هایی شده که در مورد منافع علمی اروپا و امریکا بدبین هستند بلکه پژوهشگران آفریقایی مهارت‌های بسیار مورد نیاز زبان انگلیسی را در اختیار گروه‌های تحقیقاتی چینی قرار می‌دهند و آنان را قادر می‌سازند تا تاثیر بین المللی خود را از طریق خروجی علمی شان افزایش دهند.
۲۷ نامزد تحصیل در مقطع دکترا از اتیوپی، غنا و تانزانیا گفتند که به اساتید دانشگاهی و ناظران چینی خود برای انتشار مقاله در نشریات انگلیسی زبان کمک کرده اند. آنان اشاره کردند که دانشگاه‌های چینی معیار‌های فارغ التحصیلی را سخت گیرانه‌تر ساخته اند که افزایش میزان مشوق‌ها و هم چنین جریمه‌ها را با هدف افزایش بازده علمی در نظر گرفته اند.
پس از پیوستن چین به سازمان تجارت جهانی در سال ۲۰۰۱ میلادی سیاست دولتی آن کشور بین المللی سازی رو به خارج بود و ترویج شد. دانشگاه‌های چین از این روش پیروی کردند و از داوطلبان دکترا خواستند پیش از فارغ التحصیلی در یک یا چند نشریه معتبر بین المللی مقالات شان را منتشر کنند.
دانشجویان مقطع دکترا از کشورهای آفریقایی مانند سایر دانشجویان بین المللی اغلب مجبور بودند الزامات آموزشی و چاپ مقالات علمی را همانند دانشجویان چینی رعایت کنند. برخی از مقررات دانشگاهی تصریح می‌کنند که دانشجویان بین المللی دکترا تنها در صورتی می‌توانند فارغ التحصیل شوند که نویسنده اول یا دوم در مقالات منتشر شده در مجلات در Web of Sciences SCI (Science Citation Index) یا Social Science Citation Index (SSCI) باشند. این فهرست‌های معتبر تنها بخش کوچکی از نشریات بین المللی با بالاترین رتبه را پوشش می‌دهند که پذیرش مقالات را بسیار سخت می‌کند.
امانوئل یک دانشجوی دکترا از تانزانیا می‌گوید در نیمه راه تحصیل در مقطع دکتری خود دانشکده مدیریت در دانشگاه منطقه‌ای چینی که او در آن تحصیل می‌کرد قوانین فارغ التحصیلی را تغییر داد. در ابتدا الزام چاپ دو مقاله در نشریات علمی وجود داشت، اما از سال ۲۰۱۸ میلادی به این سو دست کم باید یک مقاله از تمام دانشجویان در یک نشریه نمایه شده توسط Web of Science منتشر می‌شد. او می‌گوید: "این به دانشکده و دانشگاه‌های چینی کمک می‌کند تا امتیاز و رتبه خود را ارتقاء دهند. هر چه تعداد مقالات نهاد آموزشی شما در نشریات بین المللی بیش تری مورد پذیرش قرار بگیرند و چاپ شوند امتیاز نهاد آموزشی تان تقویت خواهد شد".
تغییر قوانین برای بسیاری از داوطلبان دکترا ویرانی به بار آورد. بسیاری تحقیقات خود را تکمیل کرده بودند، اما منتظر پذیرش مقاله از سوی نشریات بودند تا بتوانند فارغ التحصیل شوند. امانوئل شش ماه پیش به تانزانیا بازگشت. او دکترای خود را به پایان رسانده بود و مقاله‌ای را برای یک نشریه مورد تایید Web of Science ارسال کرده بود، اما در حالی که منتظر تصمیم هیئت داوران نشریه است در بلاتکلیفی به سر می‌برد. بورسیه دکتری او به پایان رسیده، اما او نمی‌تواند بدون دریافت مدرک فارغ التحصیلی شغلی پیدا کتد.
او می‌گوید که این یک سناریوی رایج است. او می‌افزاید: "در کلاسی که من حضور داشتم ۱۸ دانشجو حضور داشتند، اما تنها سه نفر می‌توانستند در سالی که درس شان پایان می‌یافت فارغ التحصیل شوند. وضعیت دانشجویان یک سال پیش از ما نیز چنین بود. ناامید کننده است که تعداد زیادی از دانشجویان چهار سال در دانشگاه تحصیل می‌کنند و سپس بدون فارغ التحصیل شدن دانشگاه را ترک می‌نمایند".
این وضعیت بدان خاطر به وجود می‌آید که دانشگاه‌ها و دانشکده‌های داخل چین شرایط فارغ التحصیلی خود را تعیین می‌کنند و در نتیجه انتظارات متنوع و دائما در حال تغییر هستند. دانشگاه‌ها بر اساس خروجی‌های تحقیقاتی خود اندازه گیری و رتبه بندی می‌شوند، اما نه بر اساس تعداد داوطلبان دکترا که موفق به فارغ التحصیلی به موقع نمی‌شوند.
در سال ۲۰۲۰ میلادی وزارت علوم و فناوری چین معیار‌های تحقیق و استعداد برای ارتقاء و انتصاب را تغییر داد. این راهنما به جای تعیین اهداف عددی برای مقالات منتشر شده و تاثیر مجلات "اتکای بیش از حد" دانشگاه‌ها به انتشار مقاله در مجلات Web of Science را زیر سوال برد و تحلیل جامع تری از کیفیت را توصیه کرد.
برخی از دانشگاه‌های برتر چین از این روش پیروی کرده و الزامات اجباری انتشار مقاله را حذف کرده اند و به دپارتمان‌ها اجازه می‌دهند تا تعریف خود را از "نتایج پژوهشی نوآورانه" تنظیم کنند. چند دانشگاه دیگر تصمیم گرفته اند دیگر در رتبه بندی دانشگاه‌های بین المللی شرکت نکنند.
پیامدهای آن برای دانشگاه‌های چینی با رتبه‌های پایین‌تر مانند دانشگاه محل تحصیل امانوئل نامشخص است. دانشگاه‌ها سیاست جدید را به روش‌های بسیار متفاوتی اجرا می‌کنند. هنگامی که دانشگاه‌ها در مورد کیفیت مقطع دکترا مطمئن نیستند ممکن است تصمیم بگیرند که به تعداد خاصی از "خروجی ها" پایبند باقی بمانند.
پاندمی کووید -۱۹ تاثیر زیادی بر جامعه دانشجویان بین‌المللی چین داشته است. تقریبا تمامی آنان در سال ۲۰۲۰ میلادی دانشگاه را ترک کردند و بسیاری از آنان نتوانستند تحصیلات شان را تکمیل کنند. خبر خوب این است که کاهش سیاست کووید صفر چین در دسامبر ۲۰۲۲ میلادی باید وضعیت فعلی را تغییر دهد. در مورد امانوئل فرقی نمی‌کند که کدام یک نخست می‌آید: پذیرش مقاله در نشریه SSCI یا تغییر نظر دانشگاه در مورد سیاست‌های مرتبط با فارغ التحصیلی. تنها چیزی که او می‌خواهد مدرکی است که به وی اجازه دهد زندگی خود را ادامه دهد.
پربينندهترين مطالب و خبرها
