انزوای بین‌المللی طالبان، پیامد ۱۸ ماه سلطه با مشت آهنین

به نوشته ایندیپندنت، طالبان در ۱۸ ماه سلطه بر افغانستان، به روش‌های مختلف از کمک‌های بشردوستانه بهره بردند. وزارت مالیه (خزانه‌داری) طالبان از کارمندان نهادهای امدادرسان داخلی و خارجی مالیات می‌گیرد و همچنین این سازمان‌ها، ازجمله سازمان ملل متحد، بابت تامین امنیت دفاترشان به طالبان پول هنگفتی می‌پردازند. روز دوشنبه، ۱۷ بهمن‌ماه، ذبیح‌الله مجاهد، سخنگوی طالبان، توییتی را که در آن برای ادامه کمک‌های بشردوستانه از دولت‌های جهان درخواست «عاطفه انسانی» کرده بود، پس از لحظاتی حذف کرد. مجاهد توضیح نداد که به چه دلیلی این توییت خود را حذف کرده است، اما به نظر می‌رسد که به توصیه مقام‌های بالادست خود این کار را کرده باشد.
اداره بازرسی ویژه آمریکا برای بازسازی افغانستان (سی‌گار)، اواخر ماه ژوئیه در گزارشی برای سنای ایالات متحده، نوشت طالبان از کمک‌های بشردوستانه دولت‌های جهان که ازطریق سازمان ملل متحد ارائه می‌شوند، مالیات می‌گیرند و از این طریق، درآمد کسب می‌کنند.
هرچند سخنگویان طالبان با رد این گزارش سی‌گار، ادعا کردند که کمک‌های بشردوستانه و سازمان‌های بین‌المللی که برای رسیدگی به نیازمندان در افغانستان فعالیت می‌کنند، از پرداخت مالیات معاف‌اند، اما منابعی در افغانستان تایید می‌کنند که طالبان از تمامی سازمان‌های داخلی و خارجی، علاوه‌بر اخذ مالیات، هزینه‌هایی نیز به بهانه تامین امنیت و تمدید ویزای کارمندان خارجی اخذ می‌کنند.
طالبان همچنین با وضع مالیات سنگین بر مردم و جمع‌آوری آن با زور و فشار نظامی، تلاش کرده‌اند تا هزینه‌های مورد نیاز ارتش و نیروهای امنیتی خود را تامین کنند. تا این‌جا طالبان همچنان امیدوارند که حکومت نظامی و سلطه با مشت آهنین بتواند آنان را حاکمان دائمی و شکست‌ناپذیر افغانستان تبدیل کند. درحالی‌که دولت‌های همسو با طالبان از تعامل این گروه سرخورده و ناامیدی شده‌اند، خطر گسترش فقر و تلف‌شدن انسان‌های درمانده در افغانستان همچنان درحال افزایش است. با فروپاشی دولت پیشین افغانستان، جهان یک‌باره با موجی از گرسنگان مواجه شد که با خروج نیروهای خارجی و فرار سرمایه از افغانستان، منابع درآمد خود را ازدست داده بودند.
زندگی روزمره میلیون‌ها نفر در افغانستان ازطریق کار با نهادهای دولتی، سازمان‌های خارجی، شرکت‌های خصوصی، کسب‌وکار شخصی، زراعت و بازارهای محلی می‌چرخید، اما فروپاشی دولت بسیاری از شیرازه‌های اقتصادی خانواده‌ها را برهم زد و شمار افراد نیازمند به کمک‌های بشردوستانه در ماه‌های پس از فروپاشی دولت به‌شدت افزایش یافت. در ماه‌های نخست سلطه طالبان، بزرگ‌ترین نگرانی از وقوع فاجعه بشری در افغانستان بود، چون هزاران نفر برای فرار از طالبان، به مرزهای ایران و پاکستان هجوم برده‌ بودند و طالبان نیز علی‌رغم اعلام عفو عمومی، شماری از نیروهای امنیتی دولت پیشین افغانستان را بازداشت، شکنجه و اعدام می‌کردند.
این وضعیت شماری از کشورهای جهان را واداشت تا ضمن ارائه کمک‌های بشردوستانه به افغانستان، به تعامل با طالبان نیز تاکید کنند.
اکنون که ۱۸ ماه از سلطه طالبان می‌گذرد، این گروه در انزوای بیشتر از زمان قبل از تشکیل دولت به‌سر می‌برند. در بیشتر از شش ماه گذشته، اعضای کابینه طالبان، به‌ویژه وزیر خارجه و معاونان نخست‌وزیر این گروه، در هیچ نشست بین‌المللی دعوت نشده‌اند. روسیه که این هفته میزبان نشست دبیران شوراهای امنیت کشورهای منطقه برای بحث درمورد افغانستان است، از طالبان در این نشست دعوت نکرده است. روسیه در نشست «فرمت مسکو» که در نوامبر سال گذشته برگزار شد نیز از طالبان دعوت نکرده بود.
پس از ۱۸ ماه، در‌حالی‌که طالبان ازسوی هیچ دولتی به‌عنوان حکومت رسمی افغانستان به رسمیت شناخته نشده‌اند، به نظر می‌رسد حالا زمان انزوای بیشتر طالبان فرارسیده است. لابی‌های این گروه در این مدت تلاش کردند با ایجاد روایت «طالبان جدید»، مردم افغانستان و دولت‌های جهان را امیدوار نگه‌دارند، اما خودداری از تشکیل دولت فراگیر، محرومیت زنان و دختران از حق کار و تحصیل، نقض گسترده حقوق بشر، سوءاستفاده از کمک‌های بشردوستانه، فعالیت سازمان‌های تروریستی بین‌المللی در افغانستان و سرکوب فعالیت‌های مدنی، همه روایت‌ها را در مورد تغییر طالبان باطل کردند.
تنها ابزار تبلیغاتی طالبان از زمان سلطه بر افغانستان، برقراری امنیت سراسری است، درحالی‌که حملات مرگبار داعش خراسان به غیرنظامیان، مدارس، اماکن دیپلماتیک و ادارات دولتی، این ادعای آنان را نیز نقض کرده است. خطر گسترش حملات داعش در بهار پیش‌ رو، بسیاری از کشورهایی را که در افغانستان هیئت دیپلماتیک دارند، نگران کرده است. داعش با توسعه حضور خود در بخش‌های مختلف افغانستان، با استفاده از فقر درمیان مردم و اختلاف درمیان طالبان، از نیروهای جوان سربازگیری می‌کند. این خطر وجود دارد که اگر اقدامی برای حفاظت از مردم افغانستان نشود و از نیروهای بدیل طالبان حمایت صورت نگیرد، ممکن است در گام بعدی، افغانستان برای مدتی نامعلوم در جنگ خونین طالبان و داعش گرفتار شود.