گروه بین الملل: ماهها پیش از حمله به اوکراین، کرملین ظاهراً در حال بررسی چگونگی نزدیکتر شدن مولداوی به روسیه بوده است. یک سند راهبردی نشان میدهد که چگونه مولداوی را میتوان به یک کشور اقماری و تابع اراده مسکو تبدیل کرد.
یک سند راهبردی فاش شده که گفته میشود متعلق به اداره ریاستجمهوری روسیه است، طرح دقیقی را برای مولداوی، از جمهوریهای تشکیلدهنده اتحاد جماهیر شوروی سابق ترسیم کرده است.
بر اساس این سند، اراده کرملین باید در این راستا حرکت کند که این کشور کوچک را از غرب جدا سازد و آینده آن را در کنار مسکو رقم بزند.
سند مربوطه به یک کنسرسیوم رسانهای بینالمللی راه یافته است که شبکههای رادیو-تلویزیون شمالی و غربی آلمان (NDR و WDR) و نیز روزنامه "زوددویچه تسایتونگ" عضو آن هستند.
این سند که از قرار معلوم در تابستان ۲۰۲۱ تدوین شده است، طرحهای مشخصی در سه مرحله ارائه میدهد که چگونه کرملین میتواند تا سال ۲۰۳۰ از جریانهای طرفدار روسیه در مولداوی حمایت کند و همزمان از گرایش این کشور به سوی غرب، پیمان ناتو و اتحادیه اروپا جلوگیری کند.
گفته میشود این سند از سوی همان کارشناسان کرملین تدوین شده است که در همان زمان در حال تدوین طرحی در مورد الحاق خزنده بلاروس به فدراسیون روسیه بودهاند. روزنامه "زوددویچه تسایتونگ" و شرکای آن پیش از این در ماه فوریه در این مورد گزارش داده بودند.
"زوددویچه تسایتونگ" مینویسد، این بار، طرح مسکو برای مولداوی کمتر با هدف ادغام این کشور در یک فدراسیون تحت سلطه روسیه تدوین شده است. این نقشه در میانمدت، به ایجاد یک حکومت اقماری که تابع اراده مسکو باشد، بسنده کرده است.
یک مقام ارشد اطلاعاتی غربی که هر دو سند را خوانده، میگوید که هدف مسکو در مولداوی "افزایش نفوذ طرفداری از روسیه در این کشور" است. کرملین این کشور را "بیشتر به عنوان یک منطقه حائل طرفدار روسیه" میبیند تا بخشی از یک امپراتوری جدید روسیه.این مقام اطلاعاتی میافزاید، ظاهراً کرملین میخواهد "برای غرب یک تابلوی توقف" بگذارد و "با استفاده از همه ابزارها مانع از عضویت این کشور در اتحادیه اروپا و ناتو شود".
بر اساس این سند فاششده کرملین، یکی از اهداف کانونی روسیه برای ده سال آینده "مقابله با تلاشهای بازیگران خارجی برای مداخله در امور داخلی جمهوری در راستای تقویت نفوذ ناتو و تضعیف مواضع فدراسیون روسیه" است. در این رابطه بر نقش ایالات متحده آمریکا، کشورهای اتحادیه اروپا، ترکیه و اوکراین تأکید شده است.
در عین حال، مسکو ظاهراً میخواهد در مورد مشارکت احتمالی مولداوی در سازمان پیمان امنیت جمعی (CSTO) یا اتحادیه اقتصادی اوراسیا (EAEU)، سازمانهایی که تحت سلطه روسیه هستند، کمک کند.روزنامه آلمانی "زوددویچه تسایتونگ" مینویسد که جنگ در اوکراین میتواند باعث شود که برای مسکو زمان چندانی برای دستیابی به اهداف خود در مولداوی باقی نگذارد.
در اتحادیه اروپا و ایالات متحده آمریکا این نگرانی وجود دارد که مسکو بخواهد هر چه سریعتر با یک کودتا موجبات سرنگونی دولت مولداوی را فراهم آورد و غرب را در برابر واقعیتهای جدید بگذارد و باعث شود که کشورهای غرب فشار بیشتری بر اوکراین وارد آورند.
بالا گرفتن تنش در منطقه "ترانسنیستریا" که به روسیه گرایش دارد، میتواند شواهدی دال بر اجرای این نقشه کرملین باشد.
جمهوری مولداوی با پایتختی "کیشیناو" و با مساحت ۳۳هزار و ۷۰۰کیلومتر، محصور در خشکی در شرق اروپا است که از غرب با رومانی و از شمال شرقی تا جنوب با اوکراین همسایه است. تنها راه ارتباطی بینالمللی آن، مرز آبی به طول تقریبی ۴۸۰ متر در کنار رود دانوب میباشد.
مولداوی بیشتر یک جامعه روستایی است و بر اساس آمار بانک جهانی حدود ۵۷ درصد از مردم این کشور در مناطق روستایی زندگی میکنند. فعالیت عمده مردم این کشور در حوزه کشاورزی بهویژه تولید شراب است.
بیش از ۹۳درصد جمعیت ۳میلیونی این کشور پیرو کلیسای ارتدوکس شرقی هستند. بسیاری از مردم مولداوی دو زبانه هستند؛ زبان رسمی آنها مولداویایی (شبیه به رومانیایی) است، اما اکثر مردم به زبان روسی نیز صحبت میکنند.
منطقۀ ترانسنیستریای کنونی یک «باریکه مرزی» به وسعت کمی بیش از ۴ هزار کیلومتر مربع، در شرق مولداوی و در همسایگی اوکراین است. این منطقه هم اکنون به عنوان یک کشور مستقل عمل میکند و مقامات مولداوی نیز اعتراف میکنند که کنترلی بر آن ندارند.
مولداوی که زمانی بخشی از رومانی بود در سال ۱۹۴۰ میلادی در اتحاد جماهیر شوروی پیشین ادغام شد. با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، مولداوی نیز در سال ۱۹۹۱ میلادی به استقلال رسید. اما در همان آغاز راه، میان دولت تازه استقلالیافته و جداییطلبان منطقه "ترانسنیستریا" که میخواستند روابط خود با شوروی را حفظ کنند، درگیریهایی روی داد و در نهایت نیز این منطقه با یک جنگ داخلی کوتاه از مولداوی جدا شد.
"ترانسنیستریا" یک جمهوری خودخوانده است که جمعیت آن بر اساس سرشماری سال ۲۰۰۴، مولداوها با ۳۱٫۹درصد، روسها با ۳۰٫۴درصد و اوکراینیها با ۲۸٫۸درصد اهالی ترنسنیستریا را شامل میشوند. جمعیت این کشور با رسمیت محدود، تقریبا ۳۰۰هزار نفر است.
این دولت خودخوانده که واحد پول و نیروهای امنیتی مخصوص به خود را دارد، هرگز از سوی جامعه بینالملل حتی از سوی روسیه به رسمیت شناخته نشده است. با وجود این نزدیکی جغرافیایی آن به مرزهای اتحادیه اروپا باعث شد که در تمام این سالها، روسیه توجه ویژهای به آن نشان دهد.
این منطقه به شدت از نظر اقتصادی به روسیه وابسته است و سالهاست که از واردات رایگان گاز روسیه بهره میبرد. مسکو همچنین ۱۵۰۰ سرباز در این منطقه مستقر کرده است.