گروه بین الملل: روزنامه سعودی الریاض نوشت: پایان اجلاس اتحادیه عرب در جده به معنای بسته شدن پرونده این نشست نیست، بلکه آغاز حرکت جدید عربستان برای تبلور بیانیه جده در تمامی محورهای آن و دستیابی به نتایج ملموس در تمامی مسائلی است که در این نشست مورد بررسی قرار گرفت.
به گزارش ایسنا، این روزنامه نوشت: عربستان امروز یک نظم منطقهای عربی جدیدی را بر اساس مبادله منافع و همکاریهای امنیتی و سیاسی در راستای تغییر شکل منطقه رهبری میکند تا برای مقابله با نظم جدید بینالمللی انسجام داشته و همکاری کند، کشورهای عربی بازیگر محوری مهمی در عرصه اقتصاد بینالملل، تجارت و نفت جهانی باشند، احیای وضعیت کشورهای عربی ادامه یابد و ارکان ثبات در اوضاع عربی بهویژه در منطقه همیشه ناآرام یعنی عراق، سوریه و لبنان تثبیت شود. انتظار میرود دیپلماسی عربستان بر اساس ریاست این اجلاس، تجربه، جایگاه و نقش سیاسی موثر خود در سطح عربی و منطقهای فعال شود. تصمیم بازگشت سوریه به «اتحادیه عرب» را میتوان نتیجه اصلی نشستها و رایزنیها در دوره گذشته در خصوص پرونده سوریه دانست.
تحلیلگران سوریهای که با روزنامه الریاض صحبت کردند، میگویند، مشارکت بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه در این نشست اتحادیه عرب گام مهمی در مسیر بهبود فضای عربی، تضمین بازگشت امنیت و ثبات به سوریه با کمک اعراب، ترویج راه حلهای سیاسی و پایان دادن به حضور خارجی و شبه نظامیان در خاک سوریه است.
آنها میگویند، بازگشت سوریه به اتحادیه عرب یک ضرورت فوری بود که با ملاحظات امنیت ملی و منافع مشترک عربی انجام شد و به خروج سوریه از بحرانهایی که بیش از یک دهه آن را تحت تأثیر قرار داده و نیز به بازگشت آن به ایفای نقش کامل عربی خود کمک خواهد کرد.
در بیانیه جده به تلاش کشورهای عربی برای کمک به خروج سوریه از بحران خود اشاره شده است که به گفته ناظران، این امر نشان دهنده سطح پیشرفت در روابط دمشق و سایر پایتختهای عربی و توافق سران عرب در بیانیه پایانی اجلاس در مورد لزوم اتحاد برای حل مسائل امت است.
فضای اجلاس جنبه مثبت و خوشبینی نسبت به وحدت همه کشورهای عربی به خود گرفت و در راس موضوعات، مساله فلسطین، بحرانهای نوظهور سودان و لیبی، مسائل یمن، سوریه، لبنان و یکسان سازی مواضع در روابط کشورهای عربی با محیط منطقهای و بینالمللی خود قرار دارد.
بازگشت سوریه به جهان عرب و به ویژه حضور اسد در نشست سران، در میان استقبال اعراب، نقطه عطف مهمی در آینده روابط عربی است که در طول سالهای گذشته تحت تاثیر بحرانهای بسیاری قرار گرفته است. این بازگشت ممکن است در روزهای آتی پایههای جدید امنیت منطقهای را به وجود آورد چرا که اقدام بازگرداندن دمشق به مسیر عربی اولین گام برای توقف وضعیت حل ناپذیری و تنشهای امنیتی در کشورهای منطقه تلقی میشود.
کاملا روشن است که کشورهای عربی متوجه شدند انزوای دمشق اقدامی بیهوده است و برعکس، اوضاع منطقه را تشدید میکند و پیچیدگیهای زیادی به پروندههای منطقه از جمله پرونده خود سوریه اضافه میکند. بنابراین، شاید گزینه استقبال بهترین راه برای آنها در این مرحله از تحولات بینالمللی باشد که بیش از هر زمان دیگری مستلزم ثبات و پایان دادن به تنشها در منطقه است.
تحلیلگران تاکید کردند که طی سالهای گذشته، روندهای بینالمللی از جمله «کمیته قانون اساسی سوریه» نتوانستند راه حلی برای وضعیت سوریه بیابند و حتی نتوانستند در مسیر راه حل سیاسی در این کشور در چارچوب قطعنامه شماره ۲۲۵۴ شورای امنیت پیشرفتی داشته باشند که حاکی از کاهش نقش بینالمللی در پیشبرد راه حل سیاسی در سوریه است.
روزنامه الریاض نوشت: کاملا روشن است که سوریه به دلیل تحریمهای شدید بینالمللی اعمال شده بر آن با بحرانهای فراوانی مواجه است که اقتصاد سوریه را در هم کوبید و این کشور با استفاده از استقبال کشورهای عربی، بازسازی سوریه و لغو تحریمهای اعمال شده از جمله قانون «سزار» آمریکا به دنبال «راه نجات» است. بازگشت سوریه به محیط عربی خود تحولی است که پایان بحران در داخل سوریه را تسریع میکند، به بازگشت آوارگان سوری به سرزمین خود، تقویت تلاشهای موجود برای مبارزه با تروریسم، از بین بردن سازمانهای تروریستی که امنیت سوریه و کشورهای عربی را تهدید میکند و نیز به جلوگیری از قاچاق مواد مخدر و تجارت آن کمک میکند.
کشورهای عربی وارد فضای آشتی جویانهای شدهاند که پادشاهی عربستان سعودی پیش از اجلاس سران به دنبال گسترش آن بود که با گفتمان اتخاذ رویکرد برچیدن بحرانهای عربی برای مقابله با تغییرات شتابان منطقهای و بینالمللی همراه بود.
این روزنامه نوشت، "شکی نیست که بازگشت سوریه تاثیر امنیتی و سیاسی بر کل نظام عربی خواهد داشت و یک نظام عربی جدید مبتنی بر همکاریهای منطقهای گستردهتر ایجاد خواهد کرد."