نوجوان پاکستانی که قلب هندی دریافت کرد

گروه گوناگون: در سال ۲۰۱۲ عایشه رشید هفت‌ ساله بود که مادر‌ و‌ پدرش خبر هولناک ابتلای او به بیماری قلبی مادر‌زادی را دریافت کردند.
تنفس، راه‌رفتن و حرف زدن برای عایشه دشوار بود.او مبتلا به بیماری ماهیچه قلب یا کاردیو‌میوپاتی بود که باعث می‌شود قلب نتواند جریان خون کافی به رگ‌ها بفرستد.مادر او صنوبر رشید به‌خاطر می‌آورد «۲۵٪ از قلبش از کار افتاده بود و مدام حالش بدتر می‌شد».بیماری عایشه خانواده را مصمم به انجام سفری سرشار از امید، فراتر از مرز‌های پاکستان و به سوی هندوستان کرد.
این دو کشور از زمان تقسیم شبه‌قاره هند در سال ۱۹۴۷ دشمنان سرسخت یکدیگر بوده‌اند. کشمکش‌ها و اختلافات میان این دو کشور ریشه در مسائل دینی و تاریخی دارد.
عایشه که اکنون نوجوان ۱۹‌ساله‌ای شده است به تازگی در شهر چنای (مَدرَس پیشین) تحت عمل پیوند قلب موفقیت‌آمیزی قرار گرفت البته با از سر گذراندن آنچه به قول خود او «مبارزه‌ای طولانی» بوده است.خانواده رشید کیلومتر‌ها دورتر از خانه خود در کراچی با بی‌بی‌سی در بیمارستان شهر چنای گفتگو کردند. مؤسسه پیوند قلب و ریه و گردش خون بیمارستان ام‌جی‌ام شهر چنای به دختر آنها زندگی دوباره عطا کرد.
پس از تشخیص بیماری عایشه خانواده او چند سال در پی متخصصان و درمان پیشرفته قلب در پاکستان گشتند.
صنوبر رشید مادر عایشه می‌گوید: «پزشکان پاکستان گفتند حفره قلب او گشاد شده است و نیاز به عمل جراحی دارد. آنها به ما گفتند برای درمان مناسب باید به هند یا کانادا برویم».
پس از تحقیقات گسترده آنها دریافتند که بهترین مکان در شهر چنای هند است که پیشرفته‌ترین مرکز پیوند قلب در هند است. شهر که مرکز ایالت تامیل‌نادو است و برنامه فعال اهدای عضو دارد.
گرفتن ویزای سفر به هند برای آنها دشوار بود و بار اول درخواست آنها رد شد. به دلیل شرایط دشوار اخذ ویزا اتباع هند و پاکستان به سختی بین دو کشور سفر و تردد می‌کنند.
در این فاصله حال عایشه مدام وخیم‌تر می‌شد.در سال ۲۰۱۹، درخواست ویزای اضطراری دوم پذیرفته شد و خانواده سرانجام توانستند اولین سفر خود به چنای برای ملاقات متخصص قلب دکتر بالاکریشنان را عملی کنند. او پزشک متخصص بیمارستان ام‌جی‌ام بود و یکی از بهترین پزشکان هند به‌حساب می‌آمد.
به‌محض آنکه عایشه و مادرش به شهر چنای رسیدند وضعیت عایشه وخیم‌تر شد. رشید می‌گوید:«عایشه دچار حمله قلبی شد و در آستانه مرگ و زندگی قرار گرفت».
او می‌گوید فقط ۱۰٪ از قلب عایشه کار می‌کرد.دکتر بالاکریشنان می‌گوید:«بار اول که او را ملاقات کردم قلبش از کار ایستاد و ناچار به احیای قلبی او شدیم».
گروه پزشکی فوری عایشه را به پمپ موقت قلب و پس از آن به دستگاه کمک‌بطنی (دستگاه الکترو‌مکانیکی برای کمک به گردش خون) وصل کردند.سپس عایشه به کراچی بازگشت و مدتی طولانی انتظار بهبودی‌ کشید اما بدن ضعیف او در برابر عفونت و بیماری‌ها آسیب‌پذیر شده بود.دکتر بالاکریشنان که با پزشکان عایشه در تماس بود به‌خاطر می‌آورد:«در پاکستان هیچ ابزاری برای تحت نظر گرفتن دستگاهی که در قلب عایشه کار گذاشته بودیم نبود. دو سال تمام او به انواع عفونت‌ها مبتلا شد و مدام در بیمارستان بستری شد. نیم بیشتر این زمان را بیهوش بود».
پزشکان عایشه گفتند تنها راه نجات او عمل پیوند قلب است.مادر او با پریشانی و آشفتگی در جستجو برای کمک هر روز بی تابانه به بیمارستان چنای تلفن می‌کرد. رشید می‌گوید:«عمل قلب در پاکستان انجام می‌شود اما عمل پیوند قلب انجام نمی‌شود. ما توان مالی چنین عمل سنگین و پر‌هزینه را نداشتیم».عمل پیوند قلب در هند بیش از ۴۲ هزار دلار هزینه داشت.
مادر عایشه با لبخندی بر لب می‌گوید: «من با پزشکان بیمارستان چنای تماس گرفتم و گفتم پول کافی برای تأمین هزینه عمل پیوند قلب را نداریم. آنها فقط گفتند او را به اینجا بیاور باقی را به ما بسپار».و سرانجام پس از ۱۰ ماه انتظار برای یافتن اهدا‌کننده قلب خانواده عایشه خبر خوبی دریافت کردند. قلب اهدا‌کننده ۶۲‌ساله‌ای از دهلی برای پیوند به عایشه آماده بود.
آنها می‌گویند این لحظه‌ای از شادمانی و آسودگی ناب برای خانواده ما بود.
جراحی پیوند قلب شامل بیرون آوردن قلب بیمار و جانشینی قلب اهدا شده در سینه بیمار است. این عمل بین چهار تا شش ساعت طول می‌کشد. در این مدت بیمار به دستگاه قلب و تنفس مصنوعی وصل می‌شود که کار قلب و ریه‌ها را انجام می‌دهد و به بدن اکسیژن می‌رساند.بنابر قوانین پیوند عضو در هند فقط زمانی عضو اهدا‌شده می‌تواند در اختیار افراد خارجی قرار بگیرد که هیچ بیمار در هند به آن نیاز نداشته باشد.در مورد عایشه قلب اهدا‌شده بهترین امکان نبود اما به‌هر حال او را نجات می‌داد.دکتر بالاکریشنان می‌گوید: «ما قلب اهدا‌شده را پذیرفتیم با اینکه از نظر سن و اندازه نامتناسب بود چون این تنها راه ادامه زندگی عایشه بود».پیوند قلب از نظر زمانی یکی از حساس‌ترین عمل‌های پیوند اعضاست. پس از دو ساعت خارج شدن از بدن اهدا‌کننده خطر عدم پذیرش قلب پیوندی در فرد پذیرنده افزایش پیدا می‌کند.
دکتر سوریش رائو، ازمدیران بیمارستان ام‌جی‌ام می‌گوید:«حدود ۵ ساعت طول کشید تا قلب به بیمارستان برسد و ما اطمینان نداشتیم که عمل با موفقیت انجام خواهد شد».
او می‌گوید که سرانجام به «هیجان‌انگیز‌ترین لحظه» رسیدیم و شاهد اولین ضربان قلب جدید عایشه بودیم.
اکنون عایشه دوران نقاهت خود را در بیمارستان ام‌جی‌ام می‌گذراند. او در‌حالی که برای محافظت در برابر بیماری‌ها ماسک پارچه‌ای به صورت دارد با آرامش در کنار مادرش نشسته است.
با وجود نگرانی‌های فراوان بدن او قلب تازه را پس نزده است.او که پس از جراحی نباید زیاد حرف بزند به آرامی نجوا می‌کند:«پس از عمل جراحی احساس خوشایندی دارم».
«حالا می‌توانم به‌راحتی راه بروم. پیش از جراحی نمی‌توانستم مثل حالا نفس بکشم یا راه بروم».تا دو ماه دیگر این نوجوان به خانه‌اش در کراچی باز‌می‌گردد و می‌گوید درباره زندگی آینده‌‌اش احساس هیجان می‌کند.او می‌گوید: «می‌خواهم تحصیل کنم. دلم می‌خواهد طراح لباس و مد شوم».
او از دولت هند که امکان درمان او را فراهم کرد سپاسگزار است.عایشه می‌گوید:«من هیچ تفاوتی میان پاکستان و هند نمی‌بینیم. همه چیز شبیه هم است. من حس نمی‌کردم که در کشور دیگری هستم».هزینه جراحی پیوند قلب عایشه را مؤسسه خیریه آیشواریا در هند تأمین کرد. این مؤسسه را مادری که دخترش را بر اثر نارسایی قلبی از دست داده ایجاد کرده است.
دکتر بالاکریشنان می‌گوید تیم پزشکی در جریان مهیا‌سازی عمل جراحی پیوند قلب برای نجات عایشه با انواع چالش‌های پزشکی و اجتماعی و مالی رو‌به‌رو شد.اظهار‌نظر‌هایی در شبکه‌های اجتماعی هند مطرح شد و اعتراضاتی به ارائه خدمات پزشکی به شهروند پاکستانی شکل گرفت.دکتر بالاکریشنان می‌گوید:«پذیرش واقعیت‌های موجود در کشور‌های ما آسان نیست. روابط کشور‌ها بسیار پر‌تنش است اما ما کاری را که درست است انجام می‌دهیم».
«وقتی بیماری نزد ما می‌آید برای ما مهم نیست از کجا آمده است ما او را همچون انسانی می‌بینیم که نیاز به توجه و درمان دارد».