گروه اقتصادی: «سبد سوختی» مولفه ای است که در محاسبات وزارت صمت به عنوان سیاستگذار صنعتی کشور لحاظ نمی شود. فقدان استراتژی صنعتی و عدم تعریف «سبد سوختی» سبب شده تا سیاست های صنایع خودروسازی باری به هر جهت باشد. توقف پی در پی تولید خودروهای گازسوز و تیراژ پایین آن ها سبب ضرر و زیان زنجیره تامین قطعات این محصولات شده است.
به گزارش بازار،سیاستگذاران صنعتی با عدم توجه به زیرساخت خودروهای گازسوز که می تواند نقش جدی و موثر در کاهش آلودگی هوا داشته باشد، به دنبال توسعه خودروهای وارداتی هستند که هنوز زیرساخت های آن فراهم نشده است، برای بررسی این موضوع با محسن رهروان فعال صنعت سی ان جی به گفت و گو پرداختیم؛
* باتوجه به اینکه دولت چهاردهم درحال تعریف سیاست های خود است، اولویت با تولید خودروهای گازسوز خواهد بود یا خودروهای برقی توسعه می یابد؟
برنامه خودروهای برقی از طریق وزارت صمت، مونتاژکاران و واردکنندگان خودرو در حال پیگیری بوده و اولویت نخست دولت است. زیرا این سیاست از دولت سیزدهم به دولت چهاردهم منتقل و مدیران دولت قبلی هنوز در بدنه وزارتخانه مذکور حضور دارند. باتوجه به اینکه وزارت صمت سیاست توسعه خودروهای برقی و هیبریدی را دنبال می کند؛ وزارت نفت به موازات اقدام به حل مشکلات خودروهای گازسوز کرده است. پروژه تبدیل خودروهای گازسوز بیشتر از یکسال به دلیل حجم بالای مطالبات دولت به پیمانکاران متوقف شده بود، براساس پیگیری های که از محمدصادق عظیمی فر، مدیرعامل شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی ایران داشتیم، از هفته گذشته پرداخت مطالبات آغاز تا پروژه تبدیل پس از توقف چندماهه از سر گرفته شود.
براساس رایزنی وزارت نفت با وزارت صمت برنامه واردات خودروهای گازسوز با کیفیت، تخصیص سهم ۳۰ درصدی سبد تولید خودروسازان به محصولات گازسوز و افزایش تبدیل خودروهای بنزینی به سی ان جی در دستور کار قرار گرفته است
* باتوجه به پیگیری های عدیده شما از دولت، سیاستگذار صنعتی(وزارت صمت) و متولی انرژی (وزارت نفت) چه برنامه ای برای توسعه خودروهای گازسوز دارند؟
براساس رایزنی وزارت نفت با وزارت صمت برنامه واردات خودروهای گازسوز با کیفیت، تخصیص سهم ۳۰ درصدی سبد تولید خودروسازان به محصولات گازسوز و افزایش تبدیل خودروهای بنزینی به سی ان جی در دستور کار قرار گرفته است.
* آیا در دولت چهاردهم شاهد توسعه خودروهای گازسوز خواهیم بود؟
دولت برنامه آسیب شناسی صنعت سی ان جی را آغاز کرده است، از همین رو وزارت نفت قصد دارد ۱۰ میلیون متر مکعب گاز را با ۱۰ میلیون لیتر بنزین جایگزین کند تا بحران ناترازی سوخت را کاهش دهد.
* پیشتر به واردات خودروهای گازسوز در دولت چهاردهم اشاره داشتید، این واردات از چه کشوری انجام خواهد شد؟
واردات خودروهای دوگانه سوز در مرحله هدف گذاری وزارت صمت و ایجاد مقدمات توام با تعریف در آیین نامه اجرای واردات خودرو قرار دارد. هنوز نمی توان با صراحت اعلام کرد که در فاز اجرای این برنامه واردات خودرو از چه منبعی یا چگونه انجام خواهد شد. واردات خودرو اعم از گازسوز، هیبریدی، پلاگین هیبرید یا الکتریکی با چالش تامین و تخصیص ارز مواجه است، این معضل نیز فقط با سیاستگذاری های صحیح در وزارت صمت و بانک مرکزی قابل حل است. اما در اینجا باید اشاره داشت که تراز تجاری مثبتی با کشورهای صاحب صنعت خودرو در اروپا یا ژاپن نداریم، بیشترین فروش نفت نیز به چین اختصاص دارد. لذا معتقدم اگر واردات خودروهای گازسوز انجام شود، از منابع تامین خودروهای وارداتی فعلی انجام خواهد شد.
وزارت نفت برنامه تخصیص۳۰ درصدی سبد محصولات خودروسازان به خودروهای گازسوز را تعیین و از طریق وزارت صمت و مجلس شورای اسلامی درحال پیگیری است
* پیشتر اشاره داشتید که برنامه تخصیص ۳۰ درصدی سبد محصولات خودروسازان به خودروهای گازسوز وجود دارد، آیا این برنامه در شرایط فعلی صنعت خودرو قابل اجرا است؟
وزارت نفت برنامه تخصیص۳۰ درصدی سبد محصولات خودروسازان به خودروهای گازسوز را تعیین و از طریق وزارت صمت و مجلس شورای اسلامی درحال پیگیری است. تحقق این برنامه در صنعت خودرو به چند شرط بستگی دارد؛ نخست اینکه روند و زمان تهیه قطعات خودروهای گازسوز از تولیدکنندگان داخلی و خارجی باید در زمان کوتاه و با حمایت مالی دولت از خودروسازان و به تبع آن پرداخت به موقع به زنجیره تامین انجام شود. دوم اینکه از سال ۱۳۹۰ به بعد دولت حمایتی از قطعه سازان سی ان جی و پروژه گازسوز نداشت، علیرغم این موضوع روند تامین و تولید قطعات سی ان جی در کشور به آرامی درحال پیش رفتن است؛ بنابراین باید دولت در این زمینه تغییر نگرش داشته باشد.
البته در سال های ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ وزارت نفت مصوبه های خوبی برای خودروهای گازسوز داشت، براساس مصوبه سال ۱۳۹۸ یک میلیون و ۴۰۰ هزار خودرو بنزینی باید در طرح تبدیل گازسوز می شدند. اما باگذشت ۴ سال از زمان اجرا این طرح تاکنون فقط ۴۰۰ هزار خودرو تبدیل شده است. سوم اینکه فرهنگ سازی در ترویج خودروهای گازسوز در کشور باید انجام شود تا عرضه و تقاضا سبب مصرف بیشتر سی ان جی به جای بنزین شود. توام با این مساله باید ایمنی خودروهای گازسوز ارتقا و تصمیمات مناسبی برای معاینه فنی آن ها انجام شود.
* یکی از نگرانی های مشتریان خودروهای گازسوز افزایش ضریب استهلاک در موتور این خودروها است، نظر شما در این خصوص چیست؟
این تفکر نسبت به سوخت سی ان جی در خودروهای دوگانه سوز اشتباه است، زیرا اگر نگهداری اصولی از خودروها انجام شود؛ خرابی آن ها نیز کاهش خواهد یافت. متاسفانه برخی از مالکان خودروهای دوگانه سوز در حال حاضر از سوخت گاز استفاده نمی کنند. اگر قیمت ۵۰۰ تومانی سی ان جی را با نرخ ۳ هزار تومانی بنزین مورد قیاس قرار دهید، متوجه صرفه اقتصادی آن در سبد خانوار خواهید شد.
* در جنگ خودروهای برقی و گازسوز در کشور، آینده حمل و نقل به کدام سوخت منوط خواهد شد؟
کشورها باید براساس منابع سوختی، زیرساخت های تامین انرژی و ایستگاه های شارژ یا سوخت سیاست های خود را تعیین کند. سیاستگذاران صنعتی باید توجه بیشتری به سی ان جی داشته باشند؛ دانش فنی، زیرساخت ها و بازیگران این صنعت حدود ۲۰ سال است که فراهم شده است. چنین ظرفیتی در ایجاد حمل و نقل برقی به سال زمان نیاز دارد تا ایستگاه های شارژ و زیرساخت های آن فراهم شود. لازم به ذکر است که بیشتر از ۹۰ درصد ضریب نفوذ لوله گاز در کشور داریم، اگر جایگاه سی ان جی در کشور بخواهد اضافه شود، به کمک بخش خصوصی می توان به سرعت آن را ایجاد کرد.
اگر بازارهای جهانی را مطالعه کنید، متوجه خواهید شد که کشورهای فاقد منابع گازی به توسعه خودروهای برقی به کمک انرژی های تجدید پذیر روی آورند. در اروپا تهیه گاز سبب برابری نرخ سی ان جی با بنزین می شود، بنابراین حمل و نقل آن ها به سمت خودروهای الکتریکی و پلاگین هیبرید سوق یافته است. اما در کشور ما نیروگاه ها با مصرف سوخت های فسیلی فقط ۳۵ درصد راندمان دارند، با چنین وضعیتی برقی سازی معقولانه نیست.
باید خودروهای سی ان جی وارداتی با کیفیت از برندهای معتبر به کشور وارد شود، متاسفانه خودروهای گازسوز در کشور به عنوان خودرو اقشار ضعیف شناخته می شود
* برای تغییر ذهنیت مصرف کنندگان خودروهای گازسوز دولت باید چه سیاستی را در پیش بگیرد؟
باید خودروهای سی ان جی وارداتی با کیفیت از برندهای معتبر به کشور وارد شود، متاسفانه خودروهای گازسوز در کشور به عنوان خودرو اقشار ضعیف شناخته می شود. در بازارهای جهانی به دلیل پاکیزه بودن سوخت سی ان جی چنین رویکرد و گرایشی به استفاده از خودروهای گازسوز وجود ندارد. دولت چهاردهم از زیرساخت های فعلی سی ان جی برای حل بحران های ناترازی انرژی و توسعه تولید خودروهای گازسوز می تواند استفاده کند. لازم به ذکر است که درآینده نزدیک جامعه جهانی استفاده از خودروهای هیدروژنی را دنبال خواهند کرد، بنابراین اگر زمان را فقط معطوف به توسعه خودروهای برقی کنیم، تکنولوژی جدیدی در دنیا ایجاد و از آن باز خواهیم ماند.