تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۱۱/۰۳ ساعت ۱۴:۵۶
کد مطلب : ۵۱۱۷۰۳
تسلط دوباره حماس بر غزه در پی آتش‌بس
گروه بین الملل: در پی توافق آزادی گروگان ها و آتش بس در غزه و با خروج تدریجی نیروهای اسرائیلی از این منطقه، حماس با اعزام هزاران نیروی خود به خیابان ها کنترل این منطقه را در دست گرفت. حضور گسترده این نیروها نشان دهنده عدم دستیابی اسرائیل به همه اهدافش در جنگ مرگبار ۱۵ ماهه است.
اسرائیل تاکنون چندین بار نابودی حماس را به عنوان هدف اصلی از ادامه جنگ در غزه اعلام کرده است. با این حال، حضور پرشمار و سازمان‌یافته نیروهای این گروه در غزه پس از ماه‌ها پنهان شدن در تونل‌های زیرزمینی نشان دهنده این است که حماس همچنان قدرت غالب غزه است.
حماس روز یکشنبه با برگزاری رژه نیروهای مسلح خود در خیابان های ویران شده غزه قدرت نمایی کرد. همچنین به گفته واسطه‌های عرب توافق آتش‌بس، نیروهای نخبه حماس گروگان‌های اسرائیلی را تحویل صلیب سرخ داده و در صحنه تحویل حاضر بودند.
با توجه به این که اقدامات برای بازسازی غزه از هفته آینده آغاز خواهد شد، حضور نیروهای حماس نشان‌دهنده آن است که دولت ها و نیروهای امدادی مجبور به همکاری با این گروه خواهند بود و امید اسرائیل به حذف این گروه از صحنه غزه فعلا به واقعیت تبدیل نشده است.
گرشون باسکین، مذاکره کننده پیشین اسرائیل و مدیر کنونی بخش خاورمیانه در سازمان «جامعه های بین المللی»، گفت: «حضور مسلحانه حماس در خیابان ها توهینی به دولت و ارتش اسرائیل است. این نشان می‌دهد که اهداف اسرائیل در جنگ هرگز قابل دستیابی نبوده است.»
آتش‌بس شکننده بین اسرائیل و حماس جنگی را متوقف کرده است که یکی از مرگبارترین درگیری‌های تاریخ مدرن خاورمیانه به شمار می‌رود. این جنگ که بخش اعظم غزه را به ویرانه تبدیل کرده، تاکنون بیش از ۴۷ هزار نفر از ساکنان غزه را به کام مرگ فرستاده است.
حفظ آتش‌بس کنونی می‌تواند تنش‌ها را، پس از بیش از یک سال جنگ، کاهش دهد. با این حال همچنان پرسش‌های اساسی درباره کنترل غزه پس از جنگ در میان است.
اسرائیل در طول این درگیری ۱۵ ماهه، به صورت جداگانه و به ترتیب به بخش‌های مختلف غزه حمله کرد. همین امر منجر به ایجاد خلاهایی در نقاط مختلف غزه شد و اعضای حماس از همین مناطق برای بازسازی قدرت خود استفاده کردند.
ایالات متحده و دستگاه امنیتی اسرائیل بارها از بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر این کشور خواسته‌اند تا برنامه‌ای برای حکومت پساجنگ غزه ارائه کند، اما او تاکنون چنین برنامه‌ای نداشته است. تشکیلات خودگردان فلسطینی که اداره کننده بخش گسترده‌ای از کرانه باختری است، برای اداره غزه اعلام آمادگی کرده، اما بنیامین نتانیاهو که مخالف راه حل دو کشوری است، مایل به حضور این تشکیلات در غزه نیست. در نتیجه حماس توانسته است که خلا قدرت موجود را پر کند.
گیدئون سعار، وزیر خارجه اسرائیل، روز یکشنبه گفت که توافق فعلی تنها برای آتش‌بس موقت است و پایان دائمی جنگ به این بستگی دارد که حماس در مراحل بعدی مذاکرات از قدرت کناره‌گیری کند. او تاکید کرد که اسرائیل هنوز به اهداف جنگی خود در مورد انحلال توانایی‌های نظامی و حکومتی حماس دست نیافته و اشاره کرد که در صورت از سرگیری درگیری‌ها، آماده است فلسطینی‌ها را دوباره آواره کند.
سعار گفت: «اگر حماس در قدرت باقی بماند، هیچ آینده‌ای برای صلح، ثبات و امنیت برای هر دو طرف متصور نیست.»
طبق توافق آتش‌بس که هفته گذشته امضا شد، پلیس تحت نظارت حماس مسئول مدیریت نظم و قانون در میان فلسطینیان است. همچنین، این نیروها مسئولیت بازگشت فلسطینی‌های آواره داخلی از جنوب غزه به خانه‌های خود در شمال را بر عهده دارد. حدود ۹۰ درصد از جمعیت غزه در داخل منطقه آواره شده‌اند.
بر اساس پروتکل‌های امنیتی که از سوی حماس، اسرائیل و واسطه های این توافقنامه به تصویب رسیده است، نیروهای پلیس حماس اجازه ندارند که به نیروهای اسرائیلی نزدیک شوند یا وارد مناطق حائل نزدیک به مرز با اسرائیل شوند.
همچنین، ماموران پلیس حماس تنها در مواقع ضروری می‌توانند مسلح باشند و توسط تیم‌های ناظران مصری و سایر کشورهای عربی که در حداقل ۱۳ نقطه در سراسر غزه مستقر شده‌اند، تحت نظارت قرار می‌گیرند. طبق این توافق، نیروهای حماس باید لباس‌های آبی مشخصی بپوشند و تعداد آنها بسته به تراکم جمعیت در مناطق مختلف متفاوت است.
به گفته یک مقام اسرائیلی، اگرچه حضور نیروهای مسلح حماس در خیابان های غزه توافق آتش‌بس را نقض نمی‌کند، اما هرگونه تلاش برای مسلح شدن مجدد یا تهدید اسرائیلی‌ها نقض محسوب خواهد شد.
یکی از نکات مهم در مرحله اول آتش‌بس، افزایش قابل توجه میزان کمک‌های ورودی به غزه است. نیروهای حماس در کنار نیروهای سازمان ملل متحد در مسیرهای اصلی گشت‌زنی و کامیون‌های کمک‌رسانی و توزیع‌کنندگان را همراهی می‌کنند.
بر اساس گزارش‌ها، غارت کاروان‌های امدادی طی جنگ از سوی باندهای جنایتکار در غزه شایع بوده است. افزایش میزان عرضه کمک‌ها می‌تواند این مشکل را کاهش دهد زیرا ارزش کالاها برای سارقان کمتر می‌شود و حضور پلیس دسترسی به این اقلام را برای این باندها دشوارتر می‌کند.
سام رز، مقام ارشد آژانس امداد و کار سازمان ملل متحد گفت: «نیروهای امنیتی در خیابان ها حضور دارند و در تقاطع‌های اصلی بیشتر دیده می‌شوند. این امر با توجه به شرایط، در چندین ماه گذشته امکان پذیر نبود و با خطر مرگ همراه بود.»
او در گفتگوی تلفنی از داخل غزه گفت که میزان کمک‌های ورودی تنها در روز یکشنبه از کمک‌هایی که امدادگران در زمان جنگ در مدت یک هفته به این منطقه می‌آوردند هم بیشتر بوده است.
از سوی دیگر، با طولانی شدن جنگ، نارضایتی از حماس در غزه افزایش یافته است. فلسطینی‌ها در شبکه‌های اجتماعی از حماس خواسته‌اند حتی با چشم‌پوشی از برخی از خواسته‌ها، توافقی را بپذیرد. همچنین بسیاری از افراد سرشناس فلسطینی هفته گذشته خواستار بازگشت تشکیلات خودگردان به غزه شده‌اند.
مقامات فعلی و پیشین اسرائیل پیشنهادهای متعددی برای اداره نوار غزه پس از پایان جنگ مطرح کرده‌اند. بیشتر این پیشنهادها شامل نوعی نیروی عربی یا چندملیتی است که با نمایندگان فلسطینی در این منطقه همکاری کنند. مقامات ارشد دفاعی اسرائیل بارها گفته‌اند که تنها جایگزین واقعی تشکیلات خودگردان فلسطینی است.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه پیشین ایالات متحده نیز هفته گذشته برنامه‌ای ارائه داد که طبق آن تشکیلات خودگردان فلسطینی اداره و در نهایت امنیت نوار غزه را برعهده خواهد گرفت. این تشکیلات که بر اساس نظرسنجی‌ها در کرانه باختری از محبوبیت چندانی برخوردار نیست، تا سال ۲۰۰۷ اداره نوار غزه را بر عهده داشت و سپس در پی درگیری فتح و حماس قدرت را به این گروه فلسطینی واگذار کرد. تشکیلات خودگردان اخیرا تلاش کرده تا در جنگ قدرت جدید با حماس نقش خود را دوباره تثبیت کند.
با این حال، نشانه‌هایی از همکاری دیده می‌شود. حماس موافقت کرده است که کنترل خود را بر گذرگاه مرزی رفح میان غزه و مصر رها کند و به مقامات تشکیلات خودگردان فلسطینی اجازه دهد که آن را در همکاری با مصر و اتحادیه اروپا مدیریت کنند.
اسرائیل تاکنون چندین بار نابودی حماس را به عنوان هدف اصلی از ادامه جنگ در غزه اعلام کرده است. با این حال، حضور پرشمار و سازمان‌یافته نیروهای این گروه در غزه پس از ماه‌ها پنهان شدن در تونل‌های زیرزمینی نشان دهنده این است که حماس همچنان قدرت غالب غزه است.
حماس روز یکشنبه با برگزاری رژه نیروهای مسلح خود در خیابان های ویران شده غزه قدرت نمایی کرد. همچنین به گفته واسطه‌های عرب توافق آتش‌بس، نیروهای نخبه حماس گروگان‌های اسرائیلی را تحویل صلیب سرخ داده و در صحنه تحویل حاضر بودند.
با توجه به این که اقدامات برای بازسازی غزه از هفته آینده آغاز خواهد شد، حضور نیروهای حماس نشان‌دهنده آن است که دولت ها و نیروهای امدادی مجبور به همکاری با این گروه خواهند بود و امید اسرائیل به حذف این گروه از صحنه غزه فعلا به واقعیت تبدیل نشده است.
گرشون باسکین، مذاکره کننده پیشین اسرائیل و مدیر کنونی بخش خاورمیانه در سازمان «جامعه های بین المللی»، گفت: «حضور مسلحانه حماس در خیابان ها توهینی به دولت و ارتش اسرائیل است. این نشان می‌دهد که اهداف اسرائیل در جنگ هرگز قابل دستیابی نبوده است.»
آتش‌بس شکننده بین اسرائیل و حماس جنگی را متوقف کرده است که یکی از مرگبارترین درگیری‌های تاریخ مدرن خاورمیانه به شمار می‌رود. این جنگ که بخش اعظم غزه را به ویرانه تبدیل کرده، تاکنون بیش از ۴۷ هزار نفر از ساکنان غزه را به کام مرگ فرستاده است.
حفظ آتش‌بس کنونی می‌تواند تنش‌ها را، پس از بیش از یک سال جنگ، کاهش دهد. با این حال همچنان پرسش‌های اساسی درباره کنترل غزه پس از جنگ در میان است.
اسرائیل در طول این درگیری ۱۵ ماهه، به صورت جداگانه و به ترتیب به بخش‌های مختلف غزه حمله کرد. همین امر منجر به ایجاد خلاهایی در نقاط مختلف غزه شد و اعضای حماس از همین مناطق برای بازسازی قدرت خود استفاده کردند.
ایالات متحده و دستگاه امنیتی اسرائیل بارها از بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر این کشور خواسته‌اند تا برنامه‌ای برای حکومت پساجنگ غزه ارائه کند، اما او تاکنون چنین برنامه‌ای نداشته است. تشکیلات خودگردان فلسطینی که اداره کننده بخش گسترده‌ای از کرانه باختری است، برای اداره غزه اعلام آمادگی کرده، اما بنیامین نتانیاهو که مخالف راه حل دو کشوری است، مایل به حضور این تشکیلات در غزه نیست. در نتیجه حماس توانسته است که خلا قدرت موجود را پر کند.
گیدئون سعار، وزیر خارجه اسرائیل، روز یکشنبه گفت که توافق فعلی تنها برای آتش‌بس موقت است و پایان دائمی جنگ به این بستگی دارد که حماس در مراحل بعدی مذاکرات از قدرت کناره‌گیری کند. او تاکید کرد که اسرائیل هنوز به اهداف جنگی خود در مورد انحلال توانایی‌های نظامی و حکومتی حماس دست نیافته و اشاره کرد که در صورت از سرگیری درگیری‌ها، آماده است فلسطینی‌ها را دوباره آواره کند.
سعار گفت: «اگر حماس در قدرت باقی بماند، هیچ آینده‌ای برای صلح، ثبات و امنیت برای هر دو طرف متصور نیست.»
طبق توافق آتش‌بس که هفته گذشته امضا شد، پلیس تحت نظارت حماس مسئول مدیریت نظم و قانون در میان فلسطینیان است. همچنین، این نیروها مسئولیت بازگشت فلسطینی‌های آواره داخلی از جنوب غزه به خانه‌های خود در شمال را بر عهده دارد. حدود ۹۰ درصد از جمعیت غزه در داخل منطقه آواره شده‌اند.
بر اساس پروتکل‌های امنیتی که از سوی حماس، اسرائیل و واسطه های این توافقنامه به تصویب رسیده است، نیروهای پلیس حماس اجازه ندارند که به نیروهای اسرائیلی نزدیک شوند یا وارد مناطق حائل نزدیک به مرز با اسرائیل شوند.
همچنین، ماموران پلیس حماس تنها در مواقع ضروری می‌توانند مسلح باشند و توسط تیم‌های ناظران مصری و سایر کشورهای عربی که در حداقل ۱۳ نقطه در سراسر غزه مستقر شده‌اند، تحت نظارت قرار می‌گیرند. طبق این توافق، نیروهای حماس باید لباس‌های آبی مشخصی بپوشند و تعداد آنها بسته به تراکم جمعیت در مناطق مختلف متفاوت است.
به گفته یک مقام اسرائیلی، اگرچه حضور نیروهای مسلح حماس در خیابان های غزه توافق آتش‌بس را نقض نمی‌کند، اما هرگونه تلاش برای مسلح شدن مجدد یا تهدید اسرائیلی‌ها نقض محسوب خواهد شد.
یکی از نکات مهم در مرحله اول آتش‌بس، افزایش قابل توجه میزان کمک‌های ورودی به غزه است. نیروهای حماس در کنار نیروهای سازمان ملل متحد در مسیرهای اصلی گشت‌زنی و کامیون‌های کمک‌رسانی و توزیع‌کنندگان را همراهی می‌کنند.
بر اساس گزارش‌ها، غارت کاروان‌های امدادی طی جنگ از سوی باندهای جنایتکار در غزه شایع بوده است. افزایش میزان عرضه کمک‌ها می‌تواند این مشکل را کاهش دهد زیرا ارزش کالاها برای سارقان کمتر می‌شود و حضور پلیس دسترسی به این اقلام را برای این باندها دشوارتر می‌کند.
سام رز، مقام ارشد آژانس امداد و کار سازمان ملل متحد گفت: «نیروهای امنیتی در خیابان ها حضور دارند و در تقاطع‌های اصلی بیشتر دیده می‌شوند. این امر با توجه به شرایط، در چندین ماه گذشته امکان پذیر نبود و با خطر مرگ همراه بود.»
او در گفتگوی تلفنی از داخل غزه گفت که میزان کمک‌های ورودی تنها در روز یکشنبه از کمک‌هایی که امدادگران در زمان جنگ در مدت یک هفته به این منطقه می‌آوردند هم بیشتر بوده است.
از سوی دیگر، با طولانی شدن جنگ، نارضایتی از حماس در غزه افزایش یافته است. فلسطینی‌ها در شبکه‌های اجتماعی از حماس خواسته‌اند حتی با چشم‌پوشی از برخی از خواسته‌ها، توافقی را بپذیرد. همچنین بسیاری از افراد سرشناس فلسطینی هفته گذشته خواستار بازگشت تشکیلات خودگردان به غزه شده‌اند.
مقامات فعلی و پیشین اسرائیل پیشنهادهای متعددی برای اداره نوار غزه پس از پایان جنگ مطرح کرده‌اند. بیشتر این پیشنهادها شامل نوعی نیروی عربی یا چندملیتی است که با نمایندگان فلسطینی در این منطقه همکاری کنند. مقامات ارشد دفاعی اسرائیل بارها گفته‌اند که تنها جایگزین واقعی تشکیلات خودگردان فلسطینی است.
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه پیشین ایالات متحده نیز هفته گذشته برنامه‌ای ارائه داد که طبق آن تشکیلات خودگردان فلسطینی اداره و در نهایت امنیت نوار غزه را برعهده خواهد گرفت. این تشکیلات که بر اساس نظرسنجی‌ها در کرانه باختری از محبوبیت چندانی برخوردار نیست، تا سال ۲۰۰۷ اداره نوار غزه را بر عهده داشت و سپس در پی درگیری فتح و حماس قدرت را به این گروه فلسطینی واگذار کرد. تشکیلات خودگردان اخیرا تلاش کرده تا در جنگ قدرت جدید با حماس نقش خود را دوباره تثبیت کند.
با این حال، نشانه‌هایی از همکاری دیده می‌شود. حماس موافقت کرده است که کنترل خود را بر گذرگاه مرزی رفح میان غزه و مصر رها کند و به مقامات تشکیلات خودگردان فلسطینی اجازه دهد که آن را در همکاری با مصر و اتحادیه اروپا مدیریت کنند.
پربينندهترين مطالب و خبرها
