گروه فرهنگ و هنر: شهرداری حرف گوش نمیکند، مردم هر روز صبح که از خواب بیدار میشوند، باید دلنگران باشند که مبادا شهرداری بخشی از هویت شهرشان را به مخاطره انداخته باشد.
عضو هیات مدیره موسسهی «تهران، مطالعات کلان شهر» گفت: به نظر میرسد اگر آقای شهردار حفاظت از میراث فرهنگی را هم جزو وظایف خود تعریف کند و تجاوزکنندگان به آن را مجرم بشمارد، به مرور این برای مردم نهادینه میشود که میراث فرهنگی هم جزوی از شهر است و باید از آن حفاظت کرد. نباید مردم وظایف شورای شهر و شهرداری را به آنها یادآوری کنند.
علیرضا قهاری گفت: مدیران شهری بسیاری از کشورها برای انجام هر اقدامی در سطح شهر، از یک ماه قبل تصمیماتشان را روی بیلبوردهای عمومی اعلام کرده و به مردم فرصت میدهند تا نظرات و انتقادات خود را در آن زمینه مطرح کنند؛ پس از گذشت آن زمان براساس نظر مردم تصمیمگیری میکنند. این در حالی است که متاسفانه مدیران شهری ما در هیچیک از شهرها اقدامات در دست انجامشان را با مشارکت و هم فکری مردم انجام نمیدهند. آنها اجازه نمیدهند شهروندان در سرنوشت شهرشان دخالت داشته باشند و به آن احساس تعلق کنند.
تهران به حامی نیاز دارد
وی با اشاره به نامگذاری یکم آبان به نام «روز تهران» اظهار کرد: این کار انجام شد، چون احساس کردیم شهر تهران به «حامی» نیاز دارد. حامی برای نگه داشتن خاطرات باقیمانده شهر، اما متاسفانه مدیریت شهری شهرهای مختلف به خود اجازه میدهند تصمیمات مربوط به حوزهی کاریشان را داخل اتاقهای در بسته بگیرند.
وی با تاکید بر اینکه این قضاوت به بحث میراث فرهنگی و فرهنگ در سطح شهرها بازمیگردد، گفت: به نظر میرسد شهرداری عامل اجرایی بسیار مناسبی در حفظ میراث فرهنگی شهر است. او در اجرا قدرت دارد نه در بازدارندگی. اگر حتی میراث فرهنگی دههزار پروندهی شکایت از شهرداری در دادگاه داشته باشد، هم شهرداری با آن مشکلی ندارد، چون چون کاری که خود تمایل داشته را انجام داده است و در نهایت با شکایت میراث فرهنگی و به نفع این سازمان شهرداری موظف میشود، قدری پول هزینه کند.
رئیس انجمن مفاخر معماری ایران ادامه داد: اکنون به نظر میرسد باید بین شهرداری و میراث فرهنگی یک وفاق و تفاهم منطقی صورت گیرد، مشروط بر اینکه کسی که یک بحث را اجرایی میکند متوجه باشد که قدرتش از بازدارندهها بیشتر است و از قدرت خود سوءاستفاده نکند و بیشتر به فکر بهینهسازی باشد.
شهرداری، معاونت میراث فرهنگی راهاندازی کند
او بر ایجاد یک اتاق هماندیشی بین میراث فرهنگی و شهرداری تاکید کرد و گفت: ای کاش شهرداری تهران یک معاونت میراث فرهنگی راهاندازی میکرد، چون برای حفظ هویت شهر به آن در شهرداری نیاز داریم، در واقع از یک سوی دیگر شهرداریها باید تفکر در این زمینه را نهادینه کنند، همانطور که یکی از مهمترین وظایفش حفظ شهر و حفظ میراث فرهنگی شهر است.
این معمار ادامه داد: باید به این قضیه نیز فکر کنیم که آثار تاریخی موجود در شهرمان را به راحتی به دست نیاوردهایم که به راحتی آنها را نابود کنیم. اگر عمارت «عینالدوله» یا «کاخ گلستان» نابود شود، یکی مثل آن را دیگر نمیتوانیم داشته باشیم. «کاخ گلستان» را به ثبت جهانی رساندهایم، اما دائم باید مراقب باشیم کسی کنارش پاساژ نسازد.
در آینده، برای گذشتهمان تاسف میخوریم
قهاری ادامه داد: متاسفانه به جای اینکه هویت شهر تهران منسجم باشد و روز به روز به سمت فرهنگی شدن شهر پیش برویم، به سمتی میرویم که فقط باید در آینده برای آن تاسف بخوریم، چون مدیران شهری به جای حفظ هویت نمادهای قدیمی و محیطزیست با ارزش، در حال نابود کردن آنها هستند. از سوی دیگر شورای شهر نیز در بسیاری از مواقع پاسخگوی مردم نیست، هرچند خود را نمایندهی مردم میداند.
او با تاکید بر اینکه برای حفظ بافتهای تاریخیمان باید تهران را به عنوان یک شهر باارزش فرهنگی نشان دهیم، چیزی که در حال حاضر اصلا به آن توجهی نمیشود، گفت: از سوی دیگر خود مردم هم باید نسبت به این مساله حساسیت داشته باشند. ایجاد انجمنها و طرفداران میراث فرهنگی در سطح شهر و عملکرد سریع آنها در این زمینه میتواند جوابگو باشد.
این عضو هیات مدیره موسسهی «تهران، مطالعات کلان شهر» ادامه داد: مدیران شهری باید قدری از مواضع یکسو نگرانه خود عقبنشینی کنند. مسئولان باید به این قضیه فکر کنند که تا مدتی صاحب صندلی و مقام خود هستند و پس از گذشت مدت مدیریتشان مردم درباره آنها و رفتارشان با شهر و آثار تاریخی شهر قضاوت میکنند.
قهاری با اشاره به درخواستهای فراوان دوستداران میراث فرهنگی به شهردار تهران برای توجه به میراث فرهنگی غنی این شهر از سالها گذشته اضافه کرد: زمانی که یک نفر به عنوان «شهردار» مدیریت شهر را میپذیرد، باید همه تلاش خود را برای حفظ هویت و یکپارچکی فرهنگی شهر داشته باشد. از سوی دیگر نباید این نکته را از ذهن دور کرد که شهردار در برابر مردم موظف به پاسخگویی است.
به مسئولیتهای اجتماعی توجه کنیم
وی اظهار کرد: متاسفانه در بسیاری از موارد پس از رفتن مدیران شهری از سمتشان، چیزی جز تاسف نمیتوانیم بگوئیم. چون در 90 درصد موارد، پس از بررسی عملکرد آن مدیران، بسیاری از آثار تاریخیمان با صدور مجوز تخریبآنها از بین رفتهاند.
او مسئولیتهای اجتماعی و توجه به آن را جزو مهمترین مواردی دانست که مسئولان شهری به خصوص مدیریت شهری باید به آن توجه داشته باشند و تاکید کرد: مسئولیت اجتماعی یعنی حیطهای بیشتر از کار حرفهای و در سطح وسیع به آن پرداختن است. وی افزود: مسئولیتهای اجتماعی در سطح کشور هنوز شناخته نشده است، اما در دنیا به تازگی به آن توجه و پرداخته میشود که باید امیدوار باشیم ایران نیز هرچه سریعتر با این قضیه روبرو شود.