گروه اقتصادی: فهرست جدید بدهکاران دانه درشت نفتی ایران منتشر شد که در این لیست، نام شرکتهای شل انگلیس، اینوک امارات، پالایشگاههای هند و یونان در صدر قرار گرفتهاند.
با وجود قوت گرفتن احتمال لغو تحریمهای نفتی ایران اما بانک مرکزی و وزارت نفت تاکنون آمار دقیق و رسمی از حجم مطالبات نفتی ایران از پالایشگاههای مختلف جهان ارائه نمی کنند. با این وجود، بررسی اظهارنظرهای برخی مسئولان دولتی از افزایش حجم بدهیهای نفتی ایران به بیش از ۱۷ میلیارد دلار حکایت دارد.
حجم بدهی نفتی یونان اعلام شد
بر این اساس امیرحسین زمانی نیا معاون امور بینالملل وزیر نفت، هفته جاری حجم بدهی های نفتی پالایشگاه های یونانی به ایران را ٩٠٠ میلیون یورو (معادل بیش از یک میلیارد دلار) اعلام کرده و گفته است: کارگروهی به منظور وصول این طلب نفتی تشکیل شده است و به زودی برخی از مقامات یونانی برای مذاکره بر سر پرداخت این بدهی به تهران میآیند. از سوی دیگر در حالی حجم بدهیهای نفتی یونان حدود ۹۰۰ میلیون یورو اعلام شده که اخیرا برخی از کارشناسان با ارائه پیشنهادی به وزارت نفت، خواستار صدور مجوز از سوی مجلس و دولت برای خرید سهام پالایشگاههای بدهکار اروپایی شده و تاکید میکنند: در صورت لغو تحریمها، ایران با خرید پالایشگاهها تقاضا برای نفت خود را تضمین میکند.
بدهی ۲.۳ میلیارد دلاری شل
پس از یونان، شرکت انگلیسی شل در صدر لیست بدهکاران نفتی ایران با بدهی حدود ۲.۳ میلیارد دلاری قرار دارد و همزمان با سفر فیلیپ هاموند وزیر امور خارجه انگلیس به بهانه بازگشایی سفارت این کشور غربی در تهران، دور جدید مذاکرات نفتی ایران با شل با محور نحوه وصول بدهی ۲.۳ میلیارد دلاری این شرکت نفتی در ساختمان وزارت نفت برگزار شد.
بدهی ۷۰۰ میلیون دلاری ایتالیاییها
پس از شل و یونان، برخی از پالایشگاه های ایتالیایی هم در لیست بدهکاران نفتی ایران قرار دارند و حجم بدهی های نفتی پالایشگاههای ایتالیایی حدود ۷۰۰ میلیون دلار برآورد می شود. سید محسن قمصری مدیر امور بینالملل شرکت ملی نفت ایران هم اردیبهشت ماه سال جاری بدهی بزرگ نفتی پالایشگاههای ایتالیایی به ایران را تائید اما از اعلام جزئیات آن خودداری کرد.
در همین حال، رکن الدین جوادی مدیرعامل شرکت ملی نفت درباره حجم طلبهای نفتی ایران از شرکتها و پالایشگاههای خارجی در شرایط تحریم، اعلام کرده است: آمار دقیق طلب نفتی ایران را باید بانک مرکزی ارائه کند اما پولی که شرکت ملی نفت ایران از بابت نفت فروخته شده در خارج کشور دارد، کمتر از ۵ میلیارد دلار است.
معاون وزیر نفت با تاکید بر اینکه حدود ۶۰ درصد این طلب نفتی مربوط به شرکتها و کشورهای اروپایی است، تصریح کرده است: مابقی این طلب هم مربوط به شرکتها و کشورهای آسیایی است. به گفته این مقام مسئول، این ارقامی که عرض کردم، جدا از پولی است که بانک مرکزی در خارج از کشور دارد یا در کشورهایی همچون چین و هند سپردهگذاری کرده است.
هندیها در صدر بدهکاران نفتی ایران
این در حالی است که براساس اطلاعات ارائه شده توسط مسئولان بانک مرکزی و شرکت ملی نفت ایران، پس از پالایشگاههای نفت یونان، شرکت انگلیسی و هلندی شل، برتیش پترولیوم انگلیس، شرکتهای پتروشیمی کره جنوبی، در کنار برخی از پالایشگاههای هند همچون ویدش و منگالور و پالایشگرهای چینی در صدر بزرگترین بدهکاران نفتی ایران در شرایط تحریم قرار گرفتهاند. از این رو به استناد گزارش «نیرمالا سیثارامان وزیر تجارت هند» در پارلمان این کشور طلب نفتی ایران از پالایشگرهای هندی به ۸.۸ میلیارد دلاری رسیده است و این در حالی است که ایران حدود ۲.۸ میلیارد دلاری از شرکت انگلیسی - هلندی شل طلب نفتی دارد.
از سوی دیگر، بیژن زنگنه وزیر نفت فروردین ماه سال جاری در جمع خبرنگاران، حجم طلب نفتی ایران از پالایشگرهای هندی را حدود ۷ میلیارد دلار اعلام کرده بود. این در حالی است که امروز رویترز اعلام کرده است: در آستانه لغو تحریمها علیه ایران، دو منبع آگاه گفتند به پالایشگاههای هندی گفته شده ۷۰۰ میلیون دلار پول در یونایتد کامرشال بانک سپرده گذاری کنند و آماده بازپرداخت قسط اول بدهیهای نفتی ایران باشند.
BP پول گاز ایران را میدهد؟
در همین حال، در کنار شرکت شل، برتیش پترولیوم انگلیس هم در جایگاه دومین بدهکار گازی ایران قرار دارد به طوریکه با وجود ازسرگیری تولید گاز ازمیدان مشترک رهوم در دریای شمال از سال گذشته میلادی اما منابع مالی متعلق به شرکت ملی نفت ایران از محل استخراج گاز از این میدان با دستور مستقیم دولت انگلیس تا اطلاع ثانوی توسط شرکت برتیش پترولیوم در حسابی بلوکه شده است.
با این وجود تاکنون مذاکرات مستقیمی بین ایران و برتیش پترولیوم انگلیس برای وصول بدهیهای گازی انجام نشده است و حتی نمایندگان این شرکت نفتی اروپایی برخلاف شرکت شل، به همراه وزیر امور خارجه انگلیس به تهران سفر نکردند.
ماجرای بدهی نفتی «اینوک» امارات
به گزارش مهر، در بین بدهکاران نفتی ایران به نظر می رسد پرونده فروش میعانات گازی ایران به یک شرکت اماراتی هم دارای «پیچیدگیهای خاصی» است به طوریکه تاکنون چندین دستگاه نظارتی و بازرسی نسبت به آن واکنش نشان داده و حتی موضوع در ستاد هماهنگی مبارزه با مفاسد اقتصادی مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.
در همین حال، مسئولان شرکت ملی نفت ایران، حجم این بدهی را در فهرست بدهیهای خود نمیآورند و دلیل آن را تسویه حساب بانک مرکزی با شرکت نفت اعلام می کنند. البته اکبر سهیلیپور رئیس سازمان حسابرسی هم هفته جاری درباره جزئیات این بدهی نفتی، گفته است: بدهی ۵.۳ میلیارد دلاری نفتی شرکت اماراتی به نام «اینوک» در دفاتر دولتی به ثبت رسیده است و مدیران این شرکت میگویند که به دلیل تحریمها نمیتوانند بدهی ایران را پرداخت کنند.