ویزافروشی؛ خلافی نرم زیر پوسته‌ اعتماد!

براساس تأکید مدیر گردشگری استان تهران «آژانس‌های مسافرتی نمی‌توانند فروش ویزای تک داشته باشند، این کار مجاز نیست و تخلف به حساب می‌آید.» نزدیک عید است، تبلیغات برای دادن ویزای شنگن، آمریکا، انگلیس و استرالیا داغ است، زمان پذیرش دانشجو در دانشگاه‌های خارجی هم که می‌رسد، بازار این تبلیغ‌ها برای ویزای تحصیلی داغ می‌شود، گرفتن ویزای کاری، تجاری، پزشکی و کمک برای اقامت دائم در خارج از کشور هم از این دست وعده‌های خوش آب و رنگ است که همگی از نظر سازمان میراث فرهنگی و گردشگری «وصف مجرمانه» دارد، چراکه هیچ نهاد، وزارتخانه یا سازمانی به هیچ شخص حقیقی یا حقوقی مجوز نمی‌دهد که فقط ویزا بگیرد و بفروشد.

محمد کرمی - مسؤول نظارت بر امور دفاتر خدمات مسافرتی در اداره‌ی میراث فرهنگی و گردشگری استان تهران - معتقد است: 80 درصد تبلیغاتی که برای گرفتن ویزا می‌شود، کلاهبرداری است. آن‌هایی که این کار را انجام می‌دهند، ارتباطات غیرسالم و غیرقانونی دارند. حسین بشردوست - معاون گردشگری استان تهران - هم اخذ ویزای تک در دفاتر خدمات مسافرتی را تخلف دانست گفت: آژانس‌هایی که مجوز تور (بند ب) دارند مجاز نیستند، صرفا برای اخذ ویزا تبلیغ کنند یا وعده‌ای بدهند. تور، اجزای مختلفی دارد که ویزا هم بخشی از آن را شامل می‌شود. آژانسی که تور می‌فروشد، ویزا را هم در جریان تور می‌تواند برای مسافرش بگیرد؛ ولی تک‌فروشی ویزا، تخلف است.

کرمی هم با تأکید بر این‌که دفاتر خدمات مسافرتی فروشنده‌ی تور هستند و هیچ‌یک برای فروش ویزای تک، مجاز نیستند، اظهار کرد: این نیاز، بازاری را درست کرده و فرصتی را به شیادان داده است تا مردم را تطمیع کنند و در ازای گرفتن مبلغی، وعده‌ی اخذ ویزا بدهند. مسؤول نظارت بر امور دفاتر خدمات مسافرتی در استان تهران ادامه داد: آن‌هایی که وعده‌ی گرفتن ویزای شنگن برای سفر به اروپا را می‌دهند، طبق روال دفاتر خدمات مسافرتی، پول یا سندی را هم به‌عنوان ضمانت برگشت از مسافر می‌گیرند، اگر مسافر برنگشت این سند در اختیار ویزافروش می‌ماند،‌ همین موضوع، بازاری داغ برای سودجویی شده است.

آژانس‌دارها نیز می‌گویند، برای کسی که می‌خواهد کشورش را ترک کند، دادن این وثیقه‌ها و ضمانت‌نامه‌های مالی، چه مسأله‌ای دارد؟! آن را می‌دهد، ویزا را می‌گیرد و از کشور خارج می‌شود. ضمانت‌نامه‌ی مالی هم به‌دست ویزافروش می‌افتد. خود آژانس‌دارها بیشتر مواقع، نشانی می‌دهند که چه کسی و چگونه با وعده‌ی گرفتن ویزا، آن‌ هم از نوع شنگن یا ویزای آمریکا که برای ایرانی‌ها گرفتن آن سخت‌تر است، کلاهبرداری کرده و حالا پشت میله‌های زندان است یا متواری شده است. خیلی وقت‌ها هم که معمولا پس از تعطیلات نوروزی است، نیروی انتظامی اخباری را منتشر می‌کند که فلان شخص به جرم فروش و جعل ویزا دستگیر شده است.

در پایتخت کشور، 1642 دفتر خدمات مسافرتی وجود دارد که نصف جمعیت آژانس‌های مسافرتی کل کشور را شامل می‌شود. علاوه‌ بر این، گروه زیادی در فضای مجازی یا زیرزمینی به جمع مجریان تور و ویزافروش‌ها پیوسته‌اند که فارغ از کنترل‌های قانونی، بدون مجوز به کار خود مشغول‌اند؛‌ اما نظارت بر این گروه بزرگ معلوم یا نامعلوم‌الحال چطور امکان‌پذیر است، آن‌ هم در شرایطی که مسؤولان سازمان مدام از نبود بودجه و نیروی انسانی دم می‌زنند؟

بشردوست - معاون گردشگری استان تهران - در پاسخ به این پرسش به خبرنگار ایسنا گفت: اگر محرز شود که در زمینه‌ی ویزا، کلاهبرداری سنگینی شده، قطعا «وصف مجرمانه» پیدا می‌کند، چون این کار تخلف است و ضمن اعمال قانون توسط سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، مراتب از طریق اداره کل میراث فرهنگی و گردشگری به دادستان تهران اطلاع داده می‌شود تا از طریق مراجع ذی‌ربط پیگیری شود. کرمی هم که مسؤول مستقیم نظارت بر امور دفاتر خدمات مسافرتی در استان تهران است، در این‌باره بیان کرد: در حوزه‌ی کشورهای شنگن، ما از دفاتر خدمات مسافرتی می‌خواهیم برنامه و قرارداد تورهای خود را ارائه دهند تا صحت آن‌ها بررسی شود و خدمات واهی به مردم عرضه نشود.

او تأکید کرد: دفاتر فروشنده‌ی تور اروپا حتما باید از سازمان میراث فرهنگی و گردشگری تأییدیه داشته باشند، چون شرایط این‌طور نیست که به صرف داشتن مجوز بند ب (فروش و اجرای تور) اجازه داشته باشند به هر نقطه‌ای تور برگزار کنند. وی همچنین درباره‌ی چگونگی رسیدگی به تبلیغاتی که در روزنامه‌ها و فضای مجازی از ویزافروشی می‌شود، توضیح داد: ما تبلیغات جراید را بررسی می‌کنیم و با توجه به این‌که پیک کاری دفاتر در نوروز است، کمیته‌ای را هم به این منظور تشکیل دادیم و از آن‌هایی که در جراید تبلیغ می‌کنند، خواستیم مدارک خدمات و قراردادهای خود را بیاورند تا ما بررسی کنیم، وگرنه با آن‌ها برخورد می‌شود. وقتی آژانسی خدماتی مثل فول چارتر، هتل یا هر آن‌چه را که به سفر مربوط می‌شود تبلیغ کرده است، حتما باید مدارک آن را نشان دهد تا تأیید شود.

کرمی با بیان این‌که رفتارهای ناسالم در اخذ ویزا فقط باعث بی‌اعتمادی کشورهای خارجی به ایرانی‌ها شده است، به خبرنگار ایسنا گفت: افرادی که ادعای گرفتن ویزا دارند، با دادن مدارک غیرواقعی به سفارتخانه‌های کشورهای خارجی، فقط سبب بی‌اعتمادی شده‌اند، برای همین هم سفارتخانه‌ها با وسواس خاصی با مسافران ایرانی برخورد می‌کنند.

گزارش از سمیه حسنلو