میلاد شویکلو
پذیرش مسئولیت آن هم در سطح کلان جامعه به قدری سنگین است که هر کسی توان تحمل حواشی آن را ندارد. یا مسئولان اسیر سوژه لنز عکاسان میشوند و یا اینکه اتفاقی بدون آمادگی قبلی رخ میدهد که نام مسئولان را سر زبانها میاندازد. حال اگر بخواهد چنین افرادی نمایندگان مجلس باشند، مسلما توجه مردم به اینگونه حاشیهها دو چندان خواهد شد. آن هم نمایندگانی که قبل از ورود به مجلس در نقش منتقد، سخنرانیهای جنجالی میکردند و با ژستهای گوناگون خود را منتقد برخوردهای اجتماعی سایر نمایندگان نشان میدادند. اما چه سود که وقتی خود پای در میدان عمل میگذارند همه چیز تغییر میکند. سوی سخن انتقادی نگارنده معطوف به نمایندگان دهمین دوره مجلس شورای اسلامی است که هر از چندگاهی با رفتارهای چالش برانگیز، خود را در معرض قضاوتها قرار میدهند.
این رفتارها متاسفانه بیشتر در بین نمایندگانی دیده میشود که تازه کار هستند و هنوز با جو و شرایط مجلس کنار نیامدهاند. اما اینکه برخی از نمایندگان با اقدامات سطحی و بدون توجه به جایگاهشان بخواهند فقط هیجان خود را خالی کنند مسلما باید مورد تذکر جدی مسئولان بالا دستی قرار بگیرد. چنانکه برخی برای گرفتن عکس یادگاری با مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا حرکاتی از خود نشان دادند که مردم بیش از مزاح کردن با آن، تاسف خوردند. با این وجود مسئولیت شکلگیری حواشی مراسم تحلیف ریاست جمهوری فقط به متولیان برگزاری مراسم معطوف نمیشود؛ بلکه این چالش ریشههای دیگری هم دارد.
قبل از بررسی ریشهها و عوامل این موضوع باید به سوالات زیر پاسخ داده شود. نخست اینکه، بروز چنین رفتارهایی آن هم در بین برخی از نمایندگان، ناشی از چه چیزی میتواند باشد؟ آیا رفتارهای مبتدیانه به سطح تجربه، تحصیلات و شخصیت اجتماعی نمایندگان باز نمیگردد؟ ! و یا اینکه شاید سطح مجلس همین مقدار است؟ به حتم مجلس خانه ملت است و در راس همه امور قرار دارد، اما آن چیزی که از سوی برخی از نمایندگان سر میزند بدون شک به هیجانات آنها بازمیگردد که بدون توجه به موقعیت و مسئولیت خود کارهای ناشایستی را انجام میدهند. شاید آن زمان که لیستهای مختلف برای ورود به مجلس در دست تهیه بود باید به این امور توجه ویژهای میشد، اما متاسفانه هنوز هم مشخص نیست که لیستهای مختلف انتخابات چگونه و با چه معیاری بسته شده بود که برخی از چهرههای شاخص با وجود عبور از فیلتر شورای نگهبان در لیست انتخابات قرار نگرفتند!
اینکه تعدادی از چهرههای شاخص سیاسی به نحوه بسته شدن لیست انتخابات انتقاد داشتند اکنون معلوم میشود که این انتقادات به جا بوده است. چراکه برای گزینش افراد و ورود آنها به لیست انتخابات باید علاوه بر دانش، تجربه و تخصص به شخصیت اجتماعی و روحیه آنها در مواجه با انواع چالشها و حاشیههای سیاسی هم توجه میشد تا امکان بروز این اتفاقات کاهش پیدا کند. اگر قرار باشد نمایندگان را با یک سری معیارهای مخفی در لیستهای انتخاباتی قرار دهیم بدون شک تبعات همین مخفی کاریها روزی دامن خودمان را میگیرد که نمونه این اتفاقات در چند سال اخیر کم نبوده است.
همین سال گذشته بود که یکی از نمایندگان جوان و تازه کار مجلس به دلیل بیتجربگی و نداشتن سعه صدر در برابر هجمهها نسبت به خانواده خود، مجبور شد تا در صحن علنی مجلس بیانیهای را قرائت کند که علاوه بر اینکه با موضوع در دستور کار مجلس هیچ ارتباطی نداشت سخنانی را هم در حواشی آن بیانیه عنوان کند که گویی این شخص فقط نماینده خود و خانوادهاش در مجلس است. اما ادامه اشتباهات نمایندگان تازه کار مجلس تنها به این نقطه ختم نمیشود؛ بلکه چند ماه بعد، برخی از نمایندگان با گرفتن عکسهای یادگاری در مجلس روندی را آغاز کردند که متن کارشان در حاشیه قرار گرفته و سبب شد تا انتقادات در خصوص سطح عملکرد آنها بالا برود.
چندی بعد هم در هفدهم خرداد ماه سال جاری در روز حملهتروریستی به مجلس برخی از نمایندگان با سلفی گرفتن چنان خود را خوشحال و مسرور نشان میدادند که انگار نه انگار بیرون از صحن مجلس حدود 18 نفر از مردم به شهادت رسیده بودند. اینکه تمامی مشکلات را فقط به گردن متولیان لیستهای انتخاباتی بیاندازیم چندان منصفانه نیست. چراکه در این رابطه شورای نگهبان هم با رد صلاحیتهای گسترده موجب شد تا افرادی در عرصه انتخابات باقی بماند که برخی از آنها قابلیت چندانی برای ورود به مجلس را نداشتند و جناحهای سیاسی مجبور شدند، برای پر کردن لیستهای انتخاباتی از این افراد استفاده کنند.
اما یکی دیگر از دستگاههایی که با کوتاهی خود باعث شد تا حاشیههای مراسم تحلیف شکل بگیرد به حتم دستگاه دیپلماسی کشورمان بود که توجهی به تهیه پروتکل در خصوص دیدار نمایندگان با میهمانان خارجی نکرد. متاسفانه اقدام وزارت امور خارجه از آن جایی بیشتر مورد انتقاد قرار میگیرد که حسن قشقاوی معاون کنسولی وزارت خارجه در مجلس، خود در این حاشیه نقش عکاس را بر عهده گرفته بود. وقتی این دیپلمات وزارت خارجه توجهی به حاشیهها نمیکند و سیاستی را برای دیدار با میهمانان و گرفتن عکس یادگاری با آنها لحاظ نمیکند، مسلما نمایندگان مجلس هم بدون هیچ محدودیتی سعی میکنند به هر شکلی شده با خانم موگرینی عکس سلفی بگیرند و بر حاشیههای مجلس دامن بزنند.
با همه انتقادات یاد شده باید بیشتر از هر زمان دیگری به حواشی، عوامل و شرایط به وجود آمد آن توجه کرد که بار دیگر چنین رخدادهای موجب نشود تا علاوه بر دلخوری مردم از رفتارهای مسئولان، وجهه کشورمان در عرصه جهانی مورد نکوهش قرار بگیرد. این موضوع از آن جهت اهمیت ویژهای دارد که در فرهنگ کشورمان چنین اقداماتی مورد سرزنش قرار گرفته است. شاید اگر همین اتفاق در یکی از کشورهای توسعه یافته رخ میداد برایمان اهمیت چندانی نداشت، اما از آنجایی که ما از تمدن و فرهنگ هزاران ساله برخورداریم و بر رعایت آداب، بسیار اهتمام میورزیم باید بازنگری مهمی در رفتارهایمان شکل بگیرد و مسئولان بیش از هر زمان دیگری به این موضوع توجه کنند.