صندوق ملی محیط زیست و پسابرجام

نخستین مصوبه دولت تدبیر و امید از جنس محیط زیست بود؛ احیای دریاچه ارومیه و تشکیل ستاد احیای این دریاچه مصوبه ای بود که همان ابتدا، روی کار امدن محیط زیستی ترین دولت در قیاس با دوره های گذشته را نوید داد.  دستاوردهای 'برنامه جامع اقدام مشترک' (برجام) هم جان تازه ای به محیط زیست کشور دمید، به طوری که به تاکید معصومه ابتکار معاون رییس جمهوری و رییس سازمان حفاظت محیط زیست، در توافق برجام اتفاق علمی رخ داد و در سایه آن توانستیم با کشورهای مختلف در زمینه فناوری های پاک، تبادل تجربیات و سرمایه گذاری همکاری های خوبی داشته باشیم.
در این میان، صندوق ملی و نوپای محیط زیست از برکات برجام بی نصیب نمانده است؛ این صندوق که دی ماه 93 با هدف ترویج صنعت سبز راه اندازی شد، تاکنون تعامل و مذاکرات خوبی با کشورهای مختلف مانند آلمان، اتریش، ژاپن، چین، کشورهای اسکاندیناوی، ایتالیا، هلند و لهستان داشته است.
هومان لیاقتی مدیر صندوق ملی محیط زیست روز چهارشنبه در گفت و گو با خبرنگار علمی ایرنا خاطرنشان کرد: توسعه همکاری های بین المللی این صندوق نتیجه برجام است و به تدریج، اثرات مثبت آن در بخش های مختلف از جمله محیط زیست ملموس تر و پررنگ تر می شود.

وی در خصوص همکاری های بین المللی صندوق ملی محیط زیست بعد از اجرایی شدن برجام گفت: صندوق، تفاهم نامه ای با بانک اتریشی به مبلغ 5 میلیارد یورو امضا کرده که قرار است در قالب آن، تسهیلات ارزی به صنایع کشور داده شود، این تسهیلات در راستای بهبود وضعیت محیط زیست هم در بخش انسانی و هم محیط طبیعی و سبز شدن آنها اختصاص داده می شود.وی با بیان این که در حال رفع موانع بانکی این تفاهم نامه هستیم، گفت: براساس این تفاهم نامه، صنایع داخلی تجهیزات خارجی مورد نیاز خود را در راستای تبدیل شدن به صنایع دوستدار محیط زیست، از اتریش خریداری می کنند.

*** تشکیل نخستین کمیسیون مشترک محیطی زیستی ایران و ایتالیا
لیاقتی اظهار کرد: نخستین کمیسیون مشترک محیط زیستی ایران و ایتالیا نیز اسفندماه سال گذشته در رم تشکیل شد که بر اساس آن مقرر شد در مرحله اول، دولت ایتالیا سه میلیون یورو برای آغاز کار پروژه های محیط زیستی در راستای سبز کردن صنایع ایران و توسعه صنایع بازیافت به صندوق محیط زیست کمک کند تا صندوق آن را در اختیار صنایع مورد نظر قرار دهد.وی افزود: بعد از آن، دو صنعتی که شرایط دریافت این تسهیلات را داشتند، مشخص شدند؛ قرار است این مبلغ به صنایع داده شود تا در راستای بهبود وضعیت محیط زیست و توسعه به سوی صنعت پاک هزینه کنند.مدیر صندوق ملی محیط زیست اظهار کرد: همچنین بر اساس این نشست، قرار است از اعتبارات اتحادیه اروپا برای بسط فعالیت های این کمیسیون مشترک استفاده شود.

*** کمک سه میلیون دلاری چین برای کاهش اثرات تغییر اقلیم
وی گفت: همچنین مذاکراتی با دولت چین داشتیم که بر اساس آن، قرار شد دولت چین مبلغ سه میلیون دلار از طریق صندوق ملی محیط زیست و در راستای کاهش اثرات تغییر اقلیم به ایران کمک کند.لیاقتی اظهار کرد: البته این میزان کمک در قالب تجهیزات به ایران داده می شود که قرار است این تجهیزات امسال وارد کشور شود.

*** مذاکره با بانک های خارجی
به گفته مدیر صندوق ملی محیط زیست، با بانک های کشورهای مختلفی مانند آلمان، اتریش، ژاپن، چین، کشورهای اسکاندیناوی، ایتالیا، هلند و لهستان وارد مذاکره شده ایم که دستاورهای خوبی برای کشور داشته است؛ همچنین ارتباط خوبی با بانک های منطقه ای و بین المللی برقرار کرده ایم، بانک زیر ساخت آسیا نیز حاضر شد در اجرای پروژه های محیط زیستی ایران همکاری کند.

*** توسعه اکوتوریسم با همکاری کشورهای خارجی
وی ادامه داد: ایران کشوری پهناور و دارای جاذبه های گردشگری بی نظیر است؛ از این رو توسعه صنعت اکوتوریسم یکی از برنامه های صندوق ملی محیط زیست است که در این راستا با کشورهای زیادی مانند ایتالیا، اتریش، فرانسه و آلمان وارد مذاکره شدیم و آنها هم برای همکاری اعلام آمادگی کردند.لیاقتی تاکید کرد: می توان با برنامه ریزی اصولی، علمی و سرمایه گذاری صحیح با استفاده از توسعه صنعت اکوتوریسم و در عین حال حفظ محیط زیست در کشور شغل و درآمدزایی ایجاد کرد.

*** اشتیاق ایرانیان مقیم خارج برای کمک به محیط زیست ایران
مدیر صندوق ملی محیط زیست همچنین از اشتیاق ایرانیان مقیم خارج از کشور برای همکاری در زمینه حفظ محیط زیست کشور خبر داد و افزود: آنها حاضرند با شرکت در برنامه های خیریه و تخصیص درآمد حاصل از آن به صندوق ملی محیط زیست، کمک کنند و صندوق نیز علاقه مند است که با خیرین محیط زیستی ایرانی مقیم خارج همکاری داشته باشد.

*** آغاز عملیات چاپ اوراق قرضه سبز
وی به برخی فعالیت های داخلی صندوق ملی محیط زیست هم اشاره کرد و گفت: عملیات چاپ اوراق قرضه سبز آغاز شده و در مراحل نهایی است که امسال به نتیجه می رسد.وی افزود: در دنیا، این اوراق به عنوان اوراق سبز با اهداف محیط زیستی داده می شود و عملکرد آن مانند اوراق قرضه معمولی است .

*** اشتیاق بانک ها و صنایع داخلی برای سرمایه گذاری در بخش محیط زیست
مدیر صندوق ملی محیط زیست اشتیاق بانک ها و صنایع داخلی را برای سرمایه گذاری در بخش محیط زیست از دیگر دستاوردهای دولت یازدهم برشمرد و گفت: با صنایع و بانک های داخلی مذاکرات خوبی داشتیم، این اشتیاق دیده می شود که صنایع داخلی در بخش مسوولیت اجتماعی خود در زمینه محیط زیست فعالانه پیش روند، بسیاری از بانک ها نیز حاضرند در بخش مسوولیت های خود در راستای حفظ محیط زیست سرمایه گذاری کنند.

*** همکاری بخش صنعت، تجارت و محیط زیست
لیاقتی اظهار کرد: سال گذشته تفاهم نامه ای میان اتاق بازرگانی صنایع، معادن و کشاورزی ایران با سازمان محیط زیست امضا شد که نشان می دهد بخش صنعت و تجارت کشور اهمیت محیط زیست را درک کرده و حاضر به همکاری است که گام مثبتی در این زمینه محسوب می شود.

*** واریز 20 درصد عوارض آلودگی به صندوق محیط زیست
لیاقتی با اشاره به تصویب لایحه هوای پاک گفت: بر اساس این لایحه قرار شد 20 درصد عوارض آلودگی محیط زیستی به صندوق ملی محیط زیست واریز شود، همچنین جرائمی که در تالاب ها گرفته می شود، به صندوق واریز خواهد شد.

*** پرداخت سه میلیارد تومان به صندوق
وی گفت: علاوه بر این، طبق موافقت سازمان برنامه و بودجه مقرر شد در سالجاری مبلغ سه میلیارد تومان از محل اخذ عوارض پسماند در قالب نیم در هزار که از واردات گرفته می شود، به صندوق ملی محیط زیست واریز شود.لیاقتی با بیان این که در راستای توسعه همکاری های بین المللی و داخلی اقدامات خوبی صورت گرفته است، تاکید کرد: با این همه، نباید فراموش کنیم که حفظ محیط زیست یک وظیفه همگانی است و بدون همکاری و برنامه ریزی علمی به هدفمان که همان حفظ کره زمین است ، دست نخواهیم یافت.

توافق جامع و نهایی هسته ای وین با عنوان رسمی برنامه جامع اقدام مشترک یا برجام (Joint Comprehensive Plan of Action) در راستای توافق جامع بر سر برنامه هسته ای ایران 23 تیر 1394 (14 ژوئیه 2015) در اتریش بین ایران، اتحادیه اروپا و گروه 1+5 (شامل چین، فرانسه، روسیه، انگلیس، آمریکا و آلمان) منعقد شد و اجرایی شدن آن در 26 دی ماه 1394 هر چند با برخی بدعهدی های طرف مقابل همراه بوده، اما دستاوردهایی ملی در حوزه های مختلف به همراه داشته است.