تقویت منابع صندوق بیمه بیکاری

علی‌اکبر لبافی اظهار کرد: قانون بیمه بیکاری قبل از انقلاب در قالب یک بخشنامه و دستورالعمل بود که کارگران بیکار شده از آن استفاده می‌کردند، ولی بعد از انقلاب به قانون تبدیل شد و ساز و کار اجرایی به خود گرفت.وی ادامه داد: مقرری بیمه بیکاری از شش ماه تا ۵۰ ماه و بسته به سابقه نیروی کار بیکار شده پرداخت می‌شود. مهمترین شرط پرداخت هم این است که فرد بدون میل و اراده بیکار شده باشد.لبافی افزود: در کشورهای دیگر هم بیمه بیکاری در جریان است منتها پوشش عمومی دارد، به این معنا که هم افراد بیکار فاقد شغل تحت حمایت قرار دارند و هم نیروهای کاری که مشغول کار بوده و بدون میل و اراده بیکار می‌شوند، از مقرری بیکاری استفاده می‌کنند.این کارشناس حوزه کار متذکر شد: در کشور ما استثناهایی قایل شده‌اند مثلا در کارگاه‌ها و پروژه‌هایی که ماهیت موقت دارند، نیروی کار نمی‌تواند از بیمه بیکاری استفاده کند. درواقع کارفرما بیمه‌پردازی دارد و درصدی حق بیمه از وی کم و به حساب صندوق تامین اجتماعی واریز می‌شود ولی فرد وقتی بیکار می‌شود، عملا نمی‌تواند از مقرری بیکاری استفاده کند چون استدلال این است که ماهیت کار فرد موقتی است و با اتمام قرارداد عملا از کار خارج شده است.

این کارشناس حوزه کار ادامه داد: مساله دیگر که تا مدت‌ها ادامه داشت، این بود که حتی در قراردادهای کار موقت هم فرد نمی‌توانست با اتمام قرارداد از بیمه بیکاری استفاده کند. توجیه این بود که در قراردادی که بین کارفرما و نیروی کار تنظیم شده زمان آغاز و پایان کار قید شده است لذا بیکاری بدون میل و اراده از مصادیق برخورداری از بیمه بیکاری محسوب نمی‌شد تا اینکه بیش از ۹۰ درصد نیروهای کار کشور دارای قرارداد موقت شدند و بعد از آن توانستند با اتمام قرارداد در قالب دستورالعملی که صادر شد، از بیمه بیکاری استفاده کنند.لبافی منبع تامین مقرری بیمه بیکاری را صندوق تامین اجتماعی عنوان کرد و گفت: صندوق در بعضی از سال‌ها کفایت لازم را در تامین منابع نداشته و از سایر درآمدهای سازمان تامین اجتماعی به آن کمک می‌شود. در حال حاضر به دلیل آنکه منابع لازم در اختیار صندوق نیست، پوشش عمومی ندارد و افراد کمی را تحت پوشش قرار می‌دهد.

وی برخی موازی‌ کاری‌ها را در عملکرد صندوق بیمه بیکاری اثرگذار دانست و گفت: هم اکنون دو دستگاه متولی بیمه بیکاری هستند. یکی وزارت کار و ادارات کل کار در استان‌ها که وظیفه تشخیص بیکاری بدون میل و اراده را برعهده دارند و دوم سازمان تامین اجتماعی که مقرری بیمه بیکاری را پرداخت می‌کند، در حالی که اگر یک دستگاه پاسخگو و عهده‌دار و ناظر بر جریان بیمه بیکاری باشد از موازی‌کاری‌ها جلوگیری و هزینه‌ها کاهش می‌یابد. بیکار بر اساس قانون بیمه بیکاری، به فرد بیمه‌ شده‌ای گفته می‌شود که بدون میل و اراده از کار بیکار شده و آماده به کار باشد. بیمه شده بیکار در صورتی که مشمول قانون کار بوده و سابقه پرداخت حداقل شش ماه حق بیمه را داشته باشد، می‌تواند از مزایای بیمه بیکاری استفاده کند. بیمه‌شدگانی که به علت حوادث غیرمترقبه مانند سیل، زلزله، جنگ، آتش سوزی بیکار شوند، می‌توانند از مقررات این قانون استفاده کنند و برای دریافت مقرری بیمه بیکاری، باید حداکثر ظرف مدت ٣٠ روز از تاریخ بیکاری موضوع را به اداره کار اطلاع دهند و آمادگی خود را برای اشتغال به کار تخصصی خود یا کار مشابه اعلام کنند.