«علی تاجرنیا» درباره نقش مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی در دوران های مختلف انقلاب اسلامی افزود: آیت الله هاشمی قبل از پیروزی انقلاب نقش محوری و بسیار مهمی در نهضت اسلامی و جمهوری خواهی در ایران داشت، هم به لحاظ سابقه مبارزه و تحمل زندان و هم از نظر پشتیبانی و برنامه ریزی پروسه مبارزات منتهی به انقلاب، جایگاه وی را بی بدیل و ویژه می دانم. وی ادامه داد: آیت الله هاشمی رفسنجانی و شهید بهشتی از این نظر به تفکر تشکیلاتی و سازماندهی معتقد بودند و نقش بسزا و کم نظیری در پیروزی انقلاب اسلامی سال 1357 داشتند. این فعال سیاسی اصلاح طلب خاطرنشان کرد: پس از پیروزی انقلاب مهم ترین بحث موضوع تدوین قانون اساسی بود که در این باره دو رویکرد متفاوت وجود داشت، رهیافت کسانی که جنبه ملی گرایی آنها بیشتر بود و به دنبال گنجاندن اصولی برای تضمین دموکراسی در قانون اساسی بودند. وی ادامه داد: رهیافت دوم مجموعه ها و نیروهای خط امام بودند که اعتقاد داشتند این ساختار دموکراتیک باید شاکله ای دینی و اسلامی داشته باشد، مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی از جمله افرادی بود که در چگونگی تدوین قانون اساسی چنین باوری داشت.
عضو حزب اتحاد ملت ایران اسلامی همچنین اظهارداشت: این که چه رویکردی برای اداره کشور صحیح تر بود، جای بحث دارد اما بدون شک نقش آیت الله هاشمی رفسنجانی موثر و به رغم اختلاف سلیقه هایی که وجود داشت در مقایسه با دیگر انقلابیون نگاه روشن تری نسبت به مباحث قانون اساسی داشت. هر چند باید پذیرفت بخشی از مشکلات امروز کشور به این دلیل بود که انقلابیون پیش بینی کاملی از آینده نداشتند. تاجرنیا همچنین درباره نقش آیت الله هاشمی رفسنجانی در انتخاب رهبری شایسته برای جمهوری اسلامی، گفت: بدون شک نقش مرحوم هاشمی در رهبری حضرت آیت الله خامنه ای محوری و بی بدیل بود، به نظرم اگر حضور هاشمی رفسنجانی در آن مقطع نبود مسائل به گونه دیگری رقم می خورد. وی یادآور شد: در آن زمان هنوز بازنگری قانون اساسی به رای مردم گذاشته نشده بود، بحث تشکیل شورای رهبری از طرف طرفداران ایده شورای رهبری مفتوح و موضوع کمیت و کیفیت شرایط و اختیارات رهبری نیز مطرح بود و بر نظر خود اصرار داشتند که صحبت های آقای هاشمی در این رابطه بسیار موثر افتاد.
*تفاوت دیدگاه هاشمی نسبت به جریان های سیاسی
این فعال سیاسی یادآور شد: باید چهره ها و شخصیت های کشور را به دور از جو زدگی آن گونه که هستند، معرفی کنیم و اگر افرادی واجد ویژگی های خاصی هستند آن را بیان و از انتقاداتی اگر به عملکرد آنها می شود، استقبال کنیم. تاجرنیا افزود: قدسی و بی عیب دانستن افراد کمکی به شخصیت آنها نمی کند و از طرفی بی انصافی کردن و هجمه ناروا از بزرگی و تاثیر کسی نمی کاهد، متاسفانه بی انصافی در مورد آیت الله هاشمی از قبل پیروزی انقلاب تاکنون ادامه داشته است. وی تاکید کرد: معتقدم یکی از دلایلی که باعث شده مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی تا این اندازه مخالف داشته باشد، میزان تاثیر گذاری او در نهضت منتهی به انقلاب اسلامی و در ادامه نقش وی در همه ادوار جمهوری اسلامی، از پیروزی انقلاب تاکنون است. اگر هاشمی چهره ای در حاشیه بود یا در کنار دیگر شخصیت ها قرار می گرفت، شاید این میزان هجمه و حمله به او نمی شد، نگاه آیت الله هاشمی رفسنجانی مبتنی بر آرمان ها و ایده های انقلاب اسلامی بود.
وی ادامه داد: آیت الله هاشمی به مبانی اعتقاداتی خود صادق و وفادار بود، افکار و اعتقادات او برای افراد و مجموعه هایی که جز در دایره تنگ فکری خود نظر و عقیده ای را نمی پسندیدند، قابل تحمل نبوده و نیست. این فعال سیاسی خاطرنشان کرد: قبل از پیروزی انقلاب اسلامی جریان چپ مارکسیستی با توجه به وابستگی هایی که به خارج از کشور داشت و بعد از پیروزی انقلاب هم کسانی که دارای دیدگاه هایی متفاوت از هاشمی بودند، با روش های مختلف علیه او هجمه کردند. تاجرنیا یادآور شد: مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی مانند هر انسان دیگری در سال های زندگی اجتماعی و سیاسی خود، در اندیشه ها و نظراتش تغییراتی داشته است. قطعا هاشمی رفسنجانی در سال های گذشته با هاشمی اول انقلاب تفاوت هایی داشته است. وی از جمله ویژگی های مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی را این موضوع دانست که در گذشته متوقف نشد و متناسب با نیاز و مطالبه روز جامعه تغییر نگرش داد. باید از نقد به هاشمی استقبال کرد، اما تخریب کردن شخصیت وی عمدتا از طرف کسانی بوده که در سال های مختلف می خواستند آیت الله هاشمی را در چهارچوبهای تنگ خودشان متوقف کنند، ریشه اختلافات را در انواعی از منیت سیاسی می بینم.
عضو حزب اتحاد ملت ایران اسلامی در خصوص نقش هاشمی رفسنجانی در تمام ادوار انقلاب، خاطر نشان کرد: آقای هاشمی بدون شک در میان روحانیون تراز اول کشور، بیشترین اشراف و آگاهی را نسبت به موقعیت ژئوپولوتیکی و توانمندی نظامی کشور و منطقه داشت بنابراین فکر می کنم بیش از همگان به اتفاقاتی که پیش و پس از جنگ تحمیلی افتاد، واقف بود. تاجرنیا ادامه داد: کار هاشمی در دوران فرماندهی جنگ بسیار دشوار بود چون ریاست مجلس را هم به عهده داشت و میبایست پاسخگوی افکار عمومی هم باشد. تصور می کنم نگاه هاشمی معطوف به اعتماد به فرماندهان جنگ بود و همین امر سبب شد نتوانیم آنگونه که شایسته است پیروز میدان جنگ باشیم بنابراین پس از آزادی خرمشهر، اعتماد وی به فرماندهان موجب شد شکست هایی را شاهد باشیم. وی اظهار کرد: اجحافی که در حق مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی شد، این بود که تعدادی از فرماندهان جنگ، بعد از آرام شدن اوضاع کشور تلاش کردند ناکامی های جنگ را گردن سیاسیون از جمله وی بیندازند، در حالی که واقعیت با آنچه آنها می گفتند، تفاوت داشت.