نقش رسانهها که مهمترین آن صداوسیماست، در چگونگی ارائه محتوای خوب و مناسب به مردم بسیار اهمیت دارد، زیرا که این رسانه از گستردگی بسیار زیادی در میان مردم برخوردار است.این روزها شاهد هستیم که در برنامههای مختلف تلویزیون، خوانندگان پاپ بسیاری به عنوان مهمان حضور پیدا کرده و به اجرای قطعاتی از آثار خود میپردازند؛ آثاری که چندان هم دارای کیفیت بالایی نیستند و اشعار و ترانههای آن نیز چنگی به دل نمیزنند. این مسئله از آنجا که باعث افت سطح سلیقه مخاطبان میشود، بسیار مورد انتقاد فعالان حوزه موسیقی قرار گرفته است.در روزهای اخیر نیز ویدئویی از اجرای ضعیف یکی از چهرههای غیرهنری که مدتی است در حوزه خوانندگی ورود کرده، در فضای مجازی در حال پخش است، فردی که به صورت گسترده در برنامههای مختلف تلویزیونی حضور پیدا کرد و به نوعی خود را به مخاطبان شناساند.برای بررسی دقیقتر رویکرد صدا و سیما به موسیقی بیکیفیت، با عبدالجبار کاکایی (ترانهسرا)، کیوان ساکت (نوازنده) و رضا مهدوی (کارشناس موسیقی) گفتوگویی کردهایم که در ادامه میخوانید.
عبدالجبار کاکایی در این باره میگوید: «صداوسیما برنامههای خود را به خاطر ظاهرا مسئله بیپولی، به شرکتها و تهیهکنندگان واگذار میکند و آنها هم برای جذب مخاطب و کسب سود سراغ سلیقههای روز بازار میروند و به همین دلیل است که سروکله این نوع از موسیقی که مورد نقد است، در شبکههای تلویزیونی پیدا میشود.»او در همین راستا اضافه میکند: «نهادهای دیگر هم مانند فعالان حوزه موسیقی، نخبگان و مطبوعات باید کمک کنند تا جامعه جهت نگاهش را به آثار خوب برگرداند. الان بعضی از خوانندگان که آثار و ترانههایشان مورد تایید منتقدان و رسانهها نیست، در طول سال دهها کنسرت برگزار میکنند و در مقابل خوانندهای که مورد تایید است، هشت کنسرت بیشتر در سال ندارد و روی او سرمایهگذاری نمیشود.»رضا مهدوی، کارشناس حوزه موسیقی نیز با تاکید بر اینکه در صداوسیما انتخابهای خوبی در حوزه موسیقی صورت نمی گیرد، بیان میکند: «این روزها در تلویزیون به طور ویژه به موسیقی پاپ توجه میشود، در حالیکه شاهد هستیم همواره از سوی مسئولان توصیه شده است تا به موسیقی سنتی و دستگاهی پرداخته شود.»
او با انتقاد از رویه شبکه تلویزیونی نسیم، میگوید: «متاسفانه از زمانیکه شبکه نسیم ایجاد شده است و چهرههای مطرح سینمایی جهت اجرای برنامههای تلویزیونی برگزیده شدند، انتخابهای نادرستی صورت گرفته و از خوانندگان پاپ برای جذب مخاطب استفاده شده است در حالیکه اصلا نیازی به این مسئله نیست و خود چهرههای سینمایی بسیار محترم هستند و نقش موثری در جذب مخاطبان دارند.»مهدوی درباره سطح نازل آثار و اشعار برخی از خوانندگان این حوزه، بیان میکند: «متاسفانه از چهرههایی استفاده میشود که آثارشان پیش از این مذموم بود و مجوز نمیگرفتند، همچین ترانهها و اشعارشان بیمتحوا است و پیامی ندارد. این مسئله هم بزرگان موسیقی را دل زده میکند، هم به لحاظ ادبیاتی، زبان محاورهای را رواج میدهند که مضر است.»او ادامه میدهد: «متاسفانه باید تاکید کرد لُمپنیسم و نگاه پوپولیستی در بخش مهم بدنه موسیقی کشور در حال دست و پا کردن جایگاهی برای خود است.»این کارشناس با بیان اینکه با توجه به جایگاه تعریف شده برای صداوسیما، مردم فکر میکنند هر آنچه پخش میشود درست است، میگوید: «این مسئله از آنجایی نشات میگیرد که گفتند صداوسیما دانشگاه است اما دانشگاه مکانی برای متخصصان و فرهیختگان است و نباید در این سازمان شاهد افراد نه چندان مطرح و غیرمتخصص باشیم.»
مهدوی ضمن اشاره به آسیبهای نگاه اقتصادی به هنر و به طور ویژه موسیقی، توضیح میدهد: «وقتی نگاه اقتصادی غالب میشود، لطمات جبران ناپذیری به موسیقی میزند. کار تا آن جا نزول کرده که این روزها شاهد ورود چهرههای پزشکی و غیر هنری به حوزه موسیقی هستیم و این مسئله نشانگر این است که هنر این سرزمین دچار مشکل شده و پس از گذشت مدتی دیگر نمیتوان پادزهری برای آن پیدا کرد .»کیوان ساکت، آهنگساز و نوازنده باسابقه تار نیز ضمن انتقاد از رویکرد برنامههای تلویزیونی درباره دعوت از خوانندگان پاپ، بیان میکند: «صداوسیما با برنامههای پربینندهای مانند «خندوانه»، نقش موثری در سلیقهسازی مخاطبان و تماشاگران آن داشته است. این رویه غلط در دیگر برنامههای تلویزیون هم دنباال میشود.»او ادامه میدهد: «این روزها شاهد هستیم که در چنین برنامههایی از خوانندگان بسیار بسیار ضعیف و بد دعوت میشود تا به اجرا بپردازند و از این طریق به ترویج و تبلیغ موسیقی مبتذل میپردازند. در کنار وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، وظیفه صدا و سیما هم است که در بالا بردن ذائقه و شناخت عمومی جامعه از موسیقی تلاش و موسیقی با کیفیت و مناسب را به مردم معرفی کند.»