پیشنهادات یک اقتصاددان برای عبور از تحریم

دکتر "علیرضا شکیبایی" در خصوص عواقب به صفر رسیدن صادرات نفت ایران گفت: اگر صادرات نفت ایران به صفر برسد، درآمدهای ارزی و ریالی دولت در این خصوص کاهش می‌یابد، لذا بایستی دولت تمهیداتی برای جایگزینی این نوع درآمدهای خود داشته باشد تا با بحران مواجه نشود.وی از اجبار دولت در کاهش هزینه‌ها و صرفه‌جویی در بخش‌های دولتی سخن به میان آورد و بیان کرد: دولت بایستی صرفه‌جویی در بخش‌های دولتی را در دستور کار خود قرار دهد و هم‌چنین بایستی دنبال درآمدها و منابع دیگری برای اداره امور خودش برود.این دکترای اقتصاد تغییر قیمت حامل‌های انرژی(بنزین، گازوئیل و ...) را یکی از روش‌های دولت برای جایگزینی درآمد نفتی خود عنوان کرد و در ادامه به افزایش فشارها به مردم اگر حامل‌های انرژی گران شوند اشاره و اظهار کرد: قطعا افزایش قیمت حامل‌های انرژی پیشنهاد خوبی نیست، اما زمانی که درآمدهای ارزی و ریالی دولت به علت کاهش صادرات نفت کاسته می‌شود، راهکاری غیر از این مورد برای دولت برای اداره خود و کشور وجود ندارد.

وی با ابراز این عقیده که بهتر است دولت برای جبران کسری بودجه خود دنبال نوسانات ارزی نرود، بر تثبیت بازار ارز تاکید کرد و افزود: دولت بایستی بازار ارز را مدیریت کند و از شوک ارزی جلوگیری کند، و اگر این کار را انجام دهد مردم راضی‌تر هستند، زیرا لطمه‌ای که شوک‌های ارزی به مردم وارد می‌کند بیشتر از تغییر قیمت حامل‌های انرژی است.رییس بخش اقتصاد دانشگاه شهید باهنر کرمان در پاسخ به این شبهه که اگر صادرات نفت ایران صفر شود، ممکن است اقتصادکشور ورشکسته شود؟ مطرح کرد: اگر این تحریم مدیریت شود، خود این تهدید می‌تواند به فرصت اقتصادی تبدیل شود و اقتصاد ایران از وابستگی به نفت رهایی یابد.وی ادامه داد: با توجه به این‌که بستر صادرات غیرنفتی مهیاست، با این تحریم ایران می‌تواند به سمت صادرات غیرنفتی سوق پیدا کند و با توسعه صادرات غیرنفتی، مشکلات اساسی ساختار اقتصادی ایران حل شود. متاسفانه ساختار اقتصاد ایران وابسته به نفت است و این همواره ضعف اقتصاد ایران و دولت بوده است و اگر این مشکل به‌وجود آمده را به عنوان یک فرصت بدانیم و به سمت صادرات غیرنفتی روی بیاوریم، مشکل کاهش درآمدهای نفتی حل خواهد شد.

شکیبایی در پاسخ به این سوال که اکنون ایران تحریم است، چگونه می‌توان صادرات غیرنفتی را توسعه دهیم؟ اظهار کرد: اکنون تنها محدودیت برای ایران صادرات نفت است و برای سایر کالاها این محدودیت وجود ندارد و در حال حاضر با کشورهای متعددی مبادلات تجاری داریم.وی اضافه کرد: در حال حاضر کشورهای عراق، سوریه، امارات، چین، هندوستان و ... کالاهای غیرنفتی ایران را خریداری می‌کنند لذا ما می‌توانیم روی این موارد تمرکز کرده و توسعه دهیم، مگر این‌که این تحریم به کالاهای غیرنفتی نیز سرایت پیدا کند که فعلا به نظر می‌رسد، زیرا تمرکز روی صادرات نفت است.این دکترای اقتصاد خطاب به دولت گفت: فعال‌تر باید عمل کرد و حالا که در این شرایط سخت هستیم، قرار نیست مدیریت اقتصادی و اداری کشور به سبک و سیاق گذشته که درآمد نفت داشتیم، باشد؛ بنابراین دولت بایستی تغییراتی در ساختار بودجه و مدیریت اداری خودش ایجاد کند تا بتواند با منابع موجود کشور را اداره کند.

وی بر لزوم کارآمدتر عمل کردن دولت تاکید کرد و افزود: بهره‌وری، کارایی و عملکرد باید جایگزین هزینه‌های دولت شود تا از این طریق بتوان از این بحران عبور کنیم و این تهدید را به فرصتی برای رشد اقتصادی تبدیل کنیم.شکیبایی در پاسخ به پرسش که آیا امسال سال سخت برای اقتصاد کشور خواهد بود؟ به ایسنا گفت: قطعا با این شرایطی که بوجود آمده، سال سختی خواهد بود ولی تجربه سال 97 را داریم که به نظر می‌رسد اگر دولت از تجربه سال قبل استفاده کند، اقتصاد امسال را بهتر از سال 97 می‌تواند مدیریت کند.وی یادآوری کرد: متاسفانه در سال 97 اشتباهات زیادی در تصمیم‌گیری‌ها شد که نباید آن اشتباهات در سال‌جاری تکرار شود و باید با مدیریت کارآمدتری از این بحران عبور کنیم.