گروه سیاسی: با نگاهی به واکنشهای مسئولان کشور به اعلام تحریم بانک مرکزی از سوی دونالد ترامپ شاهد آن هستیم که مقامات جمهوری اسلامی ایران بر این باور هستند که این تحریم، تکراری و بی اهمیت بوده و نشانگر آن است که دولت آمریکا دیگر توان تحریمی بیشتر از این ندارد و در حال اعلام تحریمهای تکراری است. واقعیت اما با این روایت از تحریم بانک مرکزی متفاوت است.
این تحریم پس از خروج ترامپ از توافق هستهای اعمال شده بود اما این بار شاهد قرار گرفتن بانک مرکزی در فهرست تحریمی مرتبط با تروریسم هستیم. از نظر تاثیر اقتصادی، آن تحریم و این تحریم تاثیری یکسان دارند و محدودیتهایی همچون گذشته بر نقلوانتقال پول و روابط بانکی برقرار است اما اگر نگاهی دورتر از امروز داشته باشیم میتوان اهمیت این تحریم به ظاهر تکراری را درک کرد.
اگر در یک حالت فرضی دونالد ترامپ تصمیم بگیرد که به توافق هستهای بازگردد و یا نامزد پیروز انتخابات ریاستجمهوری آمریکا در سال ۲۰۲۰ کاندیدایی جز ترامپ باشد آنگاه و با اضافه شدن تحریم بانک مرکزی به فهرست تحریمهای مربوط به تروریسم امکان رفع آن به سادگی نخواهد بود و مسیر پیچیدهای برای رفع آن وجود دارد.
از سویی دیگر نیز میتوان به تحریم مجدد بانک مرکزی نگریست. معنایی دیگر از تحریم تکراری آن است که سیاست فشار حداکثری هیئت حاکمه آمریکا در موضوع تحریمها به نقطه پایانی خود نزدیک میشود. این مسئله از آن جهت حائز اهمیت است که درباره این موضوع دو نگاه کاملاً متفاوت در ساختار تصمیمگیری کشور وجود دارد.
نگاه نخست آن که پایان فشار حداکثری به معنای شکست سیاست دولت ترامپ و افول و تغییر این سیاست خواهد بود و در نتیجه تحریم مجدد بانک مرکزی نیز نشانهای از پایان فشار تحریمی تلقی میشود اما در نگاه و رویکرد دوم به نقطه پایان رسیدن فشار حداکثری در حوزه اقتصادی و به واسطه تحریمها آغازی برای ایجاد فشار از نوعی دیگر است و از همین رو به نقطه پایان رسیدن سیاست فشار تحریمی حداکثری دولت ترامپ لزوماً سبب تغییر رویکرد ایالات متحده نسبت به جمهوری اسلامی نخواهد شد.
کوتاه سخن آن که برای ارزیابی تحریم مجدد بانک مرکزی و دیگر تحریمها نمیبایست این مسئله را به شکل تکبعدی بررسی کنیم و ضرورت دارد تا چنین تحریمهایی را نه به شکلی غیرواقعی و سادهانگارانه بلکه با نگاهی چند بعدی که حوزههای اقتصادی و دیپلماسی را شامل شود مورد بررسی قرار داد تا بر اساس آن شاهد واکنشی هوشمندانه باشیم.