تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۰۶/۲۵ ساعت ۲۲:۰۱
کد مطلب : ۱۸۷۷۲۲
شفافیت گزینشی!
گروه سیاسی: مطالبه شفافیت آرا نمایندگان، این بار از یک سخنرانی در شب‌های محرم آغاز شد. علیرضا پناهیان، واعظ مشهور اصولگرا که سال‌هاست همچون دیگر همفکرانش تریبون‌های رسمی از صداوسیما تا نماز جمعه را در اختیار گرفته است با ادبیاتی تند و با عتاب به مخالفت نمایندگان مجلس با «فوریت» طرح شفافیت آرا معترض شد و پس از این سخنرانی بود که موجی در رسانه‌های هم‌جناح این واعظ تندگو آغاز شد.
نکته جالب توجه در این میان واکنش نمایندگان مجلس بود؛ نمایندگانی از طیف‌های مختلف از اصولگرا تا اصلاح‌طلب، از تندرو تا میانه‌رو به این اعتراض تند پناهیان و رسانه‌های همراه او روی خوش نشان ندادند و هر یک پاسخی را به به انتقاد و اعتراض او و همراهان رسانه‌ای‌اش درباره «شفافیت آرا نمایندگان مجلس» مطرح کردند. در یک نگاه کلی می‌توان گفت هر قدم و تصمیمی که به ارتقا شفافیت در سطوح مختلف تصمیم‌گیری در کشور منجر شود می‌بایست مورد حمایت قرار گرفته و با آن همراهی شود.
بنابراین، مطالبه شفافیت آرا نمایندگان به خودی خود امر مثبتی است و همراهی با آن ضروری به نظر می‌رسد اما مشکل از آن جایی آغاز می‌شود که اولاً در قصد مطالبه‌گران شفافیت آرا نمایندگان مجلس تردیدهایی جدی وجود دارد و ثانیاً ما با حمایت از شفافیت به شکل گزینشی مواجه هستیم و نه شفافیت آرا به معنای دقیق کلمه.
توضیح بیشتر آن که با نگاهی به ساختار انتخاباتی کشور شاهد هستیم که آنچه به اندازه رای مردم و گاه بیشتر از آن در انتخاب مدیران تعیین‌کننده و حائز اهمیت است نوع نگاه اعضای شورای نگهبان در هنگام بررسی صلاحیت نامزدهای انتخاباتی است. رویکر مبتنی بر نظارت استصوابی شورای نگهبان شرایطی را رقم زده است که در اغلب موارد میدان رقابت وسیع نباشد و کسر قابل توجهی از شایستگان پیش از آغاز رقابت‌های انتخاباتی کنار گذاشته شوند. حال با توجه دوباره به اینکه سیاست‌ورزی در چنین ساختاری در حال انجام است یکی از دلایل مخالفت‌ها با شفافیت آرا نمایندگان بهتر از قبل مشخص می‌شود؛ واهمه از رد صلاحیت!
حقیقت آن است که نمایندگانی که با حرّیت دیدگاه صریح خودشان را بی توجه به چنین ملاحظاتی مطرح کنند و از افشای رای خود دلواپسی نداشته باشند انگشت‌شمار هستند و اکثریتی قابل توجه برای گذر از سد شورای نگهبان مجبور به پرده‌پوشی و فرار از شفافیت رای و نظر خود می‌شوند!
اما نکته دوم که مسئله‌ای مهم‌تر است به نگاه مطالبه‌گران شفافیت بازمی‌گردد؛ آنان در عمل خواستار نوعی شفافیت گزینشی هستند؛ به طوری که در همه این سال‌ها و به خصوص در هشت سالی که تمامی ارکان قدرت سیاسی یک‌دست شده بود خبری از مطالبه‌گری برای شفافیت نبود و حتی امروز نیز تنها خواسته آنان شفافیت آرا در نهادهای انتخابی است و حتی کوچک‌ترین اشاره‌ای به چنین مطالبه‌ای در خصوص تصمیم‌گیری‌های نهادهای انتصابی ندارند!
نکته جالب توجه در این میان واکنش نمایندگان مجلس بود؛ نمایندگانی از طیف‌های مختلف از اصولگرا تا اصلاح‌طلب، از تندرو تا میانه‌رو به این اعتراض تند پناهیان و رسانه‌های همراه او روی خوش نشان ندادند و هر یک پاسخی را به به انتقاد و اعتراض او و همراهان رسانه‌ای‌اش درباره «شفافیت آرا نمایندگان مجلس» مطرح کردند. در یک نگاه کلی می‌توان گفت هر قدم و تصمیمی که به ارتقا شفافیت در سطوح مختلف تصمیم‌گیری در کشور منجر شود می‌بایست مورد حمایت قرار گرفته و با آن همراهی شود.
بنابراین، مطالبه شفافیت آرا نمایندگان به خودی خود امر مثبتی است و همراهی با آن ضروری به نظر می‌رسد اما مشکل از آن جایی آغاز می‌شود که اولاً در قصد مطالبه‌گران شفافیت آرا نمایندگان مجلس تردیدهایی جدی وجود دارد و ثانیاً ما با حمایت از شفافیت به شکل گزینشی مواجه هستیم و نه شفافیت آرا به معنای دقیق کلمه.
توضیح بیشتر آن که با نگاهی به ساختار انتخاباتی کشور شاهد هستیم که آنچه به اندازه رای مردم و گاه بیشتر از آن در انتخاب مدیران تعیین‌کننده و حائز اهمیت است نوع نگاه اعضای شورای نگهبان در هنگام بررسی صلاحیت نامزدهای انتخاباتی است. رویکر مبتنی بر نظارت استصوابی شورای نگهبان شرایطی را رقم زده است که در اغلب موارد میدان رقابت وسیع نباشد و کسر قابل توجهی از شایستگان پیش از آغاز رقابت‌های انتخاباتی کنار گذاشته شوند. حال با توجه دوباره به اینکه سیاست‌ورزی در چنین ساختاری در حال انجام است یکی از دلایل مخالفت‌ها با شفافیت آرا نمایندگان بهتر از قبل مشخص می‌شود؛ واهمه از رد صلاحیت!
حقیقت آن است که نمایندگانی که با حرّیت دیدگاه صریح خودشان را بی توجه به چنین ملاحظاتی مطرح کنند و از افشای رای خود دلواپسی نداشته باشند انگشت‌شمار هستند و اکثریتی قابل توجه برای گذر از سد شورای نگهبان مجبور به پرده‌پوشی و فرار از شفافیت رای و نظر خود می‌شوند!
اما نکته دوم که مسئله‌ای مهم‌تر است به نگاه مطالبه‌گران شفافیت بازمی‌گردد؛ آنان در عمل خواستار نوعی شفافیت گزینشی هستند؛ به طوری که در همه این سال‌ها و به خصوص در هشت سالی که تمامی ارکان قدرت سیاسی یک‌دست شده بود خبری از مطالبه‌گری برای شفافیت نبود و حتی امروز نیز تنها خواسته آنان شفافیت آرا در نهادهای انتخابی است و حتی کوچک‌ترین اشاره‌ای به چنین مطالبه‌ای در خصوص تصمیم‌گیری‌های نهادهای انتصابی ندارند!
