گروه سیاسی: رئیسجمهور اسلامی ایران عصر چهارشنبه به وقت نیویورک با حضور در جمع نمایندگان رسانه های بین المللی، تازه ترین مواضع ایران اسلامی در مسایل منطقه ای و بین المللی را تشریح و تبیین کرد و به پرسش های آنان پاسخ داد.
حجت الاسلام حسن روحانی در این نشست خبری با اشاره به برنامه های خود در این سفر، گفت: امسال برنامههای بسیار فشردهای داشتیم و عمدتاً بحثها، ملاقاتها و گفتگوهای ما پیرامون مسأله برجام و نحوه اجرای توافقات هستهای و نیز موضوع ثبات و حساسیت و ضرورت صلح و امنیت در منطقه و پایان جنگ خونین بیثمر یمن بود. رئیس جمهور ادامه داد: در هفتاد و چهارمین اجلاس سازمان ملل متحد، طرح ابتکار صلح هرمز را ارایه کردیم و نظر ما بر این بود که در مسأله خلیج فارس، تنگه هرمز و دریای عمان، تنها راهی که وجود دارد گفتگوی سازنده بین کشورهای منطقه، تفاهم بین آنها و همکاری برای امنیت و پایان یافتن جنگ یمن است که میتواند امنیت منطقه را تضمین کند.
روحانی خاطر نشان کرد: در برخی موارد در مذاکراتمان موفقیتهایی داشتیم و در برخی از موارد همچنان باید موضوع را دنبال کنیم تا به ثمر برسد؛ یعنی برخی از تلاشهای ما به نتیجه نهایی نرسید و برخی از تلاشهای ما تلاشهای موفقی بود؛ ضمن اینکه با کشورهایی که مذاکره میکردیم به طور طبیعی مسایل دو جانبه و مسایلی که در روابط اقتصادی و سیاسی بین دو کشور بود هم بحث و بررسی شد.
چرا ما درباره حمله به آرامکو توضیح بدهیم؟
رئیس جمهور در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه برخی اطلاعات نشان می دهند صدمهای که به تأسیسات نفتی سعودی وارد شده ، از شمال عربستان بوده تا اینکه اینها از یمن آمده است؛ آیا ایران مدرکی دارد که این را نقض کند؟ ، گفت: در مورد یمن و حملهای که به تأسیسات نفتی آرامکو شده چرا ما توضیح دهیم؟ به عبارتی ما در فارسی میگوییم نه سر پیازیم و نه ته پیاز. روحانی ادامه داد: امروز یک جنگ خونینی در منطقه وجود دارد؛ جنگ بیثمر و غلطی به نام تجاوز به یمن و مردم یمن هم حق دفاع مشروع داشته و باید از خودشان دفاع کنند و همه دنیا میدانند که نیروهای یمنی و ارتش یمن دارای هم موشکهای برد بلند و هم دارای پهپاد است و اینها بارها به مناطقی از عربستان و امارات حمله کردند. رئیس جمهور تاکید کرد: آنهایی که به دیگران اتهام میزنند، باید سند و مدرک خودشان را ارایه بکنند؛ اگر این تهاجم از سمت جنوب نبوده و از شمال، شرق و یا غرب بوده آن کسی که ادعایی دارد باید مدارک ادعای خودش را روشن کند.
پاسخ عجیبی که رهبران اروپایی به روحانی دادند
روحانی تصریح کرد: از برخی رهبران اروپا که در این باره اظهارنظر نادرستی کرده بودند پرسیدم که مدرک شما چیست و آنها گفتند که ما مدرکی نداریم؛ منتها فکر کردیم که نیروهای یمنی توانمندیشان کمتر از آن چیزی است که در این حمله واقع شده است و در پاسخ آنها گفتم آیا عدم اطلاع شما از توانمندیهای جدید یمن باعث میشود که شما به دیگران تهمت بزنید؟! و آنها پاسخی نداشتند.
رئیس جمهور افزود: حتی به آنها گفتم اگر مدارکی دارید حتماً برای شخص من بفرستید و مایلم که مدارک شما را ببینم که چه است؛ بنابراین باید به جای اتهامپراکنی به این یا آن همه بیاییم دست به دست هم بدهیم و شعله آتش را در منطقه خاموش کنیم. به آمریکا، فرانسه، انگلیس و آلمان که مداوم اسلحه میدهند به عربستان و امارات برای کشتار مردم یمن ، توصیه می کنم که ارسال اسلحه را متوقف کنند و به عربستان و امارات برای صلح فشار بیاورند. رئیس جمهور اظهار داشت: مردم و ارتش یمن چند روز پیش اعلام کردند آمادگی برای آتش بس کامل دارد و همه فعالیتهای خود را متوقف می کنند به شرط اینکه عربستان و امارات هم حملاتشان را متوقف کنند. متأسفانه بعد از این اعلام همچنان شاهد حملات هواپیماها به مردم بیگناه یمن هستیم. خبرنگار الجزیره انگلیسی در این نشست خبری از رئیس جمهور پرسید آیا امید شما این است که ترامپ در آمریکا استیضاح شود یا اینکه در انتخابات دوره بعدی پیروز نشود؟ روحانی در پاسخ گفت: بهترین آرزوی ما این است که رئیس دولت آمریکا هر کسی که هست، سیاستهای درست را انتخاب کند.چه آقای ترامپ و چه یک فرد دیگر، چه جمهوریخواه، چه دمکرات اگر آمریکا سیاستهایی به نفع مردم آمریکا و منطقه و صلح انتخاب کند، این به نفع همه است.
آمریکا دبه در می آورد
روحانی تصریح کرد: اگر آمریکا بخواهد امروز مذاکره کند و بعد از ۲ سال مذاکره به یک توافق برسد و آن توافق را امضاء و اجرا کند و بعد از چند ماه پشیمان شود و بگوید آن توافق خوب نبود و چیز دیگری میخواهم ما در زبان فارسی میگوییم بعضیها هر روز "دبه" در میآورند و هر روز که با مشکلی مواجه میشوند، تقصیر را به گردن طرف مقابل میاندازند. رئیس جمهور افزود: ما ۷ کشور بودیم که ۲ سال مذاکره کردیم و به نتیجه رسیدیم و علاوه بر ما سازمان ملل متحد و شورای امنیت نیز در قطعنامه ۲۲۳۱، این توافق را تأیید کرده است ، بنابراین، چنین حرکتی نقض قطعنامه سازمان ملل است.
واکنش به ممنوع کردن ورود مقامات ایرانی به آمریکا
رییس جمهور در پاسخ به سوال خبرنگار ایتارتاس مبنی بر اینکه آقای ترامپ تصمیم گرفته که جلوی ورود به آمریکا را برای تمام سران دولت ایران و خانواده آنها بگیرد و در رابطه با ویزا برای شرکت در مجمع عمومی سازمان ملل هم محدودیت اعمال کرده است،آیا فکر میکنید مرکز سازمان ملل باید از نیویورک به جای دیگر انتقال داده شود ؟، اظهارداشت: البته با این مشکل از قبل هم مواجه بودیم وایرانیانی که قصد ورود به آمریکا داشتند با مشکل مواجه میشدند و حتی اخیراً در یک مسابقه علمی در زمینه هوانوردی و فضا، بنا بود دانشجویان دانشگاه شریف شرکت کنند اما آمریکا به اینها ویزا نداد و آنها ناچار شدند از طریق ویدئو کنفرانس در این مسابقه علمی شرکت کنند و اتفاقاً برنده این مسابقه هم شدند.
روحانی تصریح کرد: در اینکه دولتی به این جایی برسد که با علم، مسایل بهداشتی و حتی بیماران و مردم عادی که میخواهند رفت و آمد کنند، بجنگد، به نظرم این به معنای استیصال این دولت است والا مقامات ایرانی علاقهای برای سفر به آمریکا ندارند البته این بدان معنا نیست که ما با کشور آمریکا یا با مردم بزرگ آمریکا مشکلی داریم بلکه با سیاستهای ظالمانه دولت آمریکا مخالفیم.
رییس جمهور خاطرنشان کرد: سفر ما به آمریکا و نیویورک بخاطر حضور در مجمع سازمان ملل است و آمریکا حق ندارد رفت و آمد مقامات کشورها را در سازمان ملل محدود کند به دلیل اینکه سازمان ملل به عنوان خانه همه دولت ها و ملتهای جهان است. اینجا خانه صلح و ارتباط با یکدیگر است. آمریکا نباید از میزبانیاش سوء استفاده کند و به کسی که علاقه دارد ویزا دهد.
روحانی اضافه کرد: البته ممکن است آمریکا برای کسی که میخواهد به کشور آمریکا سفر کند، ویزا بدهد یا ندهد،این مهم نیست اما سازمان ملل کاملاً مستثنی است و بسیاری از کشورها بویژه مسلمانها، بویژه کشورهای جهان سوم و حتی همسایگان آمریکا از قبیل مکزیک، اینها هم با مشکل ورود به آمریکا مواجه هستند و فکر میکنم این مسیر و راهی که آمریکا انتخاب کرده به نفع کسی نیست. رییس جمهور تاکید کرد: اینکه محل سازمان ملل عوض شود ، تصمیم مهمی است و در این خصوص هر وقت از ما بپرسند ما رأی موافق میدهیم که سازمان ملل از آمریکا به یک جای امنتر و بهتر و کشوری که دارای سعه صدر است و تنگنظری ندارد، منتقل شود.
آمریکا برای مذاکره پیش شرط و تحریم ها را بردارد
روحانی در پاسخ به اینکه شما چندین بار شرط مذاکره با آمریکا را لغو تحریمها و بازگشت به برجام و سپس مذاکره در داخل برجام اعلام کرده اید ، چند درصد احتمال مذاکره را محتمل میدانید؟ ، گفت: آنچه اعلام میکنیم، سیاست ما است. اینکه احتمالش چند درصد است، هر زمانی ممکن است یک کشوری احساس کند که سیاستهای قبلیاش غلط بوده و به راه درست برگردد بنابراین آنچه ما میگوییم این است که آمریکا پیششرطش را بردارد. رییس جمهور خاطرنشان کرد: آمریکا شرط کرده که تحریمهای شدید و فشار حداکثری بر ملت ایران وارد کند و بعد مذاکره کند و ما میگوییم این پیش شرط، پیش شرط غلطی است و باید پیش شرط و تحریمها را بردارد و دست از سیاست فشار حداکثری بردارد. آمریکا باید سیاست مذاکره و سیاست منطق و سیاستی که به نفع ملت آمریکا و جهان است را انتخاب کند و در شرایطی که آن پیششرطهای غلط را بردارد، امکان مذاکره با آمریکا وجود دارد.
به حرف های اروپایی ها گوش دادیم که برجام ضربه نخورد
رئیس جمهور با بیان اینکه بعد از خروج آمریکا از برجام کشورهای ۱+۴ جلساتی در سطوح مختلف داشتند و به ما قول دادند که میتوانند جبران کنند و برجام ادامه پیدا کند، گفت: علاقهای نداشتیم که این توافق ضربه آنچنانی ببیند و میخواستیم به سهم خودمان کمک کنیم که این توافق باقی بماند؛ بنابراین به حرفها و طرحهای آنها گوش کردیم. روحانی اظهار داشت: اروپاییها طرحهای مختلفی ارایه دادند؛ ابتدا گفتند از طریق بانکهای مرکزی با ایران کار کرده و مسأله را حل میکنیم؛ بعد از چند ماه گفتند که از طریق بانک مرکزی دچار مشکل شده و از طریق یک سیستم مالی دیگری تحت عنوان SPV با شما تبادلات مالی را انجام میدهیم؛ بعد از چند ماه گفتند این سیستم هم دچار مشکلاتی شده و ما از طریق یک سیستمی به نام اینستکس با شما معامله میکنیم که این هم تا کنون در مقام عمل نتوانسته راه بیفتد.
اروپا در مقام عمل ناتوانی و بی ارادگی خودش را ثابت کرد
رئیس جمهور ادامه داد: بنابراین، اروپا متأسفانه در مقام عمل ناتوانی و بیارادگی خودش را در این زمینه ثابت کرده و یا اینکه میخواهد هیچ هزینهای پرداخت نکند؛ میگوید من در یک توافقی میخواهم باشم که در اسم من هم باشم اما هزینههایش را یکجانبه ایران پرداخت کند که این کار امکانپذیر نیست.
روحانی خاطرنشان کرد: تا این لحظه ما صبر کردیم و هنوز هم با آنها در تماس و مذاکره هستیم؛ وزیر خارجه ایران در همین ایام که در نیویورک بوده با ۱+۴ در نیویورک مذاکره کرده و باز هم مذاکراتی ممکن است ادامه پیدا کند ولی تاکنون متأسفانه آنها موفق نبودند.
رئیس جمهور با بیان اینکه حدود ۴ ماه پیش به طرف های اروپایی اعلام کردیم اگر شما نتوانید به تعهداتتان عمل کنید ما هم تعهداتمان را به تدریج کاهش میدهیم، گفت: ما در ۲ مرحله تعهداتمان را کاهش دادیم؛ مرحله سوم کاهش تعهدات را هم آغاز کردیم؛ امیدواریم تا پایان این مهلت ۲ ماههای که دادیم بتوانیم به توافق برسیم؛ اگر باز هم اروپا نتواند به وظایفاش عمل کند به طور طبیعی قدمهای بعدی را برمیداریم.
به آمریکا و اروپا نصیحت می کنم حرف از مذاکره موشکی نزنند که بدهکار می شوند
خبرنگار وال استریت ژورنال هم در ادامه این نشست خبری پرسید«وقتی می گویید اگر بیشتر می خواهید باید بیشتر بدهید، یعنی چه، کمی دقیق تر باشید، آیا می شود مثلا درباره فعالیت منطقه ای و موشکی صحبت و مذاکره کرد؟»
رئیس جمهور ایران در پاسخ گفت: آنچه ما معتقدیم آن است که برجام به معنای یک توافق حداکثری نیست، برجام یک توافق است که در زمان خودش مورد قبول واقع شد و باید اجرا شود. اگر بخواهیم فرای برجام قدمی دیگر برداریم این کار امکان پذیر است اما پایه اش این است که اول برجام اجرا و پیاده سازی شود.
وی گفت: می توانیم درباره اقدامات بالاتر حرف و مذاکره کنیم. ما مشخص کردیم که در چه زمینه هایی ممکن است حرف بزنیم. راجع به موشک به نفع همه است که از ما سوالی نکنند چون خیلی خیلی بدهکار می شوند. انقدر امریکا و اروپا به منطقه سلاح و موشک می فرستند اگر بخواهند در این زمینه صحبت کنند ابتدا باید فروش این سلاح ها به منطقه متوقف کنند چون عدم توازن ایجاد کردند.
روحانی تاکید کرد: ما نصیحت می کنیم که در این زمینه وارد نشوند چون خیلی بدهکار می شوند و لیست بدهکاری شان خیلی خیلی زیاد خواهد بود. در خیلی از مسائل دیگر می توان صحبت کرد. در اینباره با اروپایی ها صحبت کردیم و از طریق دیگران با آمریکایی ها هم مرتبط هم شدیم.
خبرنگار کیودو ژاپن هم پرسید «آیا راهی وجود دارد که ژاپن نقش میانجی بین ایران و آمریکا را داشته باشد؟»
رئیس جمهور در پاسخ گفت: روابط ما با ژاپن دوستانه بوده است و من با آقای آبه بیش از هشت بار دیدار کردهام. در سفر اخیر ایشان به تهران هم گفتوگوهای مفیدی داشتیم. آقای آبه همواره این نقش را دنبال کرده است و هنوز هم این مسیر را دنبال میکند. ما امیدواریم این مسیرها موفق شود، در صورتی که آمریکا به این نتیجه برسد که کاری را که ۶ ماه پیش شروع کرده به ضرر همه است.
مکرون می گفت بهتر است مشکل بین ایران و آمریکا حل شود
خبرنگار آسوشیتدپرس با اشاره به تلاش های رئیس جمهور فرانسه برای فراهم کردن زمینه ملاقات روسای جمهور ایران و آمریکا، پرسید که آیا این تلاش ها در نیویورک نتیجه داشت و اینکه امکان این ملاقات در جای دیگر غیر از نیویورک وجود دارد، حتی اگر تحریم ها برداشته نشود؟
روحانی در پاسخ گفت: رئیس جمهور فرانسه ماههاست در تلاش است تا برای این مشکل راهحلی پیدا کند و با یکدیگر دو راهحل اروپایی و آمریکایی را پیش می بردیم، در راهحل اروپایی به توافقاتی رسیدیم و در شرف اجرا بود، اما آنها گفتند که باید موافقت آمریکا را هم برای راهحل اروپایی اخذ کنیم.
رئیس جمهور با بیان اینکه این مشکل خودشان است و به ما ارتباطی ندارد، اظهار داشت: آقای مکرون همیشه این خط را هم دنبال میکرد که بهتر این است که مشکل بین ایران و آمریکا حل شود و ما هم همیشه همین حرف را میزدیم و امروز هم تاکید کردم که آمریکا باید پیش شرط را بردارد آن وقت زمینه آماده میشود برای یک شرایط جدید و میشود برای آن فکر کرد.
روحانی اظهار داشت: در جلساتی هم که در نیویورک داشتیم باز هم اینگونه مباحث مطرح بوده است. نمیخواهم بگویم هیچ وقت این طرحها به نتیجه نمیرسد اما فعلاً در این سفر به نتیجه نرسیده، البته مسیرهای دیگری هم غیر از مسیر فرانسه وجود دارد که آنها هم روند کار خودشان را دنبال میکنند.
رئیس جمهور در پاسخ به سوال خبرنگار خبرگزاری جمهوری اسلامی مبنی بر اینکه چرا ترامپ حاضر نیست برای دست یافتن به یک توافق جدید و باز شدن راه مذاکره، تحریم ها علیه ایران را لغو کند؟، گفت: آمریکا از ابتدا بدنبال این بود که با خروج از برجام و اعمال تحریم ها به مردم ایران بگوید که حکومت یا دولت ایران مقصر است که کارها به خوبی پیش نمیرود.
روحانی ادامه داد: سبکی که آقای ترامپ انتخاب کرد، جواب نمی داد و نمیتوانست به نفعشان باشد برای اینکه نگفت چون این توافق مشکل دارد من از آن خارج می شوم بلکه گفت این توافق اصلاً خوب نبود. آقای ترامپ به جای اینکه راجع به توافق صحبت کند، همان شعارهایی را داد که در انتخابات برای رقبای انتخاباتی اش مطرح می کرد و شیوهای را انتخاب کرد که خود به خود در افکار عمومی ایران، آمریکا و سیاستهای آمریکا محکوم شد.
برجام غذای روزانه نیست که کسی خوشش بیاید یا نیاید
روحانی افزود: درحالی که آژانس بین المللی انرژی اتمی هم میگفت ایران به تعهدات خودش عمل میکند، آقای ترامپ میگفت من از این توافق خوشم نمیآید درحالی که برجام تعهد یک دولت است و یک غذای روزانه نیست که کسی از آن خوشش بیاید یا نیاید و یا اینکه بخواهد آن را عوض کرده و چیز دیگری انتخاب کند. رئیس جمهور با تاکید بر اینکه برجام توافق چند ملت ، ۷ دولت و قطعنامه سازمان ملل است، گفت: آمریکا در دستیابی به هدف خود از این تحریم ها و فشارها که جدا کردن مردم ایران از نظام و دولت بود ، ناموفق است.
برای مذاکره مشکلی نداریم اما بدون پیش شرط
روحانی خاطرنشان کرد: راهی را که آقای ترامپ انتخاب کرد، ایجاد فاصله بین ملت ایران و دولت آمریکا بود. البته این فاصله قبلاً هم بود که آن را بیشتر کرد و امروز بیشترین فاصله و تنفر بین ملت ایران و دولت آمریکا وجود دارد و معلوم بود کاری که آنها آغاز کردند، هیچ وقت به ثمر و نتیجه نمیرسد.
رئیس جمهور در ادامه اظهار داشت: در حین فشار و در تخلف مدعی هستند که می خواهند با ایران صحبت هم بکنند، ما برای حرف زدن و مذاکره کردن مشکلی نداریم اما با پیششرط حاضر نیستیم مذاکره کنیم.
دکتر روحانی تاکید کرد: آمریکا پیششرط خود را که همان فشار حداکثری و تحریم است کنار بگذارد و با صداقت و اعتماد ثابت کند که میشود با این دولت حرف زد و به توافق رسید، آن وقت شرایط کاملاً متفاوت خواهد شد.
به دفعات با مقامات آمریکایی درباره آزادی زندانیان صحبت کرده ایم
خبرنگار شبکه ان بی سی از رئیس جمهور ایران پرسید آیا آزاد کردن آمریکایی های زندانی در ایران و عمل متقابل آمریکا می تواند گامی برای کاهش تنش و برای بوجود آوردن اعتماد بیشتری بین دو کشور باشد؟، روحانی در پاسخ گفت: شما میدانید که به دفعات با مقامات آمریکایی در گذشته برای آزادی زندانیان در دو طرف حرف زدیم و مذاکره کردیم و گاهی هم موفق بودیم.
رئیس جمهور با اشاره به اینکه برخی از آمریکاییها یا دو تابعیتیها آزاد شدند و از سوی دیگر برخی از ایرانیها آزاد شدند، گفت: در دولت آقای ترامپ هم یکی دو بار این بحث انجام شد که ما راجع به زندانیان با هم حرف بزنیم. یک بار هم یک زندانی دو تابعیتی که تابعیت آمریکا و لبنان را داشت از سوی ایران آزاد شد و به جای اینکه آمریکاییها به وعدهشان درمورد اقدام متقابل عمل کرده و چند نفر ایرانی را آزاد کنند، فقط به تشکر از ایران اکتفا کردند، ما همیشه آمادگی داشتیم و باز هم آمادگی داریم اما توپ در زمین آمریکاست.
تلاش نخست وزیر ژاپن برداشته شدن تحریم های آمریکاست
رییس جمهور در پاسخ به سوال خبرنگار تی بی اس درخصوص دیدار و مذکره با نخست وزیر ژاپن و اینکه آیا راهی وجود دارد که ژاپن بتواند با هدف درست کردن روابط بین ایران و آمریکا نقش ایفا کند؟ ، گفت: روابط ایران با دولت ژاپن همواره خوب و دوستانهای بوده و در این چند سال با شخص آقای آبه شاید ۸ الی ۹ بار درباره مسایل دو جانبه و بینالمللی مذاکره داشتیم و اخیراً هم ایشان سفری به تهران آمدند و گفتگوهای بسیار مفیدی داشتیم. در نیویورک نیز با هم ملاقات کردیم که بسیار صمیمانه بود و بحثهای مختلفی در آن مطرح شد. آقای آبه همواره و مخصوصاً از چند ماهه پیش دنبال این بود که تحریم آمریکا برداشته شود و دو طرف به نوعی به نقطهنظری برسند که شرایط فرق کند. هنوز هم آقای آبه این مسیر را دنبال میکند. البته دیگرانی هم هستند که این مسیر را دنبال میکنند و امیدواریم که این مسیرها موفق شود.
رییس جمهور تصریح کرد: در صورتی که آمریکا به این نتیجه برسد که کاری که از ۱۸ ماه پیش شروع کرده ۱۰۰درصد به ضرر خودش، ملت ایران و به ضرر همه ملتهای منطقه و همه تجار و کارآفرینان دنیا که با ایران در رابطه بودند و هستند، بوده است امیدوارم راه درستی در این زمینه انتخاب شود.
روحانی در پاسخ به سوال خبرنگار ایتالیایی در زمینه روابط دولت ایران با دولت جدید ایتالیا اظهارداشت: روابط دو کشور دوستانه و دیرینه است . در دوره دولت قبلی به ایتالیا سفر کردم و نخست وزیر ایتالیا هم به ایران سفر کرد. روابط دو کشور روابط صمیمانهای است. رییس جمهور افزود: البته به خاطر تحریمهای اخیر در برخی از موارد، روابط اقتصادیمان کاهش پیدا کرده است اما ارتباطات اقتصادی بین دو کشور و سایر ارتباطات از جمله سیاسی، علمی و فرهنگی وجود دارد. ایتالیا همواره یکی از کشورهایی بوده که در اروپا بیشترین حجم تجاری و گاهی شریک دوم تجاری ایران در اروپا بوده و همچنان ایتالیا را یک کشور دوست میدانیم. الان هم در مذاکرات و گفت و گوهایی که با برخی از کشورهای اروپایی درباره مسایل منطقه از جمله یمن داریم ،ایتالیا هم حضور دارد و نقش خودش را در این زمینه ایفا میکند.
نظارت آژانس را کم یا محدود نکردیم
رییس جمهور در پاسخ به سوال خبرنگار سی ان ان مبنی بر اینکه آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کرده که از سوی ایران با استفاده از سانتریفیوژها نقض برجام صورت گرفته است، گفت: ما این موضوع را رسماً از پیش اعلام کردیم. سومین کاهش تعهدات ما در برجام بود. ما آن محدودیتها را کنار گذاشتیم و این نکته را رسماً به آژانس هم اعلام کردیم. رییس جمهور تصریح کرد: نکته بسیار مهمی که در این زمینه لازم است تاکید کنم اینست که ما نظارت آژانس را کم و محدود نکردیم. آژانس به همان صورتی که از ابتدای برجام در سال ۲۰۱۵ فعالیت خودش را در ایران ادامه میداده، عیناً آنرا ادامه میدهد و نظارت آژانس را کاهش ندادیم.
روحانی افزود: در ایران برخی از تعهداتمان را در برجام کاهش دادیم و این یکی از تعهدات در زمینه آرندی بوده است. الان بحث این را نداریم که سطح و یا مقدار غنیسازی را افزایش دهیم. این موضوع، هدف ما نیست. هدف ما آرندی است . سانترفیوژهای پیشرفتهای که بنا بود که مثلاً از چند سال بعد زنجیرهاش را برقرار و فعال کنیم، این را جلو انداختیم و این کار را انجام می دهیم و برخی از سانتریفیوژهای پیشرفته را نصب میکنیم. این زنجیره وقتی تکمیل شود، البته فعال خواهد شد و این در راستای آرندی است .
پیشنهاد خط اعتباری ۱۵ میلیارد دلاری هنوز روی میز است
رییس جمهور در ادامه این نشست خبری در پاسخ به سوال خبرنگار بلومبرگ مبنی بر اینکه آیا هنوز پیشنهاد راه اندازی اعتبار ۱۵ میلیارد دلاری مکرون روی میز است و اینکه آیا ابزارهای دیگر مالی هم پیشنهاد شده است ، گفت: البته در مذاکرات اخیر بیشتر درباره مسأله برداشته شدن کل تحریم بحث بود. موضوع اعتبار،بحث موقتی بود. یعنی یک اعتباری در طول ۴ الی ۵ ماه در اختیار ایران قرار داده میشد و بعد هم به صورتی ادامه پیدا میکرد. از نظر ما آن پیشنهاد هنوز روی میز است. منتها برای اجرای آن، اینکه اروپاییها چه مشکلی دارند و یا ندارند، به خودشان مربوط است. رییس جمهور خاطرنشان کرد: در نیویورک بحث ما فراتر از اعتبار و برداشته شدن کل تحریم ها و برخی از مسایل مهم منطقهای مطرح بود که این بحث البته به توفیق کامل نرسید و ممکن است در فرصتهای دیگر باز هم ادامه پیدا کند.
فشارهای بیشتر، آمریکا را از مذاکره دورتر می کند
رئیس جمهور در پاسخ به پرسشی درباره روابط تهران و پکن و تحریمهای اخیر آمریکا علیه برخی شرکتهای چینی طرف معامله با ایران، گفت: چین دوست ما بوده و در توافق هستهای مشارکت فعال داشته و بعد از توافق هستهای هم با چینیها روابط خوبی داشتیم؛ البته ممکن است تحریم اثر گذاشته و در بعضی از زمینهها روابط کاهش پیدا کرده باشد. روحانی اظهار داشت: آمریکاییها هنوز هم سیاست قبلیشان یعنی فشار بیشتر برای رسیدن به مذاکره را دنبال میکنند؛ یعنی همان چیزی که آنها را از مذاکره دور میکند؛ فشار بیشتر، آنها را از مذاکره دورتر میکند و این خطایی است که آنها مرتکب شدند و میشوند.
رئیس جمهور ادامه داد: آمریکا هر روز یک شرکت از یک جایی را بخاطر روابط با ایران و نقض تحریمهای غیرقانونی و غلط که نمیتواند فراسرزمینی باشد، تحریم میکند. ما علاقمند هستیم که روابطمان را با چین در همه ابعاد ادامه و گسترش دهیم.
کاهش تعهدات ایران به سرعت قابل بازگشت است
خبرنگاری پرسید آیا فقط میخواهید فعالیت در نطنز را افزایش دهید و آیا یک میزان غنیسازی است که از آن سقف بالاتر نخواهید رفت مثلاً ۲۰ درصد؟ رئیس جمهور پاسخ داد: تعهدات ما در برجام، تعهدات دو طرفه است؛ یعنی یک تعهداتی ما باید انجام دهیم و یک تعهداتی طرف مقابل باید انجام دهد، اما آنچه که در ماههای اخیر شاهد بودیم، به تعهدات یک طرفه تبدیل شده بود. یعنی ما تعهداتمان را به طور کامل انجام میدادیم آنها تعهدات خودشان را کاهش میدادند.
روحانی با اشاره به اینکه ما میخواستیم متعادل شده و همانطور که آنها دارند کاهش میدهند ما هم کاهش دهیم و این فرمولی است که در خود برجام پیشبینی شده است، گفت: در بند ۲۶ و ۳۶ برجام پیشبینی شده که اگر یک طرف به بخشی از تعهدات خودش عمل نکند طرف دیگر هم میتواند به همان اندازه از تعهدات خودش بکاهد. رئیس جمهور اظهار داشت: آن کاری که انجام میدهیم کاهش تعهدات است و لذا اعلام کردیم که کاهش تعهدات به گونهای است که قابل بازگشت باشد؛ یعنی همین ساعتی که با هم صحبت میکنیم، اگر ۱+۴ اعلام کند که به همه تعهداتمان عمل میکنیم ما نیز فوری به تعهداتمان در برجام برمی گردیم و اقدامات موقتی که انجام میدهیم را به حالت اول بر میگردانیم.
دنبال فشار حداقلی، متوسط یا حداکثری نیستیم
روحانی افزود: دنبال سلاح هستهای نیستیم، فعالیت هستهای ما کاملاً زیر نظر آژانس است. دنبال فشار حداکثری یا حداقلی یا متوسط، اصلاً دنبال فشار نیستیم بلکه دنبال اجرای برجام هستیم؛ اگر این کاهش تعهدات را ندهیم یعنی به بخشی از برجام عمل نکردیم؛ برجام در بند ۲۶ و ۳۶ به ما میگوید شما هم باید کاهش تعهد بدهید و میتوانید و ما از حقمان در برجام برای کاهش تعهدات استفاده میکنیم و در عین حال امیدواریم همه به سمت تعهد کامل برگردیم.
آمریکا باید از سوریه خارج شود
رئیس جمهور در پاسخ به سوالی درباره نظر ایران در مورد پیشنهاد آقای اردوغان مبنی بر ایجاد یک ناحیه امن در شمال سوریه، برای حل بحران در این کشور، و اینکه ایران چه راهحلی را بهترین راهحل برای ناحیه شمال سوریه میداند؟، گفت: این موضوع در اجلاس آنکارا توسط سه رئیس جمهور مذاکره شد؛ یکی از مباحث ما مسأله امنیت در شمال سوریه بود. این حق دولت ترکیه است که مرزهایش از امنیت برخوردار باشد و این درست است. اما از طرف دیگر هم برای ما مهم است که تمامیت ارضی سوریه حفظ شود.
روحانی تصریح کرد: بهترین راهحل این است که آمریکاییها از سوریه خارج شوند، چون برخی از مشکلات را در شمال سوریه خود آمریکاییها ایجاد میکنند؛ اگر آنها از سوریه خارج شده و ادلب که تروریستها در آنجا جمع شدند پاکسازی شود و ارتش سوریه بیاید در مرز ترکیه مستقر شود، این بهترین راهحل است به جای اینکه ارتش ترکیه بیاید در مرز سوریه یا داخل خاک سوریه مستقر شود؛ ارتش ترکیه در داخل خاک ترکیه باشد و ارتش سوریه بتواند تا مرزهای شمالیاش بیاید و برای امنیت شمال متعهد شود.