تاریخ انتشار : ۱۳۹۸/۱۲/۰۶ ساعت ۱۱:۲۷
کد مطلب : ۲۰۲۱۷۳
رسیدگی به «مصیبت کوله‌بری» چه شد؟
آیا کابوس کوله‌بران پایان دارد؟
گروه جامعه: کوله بری و تجارت مرزی که به تجارت چمدانی معروف است هزاران نفر از مردمان مناطق مرزی را مشغول به کار کرده که یکی از فاکتورها در امرار معاش این مردمان مرزنشین است.
ایران در بین همسایگانش طولانی‌ترین مرز را با عراق دارد، مسافتی حدود هزار و ۴۵۸ کیلومتر، که بخشی از آن را رودخانه اروندرود تشکیل می‌دهد.اکنون در ۱۶ استان کشور با حدود ۴۵ درصد جمعیت ایران، ۵۷ بازارچه مشترک مرزی (فعال و غیرفعال) با هفت کشور وجود دارد، اما توسعه صادرات غیرنفتی و بهبود وضعیت مرزنشینان به عنوان اهداف اصلی تاسیس بازارچه‌ها هنوز محقق نشده است.
نمی‌دانم تراژدی کولبری کی به پایان می‌رسد
هر چند متاسفانه نبود شغل بی‌شک مهم‌ترین و نخستین دلیل برای روی آوردن مرزنشینان کشور به قاچاق است، اما این در حالی است که مرز‌ها را می‌توان یک فرصت نیز تلقی کرد و با کنترل دقیق و برنامه ریزی‌های مدون تهدید‌های موجود را به فرصت تبدیل کرد. البته نه به گونه‌ای که به بهانه مقابله با قاچاق، مرز‌ها را به روی مردم و امرار معاش کوله بران و پیله وران بست و راه امرار معاش ساده آن‌ها را مسدود کرد.اهمیت فعالیت کوله بران و فروش آن در بازارچه‌های مرزی برای تامین امرار معاش تا حدی مهم است که رهبر معظم انقلاب در این باره توصیه ای کرده اند.
حمایت از بازارچه‌های مرزی راهکار مناسب برای کنترل قاچاق
این کوله بری و تجارت مرزی که به تجارت چمدانی معروف است، هزاران نفر از مردمان مناطق مرزی را مشغول به کار کرده که یکی از فاکتور‌های مثبت در امرار معاش این مرزنشینان است.به دنبال این رخداد بود که نای کار کردن و فعالیت از کوله بران و کاسبکاران گرفته شد و به گفته خود آن‌ها، دیگر نتوانستند نانی حلال، سر سفره خانواده‌هایشان ببرند.کردستان، کرمانشاه، ایلام، سیستان و بلوچستان، خراسان، آذربایجان شرقی و غربی، مازندران، گلستان، گیلان و ... از جمله استان‌هایی هستند که دارای بازارچه‌های مرزی فعال و نیمه فعال هستند.
شهر کوچک نوسود واقع در نوارمرزی استان کرمانشاه زمستان‌ها مشتریان بیشتری برای کوله بری دارد دارد، زیرا نوسود منطقه ای معتدل رو به گرم است و مسیر‌های برف گیر کمتری دارد.برای دیدن مسیر‌های برف گیر کوله بران، باید به مرز‌های کردستان و کرمانشاه رفت. رفت و برگشت این راه بیش از ۲۵ کیلومتر مسافت است و فاجعه وقتی است که این مسیر را باید دست خالی برگشت.پدیده کوله بری در غرب ایران ریشه تاریخی و فرهنگی دارد. در دوسوی مرز آبادی‌هایی قرار دارند که معنای واقعی همسایه اند، دزآور ایران و توویله عراق.
اهداف راه اندازی بازارچه‌های مرزی
اشتغال و تامین معیشت ساکنان مناطق مرزی، کنترل قاچاق کالا، افزایش امنیت مرز‌ها و شکوفایی اقتصاد محلی و افزایش رونق مناطق شهری و روستایی محدوده‌های مرزی، از مهم‌ترین اهداف راه اندازی بازارچه‌های مرزی بود که دولت در سال ۱۳۶۷ به طور غیر رسمی و در ۱۳۷۲ به صورت رسمی اقدام به تاسیس آن کرد.
به هر حال می‌توان گفت ارزانی و تازگی محصولات چند سالی است گردشگران و مسافران زیادی را جذب این شهر‌ها کرده است و به جرات می‌توان گفت انجام فعالیت کوله‌بری در بهبود وضعیت معیشتی مرزنشینان، رونق اقتصادی شهرستان و همچنین ایجاد اشتغال پایدار و توسعه نقش اساسی دارد، چیزی که شاید مسئولین از آن غافل نباشند، اما به هر حال برای مدیریت قاچاق‌های سنگین و جلوگیری از واردات و صادرات کالا‌های قاچاق، باید تمهیدات دیگری اندیشیده شود که اینگونه کوله بران ساده مرزنشین متضرر نشوند.ظرفیت‌های قانونی در ایران این اجازه را به مسئولان می‌دهد که با بکارگیری آن‌ها، معیشت ساکنان در مرز‌های کشور را تامین و یکی از دغدغه‌های مهم ساکنان این مناطق را برطرف کنند. شهاب نادری، نماینده اورامانات و عضو کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: اگر دولت برنامه‌ای برای ساماندهی کولبران داشت این موضوع را اصلاح می‌کردند، اما متاسفانه تا امروز برنامه‌ای نداشته‌اند. ما هم به صورت قانونی برای ساماندهی کولبران اقدام کردیم و طرحی را به مجلس آوردیم که به نتیجه نرسید.او افزود: منطقه مرزی چه اشکالی دارد که آنجا را ساماندهی نمی‌کنند تا ادارات مستقر شوند و گمرک و عوارض بگیرند و این افراد بتوانند کار کنند. برای ما جای سوال است که چرا دولت مرز‌ها را ساماندهی نمی‌کند.این نماینده مجلس با اشاره به اوضاع نامناسب کولبران در مرز‌ها گفت: کولبر‌ها نمی‌خواهند قاچاق کنند. رهبری هم فرمودند منظور من از قاچاق، کولبران نیستند؛ بنابراین کولبران معاف هستند. شرایط اقتصادی کشور مناسب نیست، به خصوص در مناطق مرزی که ایجاد اشتغال پایدار امنیت پایدار می‌آورد. اما مسئولان به این موضوع و به کسانی که در مرز‌ها گرفتار هستند بی‌توجه است.
او با تاکید بر اینکه دولت برنامه‌ای برای ساماندهی کولبران ندارد، گفت: اگر دولت برنامه‌ای برای ساماندهی کولبران داشت، این موضوع را اصلاح می‌کردند، اما متاسفانه تا امروز برنامه‌ای نداشته‌اند.این عضو کمیسیون اقتصادی گفت: نمی‌دانم تراژدی کولبری کی به پایان می‌رسد.نادری با اشاره به معضل بیکاری در مرز‌ها گفت: معیشت مرزنشینان باید از مرکزنشینان بهتر باشد، چون آن‌ها حافظ خاک و امنیت کشور هستند. باید در نقاط مرزی اشتغال پایدار ایجاد کنیم تا شاهد امنیت پایدار باشیم. اما در حال حاضر حدود ۳۸ درصد در مرز‌ها بیکاری داریم.
ایده پور فرماندار پاوه گفت: امکان ۱۰۰ درصدی وجود دارد که ما کوله بری را به عنوان معیشت خانوار مرزنشین داشته باشیم، قانون آن را هم داریم.او گفت: خود به خود کوله بری که توسط دولت و به عاملیت سازمان مرزبانی مدیریت می‌شد، تعطیل شد و بعد از آن نیز جایگزینی نداشتیم. دارابی رئیس سازمان صنعت و معدن استان کرمانشاه گفت: موضوعاتی در قانون مندرج شده، مثلا باید ثبت سفارش انجام شود یا نمایندگی وجود داشته باشد.او گفت: دولت می‌گوید در حال تدوین طرحی جدید است که منافع مرزنشینان را بیشتر تامین کند.
طرحی که شاید یک روز به کابوس کوله بران پایان دهد، تا آن روز اما، تنها راه موجود همین کوله راه پرخطر است.
نمی‌دانم تراژدی کولبری کی به پایان می‌رسد
هر چند متاسفانه نبود شغل بی‌شک مهم‌ترین و نخستین دلیل برای روی آوردن مرزنشینان کشور به قاچاق است، اما این در حالی است که مرز‌ها را می‌توان یک فرصت نیز تلقی کرد و با کنترل دقیق و برنامه ریزی‌های مدون تهدید‌های موجود را به فرصت تبدیل کرد. البته نه به گونه‌ای که به بهانه مقابله با قاچاق، مرز‌ها را به روی مردم و امرار معاش کوله بران و پیله وران بست و راه امرار معاش ساده آن‌ها را مسدود کرد.اهمیت فعالیت کوله بران و فروش آن در بازارچه‌های مرزی برای تامین امرار معاش تا حدی مهم است که رهبر معظم انقلاب در این باره توصیه ای کرده اند.
حمایت از بازارچه‌های مرزی راهکار مناسب برای کنترل قاچاق
این کوله بری و تجارت مرزی که به تجارت چمدانی معروف است، هزاران نفر از مردمان مناطق مرزی را مشغول به کار کرده که یکی از فاکتور‌های مثبت در امرار معاش این مرزنشینان است.به دنبال این رخداد بود که نای کار کردن و فعالیت از کوله بران و کاسبکاران گرفته شد و به گفته خود آن‌ها، دیگر نتوانستند نانی حلال، سر سفره خانواده‌هایشان ببرند.کردستان، کرمانشاه، ایلام، سیستان و بلوچستان، خراسان، آذربایجان شرقی و غربی، مازندران، گلستان، گیلان و ... از جمله استان‌هایی هستند که دارای بازارچه‌های مرزی فعال و نیمه فعال هستند.
شهر کوچک نوسود واقع در نوارمرزی استان کرمانشاه زمستان‌ها مشتریان بیشتری برای کوله بری دارد دارد، زیرا نوسود منطقه ای معتدل رو به گرم است و مسیر‌های برف گیر کمتری دارد.برای دیدن مسیر‌های برف گیر کوله بران، باید به مرز‌های کردستان و کرمانشاه رفت. رفت و برگشت این راه بیش از ۲۵ کیلومتر مسافت است و فاجعه وقتی است که این مسیر را باید دست خالی برگشت.پدیده کوله بری در غرب ایران ریشه تاریخی و فرهنگی دارد. در دوسوی مرز آبادی‌هایی قرار دارند که معنای واقعی همسایه اند، دزآور ایران و توویله عراق.
اهداف راه اندازی بازارچه‌های مرزی
اشتغال و تامین معیشت ساکنان مناطق مرزی، کنترل قاچاق کالا، افزایش امنیت مرز‌ها و شکوفایی اقتصاد محلی و افزایش رونق مناطق شهری و روستایی محدوده‌های مرزی، از مهم‌ترین اهداف راه اندازی بازارچه‌های مرزی بود که دولت در سال ۱۳۶۷ به طور غیر رسمی و در ۱۳۷۲ به صورت رسمی اقدام به تاسیس آن کرد.
به هر حال می‌توان گفت ارزانی و تازگی محصولات چند سالی است گردشگران و مسافران زیادی را جذب این شهر‌ها کرده است و به جرات می‌توان گفت انجام فعالیت کوله‌بری در بهبود وضعیت معیشتی مرزنشینان، رونق اقتصادی شهرستان و همچنین ایجاد اشتغال پایدار و توسعه نقش اساسی دارد، چیزی که شاید مسئولین از آن غافل نباشند، اما به هر حال برای مدیریت قاچاق‌های سنگین و جلوگیری از واردات و صادرات کالا‌های قاچاق، باید تمهیدات دیگری اندیشیده شود که اینگونه کوله بران ساده مرزنشین متضرر نشوند.ظرفیت‌های قانونی در ایران این اجازه را به مسئولان می‌دهد که با بکارگیری آن‌ها، معیشت ساکنان در مرز‌های کشور را تامین و یکی از دغدغه‌های مهم ساکنان این مناطق را برطرف کنند. شهاب نادری، نماینده اورامانات و عضو کمیسیون اقتصادی مجلس گفت: اگر دولت برنامه‌ای برای ساماندهی کولبران داشت این موضوع را اصلاح می‌کردند، اما متاسفانه تا امروز برنامه‌ای نداشته‌اند. ما هم به صورت قانونی برای ساماندهی کولبران اقدام کردیم و طرحی را به مجلس آوردیم که به نتیجه نرسید.او افزود: منطقه مرزی چه اشکالی دارد که آنجا را ساماندهی نمی‌کنند تا ادارات مستقر شوند و گمرک و عوارض بگیرند و این افراد بتوانند کار کنند. برای ما جای سوال است که چرا دولت مرز‌ها را ساماندهی نمی‌کند.این نماینده مجلس با اشاره به اوضاع نامناسب کولبران در مرز‌ها گفت: کولبر‌ها نمی‌خواهند قاچاق کنند. رهبری هم فرمودند منظور من از قاچاق، کولبران نیستند؛ بنابراین کولبران معاف هستند. شرایط اقتصادی کشور مناسب نیست، به خصوص در مناطق مرزی که ایجاد اشتغال پایدار امنیت پایدار می‌آورد. اما مسئولان به این موضوع و به کسانی که در مرز‌ها گرفتار هستند بی‌توجه است.
او با تاکید بر اینکه دولت برنامه‌ای برای ساماندهی کولبران ندارد، گفت: اگر دولت برنامه‌ای برای ساماندهی کولبران داشت، این موضوع را اصلاح می‌کردند، اما متاسفانه تا امروز برنامه‌ای نداشته‌اند.این عضو کمیسیون اقتصادی گفت: نمی‌دانم تراژدی کولبری کی به پایان می‌رسد.نادری با اشاره به معضل بیکاری در مرز‌ها گفت: معیشت مرزنشینان باید از مرکزنشینان بهتر باشد، چون آن‌ها حافظ خاک و امنیت کشور هستند. باید در نقاط مرزی اشتغال پایدار ایجاد کنیم تا شاهد امنیت پایدار باشیم. اما در حال حاضر حدود ۳۸ درصد در مرز‌ها بیکاری داریم.
ایده پور فرماندار پاوه گفت: امکان ۱۰۰ درصدی وجود دارد که ما کوله بری را به عنوان معیشت خانوار مرزنشین داشته باشیم، قانون آن را هم داریم.او گفت: خود به خود کوله بری که توسط دولت و به عاملیت سازمان مرزبانی مدیریت می‌شد، تعطیل شد و بعد از آن نیز جایگزینی نداشتیم. دارابی رئیس سازمان صنعت و معدن استان کرمانشاه گفت: موضوعاتی در قانون مندرج شده، مثلا باید ثبت سفارش انجام شود یا نمایندگی وجود داشته باشد.او گفت: دولت می‌گوید در حال تدوین طرحی جدید است که منافع مرزنشینان را بیشتر تامین کند.
طرحی که شاید یک روز به کابوس کوله بران پایان دهد، تا آن روز اما، تنها راه موجود همین کوله راه پرخطر است.
مرجع : باشگاه خبرنگاران
