گروه اقتصادی: شیوع ویروس کرونا بسیاری از فعالیتهای اقتصادی را تحت تاثیر قرار داده است.
شیوع بیماری كرونا، كسبوكار شب عید امسال را كساد كرده است. در دو سال اخیر با توجه به رشد شدید قیمتها و افزایش تورم، قدرت خرید عموم مردم پایین آمده و حجم تقاضای كل در اقتصاد ایران را پایین آورده كه به زبان ساده سبب ركود و كسادی شده است. افزایش ناگهانی قیمت بنزین در آبان هم عامل دیگری بود كه كسادی در بازارها را بیشتر كرد. در این وضعیت، كسبه و بازاریان چشمانتظار شب عید بودند تا خریدهای نوروزی، چراغ مغازههای آنان را روشن سازد كه متاسفانه بروز بیماری كرونا چشمانداز راكدترین بازار نوروزی در سالیان اخیر را به نمایش درآورده است. به غیر از خرید كالاهای اساسی و بهداشتی كه در روزهای اخیر رونق گرفته، مردم از ترس ابتلا به ویروس كرونا از حضور در بازارها، اماكن تجاری و مراكز فروش خودداری میكنند و این مسأله سبب شده واحدهای صنفی مختلفی كه بازار اصلی آنها شب عید است، سوت و كورترین روزهای خود را طی كنند و با توجه به هزینه بالای اجاره، مالیات و بیمه، احتمال كاهش اشتغال در واحدهای صنفی نیز وجود دارد. در این شرایط، برای سراپا ماندن واحدهای صنفی چه باید كرد؟ در این گزارش به این سؤال پاسخ دادهایم. با بغرنجتر شدن شرایط اقتصادی کشور به دنبال اتفاقات ریزودرشت ماهها و سالهای اخیر، اتحادیههای صنفی و واحدهای تولیدی دغدغههای زیاد و متنوعی دارند که از آن جمله میتوان به تخفیفات مالیاتی و بیمهای و تأمین نقدینگی اشاره کرد.
کاهش 40 درصدی فروش رستورانها
سیدعلی اصغر میرابراهیمی، رئیس اتحادیه دارندگان رستوران و سلفسرویس در خصوص وضعیت اقتصادی صنف خود گفت: متاسفانه باید این نکته را عنوان کنم که به صورت طبیعی بسیاری از موضوعات روی کار ما تأثیر دارد. به همین دلیل با شیوع بیماری کرونا و دامن زدن به شایعات آن در فضای مجازی طی ده روز اخیر فروش رستورانداران و سلفسرویسها نسبت به قبل با کاهش 30 تا 40 درصدی روبهرو شده است. رئیس اتحادیه دارندگان رستوران و سلف سرویس تصریح کرد: با این حال امیدواریم این شرایط تغییر کرده و با اقدامات مقتضی آن را در کشور ریشهکن کرد چون در غیر این صورت بازار دچار رکود بیشتری میشود و فروش تمامی واحدهای تولیدی و صنوف از جمله صنف ما کمتر از این هم خواهد شد. ویروس کرونا باعث تعطیلی رستورانداران نشده است، اما تعداد مشتریان کاهش پیدا کرده است.
تخفیفات مالیاتی و بیمهای برای صنوف
لطفعلی بخشی، استاد دانشگاه در خصوص رکود اقتصادی با شیوع بیماری کرونا در کشور گفت: معتقدم در این شرایط بحرانی که بیماری کرونا در سطح جامعه گسترش پیدا کرده دولت باید به واحدهای صنفی تسهیلات قرضالحسنه اعطا کند تا جنسهایی که سفارش دادهاند و به فروش نمیروند را تأمین مالی کرده و بتوانند پول مواد اولیه خود را تأمین کنند. وی افزود: از طرف دیگر دولت میتواند یک سری از مالیاتهای دریافتی از مشاغل و صنوف را مورد بخشودگی قرار داده و یک سری دیگر را در حد 6 ماه به تعویق بیندازد. دولت همچنین میتواند کمکهای بلاعوضی را به واحدهای تولیدی اعطا کند یا در حد معقول وام کمبهرهای را به آنها بدهد البته این کار باید با مشورت دولت با اتحادیهها و اصناف و اتاقها انجام شود به عنوان مثال و به صورت شفاف به هر واحد صنفی 5 میلیون تومان وام اعطا شود. بخشی در ادامه یادآور شد: طبیعتاً با چنین اموری بخشی از رکود حاکم بر بازار شب عید که ناشی از بیماری کرونا است از بین رفته و این واحدهای تولیدی میتوانند حقوق کارگران و هزینههای جاری خود را تأمین کنند؛ بنابراین دولت باید در این زمینه تمهیدات گستردهای بیندیشد چون این امر صرفاً مربوط به اصناف و شب عید نیست و حتی مشاغلی از جمله تاکسیهای اینترنتی، تاکسیداران و ... را دچار مشکل میسازد.
صنوف، شیوه فروش خود را عوض کنند
حسن خوشپور، کارشناس اقتصادی در خصوص کاهش فروش صنوف با شیوع بیماری کرونا در کشور گفت: با همهگیری ویروس کرونا در کشور و عدم استقبال مردم از خرید برخی کالاها به این نکته پی میبریم که واحدهای صنفی باید شیوه فروش خود را تغییر میدادند ولی متاسفانه تا به حال این کار را انجام ندادهاند؛ بنابراین لازم است هر چه سریعتر واحدهای صنفی روال فروش خود را تغییر داده و با کمک استارتاپها به سمت بازاریابی و فروش، معرفی و توزیع کالاها و محصولات خود به صورت اینترنتی بروند.این کارشناس اقتصادی اظهار نمود: به عبارت دیگر میتوان گفت در حال حاضر بازارها محلی هستند که باید به سمت بازارهای منطقهای برویم و سپس بازارهای مجازی برای فروش محصولات تولیدکنندگان در سراسر کشور شکل بگیرد.خوشپور در خصوص حمایت دولت از صنوف در شرایط رکود نیز گفت: معتقدم دولت نباید ورود کرده و خود اصناف و سندیکاها تدابیر مقتضی را اعمال کنند چون دولت درگیر تأمین کالاهای اساسی و ضروری مردم است البته شهرداری و اتاق بازرگانی میتوانند با برگزاری نمایشگاهها و راهاندازی مکانهایی برای عرضه محصولات به صنوف کمک کنند ولی خود این کار شاید بیماری کرونا را گسترش دهد و حتی ناقض شیوه بازاریابی الکترونیکی است.
خرید انبوه كالاهای اساسی
در حالی كه اصنافی همچون پوشاك، قنادان، اغذیهفروشان، رستورانها، آرایشگاهها، استخرها، آژانسهای مسافرتی و ... روزهای كسادی را تجربه میكنند، جو به وجود آمده ناشی از انتشار ویروس كرونا و شایعه قرنطینه باعث شده مردم برای چند هفته خود اقدام به خرید كنند به طوری كه كالاهای اساسی در صدر خرید مردم قرار دارد.امیر خسرو فخریان، دبیر انجمن فروشگاههای زنجیرهای در این زمینه به ایلنا گفت: برای دومین بار در سال جاری شاهد هجوم مردم برای خرید و تأمین مایحتاج روزانه خود هستیم به طوری كه در دو سه روز اخیر اوج فشارها روی اقلام كنسروی، شوینده، بهداشتی، روغن و شكر بوده است.حتی دیده شده مردم اقدام به خرید كالاهایی میكنند كه تاریخ مصرف آنها كم است، اما باز هم به طور انبوه خریداری میكنند متاسفانه ترس باعث شده كه نتوانند خرید خود را مدیریت كنند.وی در خصوص وضعیت انبارها گفت: با توجه به نزدیك بودن تعطیلات نوروز ما خود را برای چنین وضعیتی آماده كرده بودیم، اما حالا این اتفاق چند هفته زودتر رخ داده برای همین جای نگرانی نیست و بلافاصله هر كالایی كه به اتمام برسد شارژ خواهد شد و مردم نباید از این بابت نگرانی داشته باشند. توصیه ما هم برای این است كه مردم نقدینگی خود را حبس نكنند وگرنه به لحاظ موجودی جنس اعم از كالاهای اساسی و مواد شوینده و بهداشتی در بهترین وضعیت قرار داریم و تا حالا هیچ گزارشی از فروشگاههای زنجیرهای سراسر كشور به ما نرسیده مبنی بر اینكه در یك كالا كمبود وجود دارد.
اصنافی كه نیمهتعطیل شد
تاكسیهای اینترنتی و آژانسهای كرایه خودرو: در روزهای اخیر با شدت گرفتن ترس مردم از شیوع ویروس كرونا از طریق تماس مستقیم، بسیاری از رانندگان تاكسیهای اینترنتی و آژانسها دست از كار كشیدهاند چراكه میترسند مسافرانی سوار كنند كه ناقل این ویروس باشند.اغذیهفروشها: تقریبا تمامی رستههای مختلف اغذیهفروشی در روزهای اخیر تعطیل شدهاند. رستورانها، كافیشاپها، ساندویچیها، قهوهخانهها، آبمیوهفروشیها، قنادیها، آجیلفروشیها و... كاروبار خود را فعلا تعطیل كردهاند. البته تعطیلی اغذیهفروشیها در برخی شهرها با حكم نهادهای نظارتی و با هدف جلوگیری از شیوع بیماری كرونا انجام شده است.آرایشگاهها، استخرها و اماكن ورزشی: در شهرهایی كه ویروس كرونا شایع شده، با دستور نهادهای نظارتی، اماكن ورزشی و استخرها به طور موقت تعطیل شدهاند. در سایر شهرها هم با اینكه فعالیت این اماكن با منع قانونی مواجه نیست، اما مردم دیگر استقبالی از آنها نمیكنند. آرایشگاهها هم با كاهش مراجعه مردم مواجه شدهاند و به قول معروف، آرایشگران این روزها سر همدیگر را كوتاه میكنند.فروشندگان پوشاك: اصناف مرتبط با پوشاك و كفش هر سال منتظر بازار شب عید هستند، اما امسال اوضاع شب عید آنها ناجور است. مردم هنوز هم خرید لباس عید را شروع نكردهاند و بوتیكها و لباسفروشها كه از ماهها قبل سفارش خرید داده بودند با انباشت كالایشان دست و پنجه نرم میكنند.شهربازیها، اماكن بازی و گیمنتها: مجموعههایی كه خدمات بازی را ارائه میدهند هم از كرونا ضربه شدیدی دیدهاند.در سالهای اخیر اماكن بازی در فضاهای كوچك به شدت رایج شد كه این روزها با كاهش مشتری مواجه شدهاند.سینما و تئاتر: صنعت نمایش هم یكی از قربانیان بزرگ كرونا محسوب میشود. البته آسیبپذیری تئاتریها قطعا بیشتر از فعالان سینمایی است، چراكه وضع مالی سینماگران مناسبتر است و اگر فیلمشان در شرایط فعلی فروش نكند، در آینده امكان عرضه آن در شبكه نمایش خانگی یا فروش به تلویزیون را هم دارند، اما فعالان تئاتر هیچ راه جایگزینی ندارند و تعطیلی سالنها موجب ضربه شدیدی به تئاتریها میشود.
صنایع ساختمانی: تقریبا تمام صنایع مرتبط با مسكن و ساختمان همچون بنایی، گچكاری، كابینت، مبلمان، دكوراسیون، كمد، در و پنجرهسازی، آهنگری و... این روزها دچار كساد شدهاند، زیرا مردم از ترس سرایت كرونا، تقاضاهای خود از این واحدها را یا پس گرفته یا به عقب انداختهاند.
صنایعی كه از كرونا رونق گرفتند
تولیدكنندگان لوازم بهداشتی: صنایع تولید لوازم بهداشتی و دارویی این روزها 24 ساعته مشغول كار هستند تا تقاضای مردم برای مواد ضدعفونی را تامین كنند. برخی واحدهای تولیدی در این صنعت، فورا اقدام به استخدام نیروی كار جدید كردهاند تا تولید خود را افزایش دهند.عطاریها: در كنار صنایع دارویی، عطاریها هم رونق زیادی گرفتهاند و این روزها با موج تقاضا برای خرید گیاهان دارویی، دمنوشها و علفهای صحرایی با هدف پیشگیری از بیماریهای مرتبط با كرونا همچون سرماخوردگی مواجه شدهاند.كسبوكارهای اینترنتی: با كاهش خروج مردم از منازل، كسبوكارهای اینترنتی دوباره رونق گرفتهاست. این كسبوكارها كه پس از الزامی شدن رمز دوم پویا با كاهش خرید مردم مواجه شده بودند این روزها دوباره با افزایش تقاضا روبهرو شدهاند.