گروه جامعه: در شرایطی که گفته میشود نمونهگیری اصلی و اختصاصی کووید ١٩ تنها در بیمارستانها انجام میشود، حالا خبرها حکایت از انجام تستهای خانگی کرونا و بررسی آن در آزمایشگاههای خصوصی دارد. انتشار یک ویدیو از انجام تست خصوصی برای شرکتکنندگان در یک مهمانی بر این موضوع صحه گذاشته است. در این ویدیو برگزارکنندگان یک مهمانی در ایران میگویند یک نفر از تمام افرادی که قرار بود در مهمانی شرکت کنند، آزمایش گرفته و مدعی شده که دستگاهش آلمانی و مطمئن است و مهمانی پس از منفیشدن تست برپا شده است. به گفته برگزارکنندگان این مهمانی برای هر تست از آنها ٨٥٠هزار تومان پول گرفته شده است. از آن طرف هم آزمایشگیرنده در همین ویدیو میگوید که جواب آزمایش یک روز طول میکشد و در روز ٥ تا ١٠ مورد را به صورت خصوصی در خانهها انجام میدهد.
تستهای خانگی بیارزش است
«تخلف است.» این موضع صریح سخنگوی وزارت بهداشت درباره تستهای خصوصی کروناست که در خانهها انجام میشود. کیانوش جهانپور دیروز در پاسخ به سوال خبرنگاران گفت که اصل دور هم جمع شدن و اتفاقاتی که در آن مهمانیها میافتد، خلاف است و در نهایت آزمایشی هم که گرفته میشود، خلاف است. انجام این آزمایش هیچ کمکی نمیکند و ارزشی هم ندارد: «حتی اگر این آزمایش درست هم باشد، به دلیل برقراری زنجیرهای از خلاف در مهمانی اقدام درستی نیست. از طرف دیگر جواب آزمایش به این سرعت مشخص نمیشود و حتی اگر جواب منفی بود، اعتمادبهنفس کاذب به فرد میدهد.»به گفته سخنگوی وزارت بهداشت اگر روزی قرار باشد تستی برای برگزاری تجمعات انجام شود، تست الایزا یا سلولوژیک باید گرفته شود که نشان میدهد افراد یک سابقه ایمنی نسبی را بهصورت اختصاصی نسبت به کرونا دارند و سایر موارد صرفا کاسبکاری و حتی شیادی است و هیچ کاربردی ندارد.او در پاسخ به «شهروند» درباره دسترسی داشتن این افراد به تست کرونا هم توضیحهایی داد: «در هفتههای نخست در دنیا کمبود تست کرونا وجود داشت، اما حالا میبینیم که کیتهای متعددی تولید شده است. دستیابی به این تستها برای آزمایشگاههای خصوصی سخت نیست. اما اتفاقی که افتاده، ارزشمند نیست.»به گفته او انجام تست از این نظر اهمیت دارد که افراد آلوده بدون نشانه شناسایی و در خانه قرنطنیه شوند: «در ٣٢ تا ٤٢درصد موارد اعلام منفیبودن تست سیپیآر کاذب است، به همین دلیل هم برخی مراکز توانستند با تکنیکهای نانو به تستهای سریع و سلولوژیک دست پیدا کنند که در کمتر از ١٠ دقیقه تشخیص میدهد. این تست بلافاصله بعد از تأیید به تولید انبوه میرسد و برای تمام افراد، صنوف و تجمعات کاربردی خواهد بود.»
در شرایطی که گفته شده بعضی افراد تستهای خصوصی را تا ٨٥٠هزار تومان انجام دادهاند و قبلا عضو هیأتمدیره انجمن دکتری علوم آزمایشگاهی گفته بود که هزینه تهیه هر کیت ٣٠٠هزار تومان است که با در نظر گرفتن هزینه پرسنل و سایر مخارج به ٧٠٠هزار تومان میرسد، اما محمدجواد غروی، دبیر انجمن متخصصان علوم آزمایشگاهی قیمت تمامشده انجام این تست را ٤٨٠هزار تومان اعلام میکند.او در گفتوگو با «شهروند» میگوید که در تهران تنها دو تا سه آزمایشگاه مجوز تشخیص کرونا را دارند؛ آن هم با نمونههایی که از بیمارستانها برایشان فرستاده میشود: «آزمایشگاهها برای نمونهگیری داوطلب شدهاند اما وزارت بهداشت قبول نکرده است. در حال حاضر حتی برای همان دو آزمایشگاه هم تنها با ارسال نمونه مجوز تشخیص کرونا داده شده است، حالا چه رسد به این که اساسا تست در خانه انجام و در آزمایشگاه تشخیص داده شود.»اشاره او به ماجرای تستهای خانگی کروناست. به گفته غروی نمونهگیری درست برای کرونا باید از طریق بینی یا حلق انجام شود و حتما در شرایط ایزوله صورت گیرد که گاهی در خود آزمایشگاه هم نمیتوان چنین شرایطی را فراهم کرد، چه رسد به خانه. او درباره این که این تست را افراد برای اطمینان از ابتلایشان حتی بدون داشتن علامت بیماری انجام میدهند هم توضیح داد: «دو نوع آزمایش برای تشخیص کرونا وجود دارد؛ یکی مولکولی است که پیش از ورود ویروس میتواند انجام شود و ایمنی بدن را میسنجد و دومی سرمی است که برای اندازهگیری پادتنها انجام میشود و بعد از ورود ویروس و حتی پس از بهبودی گرفته میشود. مجموع این آزمایشها میتواند وضع اپیدمیولوژیک بیماری را نشان دهد.»او میگوید که این آزمایشها تنها شانس شناسایی را بالا میبرد: «به اعتقاد ما انجام آزمایش در آزمایشگاههای خصوصی میتواند به سیستم درمان کمک کند و اساسا دولت باید خودش از آزمایشگاههای خصوصی بخواهد تا در این زمینه همکاری کنند. ما هم آزمایشگاهی داریم اما برای گرفتن مجوز انجام این تست با موانع زیادی مواجه شدیم. در حالی که در آمریکا، هنگکنگ، کرهجنوبی و آلمان این آزمایشگاههای خصوصی بودند که شانس شناسایی را بالا بردند.»
دبیر انجمن متخصصان علوم آزمایشگاهی میگوید که ماجرای فعالیت آزمایشگاههای خصوصی را آزمایشگاه مرجع سلامت باید تأیید کند: «ما با دانشگاههای علوم پزشکی در این زمینه صحبت کردیم. آنها هم قبول کردند و نامههایی به وزارت بهداشت فرستادند. امیدواریم در هفتههای آینده این اتفاق بیفتد. تعرفهای هم برای آن در نظر گرفته شده که همان ٤٨٠هزار تومان است.»به گفته او در بسیاری از موارد فرد نشانه بیماری ندارد، اما جواب آزمایشش مثبت میشود، یعنی دارنده این بیماری است: «غربالگریهای ساده مثل سنجش تب در همه جا انجام شود. بعد از آن تست سیآرپی و سیبیسی است که ١٠ تا ٢٠درصد در تشخیص موثر است، بعد از آن نمونهگیری از حلق و در مرحله پیشرفتهتر نمونهگیری از بینی است که ٦٠ تا ٧٠درصد تشخیص درستی میدهد و در نهایت اسکن ریه که تا ٩٠درصد به تشخیص کمک میکند.»به گفته او میزان مراجعه به مراکز خصوصی برای انجام تست کرونا بالا رفته، دلیل آن هم ابتلای یکی از اطرافیان یا یکی از اعضای خانواده به ویروس است و این نگرانی را ایجاد کرده که فرد خودش هم مبتلا شده باشد، به همین دلیل این افراد برای انجام آزمایش به مراکز خصوصی مراجعه میکنند: «در بیمارستانها برای خانواده مبتلا آزمایشی انجام نمیشود. از سوی دیگر هم افراد میخواهند تکلیفشان روشن شود، به همین دلیل مراجعه به مراکز خصوصی بالا رفته است.»