کرایه‌های اسنپ و تپسی نجومی شد

گروه جامعه: دو ماه خانه نشینی قرنطینه، از ما اصحاب کهف ساخت؛ چرا که با بیرون آمدن از خانه‌هایمان با افزایش چند برابری قیمت همه اقلام و خدمات رو به رو شدیم؛ تاکسی‌های اینترنتی هم از این قائده مستثنی نبودند، آن‌ها که قرار بود سهمیه بنزینشان را از وزارت کشور بگیرند و کرایه‌ها را افزایش ندهند به یکباره با چند برابر کردن قیمت‌ها باعث افزایش اعتراضات عمومی شدند. این در حالی است که به دلیل طرح فاصله گذاری اجتماعی خیلی ها ترجیح می دهند به جای استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی که ریسک ابتلا به کرونا در آن ها بالا است، از تاکسی های اینترنتی استفاده کنند اما با قیمت های نجومی اسنپ و تپسی عملا استفاده از آن ها برای قشر متوسط جامعه امکان پذیر نیست!

 تفاوت افزایش قیمت ها در اسنپ و تپسی
همه تاکسی های اینترنتی با افزایش قیمت رو به رو بوده اند اما سبک و سیاق افزایش قیمت ها متفاوت است، اسنپ در زمان های معمولی افزایش قیمت آن چنانی ندارد اما در زمان پیک ترافیک به یکباره حتی تا ۳ برابر هم نرخ کرایه ها را افزایش می دهد، یعنی ممکن است در ساعت های عادی شما مسافتی را با ۲۰هزار تومان طی کنید اما در زمان پیک ترافیک مجبور باشید برای همان مسافت بیش از ۵۰ هزار تومان هزینه کنید!تپسی اما روال دیگری را در پیش گرفته و نرخ کرایه را در تمام ساعت ها افزایش داده، این در حالی است که در زمان پیک ترافیک با تغییر آن چنانی قیمت همراه نیست، برای مثال شما مسافتی که تا پیش از عید با ۲۰ هزار تومان طی می کردید را در حال حاضر باید با پرداخت ۳۶ هزار تومان طی کنید و در ساعت های پیک ترافیک نهایتا این قیمت تا ۴۰ هزار تومان افزایش می یابد.در نهایت نتیجه این روال این شده است که در ساعت های عادی قیمت اسنپ کمتر از نرخ تپسی است اما در ساعت های پیک ترافیک قیمت تپسی کمتر از نرخ اسنپ محاسبه می شود!

مردم چه می گویند؟
فرهاد یکی از کسانی است که از تاکسی های اینترنتی برای تردد در سطح شهر استفاده می کند. او در گفت و گو با آفتاب یزد در خصوص افزایش قیمت ها گفت:« من قبلا با مترو در سطح شهر تردد می کردم اما با شیوع کرونا از آن جایی که مادرم بیماری دیابت دارد و خیلی نگران او هستم، برای اینکه ناقل بیماری نباشم ترجیح دادم که به جای استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی با اسنپ و تپسی تردد کنم، اما با قیمت هایی رو به رو شدم که من را شوکه کرد، من برای یک مسافت ۲۰ دقیقه ای که قبل از عید ۱۸ هزار تومان پول پرداخت می کردم الان باید بالای ۳۰ هزار تومان بپردازم و حتی در ساعت های پیک ترافیک مبلغ به بالای ۴۰ هزار تومان هم می رسد! با این روال من عملا امکان استفاده از تاکسی های اینترنتی را ندارم مگر چقدر درآمد دارم که این همه صرف تاکسی کنم؟»پروانه یکی دیگر از مشتریان تاکسی های اینترنتی است. او نیز معترض به افزایش قیمت های تاکسی های اینترنتی است و در این خصوص به آفتاب یزد می گوید:« چرا این تاکسی ها نباید نرخ ثابت داشته باشند؟ هر کس هر چقدر می خواهد پول می گیرد و دقیقه ای نرخ ها تغییر می کند، مثلا الان یک مسافت ۴۰ هزار تومان است یک ربع بعد می شود ۴۵ هزار تومان یک ربع بعدش هم ۳۵ هزار تومان است! یک مسافت را اسنپ یک قیمت می‌زند و تپسی یک قیمت دیگر می زند! این باعث شده ما به جای اینکه به کیفیت خودرو و برخورد رانندگان توجه کنیم، به این توجه می‌کنیم که کدام نرخ کمتری می گیرد! این چه وضعی است؟ چرا باید قیمت ها تا این حد افزایش پیدا کند؟ برخی از مسافت ها را من وقتی با آژانس می روم برایم کم هزینه تر در می آید تا با تاکسی های اینترنتی!»

رانندگان چه می گویند؟
یکی از رانندگان در خصوص این افزایش قیمت ها به آفتاب یزد گفت: «قیمت ها خیلی افزایش پیدا کرده است اما ما همچنان مشکلات زیادی داریم، برای مثال بنزینی که اختصاص می دهند اصلا کافی نیست، به هر ۲۰۰ کیلیومتر ۱۰ لیتر بنزین می دهند و به هر هزار کیلومتر ۷۰ لیتر ولی این اصلا به صرفه ما نیست و ما مجبوریم که بنزین آزاد بزنیم! از طرف دیگر من قبل از عید با ۲۰ هزار تومان تنظیم باد لاستیک می کردم اما الان باید همان را ۳۷ هزار تومان پول بدهم! همه چیز گران شده است و واقعا همین قیمت ها هم برای ما صرف ندارد چه برسد به اینکه قیمت‌ها کمتر هم بشود! من مسافری داشتم از یوسف آباد به نیاوران که مبلغ کرایه ۶۰ هزار تومان بود، به جرات می گویم اگر آن مسافر با آژانس می رفت شاید ۴۰ هزار تومان هزینه اش بیشتر نمی‌شد! همه رنج قیمت الان داریم اما واقعا هنوز هم شرایط برای ما به‌صرفه نیست. به ما حتی طرح ترافیک هم نداده اند و ما مجبوریم برای ورود به طرح پول بپردازیم.»

اسنپ چه می گوید؟
فرید شهابی، مدیر تجاری اسنپ در این خصوص به آفتاب یزد گفت: « کلیه‌ تاکسی‌های اینترنتی تحت نظر دستورالعمل نظارتی شهرداری فعالیت می‌کنند. طبق همین دستورالعمل سیستم قیمت‌گذاری تاکسی‌های اینترنتی پویا و قیمت‌ها متغیر است. قیمت در هر سفر بر اساس ۴ فاکتور «قیمت پایه»، «مسافت سفر»، «مدت زمان سفر» و «نسبت عرضه و تقاضا» تعیین می‌شود. از آنجایی که نسبت عرضه و تقاضا یکی از اهرم‌های تعیین قیمت است زمانی که میزان تقاضا از عرضه پیشی بگیرد قیمت‌ها افزایش پیدا می‌کند و افزایش قیمت فعلی به همین دلیل اتفاق افتاده است.»او در ادامه تاکید کرد:«بنابراین قیمت در اسنپ یک فاکتور ثابت نیست و تغییرات افزایشی و یا کاهشی با توجه به فاکتورهای موثر بر قیمت‌گذاری انجام می‌شود. به طور مثال ابتدای امسال به دلیل کاهش تقاضا شاهد کاهش چشمگیر قیمت‌ها بودیم، در حالی که در همان زمان سیستم حمل‌ونقل عمومی افزایش قیمت سالانه داشت. هدف اصلی ما در قیمت‌گذاری این است که تمامی درخواست‌ها را به سفر تبدیل کنیم. در حال حاضر، برای تبدیل درخواست‌ها به سفر، نسبت به سال قبل به طور میانگین حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد افزایش قیمت داشتیم. به طور کلی این افزایش قیمت همچنان کمتر از میزان افزایش قیمت مصوب سرویس‌های حمل‌ونقل عمومی است.»شهابی تاکید کرد: «در مورد افزایش قیمت‌های پیش‌بینی‌نشده و دور از انتظار در نظر داشته باشید که تمامی سامانه‌های هوشمند حمل‌ونقل در دنیا، بر اثر اتفاقات بیرونی نظیر تعطیلات یا شرایط جوی یا ایام خاص دچار تغییرات قیمت می‌شوند که این قیمت‌ها ممکن است از حالت نرمال و هر روزه آنها پایین‌تر و یا بالاتر باشد، مثلا بعد از محدودیت‌های ناشی از شیوع کرونا قیمت‌های اسنپ کاهش چشمگیری داشت و الان هم به دلیل عدم توازن عرضه و تقاضا افزایش داشته است. اما به طور مشخص این کاهش و افزایش خارج از عرف  موقتی است.»او در خصوص سهمیه بنزین تاکسی های اینترنتی هم گفت:« از زمانی که طرح افزایش قیمت بنزین آغاز شد، پرداخت مابه‌التفاوت بنزین آزاد و سهمیه‌ای در چند مرحله انجام شده است و مراحل این کار همچنان در حال انجام است.»

 اعتراض شورای شهری ها
مسئولین مدیریت شهری بارها به افزایش قیمت های تاکسی های اینترنتی اعتراض کرده اند اما مسلما اعتراض تنها کافی نیست، روز گذشته «محمدعلیخانی» رئیس کمیسیون عمران و حمل و نقل شورای شهر تهران در خصوص ادعای برخی رانندگان تاکسی‌های اینترنتی مبنی بر اخذ حق کمیسیون ۱۵ درصدی از رانندگان اسنپ به رغم اعلام رایگان بودن حضور آنها در محدوده طرح ترافیک از زمان اجرای طرح گفت: «ورود تاکسی‌های اینترنتی در دوران کرونا در محدوده بر اساس بسته‌ای که تنظیم شده، رایگان است، به شرط آنکه در سامانه ترافیک ثبت‌نام کنند. افراد تنها با ثبت‌نام برای فعالیت در تاکسی‌های اینترنتی قادر به استفاده از سهمیه رایگان در طرح ترافیک نیستند، بلکه رانندگان باید از سوی شرکت‌های مربوطه معرفی و در سامانه طرح ترافیک ثبت شوند.»علیخانی در خصوص اینکه به گفته برخی رانندگان اسنپ یکی از علت‌های افزایش ۱۵ تا ۲۰ درصدی کرایه اسنپ ورود به محدوده طرح ترافیک است، گفت: «وقتی حضور در محدوده طرح ترافیک رایگان اعلام شده است، کسی حق ندارد به این بهانه هزینه اضافی دریافت کند و این اقدام غیرقانونی است.»پیش از این هم حجت نظری، دیگر نماینده شورای شهر به افزایش قیمت‌های تاکسی‌های اینترنتی اعتراض کرده و گفته بود: «ما همچنان نمی‌دانیم که نرخ‌گذاری برای مسیرهای مختلف در تاکسی‌های اینترنتی بر چه اساسی صورت می‌گیرد و این نرخ‌گذاری در زمان پیک ترافیکی با چه درصدی تغییر می‌کند یا اینکه اساسا نرخ کرایه‌ در شرایط مختلف و در ساعات مختلف بر چه اساسی تعیین می‌شوند. مساله نرخ‌گذاری تاکسی‌های اینترنتی همچنان با ابهام روبه‌روست و شهرداری هم نظارت کافی را بر این حوزه ندارد و البته امکان اینکه نظارت کامل هم بر این حوزه داشته باشد، را هم ندارد. من از همه تصمیم‌گیرندگان این حوزه مشخصا از مجلس شورای اسلامی، وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات و در کنار آن سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های وزارت کشور می‌خواهم که به این موضوع ورود کرده و این مساله را تعیین‌تکلیف کنند. اینگونه نمی‌شود که ما از مدیریت شهری انتظار داشته باشیم که ترافیک را کنترل کند، اما مدیریت شهری نتواند درباره نرخ‌گذاری تاکسی‌های اینترنتی نظارت و ورودی داشته باشد.»سوال اینجاست که آیا نمی توان در این شرایط تسهیلاتی به رانندگان ارائه داد و قیمت های تاکسی های اینترنتی را طوری مصوب کرد که هم رانندگان و هم مسافران از این موضوع راضی باشند؟