تعجب از تعجب رئیس جمهور

گروه سیاسی: روزنامه ابتکار نوشت: حسن روحانی در سال‌ها مسئولیت ‏بسیار حرف زده است. از انتخابات ریاست جمهوری یازدهم تا به امروز نیز حرف‌هایش مخاطبان بیشتری دارند؛ هر چه نباشد او ‏در این مدت رئیس‌جمهوری یک کشور بوده است. در هفته‌های اخیر، اما با مسئولیت در حوزه‌های متعددی که به طور روتین ‏جلساتی هفتگی دارند در کنار برنامه‌های خاصی مثل دیدار‌ها و مناسبت‌ها، این حرف زدن بیشتر هم شده است. آفت زیاد حرف ‏زدن، از دست رفتن نخ تسبیح کلام است. گویندگان پرگو، اغلب فراموش می‌کنند چه چیز‌هایی را با چه ادبیات و منطقی گفته‌اند و ‏چه بسا در روند جریان سیال ذهن و آموخته‌های جدید درباره یک موضوع، گفته‌های پیشین خود را نقض کنند یا حرف‌هایی بزنند ‏که در تضاد و تعارض با گفته‌ها و حتی اعمال پیشینشان قرار گیرد. البته شاید درمورد سمت پرمشغله‌ای مثل ریاست جمهوری، بار ‏بخشی از این آگاهی‌رسانی‌ها درباره حرف‌ها را باید مشاوران متعدد، هیئت وزرا و مدیران رسانه‌ای به دوش بکشند و شخص ‏رئیس‌جمهوری را از نظر موضوعات روز، جزئیات اخبار، آگاهی نسبت به جامعه، شناخت شرایط روز، بازخورد سخنان، ‏تصمیمات و اعمال پیشین، لحن گفتار و زبان بدن در شرایط گوناگون و درنهایت آنچه باید یا نباید گفت و چگونگی آن راهنمایی ‏کنند؛ اتفاقی که به نظر می‌آید به شیوه مطلوبی در دولت یازدهم و دوازدهم نمی‌افتد و انتقاد‌های فراوان از عملکرد تیم رسانه‌ای و ‏مشاوران ریاست جمهوری نیز تصدیق آن است. ‏شاید رئیس‌جمهوری – و البته چنان که از سخنان بسیاری از مقامات و مسئولان بر می‌آید، برخی از این جماعت هم – ندانند یا خود ‏را به ندانستن بزنند، اما خطر سلب اعتماد نسبت به مسئولان از سوی مردم بار‌ها در رسانه‌ها گوشزد شده است. شکل‌گیری بی ‏اعتمادی به سخنان مسئولان هم دلایل ریشه‌ای و زیرساختی دارد و هم مصداق‌های عملی باعث اثبات آن و ثبت در حافظه جمعی ‏مردم و درنهایت تاثیر بر باورشان می‌شود. به عنوان مثال، رئیس‌جمهوری، یک روز پیش از این تعجب اخیر، در جلسه‌ای یادی از ‏قانون دسترسی آزاد به اطلاعات و توسعه دولت الکترونیک بر شفافیت کرد. البته در این یادآوری، به روش دولتمردان، محوریت با ‏کار انجام شده – اجرایی شدن قانون – بود و تنها اشاره کوچکی به لزوم توسعه آن شد. با این حال واقعیت این است که بخش ‏بزرگ‫تر ماجرا، آن بخش اجرا نشده است! عدم حضور بسیاری از دستگاه‌ها در سامانه دسترسی آزاد به اطلاعات و نپیوستن به ‏دولت الکترونیک در کنار عدم شکل‌گیری چرخه کامل اطلاعاتی میان دستگاهی همراه با عدم پاسخگویی مناسب، باعث شده است ‏که اگر چه اجرای این روند‌ها اندکی در شفافیت موثر باشد، اما همچنان بخش بزرگی از عملکرد‌ها را در تاریکی قرار دهد. اتفاقا ‏تاخیر در زمینه تکمیل این فرآیندها، خود باعث می‌شود که گمانه‌هایی درباره عدم تمایل برخی نهاد به شفافیت اطلاعاتشان و امکان ‏دسترسی آزاد به آن و چرایی‌اش پیش بیاید! به طور کلی نبود شفافیت و دسترسی آزاد به اطلاعات یکی از دلایلی است که هر ‏خبری را می‌تواند با احتمال راست بودن مورد توجه مردم قرار دهد. اما این تنها دلیل نیست.
به هر ترتیب، سخنانی مثل گفته‌های تعجب‌برانگیز حسن روحانی می‌تواند این نکته را بنمایاند که دولتمردان یا عمدا خود را درباره ‏آثار رفتار‌ها و اعمال و گفتار خود و آن چه در جامعه می‌گذرد به تغافل می‌زنند و در عرصه کلام و حرف، وارونه‎‌‎نمایی می‌کنند و ‏از پذیرشش طفره می‌روند که خود در تقویت این روند موثر است و یا واقعا نمی‌دانند و تعجب می‌کنند که ضمن تعجب‌برانگیز ‏بودن چنین ناآگاهی‌ای از سوی دولتمردان، باید به حال جامعه‌ای که تصمیم‌گیرانش آن را نمی‌شناسند و نمی‌دانند، افسوس خورد. ‏