گروه علم و فناوری: واکسنهای دو شرکت آلمانی و آمریکایی بیونتک-فایزر و شرکت آمریکایی مدرنا چه ویژگیها و چه تفاوتهایی دارند؟ این دو محصول نخستین واکسنهایی هستند که در ایالات متحده و اتحادیه اروپا مجوز گرفته و استفاده میشوند.
واکسنی که شرکت پژوهشی و داروسازی بیونتک آلمان با مشارکت شرکت آمریکایی فایزر تولید کرد نخستین بار ۱۴ دسامبر (۲۴ آذر) اندکی پس از دریافت مجوز به یک شهروند آمریکایی تزریق شد.
واکسینه کردن شهروندان با این واکسن نیز ۲۶ دسامبر در اتحادیه اروپا آغاز شد. سازمان غذا و داروی ایالات متحده آمریکا (افدیای) ۱۹ دسامبر مجوز اضطراری استفاده از واکسن شرکت مدرنا را هم صادر کرد.
آژانس دارویی اتحادیه اروپا، مستقر در آمستردام ششم ژانویه برای واکسن مدرنا مجوز صادر کرد. بر پایه بررسیهای عالیترین نهاد نظارتی بر دارو در آمریکا، اثربخشی واکسن بیونتک- فایزر در گروه سنی بالای ۶۵ ساله به طور آشکاری بیشتر است.این بررسیها نشان میدهند که واکسن بیونتک-فایزر در برابر ابتلا به بیماری کووید۱۹، ۹۵ درصد ایمنی ایجاد میکند. این میزان برای واکسن مدرنا ۸۶ درصد گزارش شده است.به عبارت دیگر از هر هزار نفری که با دو دوز واکسن مدرنا واکسینه میشوند ۱۳۶ نفر به بیماری کووید۱۹ مبتلا خواهند شد اما این تعداد در جمعیت مشابه که با دو دوز واکسن بیونتک-فایزر واکسینه شده باشند ۶۰ نفر بیشتر نیستند.
در عین حال در بین افراد ۱۸ تا ۶۵ ساله اثربخشی واکسن مدرنا اندکی بیشتر است و ۹۶ درصد ایمنی ایجاد میکند. در این گروه سنی میزان ایمنی ایجاد شده با واکسن بیونتک-فایزر ۹۵ درصد است.
در افرادی که با واکسن بیونتک-فایزر واکسینه شدهاند عوارض جانبی کمتر و خفیفتر بوده است.در مقابل افراد واکسینه شده با واکسن مدرنا به میزان بیشتری دچار عوارض جانبی مانند خستگی، سردرد، تب و درد ماهیچه و مفصل شدهاند.این گونه عوارض جانبی تقریبا در تمام واکسنها میتوانند با شدت و ضعف بروز کنند و به طور کلی نشانه فعال شدن سیستم دفاعی بدن و تاثیر واکسن تلقی میشوند.حداقل سن برای واکسینه شدن با واکسن بیونتک-فایزر ۱۶ سال و برای مدرنا ۱۸ سال است. تفاوت دیگر شرایط نگهداری واکسن است که در آن محصول شرکت مدرنا وضع بهتری دارد.محصول مشترک دو شرکت آلمانی و آمریکایی باید در دمای منهای ۷۰ درجه سانتیگراد نگهداری شود و پس از آن امکان نگهداری آن در یخچال پنج روز است.واکسن شرکت مدرنا که برای نگهداری بلند مدت آن به دمای منهای ۲۰ درجه نیاز است تا ۱۲ ساعت در دمای معمولی اتاق و ۳۰ روز در یخچال قابل نگهداری است.کمیسیون اتحادیه اروپا ظاهرا آگاهانه فقط به میزانی واکسن مدرنا سفارش داده که همکاران اروپایی این شرکت توان تولید آن را دارند.
یکی از اعضای این کمیسیون میگوید علت این کار این نگرانی بوده که در صورت پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری سوم نوامبر، او مانع ارسال واکسنهایی شود که با حمایت مالی دولت آمریکا در این کشور تولید میشوند.
اتحادیه اروپا سال گذشته ۱۶۰ میلیون دوز واکسن کرونای شرکت مدرنا را سفارش داد. این میزان در دو شرکت وابسته به مدرنا در اسپانیا و سوئیس تولید میشوند.
شرکت مدرنا و کمیسیون اتحادیه اروپا تا کنون درباره سهم آلمان از واکسنهای پیشخرید شده این شرکت سکوت کردهاند. اتحادیه اروپا هر واکسن مدرنا را به بهای ۱۸ دلار خریده که حدود ۳۰ درصد گرانتر از واکسن بیونتک- فایزر است. اما به دلیل هزینه بالای نگهداری واکسن شرکتهای آلمانی و آمریکایی احتمالا هزینه تمام شده واکسینه کردن افراد تفاوت زیادی با هم نخواهد داشت.