گروه اقتصادی: به اعتقاد کارشناسان و فعالان بازار ارز، در چند ماه اخیر فضای این بازار بیش از شاخصهای اقتصادی تحت تاثیر اخبار سیاسی و سیگنالهای بینالمللی است.با این حال برای گفتگو درباره فضای احتمالی حاکم بر بازار ارز در سال پیشرو راهی به جز بررسی و استفاده این شاخصها، که مانند اخبار لحظهای و غیرقابل پیشبینی نیستند، نداریم.به همین دلیل در گفتگوی خود با احمد مجتهد، رئیس سابق پژوهشکده پولی و بانکی چهار عامل را مورد بررسی قرار داد: اول پیشبینی رشد اقتصادی مثبت، دوم پیشبینی رشد ۴ برابری درآمدهای نفتی ایران در لایحه بودجه سال آینده، سوم احتمال کاهش نااطمینانیهای ناشی از کرونا و چهارم برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ایران.
مجتهد درباره تاثیر کاهش آسیبهای کرونا در سال آینده، با توجه به آغاز واکسیناسیون در ایران، میگوید: کرونا به اقتصاد همه کشورها لطمه زد و کشورهایی که کمتر با کرونا درگیر شدند، شرایط اقتصادی بهتری دارند. کاهش تعداد مبتلایان و احتمال مصونیت افراد یقینا میتواند تاثیر زیادی در وضعیت اقتصادی ما داشته باشداما بهبود وضعیت اقتصادی ناشی از کاهش آسیبهای کرونا یک روند طولانی مدت است و در عرض یک سال اتفاق نمیافتد.البته به باور این کارشناس حتی کاهش فراگیری بیماری و امید مردم به بهبود شرایط هم میتواند اندکی تاثیر مثبت داشته باشد، با این حال میافزاید: احتمالا کاهش آسیبهای کرونا نه در سال آینده بلکه در چندین سال آینده خودش را نشان دهد.
آنطور که مجتهد میگوید یکی از علتهای طولانی شدن روند بهبود آسیبهای کرونا بر اقتصاد این است که واکسنهای آمده برای شرایط اضطراری است و کسی از آثار بلندمدت آن خبر ندارد. همچنین کرونا سرعت تغییر بالایی دارد و ممکن است نیاز به واکسنهای جدیدی برای مقابله با آن باشد.او ادامه میدهد: حتی سازمان بهداشت جهانی هم منتظر است تا ببینید آیا جهشهای کرونا ادامه مییابد یا خیر؟ بنابراین هنوز هیچ راه کاملا مطمئنی برای ایجاد مصونیت کامل به نظر نمیرسد. پس عامل کاهش ریسک ناشی از کرونا را نمیتوان عاملی کاملا موثر در اقتصاد و نرخ ارز سال ۱۴۰۰ خواند.
تداوم فضای خبری در بازار ارز ۱۴۰۰
رئیس سابق پژوهشکده پولی و بانکی همچنین اظهار میکند که در سال آینده نیز مثل امسال، انتظارات مردم نقش اساسی در نرخ ارز دارد.او توضیح میدهد: گمان میکنم اکنون هر کسی مقداری ذخایر ارزی دارد و آن را به امید قیمتهای بالاتر نگه داشته است. اگراین افراد احساس کنند که شرایط بهتر شده و قرار است از ذخایر ارزی کشور استفاده کنیم یا سرمایه جدید قرار است به کشور وارد شود یا حتی قرار است منابع ارزی جدیدی داشته باشیم، طبیعتا ارزشان را برای فروش به بازار میآورند.او در این راستا قطعنامه ۵۹۸ را مثال میزند که وقتی ایران آن را قبول کرد یک شبه قیمت ارز در ایران ریزش شدیدی تجربه کرد. آن زمان هر دلار ۱۴۵ تومان بود و تنها با با خبر پذیرش این قطعنامه بدون آنکه هیچ اتفاقی در عمل بیفتد، نرخ به نزدیک ۵۰ تومان رسید.مجتهد در نهایت تاکید میکند: در سال آینده حتی یک مصاحبه و خبر مثبت درباره کاهش تحریمها یا برداشتن محدودیتهای بانکی عاملی است که حتما میتواند نرخ ارز را به میزان چشمگیری کاهش دهد.