گروه فناوری: «اینترنت ماهوارهای»، پس از طرح مسائلی در مورد طبقهبندی ویپیان به یکی از مباحث روز در حوزه فناوری اطلاعات تبدیل شده است. به اعتقاد یک کارشناس، اعمال فیلترینگ و ارسال پارایزیت روی نسل جدید اینترنت ماهوارهای، بسیار مشکل است. سخنان ابوالحسن فیروزآبادی، دبیر شورای عالی فضای مجازی در مورد پروژه مدیریت ویپیان و اینترنت، بار دیگر توجه افکار عمومی را به اینترنت ماهوارهای جلب کرده است.برخی از افراد، اینگونه طرحها را آب در هاون کوبیدن میدانند؛ آنها معتقدند با گسترش اینترنت ماهوارهای در جهان، دیگر نمیتوان دسترسی افراد به سایتهای مختلف را با فیلترینگ مسدود کرد.در مقابل، گروهی دیگر امیدی ندارند که اینترنت ماهوارهای در آینده نزدیک به ایران وارد شود؛ به اعتقاد آنها حتی اگر این اتفاق رخ دهد امکان ارسال پارازیت و مسدودسازی آن وجود دارد. از سوی دیگر، هزینه این فناوری چندان بالاست که افراد عادی نمیتوانند، از آن استفاده کنند.
نگرانی نهادهای سیاستگذار
در این میان، مجلس تصویب کرده است که شرکت مخابرات باید برای رقابت و مقابله با تهدیدات اینترنت ماهوارهای، زیرساخت اینترنت ثابت پرسرعت را توسعه دهد.فیروزآبادی، دبیر شورای عالی فضای مجازی نیز گفته است، برای آنکه ورود این فناوری، حکمرانی فضای مجازی را خدشه دار نکند، کارگروهی در این مرکز تشکیل شده است.البته او چندی پیش اذعان کرده بود که سیاستهای فیلترینگ قدرت خاصی به کشور نداده است و گسترش اینترنت ماهوارهای، این ابزار را در آینده بیاثر میکند.
مسدودسازی اینترنت ماهوارهای مشکل است
البته به گفته نیما امیرشکاری، کارشناس فناوری اطلاعات، نسل جدید اینترنت ماهوارهای به گونهای طراحی شده که با ابزارهای موجود ارسال پاریزیت، مسدودسازی آن بسیار مشکل است و حتی شاید نشدنی باشد.او به تجارتنیوز میگوید: ماهوارهها به گونهای در مدار قرار میگیرند، که نسبت به موقعیت خاصی در زمین همیشه ثابت هستند. در واقع آنها با چرخش زمین حرکت میکنند. به همین دلیل جهش دیش به سمت ثابتی قرار دارد و اطلاعات را در شبانهروز از یکی از آنها دریافت میکند.این کارشناس فناوری اطلاعات میافزاید: در اینجا، اصطلاحی به نام «لاین آف سایت» وجود دارد که به معنای ارتباط میان دو نقطه است. زمانی که اتصال بین دیش و ماهواره برقرار شد، آنها نقطه دیدی نسبت به هم پیدا میکنند و امواج میان آنها منتقل میشود.به گفته او، در این مسیر، نباید مانعی بین دو نقطه دید وجود داشته باشد، چرا که ارسال پارازیت در واقع «لاین آف سایت» را مخدوش میکند و مانع رسیدن امواج به مقصد میشود.به گفته نیما امیرشکاری، کارشناس فناوری اطلاعات، نسل جدید اینترنت ماهوارهای به گونهای طراحی شده که با ابزارهای موجود ارسال پاریزیت، مسدودسازی آن بسیار مشکل است.
مسدودسازی؛ شاید سالهای آینده
امیرشکاری گفت: در نسل جدید اینترنت ماهوارهای، تعدد ماهوارهها به حدی است که دستگاههای ارسال پاریزیت نمیتوانند مسیر حرکت امواج را شناسایی کنند. در واقع به ازای هر دیش، چندین ماهواره برای ارسال امواج موجود دارد.این کارشناس فناوری اطلاعات میگوید: در این شرایط، مسیر ارتباط با هر کدام از آنها که مسدود باشد، روی دیگری سوئیچ میشود و دیش دریافتکننده با چرخشی خودکار، امواج را از یکی از آنها دریافت میکند.
امیرشکاری ادامه میدهد: نسلهای قدیمی اینترنت ماهوارهای، مانند ماهوارههای تصویری عمل میکنند؛ در نتیجه ارسال پارازیت روی عملکرد آنها تاثیر میگذارد اما نسل جدید این فناوری، «دیش گردان خودکار» دارد و ماهوارهها نیز در مدارهای کوتاهتر قرار گرفتهاند.او میگوید: در نتیجه با فناوریهای موجود، شاید مخدوش کردن امواج آنها امکانپذیر نباشد اما این احتمال وجود دارد که در سالهای آینده، فناوری جدیدی برای ارسال پارازیت ساخته شود.امیرشکاری معتقد است، اینترنت ماهوارهای احتمالا در آینده نه چندان دور، به صورت موردی وارد کشور میشود، اما فراگیر شدن آن به گذشت زمان نیاز دارد.
وارد میشود اما فراگیری آن زمان میبرد
این روزها متنی در فضای مجازی در حال چرخش است که با توجه به خرید تکنولوژی اینترنت ماهوارهای در کشورهای همسایه از جمله امارات، پیشبینی میکند که این فناوری به زودی به ایران نیز راه مییابد.امیرشکاری در این مورد معتقد است، اینترنت ماهوارهای احتمالا در آینده نه چندان دور، به صورت موردی وارد کشور میشود، اما فراگیر شدن آن به گذشت زمان نیاز دارد.این کارشناس فناوری اطلاعات تاکید میکند: بدون شک، اینترنت ماهوارهای در دسترس کاربران ایرانی قرار میگیرد. آنچه که اکنون اهمیت دارد، نوع سیاستگذاری و برخورد با این فناوری است. نهادهای مرتبط باید بپذیرند که نوآوری لازمه زندگی روز است و نمیتوان همه راهها را مسدود کرد.
امیرشکاری معتقد است، اینترنت ماهوارهای احتمالا در آینده نه چندان دور، به صورت موردی وارد کشور میشود، اما فراگیر شدن آن به گذشت زمان نیاز دارد
گران است؛ به تدریج ارزان میشود
اما آیا فناوری اینترنت ماهوارهای از نظر هزینهای برای اقشار مختلف جامعه قابل استفاده است؟به اعتقاد امیرشکاری، در بدو ورود این فناوری به ایران، احتمالا سازمانها و اقشار ثروتمندتر میتوانند از آن استفاده کنند.او میگوید: اینترنت ماهوارهای، فناوری جدیدی در دنیا است و به طور طبیعی در سالهای نخست، هزینه بالاتری نسبت به اینترنت عادی دارد.این کارشناس فناوری اطلاعات، میافزاید: در بعد داخلی نیز از یک سو نوسانات قیمت ارز روی هزینه تجهیزات لازم اثر میگذارد. از سوی دیگر، این احتمال وجود دارد که استفاده از آن در سالهای نخست غیرقانونی باشد که خود این موضوع، هزینهها را افزایش میدهد.به گفته امیرشکاری، با وجود این، به تدریج از هزینه تجهیزات لازم کاسته میشود و افراد عادی جامعه نیز میتوانند از این فناوری بهره ببرند.