ردپای کارگزارانی‌ها در انتشار مصاحبه ظریف

گروه سیاسی: سایت دیده بان ایران نوشت: جنجال درباره چگونگی نحوه درز فایل صوتی مصاحبه سعید لیلاز با محمدجواد ظریف با گذشته بیش از سه روز همچنان ادامه دارد. علی ربیعی سخنگوی دولت، در نشست خبری امروز در پاسخ به خبرنگاران درباره این مطلب مدعی شد که"همه دولت‌ها سال‌های آخر عملکرد خود را جمع‌بندی می‌کنند و به مردم گزارش کاری می‌دهند، در این راستا هشت پروژه طراحی شده بود که اقدامات شاخص یک جلد، عملکرد دولت 3 جلد، جهش تولید یک جلد، گزارش صدروزه یک جلد و روزشمار دولت که در برنامه "آن سوی دولت" و "تاریخ شفاهی" در مجموع 33 مصاحبه انجام شده است." این در حالی است که روزنامه اصلاح طلب آفتاب یزد در گزارشی که چندی قبل منتشر کرده بود درباره این ادعای  نوشته بود: «عبدالرضا داوری و محمد ابطحی» از نزدیکان «خاتمی و احمدی‌نژاد» در پاسخ به وجود چنین جمع بندی تصویری و یا مکتوبی به صراحت گفته اند: «چنین مسئله‌ای حداقل در آن دو دولت سابقه نداشته و موضوع، برای آن‌ها نیز تازه و بدیع است».

اما در این بین خبرگزاری فارس، رسانه وابسته به سپاه روز گذشته با انتشار مطلبی درباره کسانی که در این پروژه رسانه ای دخالت داشته اند نوشته بود: «فایل صوتی افشا‎شده مربوط به پروژه تجربه ‎نگاری دولت با مدیریت حسام ‎الدین آشنا بوده که با مبلغ حدود ۳ میلیارد تومان به برخی مشاوران دولت سپرده شده بود.» منظور این خبرگزاری پروژه ای است به نام «شورای تدوین، گردآوری و مستندسازی آثار رئیس جمهور» که زیر نظر مستقیم «محمدقوچانی» و با بودجه‌ای هنگفت در حال انجام است.

این خبرگزاری در ادامه گزارش خود می نویسد: «علاوه بر حسام‌الدین آشنا که مدیر این پروژه بوده است، نام ۵ چهره مشهور که به این فایل دسترسی داشتند مطرح شده است که برخی از آن‌ها سابقه محکومیت امنیتی هم دارند.» مطلبی که قرارگاه سایبری عمار وابسته به نیروهای موسوم به انقلابی ضمن بازتاب آن این افراد مورد اشاره خبرگزاری فارس را محمد قوچانی، مریم باقی، سعید لیلاز و شهیندخت مولاوردی به سرپرستی حسام الدین آشنا معرفی کرده است اما نکته جالب درباره حواشی افشای این فایل صوتی جنجالی «تک تصویری» است که بی بی سی فارسی در بخش خبری شامگاهی خود -یکشنبه 5 اردیبهشت- آنرا منتشر کرد. تصویری از مصاحبه لیلاز با محمدجواد ظریف در دکوری به رنگ بنفش و لوگویی که روی آن نوشته شده «آن سوی دولت». مکانی که حسین مرعشی می گوید: "در یک استودیو در باغ کتاب بوده است و همه گفت‌وگو‌ها به ‌جز گفت‌وگوی وزیر اطلاعات که در وزارت اطلاعات و توسط بچه‌های آن مجموعه انجام شده، آنجا انجام شده است."

انتشار تصویر مصاحبه ظریف با لیلاز در بکراند مجری خبر بی بی سی (که تاکنون جای دیگری منتشر نشده است) این گمانه زنی را تقویت می کند که این فایل جنجالی برای نخستین بار آنهم به صورت ویدئو برای شبکه بی بی سی ارسال شده است نه شبکه ایران اینترنشنال. اما به دلایلی که مشخص نیست نخستین رسانه ای که اقدام به پخش صدای این مصاحبه کرد شبکه ایران اینترنشنال بود که مدعی شد به صورت اختصاصی به دستش رسیده است و پس از آن بی بی سی فارسی هم اعلام کرد این فایل صوتی به صورت اختصاصی به دست آنها هم رسیده است. حسین مرعشی درباره عدم امنیت در انجام چنین پروژه بزرگ خبری می گوید: "متأسفانه سیستمی که آقای حسام‌الدین آشنا برای جمع‌آوری این گفت‌وگو‌ها پیاده کرده و به‌کار گرفته بودند سیستم امنی نبود. بردن وزرا به یک استودیو در باغ کتاب تهران و گرفتن ناگفته‌های عملکردی از اعضای هیأت دولت کار پرریسکی است و دسترسی خیلی‌ها را به این فایل تسهیل کرده. الان مشخص نیست مخالفان ظریف این کار را کرده‌اند یا دلواپسان یا موافقان ظریف و یا نفوذی‌های خارجی. این روند کاری بود که مراقبت و امنیت بیشتری را می‌طلبید."

موضوعی که به نظر می رسد خبرگزاری تسنیم هم با سخنگوی حزب کارگزاران هم عقیده باشد. تسنیم درباره این مطلب عصر امروز با انتشار گزارشی نوشت: "از آنجا که ضبط این مصاحبه‌ها به‌عهده مرکز بررسی‌ها بوده است، مسئولیت افشای آن نیز در وهله اول به‌عهده حسام‌الدین آشنا است و از دو حالت خارج نیست: یا این فایل تعمداً از سوی مجموعه او منتشر شده و به شبکه‌های بیگانه رسیده است که تکلیف معلوم است و یا اینکه حفاظت دقیقی از آن صورت نگرفته است که در  هر دو حالت انگشت اتهام به‌سمت آقای آشنا نشانه می‌رود. آقای آشنا به‌هنگام تصمیم‌گیری و خرج هزینه میلیاردی برای چنین پروژه‌ای قاعدتاً باید می‌دانسته که؛ آیا توان حفاظت از چنین فایل‌های بسیار مهمی دارد و یا خیر؟ این خبرگزاری در پایان گزارش خود هم اضافه می کند: "مسلّماً وزارت اطلاعات که مسئول بررسی چگونگی انتشار و انتقال فایل صوتی آقای ظریف به رسانه‌های خارجی شده است ابتدا باید آقای آشنا را مورد بازخواست قرار دهد که؛ آیا انتشار این فایل ناشی از سوءنیت بوده یا اهمال‌کاری و آیا فایل سایر مصاحبه‌ها نیز اکنون در حال انتقال به خارج کشور است؟"

به نظر می رسد هر چند حواشی پیرامون افشای این مصاحبه بزودی و با مطرح شدن یک سوژه دیگر از حافظه کاربران شبکه اجتماعی پاک شود اما مطلب مهمی که می توان با قاطعیت درباره آن نظر داد پایان عمر سیاسی محمدجواد ظریف و نقش او در وزارت خارجه است. سیاستمداری که سه سال قبل در کنفرانس امنیتی مونیخ گفته بود: «من خودم پروفسور حقوق بشر هستم، بیشتر از ۳۰ سال است که حقوق بشر درس می دهم». پروفسوری که ظاهراً حالا باید به مانند سال های قبل از 92 در دوران بازنشستگی درباره عملکرد هشت ساله خود در وزارت خارجه فکر کند و به آینده ای که مشخص نیست چه برایش رقم خواهد زد.