اگرچه همه فیلترها این کار را انجام میدهند. یعنی میتوانند مانند محافظ صفحه نمایش گوشیها، از خراشیدگی و ساییدگی جلوگیری کنند و باعث میشوند تا لنزهای گرانقیمت شما کمتر آسیب ببیند.
اما این فقط یکی از کارهایی است که فیلترهای عکاسی انجام میدهند. وظیفه دیگر و البته بسیار مهم هر فیلتر، بستگی به ماهیت شیشه به کار رفته در آن دارد. فیلترها میتوانند روی کیفیت و نوع عکسی که میگیرید هم تأثیر بگذارند و ماهیت آن را به طور کامل تغییر دهند. همه چیز بستگی به آن دارد که از چه فیلتری و چگونه استفاده کنید. ما
بهترین فیلترهای عکاسی که هر عکاس حرفهای باید داشته باشد را در ادامه معرفی میکنیم.
کدام فیلترهای عکاسی را بخریم؟
فیلترها نسبت به اغلب تجهیزات دیگر عکاسی قیمت ارزانتری دارند. به همین علت بسیار وسوسهانگیز است که چندین فیلتر متفاوت برای اهداف مختلف داشته باشیم.
نکته اول و بسیار مهم اینکه باید قبل از خرید لنز درباره این عددها خیلی حساس باشید:
46, 52, 55, 58, 62, 67, 72, 77, 82
اگر این اعداد برایتان هیچ مفهومی ندارند، احتمالاً باید یک نگاه دقیقتری به لنزتان بیندازید. این اعداد خاص به فاصله کانونی لنزتان و اینکه پرایم است یا میتواند زوم کند ربطی ندارد. این اندازه دهانه لنز است که معمولاً با یک علامت قطر روی دهانه لنز نوشته شده است.
علامت قطر این شکلی است
øشبیه یک O انگلیسی که یک خط مورب از روی آن میگذرد.
عدد روی این علامت نشان میدهد که دهانه لنز شما چند میلیمتر است و فیلتری هم که میخرید باید دقیقاً با آن هماهنگ باشد.
فیلتر لنزهایی با دهانههای مختلف به هم وصل نمیشوند و باید از روشهای غیر معمول مانند مبدل فیلتر و اینها استفاده کنید که معمولاً پیشنهاد نمیشود و اصولاً در برخی از موارد اصلاً قابل استفاده نیست.
مثلاً اگر فیلتر را برای یک لنز با دهانه 46 خریده باشید، اصولاً هیچ روشی برای تبدیل آن به دهانه 58 وجود ندارد و باعث میشود تا کادر دور فیلتر در عکس پدیدار شود.
بنابراین اگر چند لنز با دهانههای مختلف دارید، باید اول و قبل از تصمیم درباره نوع فیلتری که میخواهید بخرید، تصمیم بگیرید که فیلتر مذکور را برای کدامیک از لنزهایتان میخواهید. کمی جلوتر میبینید که هر فیلتر عکاسی برای کدام یک از لنزهایتان مناسب هستند.
فیلتر عکاسی UV
این فیلتر را گاهی اوقات به عنوان فیلتر محافظ هم میشناسند. چون علاوه بر تأثیر مستقیم روی عکس، به عنوان محافظ لنز استفاده میشود.
بیشتر عکاسان، به تعداد لنزهایی که دارند (برای هر دهانه لنز) یک فیلتر UV میخرند و معمولاً هم آن را از روی لنز باز نمیکنند. اگرچه فیلتر عکاسی UV یک فیلتر عمومی است، اما میتواند روی عکس تأثیر بگذارد. اگر صرفاً میخواهید از این فیلتر به عنوان محافظ لنز استفاده کنید، بهترین آنها فیلترهایی هستند که هیچ تأثیری روی عکس نگذارند.
در واقع بهترین فیلترهای عکاسی محافظ، شیشههای با کمترین مقدار تأثیر روی نور ورودی هستند که تنها مراقبت از لنز شما را انجام میدهند.
اما انواع پیشرفتهتر و گرانقیمتتری از فیلترهای عکاسی UV هم هستند که نام آنها از عبارت ماورا بنفش یا Ultra Violet گرفته شده است. این فیلترها میتوانند اشعه ماورا بنفش موجود در نور خورشید را حذف کنند. نوع پیشرفتهتری از این فیلترها به نام Haze Filter یا Skylight Filter هم هستند که همانطور که از نام آنها مشخص است، بیشتر برای عکاسی در فضای باز و زیر نور خورشید کاربرد دارند.
این فیلترها میتوانند مه موجود در هوا را بگیرند و از این طریق، عکسهایی با کنتراست و درخشندگی بیشتر در دوربینتان ثبت میشود.
فراموش نکنید که حتی اگر نمیتوانید انواع پیشرفته فیلترهای UV را بخرید، حداقل برای هر کدام از لنزهایتان، یک فیلتر عکاسی UV تهیه کنید. این کار باعث میشود تا در صورت آسیب به قسمت جلویی لنز، به جای تعویض لنز یا استفاده از گارانتی تجهیزاتتان، فقط یک فیلتر دیگر تهیه کنید.
فیلتر عکاسی پولاریزه (Polarizing)
وظیفه اصلی فیلترهای UV این بود که با فیلتر کردن اشعه ماورا بنفش نور، تصویر را شفافتر کنند. اما فیلتر دیگری به نام
فیلتر پولاریزه وجود دارد که به صورت تخصصی میتواند انعکاسهای اضافی نور را حذف کند تا تصویری که ثبت میکنید بسیار شفافتر با رنگهایی به مراتب غلیظتر ثبت شوند.
البته استفاده جانبی آنها برای حذف بازتابهای درخشندگیهای اضافی از روی شیشهها یا سطح آب است.
مثلاً اگر میخواهید از ویترین مغازهای عکاسی کنید، میتوانید با استفاده از فیلتر عکاسی پولاریزه، انعکاسهای روی شیشه را حذف کنید تا تصویری که از داخل ویترین میگیرید بدون کمترین انعکاس و کاملاً شفاف و پرکنتراست ثبت شود.
دقیقاً مانند همین ترفند را در عکسهایی که عکاسان منظره از رودخانهها میگیرند هم میبینیم. آنها با استفاده از فیلتر عکاسی Polarizing انعکاس نور آسمان از روی سطح آب را حذف میکنند تا شفافیت و درخشندگی آب چند برابر شود و بتوانند از ماهیها و سنگهای کف رودخانه، عکس یا فیلم بگیرند.
نکته مهم درباره این فیلتر، استفاده در جهات خاص است. در واقع ساختار طراحی این فیلتر به گونهای است که میتوانید شیشه فیلتر را به صورت مستقل از بدنه آن بچرخانید (گویی شیشه فیلتر لق شده است!).
این موضوع به جهتگیری خاص فیلتر پولاریزه برمیگردد. برای بهترین نتیجه، باید فیلتر را طوری بچرخانید که قطبهای آن عمود بر جهت تابش نور قرار گیرد. خوشبختانه عملکرد فیلتر پولاریزه به گونهای است که تأثیر آن، در همان زمان استفاده به صورت مستقیم قابل دیدن است. از آنجا که این نوع جهتیابی کار سختی است و اصولاً عکاسان حوصله جهتیابی ندارند، فقط کافیست که دهانه فیلتر را بچرخانید و تأثیر آن را به صورت زنده روی LCD یا نمایشگر دوربین ببینید.
فیلتر عکاسی ND
فیلترهای عکاسی ND یا neutral density هم یکی دیگر از فیلترهای بسیار پرکاربرد برای عکاسان منظره و همچنین فیلمبرداران با دوربینهای DSLR است. کاری که این فیلتر انجام میدهد این است که میتوانید با آن نور محیط را کاهش دهید. یعنی تقریباً همان کاری که عینکهای آفتابی برای ما انجام میدهند!
بهترین و باکیفیتترین فیلترهای ND آنهایی هستند که بدون کوچکترین تأثیری روی رنگ محیط یا ایجاد اعوجاج روی تصویر، صرفاً بتوانند نور را به مقدار مورد نیاز کاهش دهند.
اما این کاهش نور چه کاربری برای ما دارد؟ در واقع ما با کاهش نور محیط، از تأثیر جانبی باز کردن بیشتر دیافراگم لنز یا کاهش بیشتر سرعت شاتر استفاده میکنیم.
به عنوان مثال وقتی میخواهید در زیر نور خورشید در بیابان فیلمبرداری کنید، هرگز نمیتوانید به صورت عادی از دیافراگمهای باز مانند f/2 استفاده کنید. چون در کنار سرعتهای معمول فیلمبرداری مانند 1/30 یا 1/60 ثانیه ، باعث روشن شدن شدید تصویر و سوختگی بخشهای روشن لباس یا صورت سوژه میشود. این محدودیت خصوصاً برای فیلمبرداری کلیپهای عروسی یا مدلینگ بسیار شدیدتر است.
اما با داشتن یک فیلتر عکاسی ND میتوانید به راحتی مقدار نور ورودی را کم کنید و به نسبت آن، دیافراگم بازتری را برای ضبط انتخاب کنید.
دقیقاً مانند همین تأثیر را در عکاسی از اجزای متحرک طبیعت، مانند ابرها، رودخانهها و دریاها داریم. با استفاده از فیلتر ND (و البته ثابت کردن دوربین روی سه پایه) میتوانید سرعت شاتر دوربین را به شدت کاهش دهید (مثلاً سرعتهایی در حد چند دقیقه). هنگام استفاده از سرعتهای خیلی پایین، اجزای متحرک تصویر کشیدگی بسیار زیبایی پیدا میکنند و جلوه ای ابریشمی به خود میگیرند.
فراموش نکنید که هر چقدر عدد روبروی عبارت ND بزرگتر باشد، مقدار تیرگی آن بیشتر میشود و البته برخی از فیلترهای ND هم هستند که دارای ND متغیر هستند. یعنی میتوانید با چرخاندن شیشه جلویی، شدت تیرگی آن را افزایش یا کاهش دهید. این فیلترها معمولاً گرانتر هستند و البته بهتر است که از برندهای مشهورتر انتخاب شوند تا تأثیر زیادی روی کیفیت تصویر نگذارند.
فیلترها مستقیماً روی ورودی لنز دوربین شما تأثیر میگذارند. فیلترهای ارزان قیمت بیکیفیت میتوانند به شدت موجب کاهش کیفیت تصویر شوند و انتظاری که از دوربینتان دارید را برآورده نکنند. بنابراین حتماً سعی کنید فیلترهای عکاسی را از برندها و فروشگاههای معتبر مثل
نورنگار تهیه کنید تا بتوانید بهترین نتیجه ممکن را از آنها بگیرید.