اشتباه بایدن به بهای امنیت آمریکا

گروه بین الملل: پس از سرنگونی دولت طالبان در افغانستان در سال ۲۰۰۱، نیروهای آمریکا و ناتو در این کشور ماندند تا از قدرت گرفتن مجدد طالبان جلوگیری کنند و نگذارند تا دوباره این کشور به پناهگاهی برای تروریست‌هایی تبدیل شود که تهدید به حملات جهانی می‌کنند. روسای جمهور آمریکا دلایل دیگری را برای ماندن بیان کردند که برخی از آن‌ها مهم و برخی بی‌اهمیت تلقی می‌شد. در این میان، اشتباهاتی صورت گرفت و پول و ثروت قابل توجهی به هدر رفت. هزینه انسانی غیرقابل انکار این کار هم ناشی از وحشی‌گری مدام تروریست‌ها بود.
 جان بولتون، مشاور امنیت ملی دونالد ترامپ، رئیس جمهوری سابق آمریکا در تحلیلی برای روزنامه واشنگتن پست به پیامدهای خروج آمریکا از افغانستان و پیامدهای آن برای امنیت آمریکا پرداخت و نوشت:۲۰ سال است که هیچ حمله تروریستی علیه آمریکا از سوی افغانستان انجام نشده است. به طرز غم انگیزی، حقیقت پشت شعارهای سیاسی ساده پنهان ماند. روسای جمهور یا متوجه نشدند و یا تمایلی به حمایت از حضور محدود نظامی آمریکا برای حمایت از دولت منتخب کابل و دور نگه داشتن طالبان نداشتند. کسانی که از عقب نشینی حمایت می‌کردند، تصور و پندارشان این بود که تهدید تروریستی غیرواقعی شده و یا از طریق راهبردهای نامشخص، قابل پیشگیری است.هفته گذشته در مقابل کنگره، دولت جو بایدن، رئیس جمهوری آمریکا پذیرفت که یک خط ماژینو فرضی در حمایت از عقب نشینی، سقوط کرده است. کالین کاهل، معاون وزارت دفاع آمریکا در مسائل سیاسی، تصدیق کرد که هم القاعده و هم داعش قصد انجام حملات تروریستی علیه غرب را دارند.
ما معتقدیم که داعش می‌تواند این قابلیت را در حدود ۶ الی ۱۲ ماه ایجاد کند. همچنین من فکر می‌کنم که ارزیابی‌های فعلی جامعه اطلاعاتی این است که القاعده یک یا دو سال طول می‌کشد تا این توانایی را بازسازی کند و این ورای تعهدات طالبان برای جلوگیری از چنین حملاتی است. از طرفی سناتور رند پل در اواخر سال گذشته اعلام کرد که هیچ تهدید تروریستی قابل توجهی در سراسر جهان از سوی افغانستان صورت نگرفته است. طالبان، القاعده و داعش یا باید این خبر را ندیده باشند و یا از اصرار مکرر دونالد ترامپ، رئیس جمهوری سابق آمریکا مبنی بر اینکه این گروه‌ها از آمریکا دور هستند، آگاه نبوده باشند! حال تنها دو ماه پس از خروج نیروهای آمریکایی، این احتمال وجود دارد که تا شش ماه آینده حملات تروریستی علیه آمریکا صورت بگیرد.
آیا سرعت افزایش تهدیدها از انعطاف‌پذیری تروریست‌ها ناشی می‌شود یا دلیلش تخمین‌های اشتباه آمریکا از میزان خسارتی است که آن‌ها متحمل شده‌اند؟ این سوال مستحق تفحص و بررسی دقیق است. توضیح هر چه که باشد، نتیجه یکسان است: آمریکا ممکن است فورا با حمله دیگری در مقیاس ۱۱ سپتامبر روبرو نشود؛ اما تهدید تروریستی نه تعدیل و نه ناپدید شده است.
دولت بایدن به خاطر صراحت غافلگیر کننده خویش سزوار اعتبار است؛ گرچه شهادت و تصدیق کالین کاهل بازتاب هشدارهایی بود که رئیس جمهور بایدن قبل از اقدام به عقب نشینی دریافت کرد، درست همانطور که به ترامپ و باراک اوباما، رئیس جمهور اسبق آمریکا هشدار داده شد. اما اکنون این ارزیابی‌های نگران کننده به طور علنی توسط منصوب سیاسی خود بایدن حمایت می‌شود.
تئوری طولانی مدت بایدن مبنی بر اینکه ما می‌تواینم عملیات ضد تروریستی موفقیت آمیزی را از سکوهای دور دست و بدون حضور در داخل کشور اجرا کنیم، اکنون مورد محک قرار خواهد گرفت. متاسفانه این ظن و گمان صرفا یک خط ماژینو دوم است.بدون حتی یک پلتفرم ضد تروریسم آمریکا در افغانستان، به دست آوردن اطلاعات درخصوص فعالیت‌های تهدید آمیز بسیار دشوار خواهد بود. بسیاری از توانایی‌های فنی عالی ما برای نظارت بی‌ربط خواهد بود. القاعده و داعش سیلوهای عمیقی را برای قرار دادن موشک‌های بالستیک قاره‌پیما با قابلیت حمل کلاهک‌ هسته‌ای، مانند چین که از فضا قابل مشاهده هستند، حفاری نخواهند کرد. هنگامی که تروریست‌ها اطلاعات واقعا حساس را از طریق کانال قدیمی اما بادوام انتقال می‌دهند، شنود نیز امکان پذیر نیست. کار با عوامل انسانی که بهترین روش برای مقابله با سازمان‌های بهم پیوسته است، نیاز به رسیدگی حضوری دارد و از طریق کنفرانس‌های ویدئویی امکان پذیر نیست.
بدیهی است که اطلاعات ناکافی، حملات از راه دور را به خصوص در مناطق دورافتاده و کوهستانی افغانستان مشکل سازتر می‌کند. با توجه به روابط دو وجهی این کشور با طالبان و سایر تروریست‌ها، کمک پاکستان همانند دو دهه اخیر نعمتی متفاوت محسوب می‌شود. از طرفی مسکو هم همکاری نمی‌کند. سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه در سخنرانی مجازی خود در کنفرانس اخیر تهران گفت: ما از کشورهای همسایه افغانستان می‌خواهیم که اجازه حضور نظامی نیروهای آمریکایی و ناتو را که پس از خروج از خاک افغانستان قصد حرکت در آنجا را دارند، ندهند.
همچنین هیچ شخصی نباید باور کند که خصومت‌های کنونی بین داعش و طالبان (که القاعده به آن‌ها ملحق شده و اکنون عمیقا با طالبان در هم آمیخته است) دائمی است. داعش از القاعده پدید آمد و طبقه بندی تروریست‌های افراطیون چنان کار بغرنج و پیچیده‌ای نیست. نکته اساسی و مهم این است که همه این گروه‌ها دشمن ما محسوب می‌شوند.
امروز، در دوران پساخروج (خروج از افغانستان)، آمریکایی‌ها به طور مسلم در برابر تهدید تروریسم آسیب‌پذیرتر هستند. دشمنان و متحدان هر دو مسئله خروج و رها کردن افغانستان را به عنوان یک تسلیم و شکست قلمداد می‌کنند و این نشان می‌دهد که آمریکا تا چه حد درخصوص بحران‌ افغانستان در موضع ضعف است. ما می‌توانیم این لغزش را معکوس کنیم؛ اما انجام این کار مستلزم این است که بدانیم ترک افغانستان یک اشتباه بزرگ استراتژیک بود.