گروه جامعه: مدیرکل دفتر مشارکتهای مردمی و مسوولیت اجتماعی سازمان حفاظت محیط زیست با تاکید بر اینکه پسماند یکی از معضلات جدی کشور است، گفت: اهمیت موضوع تسهیلگری و آموزش تفکیک از مبداء در مدیریت پسماند عادی با بهرهمندی از ظرفیت مشارکتهای مردمی و تشکلهای محیط زیستی کشور بهویژه در روستاها و استانهای شمالی بر کسی پوشیده نیست.به گزارش ایسنا سید ابوالقاسم موسوی با اشاره به طرح «ماپ» که با حمایت صندوق ملی محیط زیست انجام شده و نتایج نسبتا مطلوبی نیز داشته است، گفت: اگر بتوانیم این طرح را در کل کشور تسری دهیم و سازو کارهای اجرایی آن را فراهم کنیم، اتفاقات خوبی حداقل در حوزه مدیریت پسماند عادی روستایی در کشور میافتد و راهکارهای عملیاتی قابل اجرایی احصاء میشود.
وی افزود: اجرای اینگونه طرحها در ارتقای سطح آگاهی و جلب مشارکت مردمی و از بعد فرهنگی نیز در کشور اثرگذار است و میتوان این طرح را پس از روستاها با تغییر فرایند متناسب با سازوکار شهری، در شهرهای کوچک سپس در شهرهای بزرگ نیز اجرا کرد.مدیرکل دفتر مشارکتهای مردمی و مسوولیت اجتماعی سازمان حفاظت محیط زیست یادآور شد: طرح های مذکور ضمن بهبود وضعیت مدیریت پسماند عادی کشور به کاهش آسیبهای اجتماعی ناشی از پسماند و زباله گردها و کودکان کار کمک میکند.
موسوی با تاکید بر اینکه همه ما به مردم پاسخگو هستیم و باید برای حل این مسئله به جمعبندی برسیم، گفت: باید به سراغ مردم برویم و آنان را در حل این معضل مشارکت دهیم همچنین از ظرفیت تشکلهای محیط زیستی در این زمینه بهره مند شویم تا مشارکت بهتری اتفاق بیفتد و همه ما در کنار هم بتوانیم این کار مهم را به سرانجام برسانیم.
وی با اشاره به توسعه همکاری سازمان حفاظت محیط زیست با شهرداریها و دهیاریها اظهارکرد: باید هر دو هفته یک بار گردهم آییم و با تشکیل کمیته کارشناسی، موضوع را پیگیری کنیم تا به نتیجه برسیم. مدیرکل دفتر مشارکتهای مردمی و مسوولیت اجتماعی سازمان حفاظت محیط زیست همچنین از اعلام آمادگی علی سلاجقه - معاون رییس جمهوری و رییس سازمان حفاظت محیط زیست - برای حمایت از طرح مدیریت پسماند خبر داد.
نیاز به مشارکت آحاد جامعه در مدیریت پسماند
حسن پسندیده - مدیرکل دفتر مدیریت پسماند سازمان حفاظت محیط زیست - با تاکید بر اینکه بخش عمدهای از مسائل محیط زیست جنبه عمومی دارد و بدون همراهی مردم، مسایل محیط زیست حل نمی شود، تصریح کرد: پسماند، مسالهای مربوط به حیات اجتماعی جامعه و همه زیستمندان و نیاز است که آحاد جامعه و دست اندرکاران اجتماعی، مسوولیت اجتماعی خود را انجام دهند.
پسندیده ادامه داد: در حوزه کلانشهرها، طرحهای خوبی با مدیریت یکپارچه در استانهای مختلف بهویژه استان مازندران پیشبینی شده و برنامه راهبردی تهیه شده است. مدیریت پسماند در روستاها به لحاظ پراکندگی و گستردگی، مدیریت خاصی را میطلبد و میتواند در محل تولید با رویکرد مشارکتی و همراهی خود جوامع محلی صورت گیرد.
وی با تاکید بر اینکه لازم است سلسله زنجیره مدیریت پسماند در همه بخش ها بهصورت یک اکوسیستم پویا رعایت شود، گفت: طرح مدیریت اجتماعی پسماند (ماپ) طرح پایلوت خوبی بود. در این طرح در حقیقت کار را به دست جوامع محلی سپردیم و این تجربه خوب را میتوانیم با ارزیابی دقیقتر، با اولویت استانهای شمالی در سایر بخشهای کشور نیز داشته باشیم.
مدیرکل دفتر مدیریت پسماند سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به اینکه طرح «ماپ» نباید یک طرح کوتاه مدت باشد و با پایان بازه زمانی مشخص رها شود، گفت: نیاز است با کمک سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان شهرداریها و دهیاریها، کار بهصورت مطلوبتر ادامه پیدا کند و برای این منظور لازم است با آسیبشناسی طرح «ماپ» و بیان انتظارات دست اندرکاران طرح، برنامهای بلندمدت با رویکرد «آموزش» و مدیریت یکپارچه، با استفاده از ظرفیت سرمایهگذاران بخش خصوصی داشته باشیم. پسندیده افزود: اگر آموزش بهدرستی صورت گیرد، میتواند نتیجه خوبی بدست آورد. طرح «ماپ» با یکی از محوری ترین کارها شروع شده و آن "کاهش تولید پسماند" است. ما نیز برای حمایت از ادامه طرح «ماپ» و انجام این گونه طرحها آمادگی کامل داریم.
مشارکت مردم قیمت ندارد
در این نشست همچنین محمد الموتی - دبیر شورای هماهنگی شبکه تشکلهای مردم نهاد محیط زیست و منابع طبیعی کشور - اظهار کرد: بهای مشارکت مردم از جنسی نیست که بشود برای آن قیمت تعیین کرد و برای مدیریت پسماند، حاکمیت وظیفه دارد حمایت کند.الموتی خاطرنشان کرد: درصورت حمایت حاکمیت، مردم خودشان مشارکت میکنند همچنین برای انجام طرحهایی نظیر طرح «ماپ» نیازمند شبکهای از افراد هستیم که در جوامع محلی از اعتبار لازم برخوردار باشند و مردم به فراخوان مشارکت آنان جواب مثبت دهند. به این سرمایه های اجتماعی باید توجه و از آنان حمایت شود. تشکلها ظرفیت لازم برای اجرای اینگونه طرح ها را دارند.الموتی تصریح کرد: باید توجه داشت که لازم است آموزش های لازم به همه اقشار، انجمنها و حتی مسوولان ذیربط داده شود.
حمایت صندوق توسعه ملی از طرح های مدیریت پسماند
مازیار سلیمان نژاد - مدیر ارزیابی پروژه صندوق ملی محیط زیست - نیز در این نشست با اشاره به اینکه طرح «ماپ» جزو پروژههایی است که با کمک بلاعوض انجام شده است، گفت: تقاضا داریم این فرایند به نوعی اقتصادی شود و تمامی افراد در آن سهیم باشند، پروژه رها نشود و پایدار بماند.
وی پیشنهاد داد: چرخه اقتصادی برای مشارکتکنندگان ایجاد شود تا طرح خودگردان باشد، پایدار بماند و ذینفعان را علاقهمند به مشارکت کند. مدیر ارزیابی پروژه صندوق ملی محیط زیست در ادامه اظهار کرد: برای پروژههای بازیافت پسماند حمایتهای خوبی انجام شده است و صندوق چندین پروژه با طرح اقتصادی با نرخ سود تسهیلات شش درصد دارد. لازم است برای اجرایی شدن پروژههایی نظیر «ماپ» در شهرهای بزرگ، سازوکار و فرایند مناسبی ایجاد شود.
اجرای طرح ماپ با مبنای کاهش مصرف و بازچرخانی و بازیافت
عارف آهنگر - دبیر انجمن مهرورزان زمین پاک مازندران و مجری طرح مدیریت اجتماعی پسماند (ماپ) - نیز در ابتدای جلسه طرح را برای حاضران تشریح کرد.آهنگر با تاکید براینکه «ماپ» طرحی است که رویکرد فرهنگی – اجتماعی و فردی به موضوع پسماند دارد و مبنای آن جلب مشارکت اجتماعی است، گفت: این طرح با مبنای کاهش مصرف و بازچرخانی و بازیافت، در دو روستای داربکلا و دلیر اجرا شد.
وی افزود: پس از اجرای طرح در دو روستای دلیر و دارابکلا، به طور میانگین ۶۷ درصد پسماند را در این دو روستا کاهش دادیم. آهنگر ادامه داد: اساس کار در این طرح آموزش جامعه محلی با رویکرد تسهیلگری است. در این دو روستا و در پروژه «ماپ» حدود ۲۸۰۰ نفر به صورت خانه به خانه آموزش دیدند که چگونه مسوولیت اجتماعی را در حوزه پسماند بشناسند و با چه کیفیتی پسماند را تحویل دهند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی سازمان حفاظت محیط زیست، مجری طرح مدیریت اجتماعی پسماند (ماپ) گفت: در این پروژه پسماندهای خانگی را به سه دسته کلی پسماند تر، خشک بازیافتی و خشک غیر بازیافتی تقسیم کردیم. با اجرای طرح ماهانه حدود ۱۵ تن نیز کمپوست تولید میشود که بخش قابل توجه آن توسط باغداران بومی مورد استفاده قرار میگیرد.