گروه علمی: ممکن است گاهی برای شما پیش آمده باشد که کارهای بسیاری برای انجام دادن دارید اما حس میکنید دیگر توان انجام رسیدگی به امور را ندارید گویی مغزتان با شما یاری نمیکند. این مشکل که میتوان گفت اکثر افراد جهان ممکن است آن را تجربه کرده باشند با عنوان "مغز بیش فعال"(Hyperactive Brain) شناخته میشود و احتمالا گرچه بسیاری از اوقات آن را تجربه کردهایم اما چندان زیاد درباره آن نشنیدهایم و حتی با علائم آن نیز چندان آشنا نیستیم.
به گزارش ایسنا، بیش فعالی مغز میتواند کار را برای شما سخت کند. حتی در برخی موارد گاهی فکر شما چندان مشغول است که به دلایل مختلفی میتواند یک چالش برایتان باشد. در این لحظه ذهنتان مشغول است، تمرکز کردن برایتان دشوار است و دچار نوسانات خلقی میشوید. اینها مواردی هستند که میتوانند به شما هشدار دهند مغز بیش فعال دارید. باید ذکر کرد اگر یک مغز بیش فعال دارید، لزوما به این معنا نیست که شما به اختلال کمتوجهی - بیشفعالی مبتلا هستند یا هر بیماری دیگری دارید.
اختلال کمتوجهی - بیشفعالی یک اختلال رفتاری رشدی است. معمولا فرد توانایی دقت و تمرکز بر روی یک موضوع را نداشته، یادگیری در او کند است و فرد از فعالیت بدنی غیرمعمول و بسیار بالا برخوردار است. اختلال بیش فعالی یا کم توجهی تنها محدود بە دوران کودکی نیست و در بزرگسالان نیز وجود دارد. اختلال بیشفعالی در بزرگسالی ریشە در دوران کودکی دارد و زمینەساز مشکلاتی در بزرگسالی است کە میتواند با روشهای درمانی متفاوت بهبود پیدا کند. در اختلال بیش فعالی بزرگسالی، شرایط ذهنی و حفظ توجە برای افراد بسیار دشوار است و علائمی همچون روابط بیثبات، عملکرد ضعیف، عملکرد نامناسب در مدرسە و عزت نفس پایین را بە دنبال دارد.
اختلال کمتوجهی - بیشفعالی در دوران کودکی شروع میشود و ممکن است تا سنین بزرگسالی نیز تشخیص دادە نشود و یا افرادی کە بە بیشفعالی کودک خود بیتوجە باشند و بە موقع تشخیص دادە نشود ممکن است تا بزرگسالی با فرد همراە باشد. اما علائم مغز بیش فعال با مواردی که با اختلال بیش فعالی یا کم توجهی مرتبط هستند، متفاوت بوده و شاید افراد با دانستن این نشانهها که در ادامه ذکر خواهیم کرد بتوانند زودتر از این وضعیت آگاه شوند و درصدد بهبود شرایط خود برآیند. در ادامه هفت نشانهای که محققان آنها را با مغز بیش فعال مرتبط دانستهاند، ذکر کردهایم.اختلال کمتوجهی - بیشفعالی یک اختلال رفتاری رشدی است. معمولا فرد توانایی دقت و تمرکز بر روی یک موضوع را نداشته، یادگیری در او کند است و فرد از فعالیت بدنی غیرمعمول و بسیار بالا برخوردار است.
دشواری در تمرکز
تقریبا همه افراد گهگاهی با تمرکز مشکل دارند، بنابراین این موضوع به تنهایی مطمئنا به این معنا نیست که مغز شما بیش فعال است، اما به طور بالقوه میتواند یکی از علائمی باشد که به این موضوع اشاره دارد. این روزها عوامل آشفته کننده و برهم زننده تمرکز در محیطهای کاری و منازل افزایش پیدا کرده و تمرکز کردن روی کارها نیز دشوارتر شده است. ذهن انسان به طور معمول طوری طراحی نشده که بتواند هرج و مرجهای فضای اطراف خود را به راحتی مقابله کند چون هر یک از حواس در ظرف یک لحظه محرکی را از دنیای بیرون دریافت میکنند و همین امر میتواند تمرکز انسان را به راحتی مختل کند. نداشتن تمرکز به ویژه در محیط کار یکی از علائم مهم بیش فعالی مغز در بزرگسالان است.
اضطراب
شاید تاکنون به این موضوع فکر کرده باشید که آیا بیش فعالی و اضطراب با هم مرتبط هستند یا خیر که باید بگوییم پاسخ سوال شما بله است. همه انسانها در زندگی خود دچار اضطراب میشوند، ولی اضطراب مزمن و شدید غیرعادی و مشکلساز است. اضطراب یا تشویش یا دلشوره عبارت است از یک احساس منتشر، ناخوشایند و مبهم هراس و نگرانی با منشا ناشناخته، که به فرد دست میدهد و شامل عدم اطمینان، درماندگی و برانگیختگی فیزیولوژیکی است. محققان اظهار میکنند در حالی که اضطراب باعث اختلال کمتوجهی - بیشفعالی نمیشود اما میتواند از علائم بیش فعالی مغز شود. همچنین، اختلال کمتوجهی - بیشفعالی و اضطراب گاهی اوقات میتوانند با هم همراه شوند. صحبت کردن با پزشک یا متخصص بهداشت روانی در مورد این موضوع میتواند به تشخیص آنچه در حال وقوع است کمک کند و تعیین کند که برای اضطراب و اختلال کمتوجهی - بیشفعالی به چه نوع درمانی نیاز دارید.محققان اظهار میکنند در حالی که اضطراب باعث اختلال کمتوجهی - بیشفعالی نمیشود اما میتواند از علائم بیش فعالی مغز شود.
اختلال در خواب
خواب یکی از مواردی است که به صورت غیر ارادی و غریزی در تمامی افراد وجود دارد. زمانی که فرد احساس خستگی میکند و نیاز به استراحت دارد به خواب فرو میرود این مکانیسم طبیعی بدن برای ادامه حیات اوست. امروزه افراد توجه کافی به خواب خود ندارند و در مواردی از خواب آلودگی و احساس کسلی در طول روز شکایت میکنند به طوری که صبح با کسالت و خستگی مجبورند از رختخواب جدا شوند. خیلی از ما دلیل این مشکل را نمیدانیم. همه ما شبهایی را سپری کردهایم که در تمام طول شب به طور مداوم در رختخواب خود به این سمت و آن سمت چرخیده ایم و از اینکه نمیتوانیم به خواب برویم کلافه شدهایم. چندی پیش مجله تایم نوشت که بنابر مطالعهای که محققان دانشکده پزشکی دانشگاه جان هاپکینز انجام دادهاند افراد مبتلا به بیخوابی نسبت به افرادی که خواب خوبی دارند، فعالیت مغزی بیشتری دارند. اگر به نظر میرسد وقتی موارد بسیاری مغز شما را درگیر کرده است نمیتوانید خواب خوبی هم داشته باشید اما باید گفت این نشانه را جدی بگیرید زیرا این میتواند نشانهای از داشتن مغز بیش فعال باشد.
مشکل در به یاد آوردن نام افراد
گاهی اوقات به خاطر سپردن نامها و جزئیات ممکن است بسیار دشوارتر از به خاطر سپردن ایدههای کلی یا اصل یک موقعیت باشد. این امر ممکن است مخصوصا اگر با یک مغز بیش فعال سر و کار دارید، بیشتر نیز رخ دهد. زیرا سایت خبری هلث لاین در این باره اشاره کرده است که داشتن مشکل در به خاطر سپردن اسامی، اعداد و موارد مشابه میتواند نشانه بیش فعالی مغز در بزرگسالان باشد.
داشتن علائم افسردگی
افسردگی یک بیماری واقعی و قابل درمان است اما باورهای اشتباه و سوتفاهمها و اطلاعات نادرست همچنان موانعی در مسیر درمان افراد بسیاری ایجاد میکنند و پیامدهای عدم درمان افسردگی میتواند حتی زندگی فرد را تهدید کند. در مقابل، درک حقایق درباره افسردگی میتواند به معنای نجات زندگی فرد باشد. افسردگی به عنوان سرماخوردگی بیماری های روانی مطرح است، یعنی همانگونه که هیچ فردی نمی تواند ادعا کند دچار سرماخوردگی نشده، هیچ فردی هم نمی تواند بگوید که دچار افسردگی نشده است، اما شدت و ضعف آن در افراد متفاوت است. دلایل افسردگی به طور کامل درک نشدهاند اما باور بر این است که احتمالا ترکیبی از عوامل مانند تمایل ژنتیکی به بیماری و برخی عوامل محیطی که میتوانند به عنوان محرک عمل کنند، موجب افسردگی میشوند. محققان دانشگاه کالیفرنیا، لس آنجلس در مطالعاتی که انجام دادهاند اعلام کردند که بسیاری از علائم افسردگی بالینی شامل مواردی مانند مشکل در تمرکز، اضطراب، دامنه کوتاه توجه و موارد دیگر ممکن است با بیش فعالی مغز مرتبط باشند. اگر با برخی از این علائم و نشانهها دست و پنجه نرم میکنید، میتوانید به مراکز مشاوره مراجعه کنید و با درمانگر خود صحبت کنید تا مشخص شود چه اتفاقی در حال رخ دادن است و چگونه میتوانید کنترل امور را به دست بگیرید.
محققان دانشگاه کالیفرنیا، لس آنجلس در مطالعاتی که انجام دادهاند اعلام کردند که بسیاری از علائم افسردگی بالینی شامل مواردی مانند مشکل در تمرکز، اضطراب، دامنه کوتاه توجه و موارد دیگر ممکن است با بیش فعالی مغز مرتبط باشند.
دامنه توجه بسیار کوتاه
دامنه توجه نیز بسته به شرایط و موقعیت میتواند متفاوت باشد و تغییر کند اما اگر به طور مداوم دامنه توجه بسیار کوتاهی داشته باشید، باید بدانید که این مورد یکی از نشانههای مهم دیگری است که نشان میدهد دچار بیش فعالی مغزی هستید. بازه زمانی توجه/ دامنه توجه (Attention span) مقدار زمانی است که صرف تمرکز روی یک کار پیش از آنکه حواسمان پرت شود، میکنیم.حواس پرتی زمانی اتفاق میافتد که توجه به طور غیرقابل کنترلی به فعالیت یا احساس دیگری منحرف شود.
ذهن پریشان
منطقی است که اگر مغز شما بیش فعال باشد نمیتوانید بخوابید. به گزارش سایت خبری هلث دی نیوز، افراد مبتلا به بیخوابی اغلب دارای ذهن پریشان هستند که همیشه فعال هستند و به همین دلیل ممکن است نتوانند خواب راحتی داشته باشند. حتی اگر همه این نشانههای مغز بیش فعال را دارید لزوما به این معنا نیست که شما بیماری قابل توجهی دارید، اما اگر نگران بیش فعالی مغز خود هستید یا به طور قابل توجهی بر زندگی شما تاثیر گذاشته است میتوانید با پزشک خود مشورت کنید. چه درمان پزشکی باشد و چه استراتژیهایی برای مدیریت این موارد میتواند به شما کمک شایانی در ارتقا کیفیت زندگیتان کند. آرامش نه تنها برای یک بدن خسته بلکه برای درمان یک ذهن شلوغ و کاهش استرس آن نیز ترمیمکننده است. بههمریختگی ذهنی بیش از حد میتواند تاثیر منفی بر زندگی شما به شکل اضطراب، اختلال خواب و احساس غرقشدن داشته باشد. تعدادی از فعالیتها و تکنیکها وجود دارند که میتوانید امتحان کنید که به پاکسازی ذهن شما از افکار تهاجمی و درهمریختگی ذهنی کمک میکند. مدیتیشن و ذهنآگاهی احتمالا قدرتمندترین ابزار برای کمک به بازیابی وضوح ذهنی هستند. ذهن آگاهی(Mindfulness) یک فرایند روانشناختی آوردن توجه به تجربیات زمان حال بدون قضاوت یا به عبارتی پرورش آگاهی و هوشیاری با تکیه بر مراقبت و زیر نظر گرفتن توجه در زمان حال بدون قضاوت است. تعریف کوتاه ذهن آگاهی یعنی آگاهی از لحظه است.