گروه جامعه: بیش از سه ماه از آوار متروپل بر سرِ مردمانِ آبادان میگذرد. متروپل، ساختمانی که پیشتر در مورد ناایمنِ بودنِ آن هشدارهای بسیاری داده شده بود، دوم خردادماه فرو ریخت و طبق آمار منتشر شده ۴۳ نفر جان خود را از دست دادند. به گفتهی سیدامید هاشمی (رییس هیئت مدیره انجمن کارگران ساختمانی آبادان) ۱۶ کارگر ساختمانی در این حادثه کشته شدند که ۶ نفرشان از خرمشهر و ۱۰ نفر هم از آبادان بودند. تعداد کارگرانِ مانده بر زیرِ آوارِ متروپل اما به همین ۱۶ نفر و به همان حادثهی دوم خردادماه ختم نشد؛ چهارشنبه، ۲۳ شهریورماه، در جریانِ تخریبِ باقیماندهی ساختمان، برای بار دوم متروپل فرو ریخت و اینبار نیز یکی از کارگران ساختمانی زیر آوار ماند.
به گزارش ایلنا، در ساعتهای اولیهی وقوع این حادثه وحید شعبانی (مدیرعامل هلال احمر آبادان) از احتمال محبوس شدنِ چند کارگر خبر داد و دو روز بعد از وقوع حادثه، خبرِ بیرون کشیدنِ یک کارگر ۱۸ساله از زیر آوارِ متروپل از زبانِ نادر نقیبی (رئیس مرکز فوریتهای پزشکیِ آبادان) منتشر شد. فالح صفایی (معاون زیربنایی و عمرانی سازمان منطقه آزاد اروند) همان زمان در مصاحبهای گفت: «ریزش دوباره زمانی رخ داد که کارگران در حال کار برای سبک کردن سازه این ساختمان بودند و قسمت جلویی ۱۱ طبقه این ساختمان امروز به طور کامل ریزش کرد.»
اما چرا بعد از حدود ۴ ماه از گذشتِ آن حادثهی تلخ، بخش دیگری از ساختمان در جریانِ «عملیاتِ تخریبِ کنترل شده» و در حالی که کارگران مشغول کار بودند، فرو میریزد و در جریانِ آن یک کارگر جان خود را از دست میدهد؟
آیا پیمانکار تمهیداتِ لازم برای بالا بردنِ ایمنیِ کار را فراهم نکرده است؟ مدیرعامل هلال احمر آبادان مدعی است که باقیماندهی ساختمان متروپل «با وجود رعایتِ تمام شرایط ایمنی» فروریخته است. ادعایی که اکبر شوکت (رئیس انجمن صنفی کارگران ساختمانی) به صراحت آن را رد میکند. شوکت در گفتگو با «ایلنا» میگوید: اصلا امکان ندارد شرایط ایمنی رعایت شود و بعد این اتفاق بیفتد! برای تخریب ساختمان یا باید یک تخریبِ اصولیِ کلی صورت بگیرد و یا صفر تا صدِ آن سازه داربستِ ایمن بسته شود و بعد از بالا تخریبِ طبقه به طبقه انجام شود، که در این حالت باید از تخریبکارهای حرفهای استفاده شود، بازهی محدود زمانی در نظر گرفته و شرایط ایمنی نیز کاملا رعایت شود.
شوکت میگوید: وقتی ما یک داربستِ اصولی در کشور نداریم، چطور میتوانیم انتظار داشته باشیم که چنین کاری با رعایتِ کاملِ اصولِ ایمنی انجام شده باشد؟او توضیح میدهد: حدود سه چهار سال است که یک کارخانهی تولیدِ داربست ایمنی در کشور راه افتاده که داربستهای این کارخانه همه به حوزهی گاز و نفت و پتروشیمی میرسد و بخش ساختمان از آن بینصیب است.
به گفتهی رئیس انجمن صنفیِ کارگران ساختمانی؛ یکی از عواملِ اصلیِ فوتِ کارگران ساختمانی استفاده از داربستهای ناایمن و به دنبالِ آن سقوط از ارتفاع است. ما به عنوان کانون کارگران ساختمانیِ کشور چندین سال است که به دنبالِ ممنوع کردنِ استفاده از داربستهای ناایمن هستیم اما هنوز نتوانستیم موفق شویم. ما هنوز از داربستهای ۶۰ – ۷۰ سال پیش استفاده میکنیم و نتوانستیم این را تغییر بدهیم. این تنها یک نمونه است؛ چه برسد به رعایتِ سایرِ اصول تخریب در کشور! چطور در چنین شرایطی میتوان با قاطعیت گفت تمام اصولِ ایمنی رعایت شده و با وجودِ این بازهم یک کارگر جان خود را از دست داده است؟
شوکت میگوید: ساختمانی که بیش از ۴۰ کشته در مرحلهی اولِ ریزش داده و این همه حساسیتبرانگیز شده حالا باز هم ریزش میکند و کشته میدهد! این یک خطای بزرگ است و گفتنِ این جمله که با وجودِ رعایتِ اصولِ ایمنی چنین اتفاقی افتاده در واقع سرپوش گذاشتن روی این خطای بزرگ است.
او با تأکید بر اینکه «وقوع چنین حادثهای نشان میدهد که جان انسانها برای کارفرمایان بیاهمیت است» میگوید: برای جلوگیری از حوادث کار یکی از اقدامات اساسی، برخورد جدی با عواملِ اصلیِ ایجاد کنندهی آن حادثه است. در مورد حادثهی متروپل، باید با تمام عوامل اصلیِ وقوع این حادثه، از ریز تا درشت، از مجموعهی شهرداری گرفته تا نظام مهندسی و… برخورد قاطع صورت میگرفت اما میبینیم همان کسانی که حادثهی متروپل در زمان مسئولیتِ آنها اتفاق افتاده سرجای خود هستند!
شوکت میگوید: متروپل حاصلِ فساد در حوزهی مسکن است و تا این فساد وجود داشته باشد این دست حوادث هم اتفاق میافتد.چرا باید این حادثه بعد از ۴ ماه دوباره اتفاق بیفتد؟ چرا تخریبِ بقایایِ این ساختمان باید تا این اندازه طول بکشد که دوباره شاهدِ چنین اتفاقی باشیم؟ به گفتهی شوکت؛ پاسخ تمام این چراها ما را به این واقعیتِ اسفناک میرساند که ما در بحث ساختمان و حتی تخریبِ اصولیِ آن عقبمانده هستیم!
برای عدهای جان کارگران مهم نیست! سیدامید هاشمی (رییس هیئت مدیره انجمن کارگران ساختمانی آبادان) نیز با بیان این جمله در مورد دومینِ حادثهی ریزشِ ساختمان متروپل میگوید: بعد از چند ماه و با تأخیر بسیار، بالاخره عملیاتِ تخریب ساختمان متروپل آغاز شد، که اتفاقِ روز چهارشنبه نشان داد این عملیات درست و اصولی انجام نشده است. رییس هیئت مدیره انجمن کارگران ساختمانی آبادان میگوید: انجام این عملیات نیاز به دستگاههای پیشرفته دارد و باید حرفهای این اتفاق بیفتد. عملیاتِ تخریب باید به گونهای باشد که جان کارگری تهدید نشود. قرار نیست کارگر با چکش و بیل و کلنگ این کار را انجام دهد. هاشمی میگوید: عملیاتِ تخریبِ ساختمان بسیار ریسکپذیر است و اگر نکات ایمنی و اصولی در آن رعایت نشود، وقوع چنین حادثهای امری محتوم است.