علل پوکی استخوان و راه‌های پیشگیری از آن

گروه جامعه: یک متخصص ارتوپد گفت: یکی‌از اصطلاحات پزشکی که این روزها بسیار شنیده می‌شود، پوکی استخوان است که با شیوع گسترده، حتی در مواردی افراد نه چندان مسن را نیز درگیر عوارض خود می‌کند.بابک صابری اظهار کرد: پوکی استخوان یا استئوپروز، به معنی کم شدن تراکم استخوان است که بدنبال آن قدرت و استحکام استخوان کم شده و تحت این شرایط در معرض آسیب و شکستگی قرار می‌گیرد.

وی ادامه داد: پوکی استخوان معمولاً بتدریج پیشرفت می‌کند و در ابتدا هیچ علامتی از خود بروز نمی‌دهد تا وقتی که شکستگی ایجاد شود، این بیماری می‌تواند در هر استخوانی از بدن ایجاد شود ولی معمولاً شکستگی ناشی از آن، دراستخوان‌های ستون مهره‌ها، لگن و ران بیشتر دیده می‌شود.صابری در پاسخ به این سؤال که چه کسانی بیشتر به پوکی استخوان مبتلا می‌شوند؟ تصریح کرد: اغلب افراد در سنین بالا به پوکی استخوان دچار می‌شوند ولی در زنان پوکی استخوان حتی ممکن است قبل‌از سن یائسگی آغاز شود، با این وجود شکستگی‌های ناشی از آن در سنین بالاتر ایجاد می‌شود.

این متخصص ارتوپد عنوان کرد: بیشترین افرادی که در معرض شکستگی ناشی از پوکی استخوان قرار می‌گیرند، زنان یائسه هستند، زیرا در این دوران سطح استروژن به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد.وی با اشاره به این‌که شکستگی‌های لگن وخیم‌ترین عارضه پوکی استخوان است که سه چهارم آن‌ها در زنان رخ می‌دهد، عنوان کرد: اگر سنجش تراکم مواد معدنی استخوان را معیار قرار دهیم، تعداد قابل توجهی از زنان بویژه در دوران یائسگی، دچار کاهش توده استخوانی در گردن و استخوان ران هستند.

صابری با اشاره به علل پوکی استخوان، تصریح کرد: دلایلی مانند افزلیش سن، عوامل ژنتیکی، استعمال دخانیات و الکل، نداشتن تحرک بدنی مناسب و کافی و کمبود مواد معدنی مانند کلسیم، پروتئین و ویتامین D، بیماری‌هایی مانند پُرکاری تیروئید، کم‌کاری غدد جنسی، آرتریت روماتوئید، بیماری کوشینگ، دیابت و مصرف برخی داروهایی مثل کورتن، لووتیروکسین، فورزماید، هپارین، فنیتوئین و ... به مدت طولانی می‌تواند ریسک ابتلا به این بیماری را افزایش دهد.

این متخصص ارتوپد ادامه داد: در رژیم‌های غذایی نامناسبی که با رعایت آن‌ها فرد دچار کمبود مواد معدنی خواهد شد، بدن این کمبودها را از بافت‌های استخوانی تأمین می‌کند و این روند، در طول زمان باعث فقر استخوان‌ها و در نتیجه پوکی استخوان می‌شود.وی در رابطه با علائم پوکی استخوان، عنوان کرد: برخلاف بسیاری از بیماری‌های مُزمن، پوکی استخوان جز در موارد حاد که فرد را با شکستگی مواجه می‌کند، علامتی ندارد؛ به همین دلیل استئوپروز را بیماری خاموش نیز می‌نامند، بیشترین شکستگی‌های ناشی از پوکی استخوان به ترتیب در ستون مهره‌ها، استخوان رادیوس و لگن رخ می‌دهد و شکستگی‌های لگن وخیم‌ترین عارضه استئوپروز بوده و حتی در برخی از موارد، می‌توانند باعث مرگ بیمار شوند.

صابری افزود: شکستگی‌های ناشی از پوکی استخوان اغلب به دلیل حوادث بسیار معمولی ایجاد می‌شوند که افراد سالم به هیچ وجه در آن موقعیت‌ها دچار شکستگی نخواهند شد، به عنوان مثال می‌توان به شکستگی‌های مهره‌ای اشاره کرد که بسیاری از آن‌ها با یک فشار مختصر مانند بلند کردن یک جسم، عطسه کردن و خم شدن رخ می‌دهند.این متخصص ارتوپد در رابطه با تشخیص پوکی استخوان، تصریح کرد: معمولاً تست سنجش این بیماری در خانم‌هایی که در سن یائسگی به سر می‌برند یا در مواردی که عامل زمینه‌ای برای پوکی استخوان تشخیص داده شود، انجام می‌شود.